No. 49.
Drie en Negentigste Jaargang,
1891.
VRIJDAG
24 APRIL.
Officieel Gedeelte.
Drankwet.
Amsterdamsche Brieven.
FEUILLETON.
MIJN VRIEND PARELMAN.
PARIJSCHE BRIEVEN.
I.ovelie uan P. F. BRÜNINGS.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven.. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar O,SOfranco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummors O,©6.
Prijs der gewone Advertentlën
Per regel O,ld. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HEBMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer33.
Bur go meester en wethouders van Alk
maar brengen ter algeuaeeno kennisdat aan hen ver
gunning isgevraagd door PIETER BRANDER Gz., wonende
te Hensbroek, tot het voortzetten van den verkoop van
sterken drank in het klein in het pereeel aan de
Sehapensteeg. wijk B, No. 13, welke vergunning thans ten
name staat van Pieter Slotemaker.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, A. Maclaine Pont.
22 April 1891. De Secretaris,
Nuhout van der Veen.
(S 1 o t.)
Het aanstaande koninklijke bezoek wordt na
tuurlijk druk besproken. De verpleegden en bedeelden
van alle gezindten zullen in de feestvreugde deelen
doordien hun bij deze gelegenheid een extra-uitdeeling
van 'levensmiddelen zal verstrekt worden. Daarvoor
moeten echter de ingezetenen weer op lijsten imteekenen
en als men bedenkthoeveel er van den winter al ge
geven is tot leniging van de armoedekan men wel
begrijpen, dat menigeen niet inziet, waarom het koninklijke
bezoek nu juist van een extra-bedeeling moet vergezeld
gaan. Als Hare Majesteit bij het verlaten van de hoofd
stad aan den burgemeester een gift voor de armen ter
hand stalde en deze daarvoor werd gebruiktzou bet
een heel andere zaak zijn zoo redeneeren velen.
De verkiezingen voor de Tweede Hamer wor
den tegenwoordig bijna avond aan avond met redevoe
ringen van alle partijen en richtingen voorbereid. De
radicalen sijn vol blijde verwachting en de redacteuren
van »de Amsterdammer'' glimmen tegenwoordig van
genoegen. IHun aanhang wordt dan ook ontegenzeglijk
talrijkernaaar dat zij zich reeds met de liberalen zou
kunnen metenschjjnt mij zeer twijfelachtig toe. Het
feitdat de radicale partij eensdeels een socialistisch
tintje heeft en anderdeels met katholieken en anti-revo
lutionairen heult, plaatst haar bij vele vooruitstrevenden
in een ongunstig daglicht. De werklieden leggen ditmaal,
nu de uitbreiding van het kiesrecht moeilijk meer zal
zijn tegen te honden .veel belangstelling aan den dag.
Daaraa® is het $eker toe ;te schrijven, dat eene verga
dering in het lokaal »Wesseiing" in de Nienwstraat,
waartoe .de bestotren van de verschillende vakvereeni-
gi ngeis hier ter -stede waren opgeroepen dezer dagen
niet kon doorgaan wegens te geringe opkomst. Toch
waren daar zeer belangrijke voorstellen ingediend. Inde
«eerste plaats had naen nameljjk pogingen willen doen tot
tiet oprichten van .een voorschotbank, waaruit
ieder lid zoo noodig een voorschot zou kunnen krijgen
tegen de kleinst mogelijke rente, ten einde zichde
aicodige materialen .iaüi te schaffen voor het uitvoeren
vag kleine karweien en ten andere had men willen
trachtenvo®r rekening der vereeniging verschillende
31) o-
M jne v»nw vond liet heel oabeleefd om de beleefdheid
van den baron van Parelmandie ons zijn brug had
aangeboden, onbeantwoord te laten. We waren zedelijk
verplicht, door zijn hekover zijn goedover zijn brug
en zoo naar zijn bosch te gaan. Eonise zei niets, maar
ze scheen tot het gevoelen van mama over te hellen.
Komaan zei ik, we znlleu voor mijnheer Parel
man niet in beleefdheid onderdoen en we keeren terng.
