De Voorzitter zal bij de 3e paragraaf gelegen
heid geven tot het doen van vragen.
De algemeene beraadslaging werd gesloten.
De eerste twee paragrafen werden goedgekeurd.
Bij de derde herhaalde de heer van Lijnden zijne
vragen.
De minister van bnitenlandsehe zaken
antwoordde, dat de meerderheid in de andere Kamer door
de verkiezingen is gewijzigd en de meerderheid de nood
zakelijkheid van verschillende hervormingen heeft voor
opgesteld: wijziging van het kiesrecht en belastingstelsel
bovenalnn de belemmeringen der vroegere Grondwet
uit den weg zijn geruimd.
Wat de tweede vraag betreft, de regeering miskent aller
minst de belangen van den landbouw en het ligt geheel
op den weg der regeering op de behoeften van den land
bouw te letten.
De heer van Lijnden blijft meenendat de ver
kiezingen geene verandering in den toestand hebben ge
bracht daar ook de vorige regeering hervormingen
voorstelde.
De minister herhaalt, zonder een blaam te werpen
op de vorige regeering, dat door de verkiezingen is ge
bleken dat belangrijke hervormingen noodig waren, die
deze reg6ering wil geven.
De paragrafen 3, 4 en 5 werden goedgekeurd.
Het ontwerp in zijn geheel werd zonder stemming
goedgekeurd.
Het adres zal aangeboden worden door den voorzitter
en de leden der commissie van redactie.
Daarna werden benoemd tot leden der huishoudelijke
commissie de heeren Viruly en Six.
De Kamer is tot nadere bijeenroeping gescheiden.
Don 11 is te Wierlngen de eerste steen gelegd
van de havenmeesterswoning door den 8jarigen zoon van
den burgemeester.
Den 13 is een vlet van F. K. te Hoogwoud, veer
schipper op Alkmaar geladen met haver en gerst, te
zamen 130 mudden, aan twee eigenaars behoorende, lek
geworden en gezonken. Met groote moeite werd het graan
weer uit de ringvaart tevoorschijn gebracht.^ Het schijnt,
dat de veroorzaakte schade minder groot is, dan men
verwachtte, daar nog geen der zakken gebarsten was.
Den 13 is te Bovenkarspel een fanfare korps
opgericht, aanvankelijk bestaande uit 17 leden, onder
leiding van den heer P. Fransen, hoofd der school aldaar.
°Den 14 des avonds is bij den overweg aan den
Spaarndammerdijk tusschen Amsterdam en Sloterdijk
een kind van een spoorwegarbeider overredenhet kind
was dadelijk dood.
Den 15 werd door den majoor eerstaanwezend
ingenieur der genie te Haarlem, bij enkele inschrijving,
aanbesteed in drie perceelen en herbesteed in massahet
maken van een slaperdijk in den Haarlemmeerpolder
(3e gedeelte). Voor perceel I geraamd, op 187,000, was
laagste inschrijver de heer A. de Groot te Sliedrecht
voor f 198,340; voor perceel II, geraamd op 11,700,
dezelfde voor 13,845voor perceel III, geraamd op
365,000, de heer J. Smit VII te Maassluis voor
430000. Voor de massageraamd op 563,000, was
de heer A. van Straten te Zwolle voor 649,000 de
laagste.
Op den Centraalspoorweg, nabij Utrecht, is den 16
een grasmaaier door den trein gegrepen en onmiddellijk
gedood.
Den 16 is te Delft tot lid der prov. Staten van
Znidholland gekozen de heer H. Sei'et, auti-rev., met
855 van de 1708 geldige stemmen. De heer van der
Mandele, liberaal, verkreeg 847 stemmen.
De gemeenteraad van Haarlem heeft den 16
met 22 tegen 7 stemmen verworpen het voorstel van
burgemeester en wethouders, om afwijzend te beschikken
op het verzoek van de commissie voor het stedelijk mu
ziekkorps, om de gemeentelijke subsidie weder voor 2 ja
ren te verleenen, doch dan te verhoogen van 6000 tot
10000. Daarna werd met 24 tegen 5 stemmen, die ge
vraagde subsidie toegestaan in de verwachting dat het
diapason zoodanig zou worden gesteld, dat het muziek
korps voor alle uitvoeringen bruikbaar werd.
