Nederlandsche Boeken voor
Zuid-Afrika.
Stad.sberich.ten.
Ontwerp-Gremeente-begrooting toot 1892.
heeft haar proefwerk achter den rug en is alzoo over
haar barensweeën heen. Gebruik makende van doel
treffende hulpmiddelen zal zij, met inachtneming van
hetgeen goed en proefhoudend is gebleken in de «oude
school", er naar streven op nieuwere wijze ouderwetsche,
d. i. beste kaas, te maken. Behalve de eigenaars hebben
reeds anderen zich verbonden hun melk aan de fabriek
af te staan.
De heer ds. A. J. B. Dick van Simonshaven heeft toe
zegging van beroep naar Koedijk ontvangen. Men hoopt
hier algemeen zoo voegt onze berichtgever daaraan toe
dat deze heer zal zorgen, dat de correspondenten der
verschillende nieuwsbladen niet langer munt zullen slaan
uit de predikantsvacature.
Voor de betrekking van hoofd der Noorderschool
te Wormerveer, jaarwedde 1225, met vrije woning
en tuin en 100 voor te geven herhalingsonderwijs,
hebben zich 205 sollicitanten aangemeld.
De heer Ribbius Pelletier Jr., tabak- en sigaren
fabrikant te Utrecht, is eigenaar geworden van het Huis
te Linsehoten.
De heer A. C. Wertheim, lid der Eerste Kamer,
is voorzitter geworden van de kiesvereeniging Burger
plicht", te Amsterdam.
Beroepen bij de ned. herv. gemeente te Huins c.s.
ds. S. Steenmeijer te Driehuizen c. a.
De centrale katholieke kiesvereeniging «de Ben
dracht" en de vrijzinnige kiesvereeniging «Vooruitgang"
in het district Helder hebben den heer 8. T. Land weder
candidaat gesteld voor lid van de Tweede Kamer.
Bij de te Oudkarspel den 28 gehouden hard
draverij werd de prijs behaald door het paard van den
heer J. Butter Cz., berijder C. Butter, en de premie
door het paard van den heer J. Bakkerberijder de
eigenaar. Het laatst waren mede op de baan de paarden
van de heeren A. Borst Az. en A. Kroon Jbz. Prijs en
premieeen rijzweep en een leidselwerden met een
gepaste toespraak aan de overwinnaars uitgereikt. Het
ieest, door goed weder begunstigd, liep in de beste orde
af en werd door een talrijk publiek bijgewoond.
Door het bestuur der banne Oudkarspel is in
zijne vergadering van den 22 tot hoofdingeland voor den
polder GeestmerambachtOosterdijk en Molengeersen
herkozen de heer A. Eecen.
De kantoren te Broek op Langedijk, Moord-
scharwoude en Wieuwe Xiedorp van de telegraaflijn
tusschen Broek op Langedijk en Winkel zijn thans op
werkdagen tot 's avonds 9 uur geopend. De diensturen
zijn op werkdagen: v.m. 811, m. 122, n.m.
49; op zon- en feestdagen: v.m. 8—9 en n.m.
12 uur.
De gemeente Enschedé zal eene 3) pets. leening sluiten
van ongeveer f 132.000, tegen den koers van 98 pet.
Aan den veldwachter te Warmenhuizen H. Moor-
hoff is door den Commissaris der Koningin tegen 1 Ja
nuari 1892 eervol ontslag verleend.
Op het drietal voor predikant bij de ned. herv.
gemeente te Haarlem zijn geplaatst de predikanten
VV. Hoek te Steenwijk, A. J. van Wijngaarden te Mij
drecht en C. Veen te Schiedam.
Ds. P. C. van Wijk, te Avezathe, heeft het beroep
naar de ned. herv. gemeente te Waarden aangenomen.
Het meermalen geopperde denkbeeldom in aan
sluiting aan de stichting van ds. van Dijk te Doetinchem,
te Amsterdam een Te Huis op te richten voor stu
denten in de godgeleerde afdeeling der Hoogeschool al
daar, schijnt verwezenlijkt te worden; althans de hoog
leeraren Muller en Cramer ontvingen van een onbekende
voor dat doel eene gift van 50000. Het zou 30
studenten moeten herbergen.
