guning tot den verkoop van sterken drank in het klein
verleend was voor het perceel wijk U No. 13 aldaar,
tot 1 Nov. a.s. geschorst, ten einde de vraag te kunnen
heoordeelenof dit besluit met de wet in strijd is,
voor welk onderzoek de gewone tijd tekort is.
De eigenaar van een paard en sjees die den 31
te Leeuwarden een koffiehuis bij de veemarkt binnenging,
stelde zijn rijtuig onder het toezicht van een daar aan
wezig persoon. In plaats van te wachten ging deze in
het rijtuig zitten en reed er mede weg. Onderweg nam
hij nog een zijner kennissen op en zoo reed het te za-
men er op los, de stad door, naar den Groninger straat
weg. Beide personen waren echter niet weinig onder
den invloed van sterken drank en de gevolgen bleven
dan ook niet uithet rijtuig kwam tegen een boom aan,
waardoor het tot staan kwamen de beide mannen
ploften er uit. Paard en wagen waren ongedeerd geble
ven en werden in veiligheid gebracht en later door den
eigenaar afgehaald. De beide mannen zijn naar het po
litiebureau gebracht.
Op de 46e algemeene vergadering van het Neder-
landsch Onderwijzersgenootschap te Sneek is den 30
o. a. besloten, in 1892 de algemeene vergadering te Am
sterdam te houden. Met 145 tegen 36 stemmen werd
het hoofdbestuur een krediet van f 1000 verleend tot
de uitvoering van plannenom het 50jarig bestaan van
het Genootschap waardig te herdenken terwijl het met
109 tegen 74 stemmen gemachtigd werd tot het doen
vervaardigen van een gedenkboekbehelzende de ge
schiedenis van het genootschap en zijne instellingen en om
daarvan aan de leden kosteloos een exemplaar te doen
toekomen. Uit de kas van het Genootschap over 1892
werd f 100 toegestaan voor de paedagogische bibliotheek
en over 1891 f 400 aan het ondersteuningsfonds. Tot
eereleden werden benoemd de heeren professoren C. B.
Spruijt en A. J. van Pesch commissarissen der Levens
verzekering van het Genootschap en tot lid van ver
dienste de heer J. Visser, hoofd van school No. 2 te
Sneek. Door den heer J. Mulder van Groningen werd
ingeleid het vraagpuntDe verhouding van het hoofd
der school tot de daaraan verbonden onderwijzers. Na
eene belangrijke gedachtenwisseling werden door de ver
gadering toestemmend beantwoord de volgende
vragen
1. Moeten de onderwijzers met hoofdakte een woordje
meespreken waar bet de regeling der schoolzaken betreft?
2. Is het wenschelijk dat dit in de wet op het lager
onderwijs worde bepaald
Den 30 zijn te Utrecht voor de eugelsche taal lager
onderwijs o. a. geslaagd G. J. van Buchem van Wog-
num en S. de Boer van Burg op Texel.
Bij kon. besluit vau den 30 is benoemd tot broe
der in de orde van den Nederl. Leeuw de gepens. con
ducteur der artillerie le klasse C. A. Lankhout, thans
militair wachter en waarnemend conducteur der artillerie
op het fort bij Vechten en drager van de medaille der
Citadel van Antwerpen.
Den 30 des voormiddags sloeg te Westzsaan de
bliksem in den pelmolen de Duinmaijer en den houtzaag
molen de Groene Jager, zonder brand te veroorzaken.
Den 30 is te Ede de boerenhofstede De Groote Mis
pel onder Lnnteren afgebrand en den 31 een bovenhuis
onder Twelloo, waarin de bliksem was geslagen.
