Frankrijk en Rusland.
UIT SIBERIË.
No. 96.
Drie en Negentigste Jaargang,
1891.
WOENSDAG
12 AUGUSTUS.
Officieel Gedeelte.
1JKKANTÖÖ1.
FEUILLETON.
ALKIAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar O.MO; franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers 0,06.
Telefoonnummer 93
Prijs der gewone Advertentlën:
Per regel 0,15. Glroote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERHs. COS-
TER ZOON.
Burgemeester en Wethouders vau ALKMAAR
brengen ter kennis van belanghebbenden, dat, nu de herijk
in de buitengemeenten afgeloopen is het ijkkantoor
alhier, te beginnen met 17 Augustus e.k., weder geregeld
geopend zal zijn eiken MaandagWoensdag, Vrij
dag en Zaterdag, van des voormiddags 9 tot des na
middags 1 uur.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, A. MACLA1NE PONT.
11 Aug. 1891. De Secretaris,
NUHOUT van dek VEEN.
Die zich den tijd van den Krim-oorlog herinnert
weet ook hoe Frankrijk er zich in die dagen op ver
hief dat het de vrijheid en het reeht der volken ver
dedigde tegen den Noordsehen beer die beide in zijn
ruwe klauwen dreigde te yerstikken. De uitbreiding
van de Russische heerschappij en den Russischen invloed
in het Oosten was de dood voor alle ontwikkeling en
de ondergang der beschaving; daarom had Frankrijk in
bondgenootschap met Engeland het zwaard ontbloot tot
bescherming van het Turksche Rijk, hield het de Grieken
in bedwangen dreef het de Russen terug. Geheel
Frankrijk juichte bij deu val van Sebastopol. De Bona-
partisten bewierookten Keizer Napoleon IIIdie aldus
»de^ roemrijke ellende" van 1812 waardoor »de verheven
valvan Napoleon I werd voorbereidzoo schitterend
op Rusland had gewroken. De liberalen prezen den
kampioen voor de vrijheid van het Westen, en de katho
lieken jubelden over don doodeljken slag die aan de
Grieksche Kerk was toegebracht en niet alleen voor
Frankrijk en de beschaving, maar ook voor het Christendom
een zegepraal was. De Fransehen moehten in dezen
oorlog rekenen op den bjstaud van den God der leger
scharen, die ook de God der rechtvaardigheid is".
Jaren later was het vooral door toedoen vau Frank
rijk dat een aantal Europeesehe mogendheden bij Ras-
land aandrongen op maatregelen tot bevrediging van
het in opstand verkeerende Polen. Frankrijk, het land
■der vrjheid, het land der verlichting en der beschaving,
■stond altijd tegenover den Russischen barbaardie de
volken met den knoet regeerde en zoowel aan de Oost
zee als aan den Bosporus do westersche beschaving
bedreigdetegenover den Russischen Keizer die als
Czaar en Grieksche Pans op wereldlijk en geestelijk
gebied beide de vrijheid belaagde.
Hoe zijn de tijden veranderdOpnieuw is een Fran-
sehe vloot aan de kusteu van Rusland verschenen dit
maal op de Newa in de hoofdstad des landsdoch nu
niet als vijandneen maar als de boodschapster van
vriendschap en bondgenootschap. Luisterrijk en ver
114)
DiO OK
I- M. D08T0JEW§K¥.
Eens, vrij lang na mijn komst in de gevangenis, lag
ik op mijn brits en gaf mij over aan zeer droeve gedaeh-
teu. Alej, altijd werkzaam en ijverig, hield zich dat keer
met niets onledig hoewel het nog te vroeg was om te
gaau slapen. Zijn broeders vierden een Mahomedaansch
feest en werkten ook niet. Alej was gaan liggen met
zijn hoofd tnsschen zijn handen en scheen te mijmeren.
Eensklaps vroeg hij mij »Zijt ge bedroefd
Ik zag hem nieuwsgierig aan; de vraag van Alej, die
altjjd zoo kieseh was en zooveel tact en hart had, scheen
mij vreemdmaar toen ik hem met meer aandacht
aanzaglas ik op zijn gelaat zooveel verdriet en ver
borgen smart ongetwijfeld opgewekt door de herin
neringen, die bij hem opkwamen dat ik begreep dat hij
op dit oogenblik zelf behoefte aan troost had. Ik zeide
hem wat ik dacht. Hij znchtte en lachte treurig. Gaarne
zag ik zijn vriendelijken en hartelijken lach; als hij
lachteliet hij twee rijen tanden ziendie de eerste
schoonheid der wereld hem had kannen benijden.
