UIT SIBEEIË.
]Vo. 115.
Drie en Negentigste Jaargang.
1891.
VRIJDAG
25 SEPTEMBER.
Officieel Gedeelte.
STEDEDIJK MUSEUM
te Alkmaar.
Geineente-begrooting.
Amsterdamsche Brieven.
FEUILLETON.
Buitenland.
AMvUAAIISCHE €01 HAAT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar 0,80franco door bet
gehoele rijk 1,
De 3 nummers O.OB.
Prijs der gewone Advertentlën:
Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers IIERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer 23
Bezfehtlging tegen lO ets. de persoon op Zondag
2? September, 's namiddags van 1—3 uren.
Kostelooze bezichtiging op Zondag 1= Oct.
's namiddags van 1--3 uren, waarvoor toegangskaarten
te verkrijgen zijn ter vergadering der Commissie op Don
derdag I Oct. 1891, 's namiddags van 23 uren, ten
stadshuize.
Aan en voor kinderen beneden 13 jaren worden geene
toegangskaarten afgegeven.
Verder is het museum te bezichtigen tegen betaling
van 25 ets. de persoon op AI tuindag en Vrijdag
van iedere week, van des namiddags 1-3 uren.
Burgemeester en Wethouders van Alkmaar brengen
ter algemeene kennisdat de gemeente -begroo
ting, dienst 1892, door hen aan den gemeeuteraad
aangeboden, gedarende veertien dagenaanvangende 25
September 1891 op de gemeente-secretarie ter inzage
nedergelegd en tegen betaling der kosten in afschrift
verkrijgbaar is.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, A. MAC LAIN E PONT.
24 Sept. 1891. De Secretaris,
NUHOUT VAN DER VEEN.
XLIX.
(S 1 0 t.)
Het Buiten-Gasthuis is niet het eenige monumentale
gebouwwaarmee Amstel's veste zal verrijkt worden.
In de Leidschestraat is het de levensverzekering
maatschappij „lew-ïork", die op den hoek van de
Keizersgracht een paleis laat oprichten. Het voorbeeld
van de Zutfensche en Zeister Assurantie-maatschappijen
volgt de »New-York" op amerikaansche manier na, dat
wil zeggenalles zoo mooi en kostbaar mogelijk. De
aannemer moet van de directie de aanzegging gekregen
hebben, dat hij op eenige duizenden meer of minder niet
behoeft te zien zooals men denken kan heeft de
man zich dat geen tweemaal laten zeggen. De beneden
verdieping zal verhuurd worden aan den heer F. A. L.
de Gruyter voor zijne Parakan Salak-theeonderneming,
maar 't is zeer de vraag, of deze zooveel huur zal kun
nen opbrengen, dat de bouw van het Assurantie-paleis te
verdedigen valt als een goede geldbelegging, zooals b.v.
bij de zooevengenoemde andere maatschappijen het geval
is. Booze tongen laat ons dit ten minste maar aan
nemen beweren, dat de »New-York" door het bouwen
van zulk een kostbaar pand het publiek in den waan wil
brengen, dat hare zaken zoo solide mogelijk zijn, betgeen
wel noodig isdaar in den laatsten tijd nu juist niet
(30)
door
I. M. DOüTOJKWikï.
't Is de moeite uiet waard.
Wat wil je mijn dronk niet beantwoorden Nu,
dan zal ik aan iedereen vertellen wat je me aangedaan
hebt; en behalve dat je een groote schurk bent, moet ik
je nog zeggen
En wat ik jou te zeggen heb ellendige dronken
lap zoo barst eindelijk Stephan uit, «is ditlaten we de
wereld in tweeën verdeelen, neem jij de eene helft en ik
de andere en laat me voor 't vervolg ongemoeid.
Dus wil je me mijn geld niet teruggeven?
Wat wauwel je toch van geld, zuipzak
Als je er in de andere wereld mee aankomt,
wil ik 't niet eens meer aannemen, zie je. Ons geld is
het zweet onzes aanschijns, 't is het eelt onzer handen.
Je zult er in de andere wereld berouw over hebben
voor die vijf kopeken zul je je danig branden.