Toen Sequah (Ch. A. Davenport) den 22 in Café
Suisse te Amsterdam was aangekomen en door een zijner
handlangers biljetten en aanbevelingen van zijn middel
in de zaal aan de bezoekers van het koffiehuis liet afgeven,
werd deze handlanger op den voet gevolgd door den
heer mr. L. Zeegers Veeckens voorzitter van de Ver-
eenigiug tegen de Kwakzalverij, die ook een biljet afgaf,
waarvan de aanhef als volgt luidde
IE<tlfAll, de groote Paljas.
«Te Londen is in 1890 een maatschappij opgericht, Se
quah-M aatschappij, zich ten doel stellende kwakzalvers
artikelen over de geheele wereld te verspreiden.
Gedurende het eerste jaar van haar bestaan won deze
maatschappij f 481.264.
Agenten werden naar alle landen gezonden om het
waardelooze goed aan den- man te brengen.
Vooraf echter zijn hier en daar reclame-patienten ge
maakt menschen die zich lieten omkoopen om te ver
tellen, dat zij reeds zoo lang lijdende waren aan eenige
ziekte en nu plotseling genezen werden door dien ge
lukzoeker.
Het doel is alleen geld los te krijgen van de domme
menigte, want men weet
de menschen willen bedrogen worden.
De grappenmakerdie naar Nederland is gezonden
noemt zich Sequah en is Charles A. Davenport (wellicht
een stuk van de acrobaten- en goochelaarsfamilie die
vroeger in de Nes optrad), en als onze informaties
juist zijn uit een paardenspel afkomstig.
Rechts en links wordt door dezen wonderdokter met
geld gegooiden zoo ontstaan weder een aantal hand
langers in deze zwendelarij.
Voor veel geld verkoopt de kwakzalver Sequah-olie en
Prairie-flower."
Verder werd in dat biljet uiteengezetwaaruit de
Sequah-olie samengesteld was en werden de nederlanders
gewaarschuwdom zich niet beet te laten nemen. Ge
noemde Davenport heeft thans eene actie van schade
vergoeding ingesteld wegens de verspreiding dezer biljetten.
Tegen W. Visser, visscher te Egmond aan Kee,
beschuldigd van zich te Zand voort wederrechtelijk vier
flesschen wijn te hebben toegeëigend, is den 26 door het
openbaar ministerie bij de arr. rechtbank te Haarlem
vier maanden gevangenisstraf geëischt. Uitspraak den
8 October.
Den 26 des namiddags te 1 uur is de Staatscom
missie voor het ontwerpen der grondslagen eener admi
nistratieve rechtspraak geïnstalleerd in een der lokalen
van het gebouw der Tweede Kamer.
De gemeenteraad van Arnhem heeft den 26 be
noemd tot directeur der gasfabriek den heer J. Blom,
onder-directeur, op eene jaarwedde van 3000, met 11
van de 19 stemmen. I)e heer van Rossum du Chattel te
Cadix bekwam 8 stemmen.
Met ingang van den 28 is het Rijkstelegraafkan
toor te Winkel tijdelijk op werkdagen open van" 8 tot
11 uren vóór en van 12 tot 2 en van 4 tot 9 uren na
den middag. De diensturen op zon- en feestdagen blijven
onveranderd.
Den 26 is 's-Gravenhage voor gymnastieklager
onderwijs, geslaagd C. v. d. Velden te Zaandam.
Den 26 des avonds is bij het rangeeren op het
station Schiedam een goederenwagen ontspoord, waardoor
de arbeider G. Weerden is bekneld geraakt, ten gevolge
waarvan hij overleed.
De vrouw van den landbouwer A. v. L. te Hoog
woud is in den morgen van den 26 te water geraakt
en verdronken.
De Koningin-Regentes was den 26 bij hare komst
te 's-Gravenhage vergezeld van de Koningin en de drie
kinderen van den vorst van Bentheim, die sedert eenige
dagen op het Loo gelogeerd waren.
Toen den 26, omstreeks 12 uren de landman K.