»Je herinnert je zeker, Alej! hoe men thuis bij je
in Daghestau dit feest viert
»Ja!" antwoordde hij met verrukking, terwijl zijn oogen
schitterden. «Maar hoe weet u, dat ik daaraan denk
»Hoe zou ik het niet weten Daar is het beter dan hier?"
»0, waarom spreekt ge zoo
»De bloemen in uw land zijn prachtig niet waar
Het is een waar paradijs?"
»0 zwijg, zwijg! ik smeek het u." Hij was zeer aan
gedaan.
>Luister eens, Alej; heb je eeu zuster
eerend in alle opzichten was de offieeële ontvangst van
den Franschen admiraal met zijn officieren en manschap
pen door de Russische vlootvoogden hooge ambtenaren
en ministers, door den Keizerde Keizerin en de Groot
vorsten in persoon. Hartelijk, neen meer dan hartelijk,
warm, vurig was de ontvangst van het Russische volk
wild klonken zjn toejuichingenen do dagbladen van
verschillende richting geven woorden aan die luisterrijke
ontvangstaan die hartelijkheid en die juiehtoonen.
Men gevoelt aldus klinkt het vau Russische zijde
dat daarin aan den kant van het Russische volk meer
ligt dan een uiting van gulle gastvrijheidde nagalm
dier juiehtoonen zal ongetwijfeld den donder van het
geschut en den gloed der illuminatie overleven. Men
kan er de uitbarsting in zien van een innig gevoel en
een klaar besef, die reeds vroeger bestonden, maar zich
nu eerst bij de ontmoeting met do Fransche zeelieden
hebben geopenbaard. De groote Russische natiedie
zoo dikwijls op vijandigen naijver stiet en den vrede
nauwelijks anders kan genieten dan met de band aan
het zwaard, kon zich ditmaal eens ongedwongen en in
vol vertrouwen overgeven aan deu drang des harten
tegenover een andere natie, waarin zij een vriendin be
groette. Het bezoek van de Fransche vloot te Kroon
stad is in de geschiedenis der betrekkingen tusschen
Frankrijk en Rusland een gebeurtenis van beteekenis.
Van verhevener aard dan het Drievoudig Verbond tus
schen Duitschland, Oostenrijk-Hongarije en Italië aldns
klinkt de echo van den Franschen kant is deze goede
verstandhouding tusschen Frankrijk en Ruslandzij
heeft geen schriftelijke verbintenissen noodig zooals kunst
matige en daarom voorbijgaande bondgenootschappen.
Intusschen brengt een Russische kruiser een bezoek
aan de haven van Cherbourgde Russische commandant
wordt in triomf rondgedragen, men drnkt hem de hand,
en roept »Leve Rasland" met werkelijk uitzinnige op
gewondenheid. Merkt op welk een tegenwicht het
Drievoudig Verbond heelt ontvangen, jnicht het Jour
nal des DébatsEngeland had er zich wel niet uitdruk
kelijk bij aangesloten maar toch tamelijk duidelijk te
kennen gegeven dat in tijd van oorlog op zijne mede
werking gerekend kon wordenen ziet, nauwelijks ver
neemt het de warme ontvangst van de Fransche vloot
in de Russische wateren, of op handige wijze weet het
■er vooi te zorgen dat die vloot ook een Engelsche haven
zal aandoen. Al ontkent de Engelsche Regeering dat
de Fransche scheepsmacht tot dit bezoek is uitgenoo°digd,
al is^ er inderdaad geen rechtstreeksche nitnoodiging
geschied het bezoek zelf zegt meer dan alle redevoe
ringen en ministerieële verklaringenEngeland neemt
zijn welwillende verkiaringeu jegens het Drievoudig
Verbond terug.
