337ste STAATSLOTERIJ.
Stadsb erichten.
No. 12348 1500; Ns. 5209, 11911 en 20803 f 1000
Ns, 3901, 7904, 15326, 18540 en 19922 4Ó0Ns.
1411, 13855 en 20605 200; Ns. 183, 189,2147,3693,
5266, 15216, 16058, 16400, 17051 en 20857 ƒ100.
5e klasse7e lijst24 Sept.
Nr. 4996 f 1500; Ns. 863 en 8565 f 1000; Ns. 4881
en 13618 400; Ns. 2365, 3029, 6419, 10526, 13031,
17324 en 20274 200; Ns. 637, 820, 1390, 6696, 8459,
8536, 10413, 10974, 13593, 14653,16681 en 19881 f 100.
slotzinsnede op hare plaats, omdat ook in de troonrede
een hoofdplaats aan het kiesrecht is gegeven. Trouwens,
de heer van Houten vestigde reeds de aandacht op ge
wichtige hervormingen buiten die in de troonrede ge
noemde; wel een bewijs, dat hij die met deze regeering
eventueel zou willen afdoen. Zelfs die heer hoopte een
rijken oogst van deze regeering in te halen. Nu is echter
kiesrechtregeling een nieuwe beploeging en bewerking
van den grond. Ben verstandig landman gaat evenwel
niet opnieuw ploegen, voordat hij de vruchten, die in
den grond staan, heeft geplukt. Zou de heer van Hou
ten bijv. de inkomstenbelasting niet willen helpen tot
stand brengen, waarop hij vroeger zoo aandrong Eene
bedoeling om het kiesrecht op den achtergrond te schui
ven bestaat niet, noch bij de leden, noch bij de regeering,
maar men werke voort, totdat het kiesrecht er is. Het
amendement-van der Oye acht hij overbodig. Noemt men
de defensieregeling, dan kan men andere zaken ook op
noemen belastinghervorming, leerplicht enz.
De heer de Beaufort deelde en verdedigde de op
vatting van den heer v. d. Kaay en verklaarde, dat de
door den heer Kerdijk aan deze paragraaf gegeven betee-
kenis er niet in lag.
De beer R o 11 bestreed mede den heer Kerdijk en
het amendement.
De heer Hartogh gaf als zijne opvatting, dat wan
neer belangrijke ontwerpen gereed waren, ze behandeld
zouden worden, mits altoos de voorkeur gegeven werd
aan het kiesrecht, als het ontwerp ingekomen was.
De heer S e r e t had verwacht, dat minister Tak, die
als Kamerlid steeds op regeling der levende strijdkrachten
aangedrongen had, het amendement overgenomen zou
hebben. (Gelach). Verder meent hij, dat deze regeering
het ontwerp Bergansius best had kunnen overnemen.
Slechts enkele artikelen hadden veranderd moeten worden.
Na door den voorzitter er aan herinnerd te zijn, dat de
algemeene strekking niet meer aan de orde was, gaf hij
zijne bevreemding te kennen over de onverschilligheid der
regeering voor de defensieregeliug en over de houdiug der
liberalen welke hij in het geheel niet begreep. Zij be
rusten thans in eene noodwet. Verder verdedigde hij het
vorige kabinet.
Nadat de heeren Veegens en de Beaufort nog
nader hun gevoelen toegelicht haddenverklaarde de
heer Schimmelpenninck van der Oye het
antwoord der regeering af te wachten, alvorens over de
intrekking van zijn amendement te beslissen.
De minister van binnen 1. zaken zegt, dat
van overneming van het amendement door de regeering
goen sprake kan zijn. Zij moet de beslissing daarover
aan de Kamer overlaten. Zij kan adviseeren, doch heeft
geen stem. Wat de opmerkingen van den heer Seret
aangaat, meent hij, dat de zekerheid van de aanneming
der legerwet in de vorige zitting volstrekt niet bestond.
De regeling der levende strijdkrachten zal niet bevorderd
of tegengewerkt worden door de aanneming van het
amendement.
De heer Schimmelpenninck van der Oye
neemt akte van deze woorden en trekt het amendt. in,
uitsluitend om onzuivere stemming te voorkomen. 3
werd onveranderd goedgekeurd.
Na de pauze werd medegedeeld, dat door de centrale
sectie besloten was het sectieonderzoek van de Indische
en de Staatsbegrooting aan te vangen op den 29.