De gemeenteraad van Haarlem heeft den 16 be
noemd tot hoofd der kostelooze school letter D. den heer
M. Sterk, hoofd eener openbare school te Diemen, en tot
leeraar in het teekenen bij het middelbaar onderwijs den
heer F. E. Vogelsang te Zierikzee.
Beroepen bij de herv. gemeente te Westiaan de
heer H. te Velde, candidaat te Kampen.
Op de 3% pet. geldleening, groot 48000, van
de gemeente Meppel, is ingeschreven voor J 121.500 tegen
98 a 99% pet.aangenomen werden de inschrijvingen
van 99 pet. en daarboven, ten bedrage van 35,500.
De ambtenaren die ten vorigen jare tijdelijk bij
de volkstelling werkzaam waren, zijn den 11 belast ge
worden, waarschijnlijk in verband met een in te dienen
wetsontwerp betreffende het kiesrecht, met het tellen van
de meerderjarige nederl. ingezetenendie vervolgens in
enkele categorieën zuilen worden verdeeld.
De algemeene collecte, gehouden ten behoeve van
de Maatschappij van Weldadigheid, heeft f 32.484.32°
opgebrachtZuidholland bracht het meest op, namelijk
f 6762.84, daarna Noordholland met f 6411.265, Limburg
het minst f 203 99.
Te Bovenkarspel zijn verscheidene personen
ernstig ongesteld geworden tengevolge van het eten van
paardenvleesch, dat bij onderzoek afkomstig bleek te zijn
van een ziek paard, dat men arsenicum ingegeven had.
Het classicaal bestuur van Hoorn heeft wegens
langdurige ongesteldheid van den predikant dr. A. F.
Eilerts de Haande hervormde gemeente te Benning-
broek c.a. hulpbehoevend verklaard en de ring Spanbroek
uitgenoodigd in den dienst aldaar te voorzien.
Zijdie willen deel nomen aan de op 5 October
aanvangende examens ter verkrijging van de akte van be
kwaamheid voor huis- en schoolonderwijs in do vrije- en
orde-oefeningen der gymnastiek moeten zich vóór den
26 aanmelden bij den voorzitter der commissievoor
welke zij wenschen te verschijnen met overlegging van
a. geboorte-akte b. getuigschriften van zedelijk gedrag.
Zij die de akte van bekwaamheid vermeld in art. 56
a of b der wet op het lager onderwijs of de daarmede
gelijk gestelde akte van bekwaamheid of toelating bezit
ten moeten ook dat stuk bij hunne aanvrage overleggen.
Zijdie te Amsterdam dat examen wenschen af te leggen,
moeten hunne stukken zenden aan den schoolopziener in
het district Amsterdam te Amsterdam.
Bij kon. besluit van den 12 is bepaald dat post
kantoren worden gevestigd te Lichtenvoorde en te Abcoude
op een nader door den minister van waterstaat te bepalen
tijdstip.
Den 13 des morgens heeft te Arnhem een stoker
op de Schipbrug een geweer dat geladen was het
geen hem onbekend was, afgeschoten op een der brug
wachters, die daarbij aan den hals, doch niet levensge
vaarlijk verwond werd.
Veertig leden van het Internationaal Landbouwcon-
gres hebben den 14 een bezoek gebracht aan de land
bouwkolonie der Maatschappij van Weldadigheid te
Frederiksoord.
De 3| pet. geldleening der gemeente 's-Gravenhage,
groot f 100,000, is den 15 gegund tegen 98 pet., waar
voor 524 obligatiën van f 1000 ingeschreven waren.
Bij kon. besluit van den 15 is aan den heer Mr. J.
P. R Tak van Poortvliet te 's Gravenhageop zijn ver
zoek eervol ontslag verleend als dijkgraaf van het hoog
heemraadschap Delfland.
Volgens het Handelsblad is den 15 des avonds in
eene druk bezochte bijeenkomst van liberale leden der
Tweede Kamer tot voorzitter der liberale kamerclub
gekozen de heer mr, W. van der féaay. Tot be
stuursleden werden benoemd de heeren mr. W. H. de
Beaufort en mr. S. van Houten.