En is er nu werkelijk een verbond tusschen Frank
rijk en Rusland gesloten wordt van verschillen
de zijden gevraagd. Heeft de Russische Keizer, die
wel op den President Carnotmaar niet op de Fran
sche Republiek wil drinkener toe kannen besluiten
om ïranKrijk tot zijn bondgenoot te kiezen tegenover
de drie vereenigdo machten van Midden-Europa? Ja,
»Ja, waarom vraagt ge me dat?"
ze °P Joa 'Ükt, moet ze heel mooi wezen
»Zg... op mij lijken? Zij is zoo mooi, dat in heel Da
ghestan geeu mooier meisje is O, ze is zoo heerlijk
mooi., mijn zuster! Znlk een sehoonheid hebt ge nooit
gezien. Mijn moeder was ook zoo mooi!"
»En hield je moeder veel van je?"
»Hoe kunt ge dat vragen! Zij is bepaald uit verdriet
over mij gestorven. Ik was haar lieveling. Zij hield meer
van mij dan van mijn zuster, meer dan van iedereen
Van nacht heb ik haar in mijn droom gezien ze
sehreide over mij, haar tranen vielen op mijn hoofd."
Hij zweeg en dien avond sprak hij geen woord meer.
Maar van toen af aan zocht hij telkens met mij te spre
ken hoewel hij zelf uit eerbied dien hij om een mij
onbekende roden voor mij hadnooit het eerst het ge
sprek begon. Daarentegen was hij bijzonder gelukkig als
ik mj met hem bemoeide. Ik vroeg hem naar den
Kaukasus, naar zijn vroeger leven. Zijn broeders verbo
den hem niet met mij te sprekenhet was hun zelfs
aangenaam. Ook zij werdentoen zij zagendat ik
meer en meer genegenheid voor Alej toonde vriende
ijker voor mj.
Alej hielp mij bij mijn werk, stond mij in de kazerne
met alles ten dienste en het was hem klaarbljkeljk zeer
aangenaam, mj, waaraan ook, te helpen, maar nooit toonde
hj de minste begeerte naar eenig voordeel, wei een le
vendig gevoel van vriendschap, waarvan hij voor mij ook
geen geheim van maakte. Onder anderen was hj zeer
bekwaam in handenarbeid hij had zeer goed linnen leeron
naaien en laarzen herstellen; ook iu het schrijnwerken
was hj niet onbedreven. Zjn broeders waren trotsch
op hem.
»Hoor eens, Alej", zei ik op zekeren dag tot hem,
waarom leer je niet russisch lezen en schrijven? Dat
kan je later in Siberië van groot nnt zjn."
»Ik zou het wel willen, maar wie zal het mj leeren
»Er zjn hier weinigen, die kunnen lezen en schrijven.
Zon ik het je mogen leeren."
»0, leer het mj, toe en h j richtte zich van zjn
wordt er geantwoord, maar hij onthoudt aan dat trak
taat zjn handteekening alleen de namen van de Minis
ters staan onder deze overeenkomst. Aldus wordt er
gegist en vermoed en getracht mogelijke bedenkingen
te weerleggen en worden verzekeringen gegeven omtrent
zaken waarvan men niets weet en die niet zeer waar-
schjnljk klinken. Maar volkomen waar is hetgeen een
Engelsch Minister dezer dagen opmerkte, dat overeen
stemming van belangen bj het uitbreken van een oorlog
grootere waarde heeft dan geschreven traktaten. Het
Drievoudig verbond is opgericht om Frankrijk en Rus
land in toom te houden dat is voor beide mogendheden
duideljk maar ligt bet dan ook niet in den aard der
zaak, dat zij daartegenover steun zoeken bj elkander
Zij zjn lotgenooten beide worden gewantrouwd en
niet zonder reden tegen beider mogeljke aanvallen
zoeken de drie Midden-Enropeesche staten veiligheid in
een onderling verbond maar dat is reeds genoeg om de
beide gewantrouwde mogendheden tot elkander te bren
gen. Daarbij komt, dat Frankrijk en Rusland geen tegen-
strjdige belangen hebben z j staan elkander niet in den
weg. Frankrijk heeft er geen belang bij, Rusland te
stuiten op zijn weg naar Konstantinopel, en Rusland
kan er volkomen vrede mee hebben dat Frankrijk
langs de Noordkust van Afrika en in Egypte zijn
heerschappij uitbreidt of zijn invloed bevestigt. Zij kun
nen samengaan zonder elkander te hinderen. Mocht er
een groote oorlog in Europa uitbreken, dan zullen beide
mogendheden misschien de gelegenheid schoon vinden
om voor de verwezenljking van lang gekoesterde wen-
schen de wapenen op te vatten daarb j zullen zj el
kander steunen, en om aan haar optreden meer kracht bj
te zetten zullen zj als bondgenooten kunnen optreden.