Loop naar den duivelRuk uit
Schurk
Spitsboef
En nu begint het scheldwoorden? te regenen, nog erger
dan vóór de traktatie.
Twee vrionden zitten wat afgezonderd ieder op zijn
brits; de een is groot, sterk en gezet, precies een slach
ter; zijn gezicht is vuurrood. De tranen staan hem nader
dan het lachen, want hij is zeer aangedaan. De andere,
zwak, mager en met een grooten neus, ziet er uit alsof
Jij doorloopend verkouden is en staart met zijn kleine
blauwe oogen strak naar den grond, 't Is een beschaafd,
welopgevoed man; vroeger is hij schrijver of zoo iets ge
weest en ziet een beetje met minachting op zijn vriend
zooveel goeds bekend is geworden van de amerikaansche
levensverzekeringmaatschappijen.
Bij het overdragen van het rectoraat van den Acade-
mischen Senaat in hot nieuw begonnen studiejaar is
Prof. Stokvis rector-maguificus was ik in de gele
genheid een ander nieuw ingericht lokaal te zien en wel
de veelbesproken Aula, dat vorstelijk geschenk van den
helaas gestorven Rudolf Lehmann. De Amsterdamsche
Universiteit mag zich geluk wenschen met zulk een ge
hoorzaal, waar de wetenschap aan hot woord is te midden
van de schoonste voortbrengselen der kunst. Uitgevoerd
in den strengen bouwstijl der klassieke architectuur is
de indruk van de Aula kalm ea rustig maar daarom
niet minder imposant en liefelijk. Daar de staande
boogpaneelen op de galerijen versierd zijn met bordures
op een fond van wijkende kleuren, ziet de zaal er boven
dien veel grooter uit dan zij in werkelijkheid is. Een
goed voornemen is het om de muurvlakken later met
eenige allegorische voorstellingen te beschilderen, waardoor
de indruk van kaalheid die menigeen nu nog kreeg
dan geheel verdwijnen zal.
Eenmaal op het chapiter van nieuwe gebouwen zijnde,
willen wij ook nog vluchtig stilstaan bij den nieuwen
Artis-scliouwburg, waarvoor de palen op het oogen-
blik in den grond geheid worden. De voornaamste leden
van Prot's operettengezelschap hebben deze onderneming
op het touw gezet en de wetenschap, dat waar Kreeft,
Budermau en Kelly, optreden het publiek heenstroomt,
schijnt financiers tot het nemen van aandeelen bewogen
te hebben. Frascati zal nu een harden dobber hebben
om staande te blijven, maar Gnstave Prot is er de man
niet naar om met tegenwind bij de pakken te gaan
neerzitten. Bij de eerste voorstelling van André Mes-
sager's «De Zouaven" viel het ons ten minste op, dat het
succes van dit stuk niet meer uitsluitend verworven
werd door de heeren Kreeft en Kelly, maar dit ook voor
een groot deel was te danken aan mej. Terhoeven.
Zelden ziet men een zoo gedistingeerd uiterlijk op de
planken als dit meisje bezit en daar zij bovendien over
zeer goede stemmiddelen beschiktzullen er voor haar
in de toekomst nog veel lauweren in den Frascati-
schouwburg te behalen zijn. Verder is Prot nu eenmaal
beroemd om zijn fraaie décorsdie hij alle zelf ver
vaardigt, zoodat het de directie van den Artis-schouwbnrg
zeker moeite zal kosten, hem in dit opzicht te evenaren.
Leiddo de concurrentie nu maar tot een wedstrijd in het
opvoeren van het beste en schoonstedan zou het
operettenpubliek zich nog kunnen neerleggen bij die
splitsing van den Frascati-troep maar de ondervinding
op tooneelgebied in Amsterdam heeft al te dikwijls ge
leerd dat 't altijd op het tegenovergestelde uitloopt.
Als de inkomsten op den duur niet aan de verwachtingen
beantwoordenworden de uitvoeringen van hoe langer
boe minder gehalte en moeten allerlei middelen te baat
genomen worden, opdat het gevreesde woord «liquidatie"
toch maar niet uitgesproken worde. Als dan ook weldra
klachten oprijzen uit den operettenhoek zal niemand zich
behoeven te verwonderen.