Bij kon. besluit van den 16 No. 24, is op voor
dracht van de ministers van binnenl. zaken en justitie,
1°. eene Staatscommissie ingesteld ter voorlichting van
de regeering omtrent de grondslagen, waarop de regeling
van de administratieve rechtspraak, volgens de Grondwet,
behoort te berustenmet bepalingdat het door haar
daaromtrent uit te brengen verslag zal vergezeld gaan
van een beredeneerd voorstel, bevattende de uitwerking
harer denkbeelden in den vorm van een ontwerp van wet
2°. zijn tot leden dier commissie benoemd de heeren
mr. J. Kappeyne van de Coppello, lid van de Eerste
Kamer tevens voorzitter mr. J. T. Buys staatsraad
in buitengewonen dienst, hoogleeraar aan de Rijksuni
versiteit te Leidenjhr. mr. I. F van Humalda van
Eysinga, lid van den Raad van State; mr. S. van Hou
ten en jhr. mr. J. Roëll, leden van de Tweede Kamer;
mr. M. A. van den Acker, raadsheer in den Hoogen
Raad der Nederlanden mr. J. Oppenheimhoogleeraar
aan de Rijksuniversiteit te Groningen mr. H. F. K. E.
Seydlitz lid van Ged. Staten in de provincie Limburg
mr. A. R. Arntzenius griffier voor de Tweede Kamer,
tevens secretaris.
Aan de jaarlijksche harddraverij, te Ilpendam
namen 12 paarden deelde prijs werd gewonnen door
Emmavan den heer Uitentuis te Purmerde eerste
premie door Wilhelm van den heer Schilder te Spier
dijk de tweede door Flevovan den heer Koelman te
Schagen.
De heer F. S. M. Wijs bij herstemming tot lid
van den gemeenteraad te Helder gekqzen, hoeft wegens
vertrek naar elders voor die benoeming moeten bedanken.
Bij kon. besluit van den 12 zijn benoemd tot heem
raad van den polder Oostzaan de heer J. Faams Dirks-
zoon en tot dammeester van den zeedijk genaamd de
Nieuwendamte Katwoude de heer C. de Wit.
Voor lid van den gemeenteraad te Sijbekarspel
moet eene herstemming gehouden worden tusschen de
heeren J. Pluister, Benningbroek en C. Mantel, Sijbekarspel.
De heeren G. Stins, lid van het dagelijksch bestuur
der banne Benningbroek en K. Bras hoofdingeland,
zijn in deze betrekkingen herbenoemd.
Gekozen tot directeur van het veefonds »de vier
Noorder-Koggen" de heer J. Jongojan, Winkel, in plaats
van wijlen den heer A. Winkel te Benningbroek.
De Parakan Sn lak Theein bijzondere ver
pakking, is bekroond met het eere-diploma (de hoogste
ouderscheiding) op de internationale tentoonstelling voor
hygiène en sport te Spa.
Het hoofdbestuur van den Nederl. Bond van oud
onder-officieren heeft op zijn verzoek aan H. M. de Ko-
nigin-Regentes om het praedicaat koninklijk te mogen
voegen bij den wettig erkenden titelten antwoord ont
vangen dat H. M.onder dankbetuiging voor de toe
zending der statuten van deze vereenigingvermeend
heeft als vasten regel te moeten aannemenniet te be
schikken omtrent de zaken waarover H. M. Koningin
Wilhelmina later zelve zal kunnen beslissen en derhalve
gedurende H. D. Z. minderjarigheid den gevraagden titel
niet te moeten verleenen.
De gemeenteraad van Kampen heeft den 16 beslo
ten de percentage van de te heffen inkomstenbelasting
te bepalen op 0.6 pet. van het belastbaar inkomen.
Te Zevenaar is eene moeder van een groot gezin
in eene waterput gevallen en verdronken.
Te Leiden moet voor lid van den raad herstemd
worden tusschen de heeren mr. E. de Vries en P. Alma
Lz. (beiden liberaal) respectively met 540en 518 st. De
heer A. E. van Kempen, anti-rev., verkreeg 400 st.
Bij de opening der Kamers waren de leden de
heeren Schaepman, Vrolik, Heldt en dr. Poelman in
burgerkleediug gekleed. Dr. Poelman, die blind is, werd
geleid door den hoer Schepel.