Den 30 des avonds vielen te 's-Hertogenbosch on
geregeldheden voor. De menigte had sedert geruimen
tijd tegen de politie in het algemeen en tegen den com
missaris van politie in het bijzonder grieven, welke niet
minder waren geworden door het vellen van een vrij on
gunstig oordeel over de politie in den raad, in verband
met aanmerkingen over de wijze van inning en verant
woording der marktgelden. In den avond van dien dag trok
ken, na afloop der muziekuitvoering in het plantsoen, ouge-
veer 500 mannen en jongens, welk aantal langzamerhand
vermeerderde, zingende door de straten en stil blijvende
staan voor de woning van den commissaris, alwaar gezongen
werd een op de politie vervaardigd lied. Op hetOrtheneinde
ondervond de troep tegenstand. Een tiental agenten, met
de sabel in de hand, joegen daar de menigte uiteen. De
politie werd inmiddels door maréchaussées versterkt. Den
31 des avonds was het weder zeer rumoerig. Duizenden
menschen waren op de been en verschillende groepen
Toen hij zag, dat wij het er op gezet hadden te zwij
gen en geen acht op hem te slaan, werd hij vuurrood
en begon van woede te beven. Naast hem in een hoek
stond een groote bak, waarin al de sneden brood opge
stapeld lagen, die voor het middag- of avondeten dei-
gevangenen bestemd waren. Zij was zoo groot, dat er
plaats genoeg was om brood voor de helft der gevan
genen in te bergen. Nu was ze ledig. Hij vatte de bak
met zijn beide handen op en hipld ze boven ons hoofd.
Hoewel moord of toeleg tot moord de geheele gevange
nis met buitengewone onaangenaamheden bedreigde,
verhooren, onderzoekingen, versterking der strenge maat
regelen waren de gevolgen, waarom zelfs de gevan
genen alles deden om het niet tot zulke uiterste maat
regelen te laten komenen hoewel dat thans het
geval was, zwegen echter allen en wachtten af, wat ge
beuren zou. Geen enkel woord om ons te helpen. Geen
enkel teeken van afkeuring tegen Gasin Zoo groot
was hun haat tegen ons Het was duidelijk dat het ge
vaar, waarin wij verkeerden, hun pleizier deed Maai
de zaak nam een gelukkige keer juist wilde hij de bak
op ons laten neerkomen, toen iemand uit den gang riep
»Gasin, de brandewijn is gestolen
Hij wierp de bak op den grond en stormde als een
krankzinnige de keuken uit.
»Nu, God heeft u gered!" mompelden de gevangenen.
En nog lang daarna spraken zij er van.
Ik heb niet vernomen, of het stelen van den branden-
wijn waar was, of ter juiste tijd verzonnen om ons te
redden.
's Avonds, het was vroeg donker, liep ik vóór het
sluiten dor kazernen langs de palissade en een zonder
linge droefgeestigheid overviel mijlater in mijn geheele
gevangenisleven heb ik zulk een droefgeestigheid niet
gekend. De eerste dag in de gevangenis is hard waar
ook, hetzij in de gevangenis, hetzij in de kazematten of
de werkplaats voor den dwangarbeidIk herinner
mij, dat mij vooral één gedachte bezig hield, die mij al
den tijd van mijn leven in de gevangenis als mijn schaduw
vervolgde een ten deele niet te verdrijven gedachte
waaronder sommige zeker 400 a 500 man sterk, zongen
een liedje tot verguizing van den commissaris van poli
tie wiens woning door agenten afgezet was ter voor
koming van het inwerpen der ruiten. Van eenige gas-
lantarens werden de glazen verbrijzeld. De politie en de
maréchaussées hadden de handen vol om grootere onge
regeldheden te voorkomen. Den 1 verzamelde de menigte
zich tusschen half tien en tienen en bedreigde zij de door
de agenten aan de Zuidwillemsvaart afgezette woning
van den commissaris van politie tegen wien de verbit
tering even groot was. Den 2 herhaalden de wanorde
lijkheden zich, niettegenstaande de burgemeester persoon
lijk tot kalmte aanspoorde en bij bekendmaking ver
zocht had zieh rustig te houden. Don 3 des avonds vaar
digde de burgemeester eene proclamatie uit, waarbij elke
samenscholing van meer dan drie personen van 's avonds
tot 's ochtends 3 uur wordt verboden.
Beroepen naar de ned. herv. gemeente te Scher-
merhorn ds. Heringa predikant te Purmerland.
Men schrijft ons
Dat het draineeren een der beste middelen isom
het weiland van overtollig water te bevrijden wordt
nog niet algemeen door de landbouwers geloofd ten
miste nog niet te Spanbroek. Toch hadden zij er zich
den 31 van kunnen overtuigen. Toen had n.l. op het
laud van den heer H. J. K. van den Steen het school
feest plaats en hoewel het de vorige dagen veel had
eregend was de grond die gedraineerd isuitstekend
droog.