Voor het Paleis voor Volksvlijt, dat sinds eenige
neerwat dezen lang niet aanstaat. Zij waren dien
ganschen dag samen aan het drinken geweest.
Hij heeft zich oen vrijheid tegenover mij veroorloofd
roept de zwaargebouwde en schudt daarbij met zijn linker
hand duchtig het hoofd van zijn kameraad. («Zich een
vrijheid veroorloven" beteekent «slaan.") Die gevangene,
een oud-ouderoffieier, benijdt zijn buurman heimelijk diens
magerheid; ook wedijveren ze bij hun gesprekken steeds
in beschaafden toon.
Ik zeg u dat gij ongelijk hebtverklaart op stel-
ligen toon de schrijver, met de oogen onafgewend naai
den grond gericht en zonder den klager aan te zien.
Hij heeft me geslagen, verstaat ge! vervolgt de
ander en schudt zijn waarden vriend nog des te heftiger
dooreen. Gij zijt de eenige mensch die mij hier be
neden overblijft, verstaat geOok moet ik u zeggen, dat
hij zich een vrijheid tegenover mij heeft veroorloofd.
En ik herhaal, dat zulk een armzalige verontschul
diging u niet anders dan tot schande kan strekken, mijn
beste vriend 1" herneemt de schrijver met een pieperig
gemaakt stemmetje. «Beken het maar, waarde vriend,
dat al dat drouken-zijn enkel een gevolg is van uw eigen
onstandvastigheid.
De zwaarlijvige vriend waggelt wat achteruitstaart
met zijn droukemansoogen den zeligenoegzamen schrijver
wezenloos aan en laat eensklaps met alle kracht zijn
zware vuist op diens schraal gezicht neerkomen. Zoo
eindigt voor dien dag hun vriendschap. De waarde vriend
verdwijnt hevig ontdaan onder de veldbedden
Een van mijn kennissen komt onze kazerne binnen
't is een gevangene uit de bijzondere afdeelinghoogst
zachtmoedig eu opgeruimd eenvoudig in zijn doeu eu
gaarne gekscherend, doch zonder kwade bedoeling, 't Is
juist dezelfde, die bij mijn komst in de gevangenis naar
een rijken boer zocht, geen eigenliefde verklaarde te be
zitten en geëindigd was met mijn thee op te drinken. Hij
lelde veertig jaren, had dikke lippen en een puisterigen
kokkert van een neus. Achteloos tokkelde hij de snaren
van een balalaïkadie hij bij zich droegen een klein
ventje met een dik hoofd, mij zoo goed als onbekend en
maanden te koop is geweest, hebben zich geen lief hebbers
aangemeld. Daarentegen heeft de tegenwoordige directie,
nn haar het vuur zoo na aan de schenen werd gelegd,
niets onbeproefd gelaten om het ledental te vermeerderen,
opdat de aandeelhouders haar ook verder de exploitatie
zullen toevertrouwen't Is voor den tegenwoordigen
directeur, den heer C. L. van Kesteren, wel ontmoedigend,
dat zijn goed beheer nog maar altijd niet de gewenschte
vruchten oplevert. Men kan hem ten minste niet ver
wijten, dat hij niet voor afwisseling zorgtop het oogen-
blik geeft het Paleis voorstellingen van het dnitsche
operagezelschap uitvoeringen van het Nederlandscb
Tooneel, concerten van bevattelijke muziek onder directie
van Joh. M. Coenen klassieke concerten onder leiding
van Richard Hol, om dan nog niet eens te spreken van
specialiteiten-voorstellingen, tijdelijke tentoonstellingen enz.