Aan den anderen kant is echter het bondgenootschap
tusschen Duitschland Oostenr jk-Hongarje en Italië niet
minder krachtig omdat het wel schriftelijk is aange
gaan Ook deze staten zijn natunrljke bondgenooten
omdat hun belangen overeenstemmen. De overtuiging
van gemeen3chappeljk gevaar en behoefte aan onderlinge
aaneensluiting daartegenover is bj hunne Regeeringen
zoo sterk, dat zj reeds in vredestjd het bondgenootschap
hebben aangegaan zoo kan bet reeds aanstonds dienen
om een vermetelen vijand tot bezinning te brengen en
van een aanval af te schrikken. En zoo heeft dan wel
licht Europa nog reden om zich over deze bondgenoot
schappen te verheugen als een wenscheljk evenwicht tot
behond van den vrede? Waarom niet? Maar één
donkere schaduwzijde is aan dezen toestand verbonden
iedereen kent haarhet is de ontzettende druk van de
algemeene wapeningdie er ook in vredestjd mee ge
paard gaat. Die druk knaagt aan de welvaart van alle
volkendaaronder gaan groote en kleine staten ge
bukt daarover klagen de kleine staten, die geenerlei
belang bij eenigen oorlog hebben, het meest, en zj heb
ben recht tot klagen. Die toestand is op den duur on
houdbaar wordt tot onze troost opgemerkten wj
spreken het niet tegen, maar ongelukkig is de dageraad
vau dien beteren dag nog niet aan de kimmen te
bespeuren.
brits op en vouwde zijn banden, terwijl hj mj smeekend
aanzag.
Wj maakten reeds den volgenden avond een begin.
Ik had een russischen bijbel het eenige boek, dat in
de gevangenis geduld werd. Zonder alphabeth, alleen uit
dit boek, leerde Alej in eenige weken uitstekend lezen.
Ongeveer in drie maanden begreep h j volkomen de boe
kentaal. Hj loerde met hartstochtelijken ijver en buiten
gewone toewjding.
Eens lazen wij samen de geheele bergrede. Ik merkte
op, dat hj op enkele plaatsen bijzonder veel gevoel la».
Ik vroeg hem of hj mooi vond wat hj las.
Hj zag mj aan en kreeg plotseling een klenr.
»0, ja Jezus is een heilige profeet. Hj spreekt het
woord Gods. Het is heerljk schoon
»Wat vind je het mooist?"
»Dat gedeelte, waar hj zegt; vergeet, heb lief, beleedig
niet, heb ook uw vijanden lief!"
H j sloeg het oog op zijn broeders, die naar ons gesprek
luisterden en sprak vol vuur met hen Zj spraken lan»
en ernstig met elkander en knikten toestemmend. Daarna
wendden zij zich met een ernstigen en wel willenden glim
lach tot mij, een echt Muselmauschen glimlach (ik houd
veel van den ernst van dien glimlach) en bevestigden
dat Jezus oen profeet Gods geweest was en vele won
deren gedaan haddat h j o. a. een vogel geschapen
had uit een weinig klei, waarin hj het leven had ge
blazen en dat deze toen weggevlogen wasDat,
stond in hnn boeken geschreven. Toen zj dit zeiden
waren zij voor zich zelf overtuigd, dat zj met Jezus té
prijzen, mj groot genoegen deden; en Alej was overge—
lnkkigdat zjn broeders bereid waren en er zelfs op
stonden mj dit genoegen te doen.
Het succesdat ik met mjn leerling hadtoen hj"
leerde schrijven was werkelijk verbazend. Alej had
papier gekocht (voor zijn kosten want hj wilde niet
dat ik deze uitgave deed) pennen en inkt; in minder dan
twee maanden kon hj schrjvon. Zijn broeders zelf ston
den verbaasd over zulke snelle vorderingen. Hun hoog
moed en tevredenheid kenden geen grenzen meerzijl