Toen we het hek doorgingen, herinnerde ik mijn dames
met een zweem van ironische gemoedelijkheiddat de
deftige bediende ons had medegedeeld hoe we, zoowel
rechts als links inslaande, konden komen waar we wezen
moesten, namelijk aan de brng, die naar het beloofde
land leidde.
»Wat wil je daarmee zeggen?" vroeg mijn vronw, die
haar oogen uitkeek op al de pracht om haar heen.
»Welmoederlief," antwoordde ik, »die man heeft me
in een paar woorden den levensloop van zijn heer verteld.
Alle wegen leiden tot het doeibehalve de rechte weg.
Als we hier rechtuit gingen stieten we onzen neus tegen
dien blinden muur tegenover ons. Laten we nu maar
rechts inslaan."
Ik moet eerlijk bekennen dat ik, door dit schoone
park, over deze breede, gladde, keurig onderhouden paden
wandelende, een gevoel had als ging ik over gloeiende
lava. Ik kon mijn vrouw en Louise, die hun bewonde-
riug over den fraaien aanleg lucht gaven in gemoede
niet tegenspreken, en toch vond ik mijn nederig tuintje
met de ouderwotsche palmpjes om de hoekige perkjes,
vriendelijker en gezelliger. Ik zag in den slanksten boom
koopwaren in het groot op te doen om aan de kleine
neringdoenden het voor hun handel benoodigde tegen den
laagsten prijs te kunnen leveren, onder verplichting bij
verkoop aan arbeiders den laagsten prijs te berekenen.
Als de werklieden op deze manier het »Vereenigt u"
wilden toepassen, zouden zij naar alle waarschijnlijkheid
heel wat verder komen dan wanneer zij deze lenze, gelijk
maar al te dikwijls gebeurt, vrijelijk omzetten in Spant
samen."
Een goed werk is door de kiesvereeniging Burger
plicht verricht, door den heer J. T. Cremer uit te
noodigen, een voordracht te houden over de koloniale
politiek van Nederland. In dit opzicht heeft het voor
naamste kiezerscollege van de hoofdstad een navolgens
waardig voorbeeld gegeven. Over het algemeen is toch
de koloniale paragraaf in het manifest der Liberale
Unie door de kiesvereenigingen in den lande met stil
zwijgen voorbijgegaan. Niemand zal intusschen ontkennen,
dat de wijze waarop onze Oost- en West-Indische be
zittingen geregeerd wordt, van grooten invloed is op het
welzijn van het moederlandwaarmee zij door zooveel
banden zijn verbonden. Voor Nederland, dat zijn rang
in Europa en zijn welvaart bijna uitsluitend aan zijne
overzeesche bezittingen te danken heeft, kan het beheer
zijner koloniën geen onverschillige zaak zijn. Met vol
komen instemming lazen wij dan ook dezer dagen de
volgende woorden van den gep. kolonel der genie O. I. L.
G. E V. L. van Zdylen .Zelfs de meest uitmuntende
legerweteen kiesrecht zoo uitgebreid als de Grondwet
slechts toelaat en een progressieve inkomstenbelasting,
die oneerlijkheid onmogelijk maakte en alle andere druk
kende lasten kon vervangen, zouden allen te zamen voor
ons vaderland van weinig belang zijn, indien wij door
eenig onheil onze Oost-Indische bezittingen verloren en
het is derhalve ontegenzeglijk waar, dat een goed staat
kundig en economisch bestuur en beheer daarvan de
eerste eisch is voor onze uitvoerende zoowel als voor
onze wetgevende macht." Als men dat bedenkt, zal
men niet kunnen nalaten lof toe te zwaaien aan het
bestuur van het Indisch Genootschap en de .mannen van
allerlei richting, die door hunne studiën, positie of per
soonlijk aanschouwen op de hoogte der koloniale belangen
zijn", die zich tot de kiezers gewend hebben om 'hen te
wijzen op de groote beteekenis van koloniale kennis en
vau hart voor de koloniën bij de nieuw te kiezen Ka
merleden.
Maar om op de rede van den heer Cremer terng te
komen. Weinig verblijdende mededeelingen werden door
dezen spreker gedaan omtrent de gouvernements-koffie-
cultures, die hij gedurende zijn laatste driejarig verblijf
in Indie in een allertreurigsten toestand had aangetroffen.