In de op den 31 gehouden vergadering van den ge
meenteraad van Texelwerd na opening der vergade
ring voorlezing en goedkeuring der notulen, door den
voorzitter medegedeeld dat de heeren W. Elens, H. A.
Bijleveld en P. Dijkstra hunne benoeming tot onderwijzers
in deze gemeente aannamen, alsmede de dames R. Roeper en
H. Koorn hare betrekking als onderwijzeres. De rekening
der gemeente over 1890, die van het algemeen armbestuur,
die der bank van leening en van het weeshuis zullen
door eene commissiebestaande uit de heeren J. Roeper,
B. Boon G. K. Brouwer en C. P. Keijser, worden on
derzocht. Namens burg. en weth. werd door den voor
zitter ter kennis der leden gebrachtdat bij onderzoek
is geblekendat een som van f 10000 a 4 pet. met */4
pet. provisie ter leen kan worden verkregen ter bestrijding
der kosten betrefiende de verbetering der haven. Nadat
besloten was, de leening op die voorwaarden te sluiten
werd voorlezing gedaan van de lijst der sollicitanten
voor de met 1 Oct. open vallende betrekking van hoofd der
school te De Cocksdorp, welke lijst de namen bevatte van
Jb. de Groot en K. Van 't Veer, beiden te Oudkarspel,
A. Plaat te Alkmaar, H. E. Morra te Leerdam J. de
Groot te WinkelC. Tijm te Terschelling C. Schaap
te den Burg op Texel en W. Vallentgoed te Haarlem.
Door den heer P. Deuzeman hoofd der school te Den
Hoorn was echter een adres bij het gemeentebestuur
ingediendverzoekende verplaatsing naar De Cocks-
lotsverbetering. Van den dis-
Haarlem was een brief
het voorstel het verzoek van
den heer Deuzeman toe te staan. Nadat het voorstel
van den heer Drosom de behandeling van het
adres tot eene volgende vergadering te verdagen
met 10 tegen 2 stemmen was verworpen, werd na
warme besprekingvooral met het oog op de geldelijke
belangen der gemeente het verzoek van den heer Deu
zeman ingewilligd met 10 tegen 1 stem die van den
heer Dros terwijl de heer Boon zich buiten stemming
hield. Aan mej. Schreuder te De Cocksdorp werd op
haar verzoek eervol ontslag verleend als onderwijzeres in
de nuttige handwerken. Het verzoek van mej. Boeling-
Hesse, vroedvrouw te De Cocksdorp, om eene gratificatie,
word met algemeene stemmen afgewezen.
Den 31 ontlastte zich op Texel een hevig onweder,
gepaard met zwaren hagelslag en regen. In de nabijheid
van Oosterend werd aanmerkelijke schade aan de telegraaf
lijn toegebrachteenige schapen werden in de weide
doodgeslagen, terwijl eene woning door den bliksem werd
getroffen. Een muur en een schot werden beschadigd
doch brand werd niet veroorzaakt.