Dat alles kost echter handen vol geld en er moeten
heelwat leden aangeworven worden om die uitgaven goed
te maken. Bovendien zijn de tijden er niet naar om een
groot bedrag voor amusementen uit te trekken. Zal de
gemeentebegrooting over 1892 namelijk sluiten, dan moet
en aan personele en plaatselijke directe belasting een
som van f 461,400 meer opgebracht worden hetgeen
nogal iets zeggen wil bij de zware lasten, nu reeds door
den fiscus gevergd. Dezer dagen te Bnssum zijnde
merkte ik dan ook op dat verscheidene amsterdamsche
families daarheen waren uitgeweken zoodat daar bijna
geen woning leegstond. De menschen hebben gelijk
maar do achterblijvenden krijgen 't des te zwaarder te
verantwoorden. Gelukkig dat de trek naar buiten al
thans de huishuren doet afslaan, zoodat de dagen voorbij
zijn, waarin men voor 300 niet anders dan een bovenste
bovenhuis kon krijgen. Verder hebben de belasting-
betalenden al hnn hoop gevestigd op den nieuwen
burgemeesterwiens bestuur voor Rotterdam zoo
zegenrijk is geweest. De benoeming van den heer
Vening Meinesz is dan ook over het algemeen met groote
ingenomenheid begroet, in het bijzonder door den handels
stand die ruimschoots vruchten hoopt te oogsten van
de ervaring, door den nieuwen burgemeester in de tweede
koopstad des rijks opgedaan. Bij zulke gunstige ver
wachtingen zal 't voor den heer Meinesz zeker alles
behalve gemakkelijk zijn om niet tegen te vallen. Te
betreuren valt 'tdat hij bij zijn optreden al dadelijk
de lastige taptoe-quaestie vooraan op de lijst der werk
zaamheden vindt staan, waarvan de oplossing voor hem
dubbel moeilijk is, nu zijn voorganger den hoofdcom
missaris Steenkamp altijd da hand boven het hoofd ge
houden heeft. Dat zaakje had de waarnemende burge
meester maar moeten vereffenen.
EïiKAS-IiOTHAttMAlGElA. Volgens eene den 21
verschenen verordening zal van 1 October af de pas-
dwang nog slechts toegepast worden op militairen in
werkeiijken dienstgewezen officieren, kweekeliDgen van
bnitenlandsche militaire scholen en personen die vóór
de vervulling van hunnen dienstplicht het duitsche staats-
op wie bovendien niemand acht sloeg, volgde hem als
zijn schaduw. Dat kereltje was een wantrouwig schepsel,
dat nooit een woord sprak en altijd even ernstig bleef;
hij werkte op den kleermakers winkel en trachtte zich'
zooveel mogelijk af te zonderen. Maar nn hij dronken
was, had hij zich aan VVarlamow gehecht en volgde hem
als een schaduw, altijd maar zwaaiende met zijn armen
en met zijn vuist tegen den muur der veldbedden slaande;
hij schreide bijna. Warlamow lette in 't geheel niet op
hem. Het gekste was, dat die twee menschen volstrekt
niet bij elkaar pasten; noch in bezigheden, nog in karak
ter kwamen zij overeen. Zij behoorden tot verschillende
afdeelingen en woonden niet in dezelfde kazerne. De
kleine man heette Bulkin.
Warmalow glimlachte, toen hij mij op mijn plaats bij
den kachel zag zitten. Een paar schreden van mij af bleef
hij staan, overlegde een oogeublik, en wankelde daarop
met ongelijke passen naar mij toe. Hij deed een greep in
de snaren van zijn speeltuig, trapte zachtjes met de zool
van zijn laars de maat en begon op lijzigen toon een lied.
Dit gezang bracht Bulkin buiten zich zeiven zoodat
hij met de armen begon te zwaaien en iedereen toe
schreeuwde
Hij liegt, broeders, hij liegt als een kiezentrekker.
Er is geen schijntje waarheid in al wat hij zegt.
Mijn eerbiedsbetuiging aan den waardigen Alexander
Petrowitschzei Warlamowterwijl hij mij met een
schelmschen lach aaukeek; ik geloof zelfs, dat hij mij
wilde omhelzen.
Wel, Warlamow, hoe gaat 't n
Zoo'n gangetje. Wie zich waarlijk verheugt over het
feest, dient van den vroegen morgen af dronken te wezen.
Neem me niet kwalijk!" voegde hij er op slependen toon
aan toe.
Hij liegt, hij liegt alweer riep Bnlkin en sloeg als
een wanhopige tegen de veldbedden. Men zou gezworeu
hebben, dat Warlamow op ziju woord beloofd had geen
acht op het ventje te slaan, en dat was juist het gekste
van het gevalwant Balkin was van den ochtend af
Warlamow voortdurend op de hielen, zonder eenige andere
