Burgeravondschool
BIJDEN KERMIS.
UIT SIBERIË.
No. 103.
Drie en Negentigste Jaargang.
1891.
WOENSDAG
26 AUGUSTUS.
Officieel Gedeelte.
met paarden en rijtuigen
met Ujarigen cursus te Alkmaar.
Amsterdamsche Brieven.
FEUILLETON.
M'
De Commissaris van Politie te Alkmaar
herinnert ingevolge art. 168 der Algemeene
Politieverordeningeen iederliet VER
BODEN is gedurende de kermisweek
te rijden op de NIEUWESLOOT en op
de LAAT, vóór langs de kramen.
ALKMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt JDlnsdag-, Wonderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar/ 0,80; franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers ©,©6.
Telefoonnummer 33
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Alkmaar, De commissaris van politie,
24 Ang. 1891. F. C. G. J. FUNDTER.
Inschrijving van Ijeerlïngen aan bovengenoemde
inrichting voor den cursus 1891/92 zal plaats hebben op
Maandag 31 Augustus 's avonds van 7—9 uur,
in het gebonw der school aan de Doelenstraat.
Zij, die een bewijs kunnen overleggen van met vrucht
het lager onderwijs aan eone openbare of bijzondere school
genoten te hebben, worden van bet vereischte toelatings
examen vrijgesteld.
Het schoolgeld bedraagt 5 per leerling, 2,5© voor
wie dit te bezwarend is, en is geheel vrij voor hen, die
geen schoolgeld betalen kunnenter beoordeeling van
Burgemeester en Wethouders.
Spreekuur van den Directeur eiken werkdag 's mid
dags tusschen 12 en 1 uurten zijnen huize aan de
Oudegracht A 124.
De Directeur,
H. J. DE GROOT.
XLVII.
(Slot.)
Maar om nn weder op do amsterdamsche stilte terug
te komen onder die omstandigheid heeft de twaalf
de conferentie van het Internationaal Verbond
van Christelijke Jongelingsvereenigingen
die in de afgeloopen week hier ter stede is gebon
den meer de aandacht getrokken dan anders wellicht
het geval zou zijn geweest. De plechtige opening dier
conferentie in de Westerkerk werd door mij bijge
woond en zoodoende viel mij het voorrecht te beurt, de
kernachtige toespraak van prof. Muller aan te hooren.
Deze begon met er op te wijzendat nit verschillende
oorden der wereld jongelingen in de eerste koopstad van
Nederland waren saamgekomenhetgeen hem aanleiding
(20)
DOOR
I. M. DOiTOJEWSKV.
Wil jij die optillen? Dat kan je niet, en als je
grootvaderde beerkomtdie tilt hem ook niet op
mompelde er een tnsschen de tanden.
Hoe moeten we het aanpakkenbeste vriend Ik
weet het nietzei de verblufte voorbarige terwijl
hij den balk liggen liet en zich oprichtte.
Je kunt niet alles waarom ben-je zoo voorbarig?"
Als hij het voer voor drie kippen verdoelen moet.
verrekent hij zich, en hier wil hij de eerste zijn."
Ik, vriend", verontschuldigde zich do verblufte, »wou
maar alleen
Moet ik je allen straf geven? Of wilt ge, dat men
u voor den winter in den pekel zet", zei wederom de
opziener, terwijl hij bedenkelijk op een ploeg van twintig
koppen zag, die niet wist, hoe zij de zaak moesten aan
pakken. Aan 't werk, alloMaak er een begin mee
Niet zoo talmen!"
Haastige spoed gaat zelden goed, Iwan Matweitsch."
Ja, jij voert heele maal niets uit, Saweljew! We
bedoelen jouPetrowitschIk vraag je wat sta je daar
suf te kijken! kom, aan 't werk!"
Wat zal ik alleen uitvoeren?"
Geef een taak, Iwan Matweitsch."
Ik heb al gezegd, dat er geen taak wordt opgegeven.
