JVo. 60*.
'Drie en Negentigste Jaargang.
1891.
V II IJ I» A (J
22 M EI.
TWEEDE BLAD.
Amsterdamsche Brieven.
FEUILLETON.
MIJN VRIEND PARELMAN.
Binnenland.
Novelle van P. F. BRUNlNtiS.
ALKIAARSCHE COIR
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Katerdagavond uitgogeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar j 0,80franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers O,<16.
Prijs der gewone Advertentie»
Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs, COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer 33.
XL.
(S 1 o t.)
Van begrafenissen tot trani-oninlbussen is niet
zulk een kolossale sprong, als wij daarop onmiddelijk
laten volgen, dat dit verkeersmiddel na den tweeden
Pinksterdag zal worden opgeheven. De directie der
A. T. O. M. schoot bij de exploitatie van hare lijnen
iedere week ruim duizend gulden in, zoodat zij maar
besloten heeft, de wagens niet meer te laten loopen. Een
allertreurigste afloop Voor het publiek heeft de korte
verschijning der tram-omnibussen intusschen duurzame
voordeelen opgeleverd. Daardoor toch heeft de A. O. M.
zich verplicht gezien, hare abonnomentskaartjes op 6'/2 cent
te brengen en gelukkig is de gemeenteraad er bijtijds
bij geweest om te zorgen, dat deze nooit duurder mogen
worden dan 7'/2 cent. Het is nu wel te vreezen, dat de
tram-maatschappij gebruik zal maken van het verdwijnen
der concurreerende omnibussen door dit maximum-tarief
toe te passen. Gelukkig blijven er dan nog altijd de
retours en overstapkaartjes.
Dezer dagen kreeg ik een circulaire van de afdeeling
Amsterdam der maatschappij van Weldadigheid,
die wel verdientdat daarop in ruimer kring de aan -
dacht gevestigd wordt. Deze vereeniging toch beoefent
de weldadigheid in den schoonsten zin des woords door
huisgezinnen, die dreigen onder te gaan in de zedeloos
heid onzer achterbuurten de reddende hand toe te steken
en hen op te voeden tot bruikbare en nuttige burgers
der maatschappij. Juist de hoofdstad heeft aan de Maat
schappij van Weldadigheid bijzondere verplichtingen. Uit
het laatste verslag toch blijkt, dat op het oogenblik de
koloniën 66 gezinnen huisvesten te zamen uitmakende
318 personen, terwijl 26 personen, ouderen en jongeren,
die niet zelfstandig konden wonon in verschillende
families zijn geplaatst als bestedelingen. Deze zijn allen
uit Amsterdam afkomstig. Wel is waar, zoo wordt in
de circulaire gezegdzijn de meesten dezer uit andere
streken des lands geboortigmaar den stroom
die de proletariërs in de laatste jaren van het platte
land naar de groote steden voerdehadden ook zij
gevolgd. En mochten ook velen aanvankelijk eenige wel
vaart hebben genoten, bij de vermindering van het werk
mislukten deerlijk hunne pogingen om in hunne behoef
ten te voorzien en vervielen zij allengs tot de bitterste
armoede. Door de Maatschappij van Weldadigheid die
hun de reddende hand toestak nog tijdig uit de schip
breuk des levens gered en in de koloniën tot hun vorig
bedrijf teruggekeerd kunnen zij daar door arbeidzaam
heid tot zekeren welstand geraken en zien zij hunne
kinderen tot flinke menschen opgroeien.
Waarlijkwie dat bedenktzal zeker de bussen niet
hebben laten voorbijgaandie de Maatschappij in de
afgeloopen dagen heeft doen circuleeren. Bijna alle vormen
van liefdadigheid kunnen te Amsterdam op steun rekenen
41)
XVII.