Kroon te Oudkarspel met een geladen schuit hooi
huiswaarts keerde vielnabij het dorpzijn knecht
P. Ton van de schuit te water en verdween onmiddellijk
in de dieptezonder dat eerstgenoemde in staat was,
dadelijk hulp te bieden. Den landman P. Meilis en zijnen
knecht, eveneens van den akker komendedie het
ongeval zagenmocht het echter gelukken, den reeds
bewusteloozen drenkeling te redden. Naar het dorp ver
voerd mocht het aan de doeltreffende maatregelen van
dr. Maats van Haringkarspeldie toevallig ter plaatse
tegenwoordig was hoewel niet zonder veel inspanning,
gelukken de levensgeesten weder op te wekken.
Oproeping aan mijne landgenooten.
Daartoe aangemoedigd door Z. E. den heer P. W. Reitz,
Staatspresident van den Oranje-Vrijstaatalsmede door
den heer dr. J. Brill, lid van het bestuur der Vereeni-
ging tot bevordering der hollandsche taal- en letterkunde
te Bloemfontein, wend ik mij tot mijne landgenooten, met
verzoekmij behulpzaam te zijn tot het bijeenbrengen
eener verzameling van boeken ten behoeve van de biblio
theek te Bloemfontein, hoofdstad van den Oranje-Vrijstaat.
Wie wil mij helpen
De bedoeling isboeken, uitsluitend in de nederlandsche
taal. Engelsche boeken zijn er meer dan genoegdaar
zorgen de engelschen wel voor. Nederlandsche echter
veel te weinig. En toch bestaat hieraan meer dan ooit
groote behoefte. De nederlandsche taal heeft in Zuid-
Afrika een harden strijd te voeren tegen de engelsche.
Als op zoo menig ander gebied zoekt ook hier Engeland
de alleenheerschappij te verkrijgen. Nog steeds echter is
onze taal daar de officieels taal der RegeeriDg en wordt
zij, hoewel in eenigszins verouderden en gewijzigden vorm
door de boeren gesproken. Maar in de steden vooral is
de engelsche invloed merkbaarzoodat reeds menige
engelsche uitdrukking de nederlandsche verdrongen heeft.
Dat men dit ook gevoelt en dien invloed zooveel mo
gelijk wil keeren, bewijst de onlangs opgerichte Vereeni-
ging tot bevordering der nederlandsche taal- en letter
kunde, hierboven genoemd en waarvan de hoofdrechter
van den Oranje-Vrijstaat, de heer De Villiers, voorzitter is.
Als nederlanders is het onze plicht dit streven te be
vorderen.
In de eerste plaats worden natuurlijk verlangd oor
spronkelijke nederlandsche werken, maar vertalingen zijn
ook goed. Geschiedenis, romans (mits alleen van bepaald
zedelijke strekking), verhalen voor de aankomende jeugd,
in den trant van Andriessen, Lonwerse, Gerdes, enz.
(vooral die uit de nederlandsche geschiedenis), godsdien
stige boeken gedichten van hedendaagsche en ook van
oudere dichters, zooals Cats, reisbeschrijvingen en weten
schappelijke werken, alle zijn welkom.
Wie heeft er niet in zijn bibliotheek boeken welke
hij toch nooit meer inziet en die eene welkome bijdrage
voor Zuid-Afrika zouden zijn
Eene noodzakelijke voorwaarde moet ik echter hier
bijvoegen
Ofschoon de boeken niet nieuw behoeven te zijn, moe
ten zij behoorlijk ingebonden wezen. Want aan boekbinders
bestaat aldaar volkomen gebrek en oningebonden boeken
zouden spoedig in onbruikbaren staat geraken.
Komtlandgenootenhelpt mij medewerken om een
steentje bij te dragen tot instandhouding van onze neder
landsche taal in die verre gewesten.
Het offer is niet groot en gij zult vrij wat meer nut
stichten met uwe boeken aan Zuid-Afrika te zenden, dan
ze in de eene of andere kast onder stof begraven te laten.
Wilt ge aan mijne -opwekking voldoen, zend mij dan
uwe boeken toe, franco, aan mijn adres te 's-Gravenhage,
Bankastraat 135.
Mr. W. A. BARON VAN ITTERSUM.
De Alkmaarsehe Sclierpschutternvereeni-
ging hield den 28 haren gewonen jaarlijkschen schiet
wedstrijd in de duinen te Bergen, waarbij de prijzen
werden behaald door de heeren J. Chrispijn, le, met 90
punten; P. J. van der Kamp, 2e, met 89 p.; J. Burger,
3e, met 88 p G. Bouma, 4e, met 88 p.; H. Essen, 5e,
met 84 p.; P. Rike, 6e, met 80 p.; J. P. Querelle, 7e,
met 78 p.