Tot leden der huishoudelijke commissie werden benoemd
de heeren Veegens en Beelaerts van Bloklandtot leden
der commissie voor de stenografie de heeren Beaufort,
Schaepman en Mackay tot leden der commissie voor de
verzoekschriften de heeeren Smeenge, Heldt, van de Velde
Diepen en de Beaufort (Wijk-bij-Duurstede).
Den heer van den Borch werd verlof verleend, op een
naderen dag den minister te interpelleereu over de aller
treurigste watertoestanden in het oostelijk deel van Gel
derland en Overijsel. Wordt vervolgd.
Bij kon. besluit van den 21 is o. a. bevorderd tot
kapitein-luitenant ter zee de luitenant ter zee le klasse
de heer S. T. Land, die dientengevolge opgehouden heeft
lid der 2e Kamer te zijn.
Den 20 is te Wognum bij eene harddraverij
gehouden mot paarden, gespannen voor tweewielige rij
tuigen de prijs gewonnen door Taber III van K. Zwaag
te Berkhout, terwijl de twee premies ten deel vielen aan
de paarden der heeren P. Ott te Oosterblokker en J.
Kieftenburg te Wognum.
Aan de op den 21 te OTedeinblik gehouden jaar-
lijksche harddraverij namen 12 paarden deel. De prijs
van 200 werd behaald door de Marianne van A. Witte-
veen te Rauwerd, bereden door S.Witteveen de eerste
premie van f 50 door Endioux van Noorderstal te Paters-
wolde, bereden door J. Kosterde tweede premie door
Premier van J. Mooijman te Stompwijk bereden door
G. Matze.
Den 22 is het wrak van het op 19 Oct. 1890 te
Zandvoort gestrande driemast barkschip F. H. von
Lindern in het openbaar verkocht voor/ 348,aan den
heer C. Reur Fzn., aldaar.
Bij kou. besluit van den 22 is met ingang van 1
October a.s. herbenoemd tot burgemeester van Assen
delft de heer K. de Boer Uz.
Den 22 is te Assendelft tot predikant beroepen
ds. F. C. A. Pantoekoek te 's-Heerenberg.
Den 23 is Het Huis te Liuschoten met jachtgronden,
bosschen, ambachts-heerlijkheden, hofsteden enz, ter ge
zamenlijke grootte van rnim 321 bunders in het open
baar verkocht voor 499,400 aan den heer G. Loeuis
qq. van Haarlem.
De gemeenteraad van Amsterdam hoeft den 23
benoemd tot onderwijzer aan school uo. 13 H. A. Heems
kerk thans te Brammen en tot derden onderwijzer aan
de school uo. 67 H. Kiers, thans to Eguiond aan Zee.
Bij de ned. herv. kerk waren op 1 Sept. 381
predikantsplaatsen onvervuld of 9 meer dan op 1 Ja
nuari 1891.
De tooneelvereeniging »Erica" te Rijp heeft dezer
dagen onder de ingezetenen een schrijven verspreid om
inteekenaren te verkrijgen voor drie voorstellingen te
geven gedurende den aanstaanden winter in de nieuw
gebouwde zaal van het café »Cambrinus', toebehoorende
aan den heer Jb. Appel, aldaar.
Het badseizoen te Zandvoort wordt den 5 Octo
ber gesloten.
Den 28 is de inschrijving opengesteld op eene
31k °/o geidleenifig der gemeente Dordrecht groot
100,000. Storting op 2 November.
Ged. Staten van Noordholland hebben aan de directie
der Noordhollandsche tramwegmaatschappij vergunning
verleend tot aanleg en exploitatie van den stoomtramweg
Sclionwllpendam—Purmerend.
Het telkens wederrechtelijk in bezit nemen van
gronden, behoorende tot het markgenootschap in de ge
meente Roden, provincie Drente, heeft aanleiding gegeven
tot het besluit, om tot de verdeeling van de tot dit
belangrijke markgenootschap behoorende gronden over
te gaan.