We wisten van die gebeurlijke dingen natuurlijk niets,
toen ik, na Parelman's vertrek, op mijn bureau terug
kwam; en de toekomst baarde me ook geen zorg. Ik
gevoelde me zelfs gelukkig, nu ik Baak en Louise zoo
vertrouwelijk naast elkaar had zien wandelen. Ik ging
voor mijn schrijftafel zitten en keek in den tuin. Ja,
waarlijk, daar wandelden ze nog, engoden van den
Olympus mijnheer Baak had zijn arm geslagen om
het slanke middel van mijn Louise. Dat was toch al
heel vrijmoedig voor zoo'n schuchter jongmensch. Ik
sprong van mijn stoel op, maar een seconde later zat
ik weer, en ik keek het idyllisch tafereeltje met wel
gevallen aan. Hoe, drommelwas die Baak zoo eens
klaps een veroveraar geworden Dat moest ik weten.
Ik stak mijn hoofd uit het raam en juist op dit oogen
blik zag ik dat meneer Baak mijn dochter kuste en dat
zij geen enkele poging deed om het te beletten. Ik
geloof zelfs, dat ze tot de daad meewerkte. Ik riep
«Baak
Alsof er een aardbeving onder hun voeten losbrak,
deinsden do ongelukkigen de gelukkigen, bedoel ik
van elkaar terug.
«Ja, mijnheerriep Baak, als iemand, die opsnoepen
betrapt, haastig iets neerslikt. Louise verdween op raad
selachtige wijze. Het was of het meisje door de aard
beving in den bodem was verdwenen.
Baak verscheen. Hij zag er uit als een echte farizeër.
Hij durfdo me niet in de oogen zien de schijnheilige
booswicht.
en daaronder zijn er velen die niet tot zulke blijde
uitkomsten leiden als bij de genoemde Maatschappij.
Nog een andere vereeniging hier ter stede, die insge
lijks het welzijn van het volk beoogt, deed in do afge
loopen week van zich spreken. Wij bedoelen de Amster
damsche Vereeniging voor Volksbadendie
haar eerste jaarlijksche vergadering heeft gehouden.
Hoezeer deze volksbaden in een behoefte voorzien
moge blijken uit het feit, dat er in het Koning Willem-
badhuis en in dat van het Witte Kruis, beide door de
genoemde vereeniging geëxploiteerd gedurende de vier
maanden van hun bestaan reeds 23599 baden zijn ge
nomen. De kostende prijs van elk bad bedraagt 4.73
centterwijl daarvoor 6 cent betaald wordtzoodat de
Vereeniging nu reeds een winst van 289,68heeft
behaald. Wordt de deelneming nog grooter dan zou
de prijs allicht nog iets verlaagd kunnen worden.
Nu wij eenmaal inrichtingen ten bate van het volk
ter sprake hebben gebrachtzou het onbillijk zijn het
dezer dagen verschenen jaarverslag van de Vereeniging
tot Heil des Volks stilzwijgend voorbij te gaan.
De werkkring dier vereeniging is zeer uitgebreid. Voor
eerst heeft zij bewaarscholen in de Willemstraat en in
de Barndesteegwaar vrouwen uit het volk, die uit
werken gaanhunne kinderen tegen zeer matige ver
goeding in bewaring kunnen geven. Voor havelooze
kinderen heeft zij een inrichting in de Bloemstraat
waar jongens en meisjes, die van de straat zijn opgeraapt,
onderwijs in de vakkon van het lager onderwijs krijgen.
Dan hoeft mon nog de zondagscholen de vervolgklasse,
de kinderkerkende zusterki'ing en de jongedochters-
krans, die alle het welzijn van het volk beoogeu. Voor
al de beide laatste afdeelingen doen veel goedwant
zij stellen zich ten doel jeugdige meisjes 's avonds van
de straat te houden door haar op hare uitgaansavonden
in het Willemshuis voordrachten levende beeldeu ver
tooningen van de tooverlantaren enz. aan te bieden
die worden afgewisseld door wjze raadgevingen. Al
deze meisjes moeten een strenge gelofte doen nimmer
bier wijn of sterke dranken te gebruiken. Wat zeker
niet het minst voor de Vereeniging pleit is het feit
dat bjjna allen, wier lot zij zich eenmaal aantrok, later,
als zij in betere omstandigheden zijn gekomennooit
verzuimen belangrijke bijdragen voor het Willemshuis
af te zonderen.
