Mr. W. van der Kaay.
Feuilleton.
No. 71.
Drie en Negentigste Jaargang.
1891,
'ZONDAG
14 JIINI.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD
Herstemming op 23 Juni.
Beëindigde en nog hangen
de geschillen.
HERFSTBLOEMEN.
Oorspronkelijke Novelle,
arelTchtraSeld+b| h<Lm °P en but scheen
ALKMAARSCHE 0
RA1ÏT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar/ O,SO; franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers 0.06.
Prijs der gewone Advertentlën
Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer 23.
Der vrijzinnige partij in dit district zij met aandrang
aanbevolen, den tijd, die ons nog van de herstemming
scheidt, niet ongebruikt te laten voorbijgaan. Men
r e k e n o er niet op, dat de herstemming ons wel de
zege zal bezorgen. Het is de plicht van ieder onzer,
in zijn kringte bevorderen dat alle krachten dins
dag, don 23, in het vuur komen.
De kiesvereeniging Eensgezindheid" hier ter stede
heeft reeds bij de eerste stemming blijk gegeven dat zij
ernstig naar eene goede organisatie streeft en flink haar
best gedaan. Ook nu zal zij zich weder wel inspannen,
om hare geestverwanten in deze gemeente zooveel mogelijk
hunne stemmen te doen uitbrengen.
Maat laat men ook buiten niet stil zitten. Alleen aan
de Langedijken heeft men dinsdag bij den grooten slag,
goed gestemd overal elders in ons district slecht. Te
Wieringerwaard o. a., waar anders geen kiezer thuis
blijft, werden er 44 gemist, te Schoorl bleven er 81
thuis, te Barsingerhorn 108, te Heerhugowaard 10,3, te
Heiloo 75, te Haringkarspel 98, te Nieuwe Niedorp 89
enz. enz. Voor ijverige personen in die plaatsen een
ruim arbeidsveld
Men verzuime dan ook geen enkel geoorloofd middel,
om de vrienden op te wekken te stemmen op
Wij hebben nog tien dagen voor den boeg. Als men
nu begint, dan kan men o. i. gemakkelijk aan alle bij
de eerste stemming weggebleven vrienden een bezoek
brengen en hen door een warm woord opwekken
om hun kiezersplicht te vervullen. Men late
dan ook dit beste aller middelen niet ongebruikt.
Tusschen Nederland en de Pransche Republiek bestond
sinds jaar en dag een geschil over de grenzen van beider
bezittingen in Guyana. Is de Lawa of de Tapanahoni
do grensrivier tusschen het Nederlandsche Suriname en
het Pransche Cayenne Zoo luidde de hoofdvraag
waaromtrent de beslissing eindelijk door de regeeringen
van beide landen aan den Keizer van Rusland als scheids
rechter werd opgedragen maar deze scheidsrechter
wenschte kort na die opdracht een uitbreiding zijner
bevoegdheid. Het was mogelijkdat na onderzoek geen
der beide genoemde rivieren de grens tusschen Neder-
landsch en Pransch Guyana bleek te zijn, en voor dat
geval wenschte de scheidsrechter ook de bevoegdheid te
bezitten om tusschen die twee rivieren een grens vast
te stellen. Die wensch. van den Keizerlijken scheids
rechter heeft destijds velen hier te lande bezorgd ge
maakt. Niet zonder reden. Waarom dringt hij er zoo
k •io0Laa° dat zlJn b0voegdheid aldus worde uitge
breid? Waarom weigert hij zelfs de opdracht tot scheids
rechter aan te nemenzoo die wensch niet vervuld
wordt Dus werd door velen gevraagd en het ant
woord scheen voor de hand te liggen omdat hem uit
de nu reeds ontvangen voorlichting is geblekendat
waarschijnlijk beide landen op het betwiste terrein eenige
aanspraak hebben, en er dus niets anders zal overblijven
can bet, zoo goed en zoo kwaad als dit mogelijk is,
tusscheu beide te verdeelen.
Z 0 go«d_en zoo kwaad als dit movelij.k
is. Daar lag juist voor ons het groote bezwaar; want
indien niet eene der beide rivieren als grens kon worden
aangenomen, dan moest er een grenslijn worden getrok-
i°VeJ d,', en b°e zou dit mogelijk zijn in geheel
onbekende, wilde, met bosschen bezette bergstreken?