Het reeds meermalen besproken lid van den raad
te Sittardde heer Zinken, heeft bij den officier van
justitie te Maastricht, op grond van art. 266 van het
wetboek van strafrecht, eene aanklacht ingediend tegen
den uitgever van den Limburger Koerier van den 9, omdat
hij omtrent de raadszitting van den 7 te zijnen aanzien o. a.
medegedeeld had, »dat het schouwspel eene zeer komieke
zijde had, daar de installatie plaats had van genoemd veel
besproken raadsliddie reeds zooveel hoogdravende
manifesten in de wereld had gezonden. De held van den
dag was een eenvoudig boerke met den stempel der
bekrompenheid op het gelaat. Voor deze gelegenheid
was hij deftig geganteerd, in beste jas en met een geleerden
bril getooid. Weêrom had hij een ellenlangen epistel
van buiten geleerd."
Wat kolvers al niet overkomen kanDezer dagen
waren eenige heeren aan het kolven in een der kolf
banen aan den Langetlijk. Wat prachtige slag zou
er juist geslagen zijnals er niet een haas was
binnengesprongen en den kolver al zijne bedaardheid
had doen verliezen. In een oogenblik tijds had er ver
wisseling van sport plaats en werden de bedaarde kolvers
razende jachtliefhebbers. Dat het arme haasje er niet
veel meer van weet na te vertellen, behoeft zeker niet
gezegd te worden.
Van 17 Juli 1890 tot 8 Juli 1891 werden in
Nederland tot burgemeester benoemd 22 ingezetenen en
23 niet-ingezetenen.
Bij de ned. herv. gemeente van Spanbroek en
Opmeer is boroepen ds. Scholte te Oldeholtwolde (Friesl.)
De jaarwedde van den ontvanger der gemeente
Bovenkarspel is vastgesteld op f 150, met ingang
van den dagwaarop de nieuw te benoemen titularis
zijne betrekking zal aanvaarden.
Tot lid van den gemeenteraad te Spanbroek is
met 59 van de 77 stemmen gekozen de heer J. Com
mandeur Wz. De vacature was ontstaan door het vertrek
van den wethouder, den heer J. Schilder.
Te Oosterblokker is tot onderwijzeres benoemd
mej. F. Wiarda, te Sneek.
Benoemd tot leeraar aan de Rijksnormaallessen te
Hoorn de heer F. Th. Popma onderwijzer te Arnhem,
terwijl aan den heer W. Toose, thans leeraar aan die
inrichting, op zijn verzoek, eervol ontslag uit die be
trekking verleend is.
Tot geneesheer op het eiland Vlieland is met eene
jaarlijksche toelage van ƒ2000 benoemd de heer G. Swart-
senberg, thans geneesheer te Nieuwe Niedorp.
De heer jhr. mr. C. J. den Tex heeft ontslag ge
nomen als lid van den raad der gemeente Amsterdam
wegens de benoeming van zijnen zwager den heer rar.
S. A. Vening Meinesz tot burgemeester dier gemeente.
Bij de op den 20 te Scheveningen gehouden
wielerwedstrijden is bij den internationalen wedstrijd
op driewielers over 12 engelsche mijl de prijs behaald
door M. Echalié (Parijs) in 1 m. 21 sec., zoodat de heer
P. W. Scheltema Beduin zijn record van 1 m. 172/5 sec.
heeft behouden
bij dien op veiligheidswielers over 1 engelsche mijl de
prijs door den heer N. O. Witteveen van Haarlem in
2 m. 42sec.; het bestaande record van den heer
Echalié bedroeg 2 m. 36 sec.
bij dien op driewielers over 1 engelsche mijldoor
den heer M. Adlerte Amsterdam in 2 m. 534/5 sec.
de heer Echalié reed er 2 m. 535/7 sec. overmaar het
bestaande record van Scheltema Beduin bedraagt 2 m.
354/5 sec.bij dien op veiligheidswielers over 3 mijlen,
waaraan 23 rijders deel namen door den heer H. van
der Griendt, te Haarlem, in 5 m. 54/s sec. Het bestaande
record van C. A. Koning bedroeg 5 m. 2'/a sec.
Den 22 zijn te 's-Gravenhage voor gymnastiek
lager onderwijs, geslaagd C. J. O. A. Nuijs en B. J.
Visscher, beiden uit Haarlem.