Het voorstel tot vereeniging met de christ. geref.
kerk is door de synode der ned. geref. kerken eenparig
aangenomen.
Den 19 zal de gymnastiek- en schermvereeniging
»Lyeurgus" te Schagen den dag herdenken van haar
12% jarig bestaan.
Be Inzending der Kijkslandbouwschool
ter Tentoonstelling.
Bij gelegenheid der belangrijke toespraken waarmede
Donderdagmiddag de tentoonstelling der Hollandsche
Maatschappij van Landbouw werd geopend trokken een
paar opmerkingen in het bijzonder de aandacht van vele
aanwezigen. Zij werden uitgesproken dooi mr. k. P. de
Langein diens dubbele boedanigheid van voorzitter der
afdeeling en der feestcommissie. Eensdeels behelsden ze
een herinuering aan klagers, die geen nood hebben",
anderdeels eene hulde aan den meer wetenschappelijkeu
zin, waardoor deze tentoonstelling klaarblijkelijk gunstig
afsteekt bij hare oudere voorgangsters.
Beter dan zich te verliezen in nutteloos klagen en te
jammeren over een wreed noodlot is een stelselmatig
onderzoek naar de oorzaak der rampen waar zich die
voordoen. Te eerder leert men zoo de middelen ter
strijding kennen. Zal de wetenschap een bij uitnemend
heid aangewezen veld ontginnen om dit doel te bereiken,
dan vindt ze het zeker in de ziekten der landbouwge
wassen, in het opsporen der plagen, welke soms gehoele
oogsten doen mislukken. Een nietig insect of onaan
zienlijke woekerplant voedt en beweegt zich maar al te
vaak ten koste der gewassen, met zwaren arbeid geteeld
door den mensch in de hoop er oo k het voordeel van
te trekken. Een heirleger van kleinere planten en dieren,
bijna onopgemerkt in de zee van leven, die ons omringt,
doet zich te goed aan wortelstengel of vrucht, zetelt
zich op of in deze deelen, en de grootere plant, die de
landbouwer tot ontwikkeling wenscht te brengen, geraakt
al kwijnende in een toestand van verval.
Dank zij echter mannen als dr. J. Ritzema Bos, den
leeraar in dierkunde aan de Rijkslandbouwschool te
Wageningen, zijn reeds tal van deze boosdoeners in het
plant- en dierenrijk behoorlijk erkend. Het blijft slechts
zaak hun signalement zoo te verspreiden dat ze overal
aangehouden en verdelgd worden.
Om dit doel te helpen bevorderen was op de tentoon
stellingter linkerzijde achter in het hoofdgebouw, een
galerij van misdadigers aangebracht, met bijvoeging der
bewijsstukken van hun boos bestaan. Deze inzending
ter opluistering der tentoonstelling tijdelijk afgestaan
door den onvermoeiden natuuronderzoeker, gaf zeer veel
te zien, dat duidelijker wordt door een enkele aanschou
wing dan door lange betoogen.
Men denke slechts aan de wasmot (Groote Wasmot
of Galleria mellonella L.) Noch het beestjenoch de
door hem aangerichte schade zal licht vergeten worden,
wanneer men eenmaal goed de voorwerpen heeft bezien,
waarmede dr. Bos deze plaag der honigraten in zijn ver
zameling doet uitkomen.
Dubbel belangwekkend werd de inzending door de prak
tische opmerkingen van den steeds tot het geven van inlich
tingen bereidvaardigen tuinm an der Rijkslandbouwschool,
den heer W. Surink. Nu eens noemde hij het middel
ter bestrijding der kwaal b.v. voor de wasmot een
lantaarn met lijm of gelatine besmeerd, die 's nachts,
bij donkere maan de fladderende diertjes aantrekt en
hun verderf tegemoet doet vliegen. Dan weder werd
gewezen op het uitgevreten aardappelloofwaarnaast
onschadelijk gemaakte maar echte coloradokevers her
innerden aan een gelukkig voorbijgegaan gevaar voor
aantasting van een veel gebruikt volksvoedsel. De
snuittor, die den wortel der verschillende koolsoorten
bedreigt, de wilgenstamgalmug, die den stam der wilgen
doorvreet, de halmwesp, die in de vrncht zelf schade
aanricht, werden getoond om een denkbeeld te geven
van de verscheidenheid der gevaren, die de landbouwer
eerst kennen moet, wil hij er zijn gewassen behoorlijk
tegen beveiligen.