TWEEDE KAUKIt
Het afdeeliugs-onderzoek van het wetsontwerp tot
goedkeuring der Algemeene Akte van de te B rus-
sel gehouden Internationale Conferentie
tot het beramen van maatregelen tot wering
van den slavenhandel, heeft aanleiding gegeven
o. a. tot de volgende opmerkingen en beschouwingen.
De groote meerderheid der leden verklaarde, dat zij bij
de behandeling van dit ontwerp het regeeringsbeleid in
de Congo-zaak buiten bespreking wenschte te laten, hoe
wel haar zwijgen hieromtrent bij deze voordracht niet,
Ik was druk aan het schrijven en deed alsof hij er
niet was.
»Wat is er van uw dienst, mijnheer vroeg hij na
een poos, toen hij met zijn figuur niet langer raad wist.
«Schrijf uw verzoek om ontslag," zei ik kortaf.
»Neen, ik blijf," antwoordde Baak,
«Zoo? - Ik vrees, amice dat ge niet lang blijven
zultwant de oude Parelman gaat morgen naar den
Haag om voor mijn pensionneeriug en uw herplaatsing
in 's Rijks dienst te zorgen."
«Dan neem ik eenvoudig mijn ontslag," zei Baak.
»De bordjes zijn verhangen, dunkt me," zei ik, hem
scherp aanziende, zóó scherp, dat hij bloosde tot achter
zijn ooren.
«Ja, mijnheer," antwoordde Baak, met glinsterende
oogen, «dat zijn ze... ik ben gelukkig, mijnheer..."
«Zoojongen, dat doet me pleizier. Je hebtonder
het wandelen in den tuin zeker eene uitvinding gedaan
op hydrotechnisch gebied, waarvoor je octrooi wilt nemen."
Baak lachte verlegen en keek erg kwajongensachtig
vóór zich.
«Of je bent een Jantje-contrarie, Baak," hernam ik.
«Toen men je hier wilde houden, verkoos-je heen te gaan,
en nu je gelast zult worden, heen te gaan, wil-je blijven.
Ik beb je van die zijde nog niet leeren kennen, Baak
maar ik moet je eerlijk zeggen, dat ik min of meer bang
ben voor menschen, die gaarne tegen den stroom in roeien."
«Mijnheer," zei Baak, zich veel geweld aandoende,
«ik heb uw dochter, mijnheer, Louise uw dochter,
mijnheer
«Wat heb-je mijn dochter gedaan vroeg ik barsch.
«Ik heb ik heb haar gevraagd, mijnheer," zei
Baak benepen.
«Wat hebt u haar gevraagd, mijnheer Baak?" vroeg
ik even barsch.
«Of ze mijn vrouw wilde worden," zei Baak met een
zucht. Het pak was van zijn hart.
Ik stond op alsof ik uiterst verbaasd was. «En wat
heeft ze daarop geantwoord, mijnheer Baak vroog ik.
«Niets, mijnheer," autwoordde Baak.
als bewijs van instemming met dat beleid mocht worden
aangemerkt.
In ééne afdeeling werd de hoop uitgesproken, dat, waar
pogingen tot wering van den slavenhandel in Afrika wor
den gedaan die de ondersteuning van alle beschaafde
natiën verdienen, eveneens zou worden gewaakt tegen on-
mensehelijko behandeling van inboorlingen van europeescho
zijde.
Onderscheidene leden betuigden hunne verwondering, dat
bij dit wetsontwerp geheel gezwegen wordt over de Decla
ratie van 2 Juli 1890. Men meende, dat althans m e de-
d e e 1 i n g van die Declaratie aan do Kamer bij dit
ontwerp had kunnen verwacht worden, daar er toch een
zeer nauw verband bestaat tusschen de Akte van Brus
sel omtrent de wering van den slavenhandel en even
genoemd stuk.
Verder werd opgemerkt, dat do regeering de tarieven,
door Duitschland Engeland en Italië voor de Oostkust
van het conventioneele Congo-bekken, door den Congo-
staat, Frankrijk en Portugal voor de Westkust vastgesteld,
niet openbaar heeft gemaakt.
Meu veronderstelde, dat de mogendheden het daarover
eens zouden zijn, dat heffing van inkomende rechten in het
Congo-gebied niet kan plaats hebben zoolang ook niet
de Vereenigde Staten zich daaraan onderwerpen.