Ged. Staten van Noordholland hebben het besluit
van den gemeenteraad van Haarlemmermeer tot toe
lating van den heer C. Bos als lid van den raad ge
handhaafd als van oordeeldathetzij men de toepas
selijkheid aanneme van art. 19 der gemeentewetin
verband met art. II der add. artikelen van de gewijzigde
grondwethetzij van art. 143 der grondwet zelvein
elk geval een gefailleerde, wiens aan zijne schuldeischers
aangeboden accoord door de arr. rechtbank is gehomolo
geerd dientengevolge wederom in het volle genot der
burgerlijke en burgerschapsrechten is getreden, terwijl de
opvattiug, als zou daartoe rehabilitatie vereischt worden,
geen steun vindt in eenige wetsbepaling.
Door den gemeenteraad van Oterleek wordt
met ingang van 25 September, eene wijziging gebracht
in de gemeenteverordening in dien zin, dat wielrijders
voortaan zullen verplicht zijn, binnen die gemeente, om,
indien zij een rij- of voertuig, bespannen met een of meer
paarden, of een paard onder den man bereden, op hun
nen weg ontmoeten, af te stijgen en zich vóór hun rijwiel
te plaatsenindien het verlangen daartoe door den
bestuurder duidelijk wordt kenbaar gemaakt.
Daarentegen wordt den bestuurder van een rij- of
voertuig of van een onder den man bereden paard de
verplichting opgelegd, om, wanneer de wielrijder hem
voorbjj wil rijden en dit op duidelijke wijze aan den be
stuurder kenbaar maakt., de snelheid van het paard
of de paarden te verminderen en den wielrijder te laten
voorbijgaan.
Benoemd tot hoofd der openbare burgerschool voor
meisjes te Heorn mej. M. E Jochim, leerares aan de
gemeentelijke kweekschool voor onderwijzeressen te Gro
ningen.
Bij de den 20 aan de Cloaw gehouden ringrijderij
voor paren is de le prijs behaald door de heer P. de
Boer en mej. N. Pluister do 2e prijs door den heer
D. de Boer en mej. T. Kort en de 3e prijs door den
heer P. Hartog en mej. G. Koorn, allen te Hoogwoud.
Op eene nieuwe pennevrucht van den gevierdeu Hil-
debrand staat de inteekening open a 60 ets. bij alle
boekhandelaren alsmede bij den uitgever M. M. Couvée,
te 's Gravenhage. Het is getiteld Brokkelvloer van
rijmspreuken. Het wordt uitgegeven ter voorziening
in het tekort van den bouw der protestantsche kerk te
Valkenburg (L.), dat ruim 2000 bedraagt, zoodat be
halve de inteekening op bovenstaand, de toezending van
grootere of kleinere extra giften hoogst gewenscht is. Eene
naamlijst van alle inteekenaren zal verstrekt worden
aan het kerkarchief te Valkenburgals blijvende herin
nering aan allen die voor den bouw hebben bijgedragen,
terwijl tevens eene naamlijst zal worden aangeboden aan
den schrijverprof. Nicolaas Beets, die de welwillend
heid had aan de roepstem om hulp gehoor te geven.
5e klasse6e lijst 23 Sept.
Bij de begrooting van het departement van justitie
voor het jaar 1892 wordt voorgesteld het personeel van
het Rijks-opvoedingsgestlclit alhier met één be
waarder uit te breiden terwijl verhooging van jaar
wedde is voorgesteld voor den directeur, den adjunct
directeur en den hoofdonderwijzer in dat gesticht.
De zangvereeniging „Crescendo" heeft het voor
nemen op te voeren de opera »Nelly", van den neder-
landschen componist Carl Bonman. Bereidwillig werd de
muziek daarvoor door hem ter beschikking gesteld van
den directeur van genoemde vereenigingden heer
J. M. Otto.
In de vergadering van de vereeniging tot viering
van Alkinaar's ontzet, den 28 gehouden, werd be
sloten, onder nadere goedkeuring van b. en w., in den
avond van 8 October a.s.: 1°. eene muziekuitvoering te
houden, in eene daartoe op te richten tent, op de Stee-
nenbrug tegenover de Langestraat; 2°. de Mient te ver
lichten op de wijze als tijdens de Landbouwfeesten ge
schiedde hetgeen toen door den hevigen wind van
dien avond niet ten volle tot zijn recht kwam. Tot
bestuursleden werden verder in die vergadering gekozen
de heeren M. Preijer, mr. B. vau der Feen en A. Goede Dz
in plaats van de heeren dr. J. J. do Gelder on W. Hel
ling, beiden overleden en S. de Lange P.Az., die van
hier vertrok.