Slaat de bark nit elkaar en gaat dan naar huis! Kom,
maakt een begin
Eindelijk ging men aan het werk, maar met tegenzin,
zonder oenig overleg. Het was zelfs ergerlijk, deze menigte
gezonde, krachtige arbeiders te zien, die niet wisten, hoe
zij het werk zouden aanpakken. Nauwelijks waien zij
gaf om naar koopmansgebrnik na te gaan. wat ons land
op godsdienstig gebied had ontvangen en gegeven. Daarbij
kwam hij tot de slotsom dat Nederland wel is waar
veel aan bet buitenland te danken bad maar dat 't
toch ook de Hollanders zijn geweest die onder Willem
III den Engelschen het Protestantisme teruggegeven
naar Amerika de pilgrimfathers gezonden en ten
"opzichte van alle volken steeds de grootste gewetens
vrijheid aan den dag gelegd hebben. In diezelfde bijeen
komst werd ook nog door andere sprekers in verschil
lende talen het woord gevoerd. Zoo ergens dan deed
zich de behoefte aan een algemeen gesproken wereld
taal hier gevoelen want telkens bleef iedere toespraak
voor een deel der aanwezigen onverstaanbaar. Te oor-
deelen naar het uitzicht dier aanwezigen behoort het
woord jongeling in den zin van het Dnitsche J n g e r,
d. i. volgelingdiscipel opgevat te worden want de
meesten waren de jongelingschap reeds ver voorbij. Ook
enkele dames-leden waren nit den vreemde herwaarts
getogen om aan de conferentie deel te nemen.
En wat hebben onze lezers wel gezegd van het rap
port der taptoe-commissie, waarvan de hoofdstrek
king reeds in dit blad is meegedeeld Onze voorspelling
Is goed uitgekomen dat den heer Steenkamp de hand
wel weder boven het hoofd zon worden gehouden. De
Burgemeester is namelijk met de verklaring gekomen
dat hij den hoofdcommissaris op den taptoe-avond om
zes nnr de opdracht had gegeven, maatregelen te nemen
voor een eventueel keizerlijk bezoek aan verschillende
instellingen binnen de stadzoodat de afwezigheid des
heeren Steenkamp bij het taptoe-schandaal om den
gejkten term eens over te nemen voldoende is ge
rechtvaardigd. Zon een gewoon mensch nn meenen, dat
de verantwoordelijkheid dan op de schouders des heeren.
van Tienhoven neerkwam, de taptoe-commissie heeft haar
geworpen op den heer Stork. Deze heeft namelijk ver
zuimd de vereischte inspecteursbrigadiers en agenten
die al om zeven uur op de binnenplaats van het stadhuis
gereed stonden dadelijk naar den Dam te laten opmar-
"cheerenzoodat zij daar eerst te 8 uur 10 minuten
aankwamen toen nog slechts een gewelddadige ontrui
ming mogelijk was. Dit is zeker een groot vergrijp, maar
tevens mag toch ook gevraagd worden, of het hoofd der
gemeente in zijn recht wasden hoofdcommissaris te
onttrekken aan eene volksbijeenkomstwaar zooveel van
het beleid der politie zon afhangen, 't Zal ons dan ook
verwonderen welken indruk het taptoe-rapport in den
gemeenteraad zal maken en of men den burgemeester
daarbij niet oen paar bittere pillen te slikken zal geven.
Aïén overweging zal de vroede mannen wellicht tot zacht
heid stemmen, namelijk deze, dat de heer van Tieuhoven
naar alle waarschijnlijkheid spoedig voor de laatste maal
de gemeenteraadszitting zal presideeren. Het staat nu
toch wel zoo goed als vastdat de burgemeester zijne
werkzaamheid niet langer alleen aan Amsterdam maar
aau ganseh het land ten goede wil doen komenmet
andere woorden dat hij zal optreden in het lang ver
wachte ministerie. Wij die ons nimmer schuldig ge
maakt hebben aan een van Tienhovenvergoding er.