Eén lid wenschte dat de regeering bepaald zou ver
klaren niet tot ratificatie van de Declaratie te zullen
overgaan eer de eindtoetreding van alle mogendheden,
die de Brusselsche Akte hebben geteekend, ook van
Amerika, tot den hoofdinhoud der Declaratie vaststaat.
Enkele leden spraken den wensch uit, dat de regeering
er krachtig op zou aandringen bij de mogendheden, die
de Berlijnsche Akte hebben geteekend en geratificeerd
om door aanwijzing van gedelegeerden de internationale
commissie voor de scheepvaart op de Congo in het leven
te doen treden.
Algemeen was men uit een humanitair oogpunt zeer
ingenomen met de beraamde maatregelen tegen den
handel in vuurwapenen.
Bllllton-concessie.
In de toelichting tot het bij de Tweede Kamer inge
komen wetsontwerp tot goedkeuring der bekende, met
de Billiton maatschappij gesloten overeenkomst tot ver
nieuwing harer tinconcessie, geeft de regeering een over
zicht van de geschiedenis van de zaak en den loop dei-
onderhandelingen betreflende de verschillende voorstellen
om tot eene overeenkomst te geraken en die ten slotte
geleid hebben tot die welke thans is voorgesteld. Door
voordeelen, die thans zijn bedongen, schijnt 's lands
belang volgens de regeering voldoende behartigd. Zij
hoeft de overtuigingdat hot niet mogelijk was of zal
zijn om meer te bedingen. De cijns, die gedurende de
werking van de gewijzigde overeenkomst van 1852/144,977
bedroeg, zou volgens de overeenkomst van 1882/217,466
bedragen hebben doch volgens de nu gesloten overeen
komst gestegen zijn tot 1,288,620 per jaar. Terwijl
de minister genoegen heeft moeten nemen met een aan
deel in de bruto opbrengst van 5 ]/2 pet., waar hij aan-
«Niets Ik hoop, mijnheer Baak, dat ge mij wel
de volle waarheid zult willen zeggen. Ik zal mijn dochter
terstond ondervragen
«Mijnheer, Louise heeft niets geantwoord," bevestigde
Baak.
«Dan weet ik dus ook niet, mijnbeer Baak," ging ik
voort, den ingenieur met groote deftigheid toe te spreken,
«hoe zij uw vraag heeftopgenomen?"
«Zeer goed, mijnheer," zei Baak, «zij heeftja ge
zegd ik bedoelzoo goed als ja."
«Ei-zoo? Je wilt daarmee zeggen, meneer Baak,
dat zwijgen toestemmen is."
«Juist, mijnheer," zei Baak, het hoofd afwendende
onder mijn strakken blik en weer blozende als een meisje.
ik kon het niet helpen maar ik schoot in een lach
en lachend ging ik den tuin in waar ik in de verte
nog een strook van Louise's japon bemerkte. De juffer
scheen een weinig verlegen om voor den dag te komen. Ik
ving haar op achter een bosschageen toen ze mij zag,
lachte ze verlegen en ze keek naar de punt van haar
rechter schoentje dat onder de strook van haar japon
uitgluurde.
«Louise," zei ik met een indrukwekkende stem het
doet me plezier dat ik je hier alleen vind want ik heb
een ernstig woord met je te spreken."
Ze keek me verwonderd aanen mijn strak gezicht
deed haar bekoorlijken glimlach verdwijnen.
«Ja kind hernam ik «heel ernstig. Er is iemand,
die je ten huwelijk heeft gevraagd."
Zoo papa zei Louise en haar lief bakkesje klaarde
weer op.
«Ja kind maar ik heb neen moeten zeggen."
«Neen zei Louise ontzet.
«Ja neen," zei ik met nadruk. «Niet ééns neen,
maar duizendmaal neen. Ik heb hem zoogoed als do
deur gewezen."
Ik zag dat do waterlanders in aantocht waren en
zoo ver wilde ik het niet laten komen.
Jazéi ik - «het scheelde weinig of ik had den
ouden Parelman de deur gewezen."