Volgens hem was alleen heil te wachten van het opgeven
van het monopolie hetgeen men onverwjjld moest toe
passen op de residentieswaar de cultuur niet meer
loonend is en later ook op de andere residenties. Den
financieeieu toestand achtte de heer Cremer niet hopeloos,
mits slechts gebroken wordt met het stelsel om de
inlanders zoowel de tekortkomingen van het voorgeslacht
als de baten voor de tegenwoordige generatie te doen
betalen. Door de overbevolking van Java te leiden naar
mijn dikken opgeblazen vriend voor me. De liefelijkste
bloemperken herinnerden me de geschiedenis van den
geleenden rijksdaalder. De klaterende fontein zond me
de volle zee van r's tegemoet, die de Parelman's in hun
mond hadden. Ik voelde me alles behalve thuis, en het
speet me dat ik alweer had toegegeven aan de zonder
linge toovermacht van vrouwen-blikken en dubbelzinnige
glimlachjes, die den man in twijfel brengen of hij wel
goed handelt met zijn eigen rechten weg te volgen. Ik
had me zelf ook al afgevraagd, wat die groote voor
komendheid van Parelman te beteekeneu had, na ons
rjjksdaaldereonfliet. De onteigenings-quaestie kon het niet
zijn. Parelman zou en moest zijn heistrook wel afstaan,
en hij kon de Maatschappij wel beletten recht door zijn
goed heen te gaanwant het was niet bepaald noodig.
De Maatschappij kon in dit proces wel eens verliezen.
Dit wist ik heel goed, en hij natuurlijk niet minder.
Was hij bang dat ik zijn goeden naam en dien van zijn
zoon zou benadeelen Neen dat kon ook niet. Was
het een toenadering; zou de jonge Lambert het werkelijk
meeneu en de oude de keus van zijn zoon goedkeuren
In gepeins wandelde ik met de eene hand op den rug,
en met de andere mijn wandelstok in den grond prik
kende bij eiken tred dien ik deed, naast mijn dames
voort, met het voorgevoel van iemand, die op onveiligen
bodem is, waar hij ieder oogonblik in een hinderlaag
kan vallen.
K We vielen er ook in, ten minste ik, want mijn
dames schenen het niet als zoodanig te beschouwen, toen
de jonge Parelman eensklaps voor ons stond.
Ik moet eerlijk zijn de bekentenis moet me van het
hartik was toen hoog3t onrechtvaardigik beschul
digde de beide onschuldige vrouwen onder mijn hoede
van deze voor mij onaangename ontmoeting. Ik had ze
kunnen voorkomen maar ik zag dat ze alles behalve
onaangenaam verrast waren, toen ik in de hinderlaag viel.
De jonker zag er charmant uit in zijn landelijk cos-
tuurn met een breedgeranden stroohoed op het hoofd en
een lange sigaar in den monddie hij met voorname
andere, nog onbebouwde streken zou de schatkist gebaat
worden. De spoorwegen zouden ook meer kunnen opbren
gen terwijl de aanstaande exploitatie van de Ombiliën-
steenkolenmijnen op Sumatra niet onbelangrijke voor-
deelen belooft. Verder komt de vernieuwing van bet
Billiton-contract aan de Indische financiën ten goede en
kan deze vermeerdering van inkomsten gepaard gaan
met een vermindering van uitgaven voornamelijk door
bet vervallen van de bezoldigingen der ambtenaren bij
de gouvornements-koffiecultures. Eene decentralisatie van
bet bestuur, zoowel uit een financieel als uit een admi
nistratief oogpuntzou een einde maken aan het feit
dat landen, die niet dadelijk productief waren, tot hiercoe
zijn verwaarloosd. Men behoeft slechts den blik op
Engelsch-Indië te vestigen waar men gewestelijke be
sturen vindtieder met hun eigen ontvangsten en uit
gaven, waarbij uitmuntende financieele resultaten worden
verkregen. Indië is als het Vare het aangewezen land
voor plaatselijke besturen; het is nooit één rijk geweest,
maar bestaat uit kleine en groote onderling zeer ver
schillende staten die successievelijk onder ons bestuur
zijn gekomen. Langs don weg van decentralisatie zullen
ook de heerendiensten gemakkelijker trapsgewijze worden
afgeschaftzooals het voorschrift van het Regeerings-
reglement luidt. Zullen de idealenwaarop Indië nog
steeds recht geeft te hopen, verwezenlijkt worden, dan
is in de eerste plaats een zelfbewust bestuur noodza
kelijk. Brengt dit de noodige hervormingen aan, dan
zal de ontwikkeling onder de bevolking zich uitbreiden,
wat ook ten goede moet komen aan handel, scheepvaart
en algemeene welvaart. En als 't Indië goed gaat
ondervindt Nederland daarvan op allerlei wijzen de
weldaden.