bezig het eerste, kleinste dwarshout er nit te nemen, of
het bleek, dat het brak, »van zelf brak" zooals men ter
verontschuldiging tot den opziener zei; daaruit bleek dat
men op die manier niet voort kon gaan, maar het anders
moest aanleggen. Zooals van zelf spreekt, gaf dit aan
leiding tot twist, die een dreigend aanzien scheen aan
te nemen De opziener speelde woer op en zwaaide
met zijn stok, maar het dwarshout brak weer. Eindelijk
bleek, dat er te weinig bijlen wareu en dat men nog een
ander werktuig noodig had. Terstond werden twee jonge
mannenonder geleide van soldatenom het werktuig
naar de vesting gezonden de andoren zetten zich, terwijl
hierop gewacht werdkalm op de bark neerhaalden
hun pijpen voor den dag en begonnon weder te rooken.
De opziener berustte er ten laatste in.
Nn, om jullie zal het werk niet treuren. Is dat volk,
is dat volk pruttelde hij toornig, wenkte met zijn hand
en ging, zijn stok zwaaiend naar de vesting.
Een uur later kwam de bouwmoester. Hij hoorde de
gevangenen kalm aau en zei toen, dat hij als taak stelde,
nog vier dwarshouten uit de bark te halen, maar zóó
dat zij die niet braken en ongeschonden hielden, boven
dien wees hij nog een groot deel der bark aan om stuk
te slaan, waarna men naar de vesting terug kon gaan.
De taak was groot, maar hoe kweet men zich er van
Waar was de traagheidwaar was de besluiteloos
heid? De bijlen begonnen te kloppen de houten
nagels begon men er uit te nemen, Anderen legden er
dikke stangen onder en terwijl er zich twintig handen
oplegden, brak men geschikt en meesterlijk de dwars
balken er uitdie tot mijn verbazing thans volkomen
gaaf en onbeschadigd er uitgebroken werden. De arbeid
ging met lust. Allen waren op eens bijzonder verstandig
geworden. Geen onnodige woordengeen schimpen
ieder wist, wat hij te zeggen, wat hij te doen had, waar
hij staan wat hij grijpen moest. Precies een half nnr
voor de trom roffelde, was de opgegeven taak volbracht
en de gevangenen keerdon weder naar do kazernen, wel
moede, maar in alle opzichten voldaan, dat zij minstens
een half uur van den wettig gestelden tijd gewonnen
kennen niettemin grif, dat zijn heengaan voor Amsterdam
een gevoelig verlies zal zijn. Ieder onbevooroordeelde
zal moeten toegeven dat zijn regeering al heeft deze'
ook haar schaduwzijden toch in menig opzicht aan de
hoofdstad is ten goede gekomenen dat hij 't niet
iedereen naar den zin heeft gemaaktkan slechts voor
hem pleiten. Is er waarheid in de geruchten dat de
rotterdamsche burgemeesterde heer Vening Meinesz
na van Tienhoven's aftreden hierheen zal komen dan
mag men Amstel's Stedemaagd ten volle geluk wenBchen..
t Is toch alom bekend, dat des heeren Meinesz bestuur
voor Rotterdam rijke vruchten heeft opgeleverd en Am
sterdam kan al moeilijk beter burgervader wenschen dan
iemand die met goede resultaten het roer eener han
delsstad in handen heeft gehad.
Aan ouderswier kin deren hier ter stede de een of
andere inrichting voor middelbaar onderwijs bezoeken
zal het zeker belang inboezemendat de schoolgelden
aan de Hoogere Burgerschool met vijfjarigen cursus en
de Openbare Handelsschool zullen gewijzigd worden.
Reeds in Juni werd een desbetreffende voordracht bij den
gemeenteraad ingedienddoch toen kon men het niet
eens daarover worden en werd besloten zich om advies
te wenden tot de commissie van toezicht op het mid
delbaar onderwijs. Bij deze heeft het voorstel van b. en
w. om het schoolgeld aan beide inrichtingen op 100
te brengen waardoor dat van de H. B. S. met 40
verhoogd en dat van de Handelsschool met 80 ver
minderd zon wordeneen slecht onthaal gevonden.