Was van zulk een regeling wel iets anders te wachten
dan voortdurende geschillen met Frankrijkherhaalde
botsingen en gevechten misschien tusschen de personen
aan wie door het Nederlandsche of het Pransche kolo
niale bestuur vergunning was gegeven om op terreinen
die aan de grenzen liggen, goud te zoeken? Voor
een ander doel wordt in die streken geen land gevraagd
en goudzoekers zijn nu juist niet de meest bescbeidTnon
en minst doortastenden van het menschelijk geslacht; vau
■m kau allerminst verwacht worden dat zij in hun
wilde jacht naar goud met groote nauwgezetheid de toch
ïeeds moeielijk te vinden grens tusschen het Nederland
sche en het Fransche grondgebied zullen zoeken en eer-
ïedigen hun gouddorst zal de oorzaak zijn van menige
vijandelijke ontmoeting, van allerlei grensgeschillen
tusschen de besturen der beide koloniën en van einde-
looze moeielykheden met Frankrijk. Liever nog dan
zulk een verdeeling van het betwiste grondgebied, zeiden
sommigenzouden wij de toewijzing van het geheele
terrein aan Frankrijk zien.
Gelukkig is een "beslissing gevallen, die ons voor deze
moeielijkheden bewaart. De Keizer van Rusland heeft
et geheele gebied tusschen de rivieren de Lawa en de
lapanahoni aan Nederland toegewezen en de Lawa tot
grensrivier tusschen de beide koloniën verklaard. Zoo
zal er voortaan met meer getwist kunnen worden over de
vraagof Nederland dan wel Frankrijk bevoegd is over
eemg terrein te beschikken maar over de beschikkin
gen, die in de laatste jaren vóór deze beslissing hebben
plaats gehad, kunnen de geschillen menigvuldig zijn
De Gouverneur van Cayenne heeft namelijk niet geschroomd,
hangende het geschil geheele landstreken tusschen de
beide rivieren aan Fransche goudzoekers toe te wijzen
en volgens de beslissing van den scheidsrechter zal Neder
land de »te goeder trouw verkregen rechten" van deze
x1 ranschen moeten eerbiedigen.
Noodlottiger twist dan het zoo even vermelde en Ge
lukkig besliste tusschen Nederland en Frankrijk teistert
een ander deel van Zuid-Amerika. Maanden lang woedt
reeds in Chili de burgeroorlog tusschen de aanhangers
van den President, die zich onlangs door het hem trouw
gebleven deel des lands heeft laten herkiezen en die van
het Congres, dat den President tot aftreden wil nood-
.zakon. Hoe jammerlijk slecht moet wel de. organisatie
van het land zijn, of wel hoe verdorven de geest van be
stuurders en bevolking, hoe af keerig van het eerbiedigen
van de wet en van de beslissingen, krachtens de wet
en de door haar aangewezen machten genomen of te
nemen, waar dergelijke geschillen door een burgeroorlog
mooten worden beslist Gevechten te land en te water
worden geleverd, land- en zeemacht vernietigen elkander,
steden worden geplunderd, landstreken verwoest, stroo
men bloeds worden vergoten, om een geschil uit te maken,
waartoe in een land waar de wet geëerbiedigd wordt
de uitspraak van een hoogste gerechtshof, de beslissing
der volksvertegenwoordiging of een Kamerontbinding
voldoende zou wezen. Op een ander punt van de nieuwe
wereld in do_ republiek Haïtiwaar in het vorige jaar
tusschen de beide negergeneraals Hippolyte en Legitime
een langdurige burgeroorlog werd gevoerd, is die opnieuw
uitgebroken of door den tegen woordigen President Hip
polyte. die eindelijk zijn tegenstander had overwonnen
misschien reeds in bloed gesmoord. Uit nadere berich
ten zal toch moeten blijken, of het bloedbad in de
hoofdstad werkelijk alle verzet heeft onderdrukt dan
wel of wij nienn slechts het begin der ellende hebben
te zien.