Den 9 September 1851 had in deze gemeente de
verkiezing plaats van 15 leden voorden gemeenteraad,
na de in werking treding der gemeentewet. Bij die ver
kiezing, toen het aantal stemgerechtigden 693 beliep op
eene wettige bevolking van 10394, werden 544 stem
men uitgebracht en verkozen de heeren F. C. W. Druij-
vesteijn toen burgemeestermet 466 stemmen J. T.
Koorn goud- en zilverkashonder (later wethouder) met
444 st., J. Teengs Teltingkaaskoopermet 421 st.,
B. Abbring, zonder bepaald beroep, met 397 St., J. Schoe-
huizen, notaris, met 395 st., mr. J. A. Kluppel, pres.
der. arr. rechtbank, met 344 st.. dr. L. de Sonnaville,
geneesheer, met 333 st., P. A. van der Drift, koopman
en reeder, met 324 st., dr. D. W. van Leeuwenge
neesheer, (later wethouder) met 305 st., terwijl herstem
ming moest plaats hebben tusschen do heeren J. Bakker Kz.,
kaaskooper, met 258 st., dr. L. J. Westendorp, geneesheer,
met 238 st., J. A. Peeters, apotheker, met 228 St., mr. P.
A. de Lange, advokaat, met 207 st., J. C. Vonk. procu
reur, met 205 st., S. A. de Moraaz, uotaris, met 203 st., F.
M. Aghina, makelaar met 189 st., C. Bruinvis, ijzer
handelaar, met 184 st., F. M. van de Velde, steenkooper,
met 178 st., J. van der Sluijs Veer, hontkooper, met
177 st., mr. B. van Laar, rechter in de arr. rechtbank,
met 170 st., dr. J. Kraakman, geneesheer, met 161 st.
Den 23 September werd de herstemming gehouden
waaraan 567 kiezers deelnamen. Den 24 werden de
biljetten geopend en bleken verkozen te zijn de heeren
J. Bakker Kz. met 441 st., dr. L. J. Westendorp met
349 st., J. C. Vonk met 311 St., J. van der Sluijs Veer
met 285 st., C. Bruinvis met 273 st. en mr. P. A. de
Lange met 271 st.
Aan den heer Vonk, geboren 10 April 1811, valt
dus heden, 24 September 1891, het zeldzame voorrecht
te beurt, het veertigjarig lidmaatschap te herden
ken, daar hij steeds als raadslid herkozen werd. Dat dit
feit niet onopgemerkt voorbij is gegaanbewijst het
verslag der heden gehouden raadszitting, waarnaar wij
verwijzen. Van de toen gekozen en in herstemming ge
komen heeren is, behalve de heer Vonk, alleen nog in
leven de heer dr. J. Kraakman.
Een niet zeer talrijk bezoek viel den '22 ten deel
aan het concert in de Öroote Rerk, dat de organist
der Utrechtsche Nicolaï kerk, de heer W. Petri, daar gaf
met medewerking van mejnfirouw Nanny de Roever, voor
zang, van Amsterdam en den directeur van het Stedelijk
Muziekkorps, alhier, den heer J. M. Otto, voor viool. De
afwezigen hadden niettemin ongelijk. Het prachtige kerk
gebouw leent zich dan ook bij uitstek voor zulke uit
voeringen en te verwonderen is het alleen dóhrom niet,
dat de gelegenheid om daarin vau zulk een fraai pro
gramma als dat van dinsdag te genieten, zoo zeldzaam
wordt aangeboden, omdat de belangstelling hier veelal
zeer gering blijkt te ziju.
In 't lokaal Harmonie" van den heer G. Bouma,
werd den 23 in zeer opgowekten geest de goed
bezochte vijf en twintigste vergadering gehouden van
de sedert 1879 bestaande Alkmaarsche l'redlkan-
teuvereenlging. In de plaats van het, volgens roostor,
altredend lid van het moderamen, dat zich, wegens ver
andering van woonplaats, niot herkiesbaar mocht stellen,
werd gekozen de heer Edling predikant te Limmen.
Nog eenige andere huishoudelijke werkzaamhedeu hielden
de vergadering bezig. Maar de hoofdzaak was dat daarin
twee nitstekeude referaten werden uitgebracht en met
groote belangstelling besprokou. lu de eerste plaats
leidde de heer J. van Loon, vroeger predikant te Wie-