Terecht merkt de commissie op, dat naarmate door beter,
lager onderwijs de minder gegoeden beter ontwikkeld
worden men er ook naar moet streven, het middelbaar
onderwijs geleidelijk voor een breeder kring van ingeze
tenen toegankelijk te maken welk doel zeker niet zal
bereikt worden bij goedkeuring van den voorgestelden
maatregel. Maar er is ook nog een andere vraag. Zal
het rijk dat voor de amsterdamsche H. B. S. met vijf
jarigen cursus een jaarljksch subsidie van 10,000
toestaatdeze toelage niet intrekkenindien men het
schoolgeld boven 60 stelt De commissie acht da/
alleszins mogelijk en werkelijk zon dat niet zoo heel
onbillijk zijn, want bij een schoolgeld van f 100, waarbij
nog de kosten voor boeken komen zon het denkbeeld
van onderwijs voor het volk zeker voor een groot deel
hersenschimmig worden. Voor de Handelsschool geldt
die opmerking insgelijks en daarom hebben wij met veel
genoegen geziendat de oommissie zich niet tevreden
heeft gesteld met de reeds voorgestelde verlaging doch
deze nog verder namelijk ook tot 60 wil zien
uitgebreid. Als dat gelukte zon de Handelsschool eerst,
geheel aan hare bestemming beantwoorden gelijk ook
door haren knndigen directeur wordt beaamd.
Wordt de gemeentekas derhalve bedreigd met vermin
dering van inkomsten nit de schoolgelden tevens zal zij
waarschijnlijk spoedig hoogere tractementen aan het hulp
personeel hebben uit te keeren. Een voordracht, die dit
beoogtis reeds door b. en w. ingediend en nit de
debattendie indertijd bij de behandeling van de ge-
meentebegrooting zijn gehoudenmag men opmaken, dat
hadden. Wat mj zelf betreft, ik betrapte mj op een
eigenaardigheidwaar ik ook kwam om hen bj den
arbeid te helpen, nergens was ik waar ik wezen moest,
overal stond ik in den weg, overal joeg men mj bijna
met scheldwoorden van daan.
Het minste uitvaagsel, de slechtste arbeider, die voor
andere gevangenendie verstandiger en handiger dan
hij waren niet waagde te kikken kende zich zelfs het
recht toeals ik naast hem ging staantegen mj
te razenonder voorwendseldat ik hem hinderde.
Ten laatste zei mj eon der bekwameren lomp en plomp
»Waar wil je heenMaak dat je weg komt Je hebt
niet noodig je met dingen te bemoeien waarbij je niet
geroepen bent."
»Hj is verdwaald viel terstond een ander in.
»Neem liever een bus en ga bedelen om je een steenen
hnis te bouwen en veel tabak te rooken maar hier is
niets voor je te doen."
Ik moest alleen staan; alleen staan terwjl allen werkten,
daarvoor schaamde ik mj bjna. Maar toen het werkeljk
zoo ver kwam dat ik wegliep en naar het andere einde
der bark ging, begonnen zj allen terstond te schreeuwen:
Wat voor 'n arbeider heeft men aan hem wat moet
men met hem doen? Er is niets met hem te beginnen.
Dit alles geschiedde, zooals te begrijpen is, met opzet,
omdat allen er pleizior in hadden. Men moest aan een
gewezen adeijke zijn hart eens ophalen, en maakte gretig
gebruix van de gelegenheid.
Thans zal het zeer begrjpeljk zjn waarom, zooals
ik reeds gezegd heb mjn eerste vraag bj mjn komst in
de gevangenis was»hoe moet ik mj gedragen, hoe moet
in mij tegenover deze mensehen houden?"
Ik vcoide vooruit, dat ik nog dikwjls zulke botsingen,
met hen hebben zou als thans bj het werk. Maar ondanks
alle botsingen besloot ik mjn reeds gedeeltelijk in dezen
tjd beraamd plan niet te veranderen, ik wist, dat het
goed was. Ik had nameljk besloten mj zooveel moge-
Ijk eenvoudig en onafhankelijk te honden, vooral geen
bjzondere neiging te toonen mij bj hen aau te sluiten
maar hen ook niet af te stooten, als zj zelf blij if en gaven