Bij wijze van tegenstelling werd gewezen op diersoorten
die, thans in zeer slecht gezelschap verdwaald, om hun
goede werken niet minder aanspraak mogen maken op
bescherming van de zijde der menschen, dan voor de
overige een voortgezette vervolging noodzakelijk is. Zoo
trof men het nuttig lieveheersbeestje aan, als voorbeeld
van een insect, dat zich voedt met schadelijke larven.
Prachtige exemplaren van weldoende kevers moesten
strekken om de ongegrondheid te doen bedenken van
den afschuw, waaronder sommige nuttige diersoorten te
lijden hebben. Zoo was er ook de rupsenvanger. Me
nig toeschouwer verklaarde de gewoonte te hebben dit
beest steed3 te dooden, waar hij het tegenkwam. Niet
weinig stond hij dan verbaasd als hij gewezen werd op een
vergroote afbeelding aantoonende hoe het diertje weg
draagt met een schadelijke rups, die het tot prooi heeft
gekozen.
Gelijk gezegd isblijft zelf zien echter veel vrucht
baarder dan lange uiteenzettingen. De Rijkslandbouw
school zal zeker geen belangstellende afwijzon, die zich
in hare gebouwen komt verrijken mat de kennis, welke
de leermiddelen, in den vorm der verzamelingen, ook na
deze tentoonstelling, voor den landbouwer kan afwerpen.
De wenschelijkheid van zien met eigen oogen geldt
niet minder voor de overige inzendingen der Rijksland
bouwschool, opgesteld achter de vitrines van dr. Ritsema
Bos. Ook hier zijn weer zeer opmerkelijk de woeker
planten, die zulke belangrijke schade aanrichten en vaak
door eenvoudig wieden vallen te verwijderen.
Weer vindt men onder deze woekerplanten soorten die
den wortel, andere die den stam, en zelfs die den vrucht
bedreigen. Een bremraapsoort hecht zich b.v. op den
wortel. Zelfs in tal van verscheidenheden groeit deze
orobanche, zoowel op de wortels der klaver, als op die
van tabaks- en hennepplanten. De cuscuta leeft op den
stengel van vlas en klaver. Stuifbrand tast de gerst
halmen aan.
Slink- of steonbrand in tarwe moederkoorn in gras
en rogge, mozaïek in tabak waren in niet minder spre
kende voorbeelden ter tentoonstelling vertegenwoordigd.
Wat zorg en oplettendheid bij den landbouw vermag,
bleek het duidelijkst uit de kruisingsproducten, b.v. van
tarwe. Zoogenaamde roode dikkop levert groote op
brengstmaar is onvoordeelig omdat de korrels melig
en van gering eiwitgehalte zijn. Gewone zeeuwsche daar
entegen is glasachtig en wit van korrel, maar de aren
zijn niet geheel gevuld en het stroo blijft slap en los.
Welnu, door kruising verkreeg men te Wageningen een
soort die de goede eigenschappen vereenigtzonder de
kwade te hebben overgenomen. Dat men hierbij echter
ook aan regel en orde gebonden is, bleek uit een ander
kruisingsproduct, ontstaan uit roode dikkop en Hybride
gallandzelf reeds door kruising verkregen. Na vijf
jaren telens waren de planten geheel ontaard en vol
komen onvruchtbaar.
Veredeling vindt op de proefvelden bij de school een
ruime toepassing. Prachtige voorbeelden hiervan leverde
het kanariezaad. Niet gering echter is de moeite, noodig
om op de vakken van 12% vierkante meterwaarop
gewoonlijk een zelfde soort verbouwd wordt, door zorg
vuldige keus der zaden steeds meer volmaakte gewassen
te kweeken. Het loon der moeite overtreft echter vaak
de stoutste verwachtingen Zoo kon men hier ook ken
nis maken met van elders aangevoerde en door kweeking
verkregen beetwortels, do kleine Wanzleber, wier suiker
gehalte van 16°/0 der suikerindustrie uitnemende diensten
belooft te bewijzen.
Na eindelijk nog een blik geworpen te hebben op de
aardperen een grasgewas, dat men bedoelt in te voeren