Ten slotte nog een enkel woord over het onderwerp
van den daghet weer. De lieve lente is nog maar
niet te bewegen haar intrede te doen. Als de heeren
Hirsch en Co., eigenaars van de groote modemagazijnen
op. het Leidsche Pleingoed zijn ingelichtdan gaan
wij de ijsperiode tegemoet. Voor hunne ramen liggen
ten minste »zomer-nouveauté's" uitgestald zoo dik als
wollen dekens, met lange harige vlokken. Er staat op
de stoffen te lezen dat zij Himalaya-wol heeten men
vindt ze in alle kleuren: wit en blauw, gevlokt en
gestroept on met ruiten zoo bont en eigenaardig mo
gelijk goed voor een tocht naar de Noordpool.
LXXXIII.
Rosière. De dictionnaire van Larousse vertelt ons, dat
rosière de naam is dien men in sommige streken van
Frankrijk geeft aan het jonge meisje, hetwelk op het rozen
feest de roos ontvangt als belooning en hulde aan hare deugd
en reinen levenswandel.Nanterre, Saint-Denis Montmo
rency, Donrdan, Montreuil enz. enz. hebben elk jaar hunne
rosières. Parijs echter had die nog niet. Thans evenwel
zal in dit gebrek worden voorzien; vóór eenige jaren geleden
stierf hier in het elfde arrondissement een edelmoedig man
Désiré Préaux genaamd, die aan de stad een legaat van
bijna 3000 franks rente per jaar vermaakte, met last deze
achteloosheid wegwierp, alvorens bij ons met den hoed
in den hand tegemoet kwam.
Dames, uw dienaar; mijnheer Kareis, uw dienaar!"'
zei Parelmannetje.
Ik zat in den valmaar ik kreeg terstond een in
geving.
.Mjbeer van Parelman," zei ik,'»ge waart zoo be-
leefd, ons door een bediende te doea weten, dat we over
uw goed naar het bosch konden gaan en we zijn zoo
vrij geweestzooals u ziet, van uw beleefdheid
gebruik te maken."
Uitstekend, mijnheer Kareis. U kunt hier gerust rond
wandelen. Voor het publiek is de plaats natuurljk ge
sloten, maar voor u staat ze altijd open. Hier, dames,
hebt u de loopbrug naar het bosch. Dat is de gewone
weg maar we hebben daar ginds nog een andere brng.
Dit moet ik den dames eens laten zien. Permitteer, mjn-
heer Kareisdames het is heel aardig zoo'n brug
getje."
Ik wist nu, dat we de beleefdheid aan den jonker had
den te danken.
ging ons voor en bracht ons bij een kettingbrug,
die laag op het water hing.
Ik kende die verraderljke bruggetjes, welk eeu om
zichtig mensch, die er zich op waagt, iu groote verlegen
heid kunnen brengenen zei dat ik maar liever naar
de andere brng terugkeerde maar de jonker lachte en
prees zijn brug, een vinding van hem zelf, verklaarde
hij zoo krachtig aan dat mjn dames zich al weer
lieten bewegen dezen gids te volgen tot in den
dood. Ja, tot in den doodHoe verblind zjn toch de
vrouwen
Lambert wipte ving over de brug, die golfde en luid
rammelde ouder zjn tred toen kwam hj terug en bood
met eene buiging mijn vrouw de hand.
»Ik durf niet," zei Cateau; maar ze stak toch haar
hand uit. De jonker nam een vaart en kletterde met
mjn vrouw over de ratelende brug. Het was aardig om
te zien. Cateau was eensklaps twintig jaren jonger. Ze