Zekerheid, dat tusschen sommige der republieken van
Midden-AmerikaCosta RicaGuatemala, Honduras,
Nicaragua en Salvadorniet opnieuw een langere of
kortere oorlog zal uitbreken bestaat evenmin afs voor
een bestendige handhaving van het bestaande gezag in
de Argentijnsche republiek of Venezuela. In Brazilië
heeft mtusscben de vervanging van het keizerrijk door
de republiek op zeer rustige en geleidelijke wijze plaats
gehad en zijn tot nog toe althans de binnenlandsche
onlusten of burgeroorlogen, die sommigen vreesden,
uitgebleven. Tusschen Frankrijk en Engeland of liever
tusschen Frankrijk en de Engelsche kolonie New-Fonnd-
land zullen de geschillen over de rechten der Fransche
visschers, om aan de kusten en op de banken van het
eiland hun bedrijf uit te oefenen, op vredelievende wijze
worden beslisten naar het schijnt zelfs nog al naar
genoegen van de voornaamste belanghebbenden, de
New-Found 1 andsche visschers zeiven maar ook al ware
dit. laatste niet het geval er behoeft geen vrees te be
staan, dat in den tegen woordigen tijd over geschillen
van dezen aard tusschen een paar groote mogendheden
een oorlog zal uitbreken.
Ook tusschen Engeland en Portugal is de twist over
de grenzen van beide bezittingen in zuid-oostelijk Afrika
door een nieuw verdrag beëindigd, dat gelukkig aan
beide partgen voldoet En zullen de geschillen tusfchen
Hollanders en Engelschen in Zuid-Afrika altijd op vrede-
hevende wijze en bij minnelijk verdrag worden bijgelegd
e Zuid-Afnkaansche Republiek wordt allengs meer door
den aanleg van spoorwegen uit haar toestand van afzon
dering verlostmaar komt daardoor ook steeds meer
(2)
Door Debora van de Velde.
o
Maar als de man dan den geheelen dag ingespannen
had gewerkt, gevoelde hij des avonds ook behoefte zich
te ontspannen en alzoo bleef ook hij het eens begonnen
leven volhouden, al begreep hij ook, dat het op den
duur niet houdbaar was.
Weldra begonnen dan ook de gevolgen van die levens-
wgze zich te doen gevoelen. Er kwamen voortdurend
rekeningen ten huize van dr. van Voorne, die op betalina
moesten wachten. Otto zag met schrik den stapel grooter
worden, en huiverde bij de gedachte, dat hij ze niet zou
knuneji voldoen.
Bet kon niet anders of de zorg die hem drukte moest
invloed op zijn humeur uitoefenen, te meer, daar Marie
als hg er met haar over sprak, zich wel mistroostig toonde
maar altijd beweerde, dat zij toch niet zuiniger kon ziin
en evenmin alles alleen af kon,
Otto zweeg dan, zuchtte eens en peinsde op middelen
om meer geld te verdienenhij hoopte nog steeds dat
de menschen nog mets van zijne omstandigheden af
wisten, en droomde soms van onverwachte uitkomst
waardoor hij zijne schulden zou kunnen voldoen Toch
bleef het niet onopgemerkt bij zijne leerlingen, dat hun
docent telkens prikkelbaarder werd en veel minder van
hen kon verdragen dan vroeger.
Zoo was het ook heden morgen geweest. Onder de les
gaven de jongelui der derde klasse hem gedurig reden
tot ergernis, en hij was niet in eene stemming om dat
te verdragen of zooals hij vroeger zou gedaan hebben
hen met een enkel beschamend woord tot de orde te'
roepen. Hg maakte zich driftig en ging zelfs zóó ver,
dat hij een der woeligste knapen op onzachte manier
Duiten de deur zette. Was de orde hierdoor hersteld, de
geestvan verzet, welke enkelen scheen te bezielen, was
er niet op verbeterddit moest hij tot zijne groote
kwelling ervaren._ Terwijl hij bezig was, eenig werk na
te zien en wreveliger dan men dit van hem gewoon was
de fouten gispteving hij een gefluisterd gesprek op
tusschen een paar dicht bij hem zittende jongelui.