Den 31 zijn nog de volgende ongelukken door den
bliksem ontstaan: te Papsouw, gemeente Hof van Delft,
dorp met het oog op
tricts-schoolopziener te
ingekomenbevattende
voor mij ook thans nog: de gedachte aan de ongelijkheid
der straf voor een en hetzelfde misdrijf. Zonder twijfel
kan men misdrijven zelfs niet bij benadering met elkander
vergelijken. Bij voorbeeldTwee verschillende personen
hebben ieder een mensch vermoord alle omstandigheden
waaronder de moord heeft plaats gehad worden in over
weging genomenen beiden personen wordt dezelfde
straf opgelegd. En toch bedenke men eens welk onder
scheid in hetzelfde misdrijf isDe een b.v. heeft iemand
vermoord om niets, om een ui: hij is op weg gegaan,
heeft eeu reizenden boer vermoord, die niets bij zich had dan
een ui: Wat, vader! Je hebt me op roof uitgestuurd, een
boer heb ik vermoord, en niets dan een ui bij hem ge
vonden. Dwaas Een ui is niets dan een kopeken
Honderd zielen dat zijn honderd uien, daar heb je
een roebel bij elkaar!" (Gevangenislegenden) En de
ander is moordenaar geworden bij het verdedigen der eer
van zijn verloofde, zijn zuster, zijn dochter. De een
heeft als landlooper iemand vermoordom zijn leven en
vrijheid te verdedigenniet zelden stervend van honger
en de ander slacht kleine kinderen louter uit pleizier
om te moorden om het warme bloed aan zijn handen
te voelen, om aan hun angst, aan hun laatste beven als
een duive onder zijn mes zich te verkwikken. En wat
geschiedt? Beiden, de een zoowel als de ander, komen
in een en hetzelfde tuchthuis. Natuurlijk is er verschil
in den duur der opgelegde straf. Maar dit verschil is
vergelijkender wijs, gering terwijl het verschil bij een
en hetzelfde soort misdrijf onnoemelijk groot is. We
willen echter aannemen, dat het onmogelijk is dit onder
scheid te vereffenen, dat het in zijn soort een onoplos
baar vraagstuk is, de kwadratuur van den cirkel,
dat willen wij aannemen. Maar als deze ongelijkheid ook
niet bestond dan moest men op een ander onderscheid
lettenhet onderscheid in de gevolgen der straf. Er zijn
er, die door den dwangarbeid verkwijnen en wegteren
en anderendie bij hun komst in het tuchthuis zelfs
niet wisten, dat er op de wereld zulk een vroolijk leven
is zulk een gezellige kring van vermetele gezellen.
Want in de gevangenis komen er zulken. Daar is b.v.
brandde een hooiberg af, terwijl de daarbij nieuw gebouwde
woning door de brandweer behouden werd te Breda
waar drie zware onweersbuien zich ontlastten sloeg de
bliksem in de celgevangeniszonder noemenswaardige
schade te veroorzaken in eene stalhouderij in de Zout-
straatwaar een schoorsteen met een deel van het dak
vernield werd en in een huis en de prot. kerk te Gin-
nekenwaar veel schade toegebracht werd nabij Grave
werd een veulen doodgeslagen.
De arr. deurwaarder D. B. te Heerenveen, die den
31 voor den rechter van instructie moest verschijnen
en gezegd werd heimelijk zijne standplaats te hebben
verlaten zonder orde op zijne zaken gesteld te hebhen,
is den 1 des avonds toen hij zes dagen afwezig was
geweestteruggekeerd.
Bij kon. besluit van den 31 is benoemd tot broeder
der orde van den Nederl. Leeuw de heer N. C. M.
Koch deurwaarder bij het gerechtshof te Leeuwarden.
De gemeente-rekening over 1890 te Anna Pau-
lowna bedragende in ontvangst f 16353.725, in uitgaaf
f 15982.88 alzoo met een batig slot van f 460.845 is
den 31 vastgesteld.
Het bouwen van een kinderziekenhuis aan de zee
badplaats Loosduinen is den 31 voor f 19895 door den
heer H. van Bergen Henegouwen te 's-Gravenhage aan
genomen.
Den 1 is het gedeelte Noorzeekanaal-Nichtevecht
van het kanaal Amsterdam-Utrecht-Gorinchem voor het
verkeer opengesteld.
Den 1 des avonds te 9.40is te Amsterdam
brand ontstaan in de des nachts onbewoonde photographi-
sche inrichting van den heer Henricbs Singel 470 bij
het Koningsplein, welke zeer gevoed werd door de vele
brandbare stoffen in dat gebouw aanwezig. Van het
gebouw verbrandden eene verdieping de zolder en de
vlieringbenevens de achter gelegen werkplaats. Het
archief' van het Potographisch Gezelschap dat bij den
heer Henrichs berustte, is mede verbrand.
Bij de op den 1 plaats gehad hebbende trekking
van premie-aandeelen van de Noord-Hollandsche Ver-
eeniging Het Witte Kruis zijn uitgeloot de serieën 1942,
5207,5733, 6597, 3136 en 6206. Bij de daarop gevolgde
premie-trekking zijn o. a. uitgeloot van serie 1942 No.
47 met, 15000, 5733 No. 37 met 1000, 1942 No. 39
f 250.
Den 3, des avonds, heeft de heer mr. P. J. G. van
Diggelen van Zwolle op eene te ÜSoorm, door de Ver-
eeniging tot ontwikkeling van politiek leven in Hoorn
en omstreken Voorwaarts belegde bijeenkomst, de droog
making der Zuiderzee besproken.
Den 2 is te Raalte de bliksem geslagen in eene
telegraafpaal, daarna in den grond bij het station en ten
slotte in het station zelf, zonder belangrijke schade te
veroorzaken. In een stuk weiland werd eene koe dood
geslagen.
Den 2 is te Deventer een jongen van 8 of 9 jaren,
die in de Haven hengelde, verdronken.
Den 3 werd te Oudorp eene harddraverij gehou
den, waaraan 13 paardon deelnamen. De prijs werd be
haald door het paard van den heer G. Admiraal, de le
premie door dat van den heer T. Zuurbier en de '2e pre
mie door dat van den heer P. Meier.
Den 4 heeft de weduwe Johannes Otten, geb. Eli
sabeth Geurts, te Hees bij Nijmegen, haren 101 geboorte
dag gevierd.
De Maatschappij tot exploitatie vau voestallen en
veetransporten keert over 1890/1 f 48 per aandeel van
f 500 uitde directeur ontving van de overwinst 30
pet. of f 2840 en de commissarissen ontvingen 10 pet.
of f 946.
De heer M. Vismet een paar stemmen boven d e
meerderheid herkozen te Zaandijk tot lid van den
gemeenteraad, heeft voor die benoeming bedankt.
Het prov. kerkbestuur van Noordholland heeft aan
den heer T. H. Hoola van Nooten, predikant te Lands
meer, na ruim 51jarige evangeliebediening, eervol eme
ritaat verleend in te gaan 1 October.
De hoogste prijs uit de Haarlemsche paardenloterij
(landauer met 2 paarden) is ten deel gevallen aan mej.
V. Konijn te Schagen.
De sterkte van den eersten ban der dienstdoende
een beschaafd mensch, met geweten, bewustzijn en gevoel.
Reeds de smart van zijn eigen hart martelt en kwelt
hem meer dan alle andere straffen. Hij veroordeelt zich
zelf om zijn misdrijf, minder verschoonend, onbarmhar
tiger dan de hardste wet. En naast hem is een ander,
die zelfs niet eene enkele maal over de moord,
die hij begaan heeft, in de gevangenis nadenkt. Hij houdt
zich zelfs voor onschuldig. Er zijn er ook, die met voor
dacht een misdaad begaan om maar ia het tuchthuis
te komen en daardoor van het onvergelijkelijk hardere
leven in de vrijheid verlost te worden. Thuis hebben zij
op de laagste sport der vernedering geleefd, nooit hun
bekomst kunnen eten en voor hun ondernemer van den
morgen tot de avond gewerktmaar in het tuchthuis
is de arbeid lichter dan thuis, brood is er in overvloed
en zoo goed als zij nog nooit hebben gegeten op de
feestdagen komt vleesch op tafelbovendien krijgen zij
aalmoezen en zijn in de gelegenheid met werken een kope
ken te verdienen. Hun omgeving bestaat uit geschikte,
in alles ervaren menschen en daarom zien zij op hun
lotgenooten met eerbiedige bewondering neerzij wanen
te verkeeren in het fijnste gezelschap, dat maar op de
wereld zijn kan. Is nu de straf voor allen in gelijke
mate voelbaar Maar waarvoor zich met onoplosbare vra
gen het hoofd te breken
De trom wordt geroerd, het is tijd om in de gevan
genis te gaan.
IV.
DE EERSTE INDRUKKEN.
De laatste inspectie nam een aanvang. Na deze inspec
tie werden de deuren der kazernen, ieder met een bij
zonderen sleutel gesloten, en bleven de gevangenen tot
het aanbreken van den morgen opgesloten.
De inspectie had plaats door een onderofficier en twee
gevangenen. Als bij toeval een officier de inspectie mee
maakte, stelde men de gevangenen op het plein opmaar
doorgaans had zij in de kazernen plaats. Zoo geschiedde
het ook nu. Daar de soldaten zich dikwijls vergisten