le °let' dat ons Voorntje lastig wordt", zeide
hoofd3" Zek9r vandaa& muisenissen in zijn
»Oeh", zei de ander, «het is n i o t te verwonderen
als men alle dagen door beren omringd is, moet men
zelf wel een brombeer worden." Een onderdrukt lachen
volgde op die woorden, en toen hij even omzag en s t i 11 e
gebood, trof hem van den tweeden spreker een uittartende
blik en klonk het hom tegen
»Och, mijnheer, ik vroeg maar aan Willem of hij ook
wist, hoeveel soorten van beren er waren, weet u dat ook
fondör den ondeugenden knaap te antwoorden, had hii
zich omgewend en was met het onderwijs voortgegaan;
doch het was hem eene verlichting, toen de les afgeloopen
was, en het uur sloeg om naar huis te gaan.
In sombere, moedelooze stemming, kwam hij bij ziine
vrouw; op haar vraag of hem iets deerde, had hij
hoofdpijn voorgewend, en ja, hij had ook hoofdpijn,
zgn slapen klopten, hij had behoefte om alleen te wezen
en toch, t o c h had hij zich zelf wel willon ontvluchten
En zoo zat hg dan nu op zijne kamer, peinzende hoe
hg het groote vraagstuk, om een einde aan zijnen benarden
toestand te maken, zon oplossen, en zich zelf afvragende
of hg de achting en het vertrouwen zijner leerlingen
nog weer zou kunnen herwinnen.
Had hij op dit oogenblik in het hart zijner leerlingen
kunnen lezen hg zou tot de ontdekking gekomen zijn,
dat daarin nu reeds s p ij t huisde over de onordelijk
heden, welke dien morgen hadden plaats gehad, en allen
zonder onderscheid verontwaardigd waren over de bruta
liteit van hdn makker. Immers, dat de heer Voorne die
lompheid niet had bestraft, maar zich zwijgende had af
gewend, had het medegevoel der ande.e scholieren ge-
zTo heette Z rr6n Z TdS g6Wee8t' die Hans Gover8,
zoo heette de knaap, te kennen hadder, gegeven, dat zii
zijne grap laag en gemeen vonden
Hoch daarvan wist dr. van Voorne niet af. Voor zijne
erbeelding zag hg zich voor goed het ontzag tegenover
rodenT ontnomen en bij beschuldigde zichzelf, er
reden toe te hebben gegeven, zoowel door zijne drift en
wrevel van dien morgen, als doordien de hatelijkheid
van den ondeugeuden knaap waarheid bevatte
We l. kM»tal gevolgd door een zwaren donder-
SSl l'T( T Uit Z1Jn oePe'ns opschrikken.
Haastig sloot hg het veièter, en keek huiverend naar de
dThS.l i no£maals kliefde een bliksemstraal
de lucht een slag nog zwaarder dan de eerste dreunde
- een weldadige regen viel in stroomen neder en bracht
verkwikking aan - de bui dreef af - de lucht klaarde
op de zon baande zich een weg door de lichtgrijze wol-
k n eene prachtige regenboog vertoonde zich aan den
hemel en het was Otto, of hij eene stemme hoorde, die
hem profeteerde van eene betere toekomst, die ook voor
hem nog fe veroveren wasindien hij den strijd niet
vreesde, maar in Godsnaam ook een onweder in den
huiselijken kring trotseerde om bevrijd te worden van de
™nïh°M ZOrgen' waarin hiJ door zijne zwakke toege
vendheid was geraakt.
Toch was hij heden nog niet in eene stemming om
bedaard™^ SP hlJ' geVOelde zich daartoe niet
bedaard genoeg, evenwel, er moest iets gedaan worden
In de allereerste plaats was het noodif geld bTeente
te'^betalen^ondat6hfP°edig mo&ehJk ziJne schulden
te betalen, opdat hg met opgeheven hoofd onder zijne
k3n ?Z°R" nD6n v?rschÜnen-' Doch, hoe daaraan
komen Bij zijne vrienden leenen zou het kwaad
maar verergeren, bij zijne ouders, hij wist het
dat hij daar met behoefde aan te kloppendaar
a s een lichtstraal uit den hoogen. Als hij eens .ging
naar zijn ouden vriend en beschermer, den emeritus