Het teekengenootschap „Kunst zij ons doel"
herdenkt den 4 October zijn zestigjarig bestaanwelk
feit het voornemens is te herdenken op do bovenzaal van
den heer A. Peperkamp, het lokaal waar het zijne
gewone wekelijksche oefeningen houdt. Hot bestuur houdt
daar dan receptie van 1 tot 3 uur.
Den ingezetenon zal dezer dagen een inteekenlijst wor
den aangeboden voor tooneelvoorstelllngen, die gedu
rende dezen winter door het gezelschap van het Grand
Théatre, onder directie van den heer A. van Lier, in het
lokaal Harmonie alhier zullen worden gegeven Men
moet zich verbinden voor vier kaarten minstens, die niet
persoonlijk en tot alle vier voorstellingen toegang geven,
terwijl men door inteekening het recht verkrijgt, als de
kaarten eerder zijn opgebruikt zich tegen denzelfden
prijs van f 1 per stuk, voor nog overblijvende voorstel
lingen kaarten te verschaffen. Het gezelschap is als
volgt samengesteldde dames EllenbergerAlbregt En
gelman PotharstCohen, André J. H. Albregt, Kleij.
WedeHens en Rentmeesterbenevens de heeren Velt-
man Frits Bouwmeester, Bigotvan Nieuwland, Chris
pijn, Potharst JurgensLageman Hesselink van
Sprinkhuijzen Koster Farber Fedi, Rentmeester en
Dacaju.
Toen den 26 de koopman H. J. t. H., van Heert
hugowaardzich even van de markt verwijderd had
maakte zekere P. S., van Koog aan de Zaan van die
gelegenheid gebruik den korf met 7 hanen aan eerst
genoemde toebehoorende, mede te nemen. De eigenaar, ver
gezeld van den agent van politie Fellinga vonden den
dief mèt het gestolene op de stoomboot «Alkmaar Pac
ket", die juist zou vertrekken. Tegen de overbrenging
naar het politie-bureau begon P. S. zich, geholpen door
den koopman S. te dezer stede, te verzetten en ver
moedelijk zou hij ontkomen zijnhadden niet 4 toe
schouwersop voorgaan van den heer Kollmeijer Sr.,
alhier, wien daarvoor alle lof toekomt, genoemden agen
do behulpzame hand geboden zoodat de dader naar het
politie-bureau kon gedragen worden. P. S. staat zeer
ongunstig bekend.
Hcmeente Alkmaar.
Hieraan worden de volgende bijzonderheden ontleend.
De inkomsten en uitgaven worden geraamd op f 271056,—.
Ontvangsten.
Hoofdstuk I Restantenf 2026,81 J
Een deel van het batig saldo van 1890 9872,09
Hoofdstuk II Inkomsten van gemeente-eigen
dommen en bezittingen 7083,90
Hoofdstuk III afd. I Opcenten op 's Rijks
directe belastingen36465,
namelijk 40 op de hoofdsom der belasting op de ge
bouwde eigendommen f 10325, 10 op die der ongebouwde
eigendommen f 490 en 50 op het personeel (even hoog
als voor 1891) f 25650: afd. II Vaste uitkeering van het
Rijk, een gedeelte der personeele belasting f 44920,73 afd.
III eigen plaatselijke belastingen f 34775, namelijk hoofde
lijke omslag, even hoog als voor 1891, f 30000, honden -
belasting f 1250, belasting op tooneelvertooningen f 175,
vergunningsrecht f 3350 afd. IV verschillende hejjingen
f 52800 waarvan voor leges ter secretarie f 450voor
gebruik van gemeentegrond en water f 500 tol op den
Hoeverschelpweg f 800 begrafenisrechten f 1050, school
gelden voor lager onderwijs f 8000 en voor alle markt-
gelden f 42000. Hoofdstuk VI Verschillende ontvangsten
f 42912,46, waaronder opbrengst der gemeente-reiniging
f 12500, vergoeding van het Rijk in de kosten van het
lager onderwijs f 10792,50opbrengst der gasfabriek
f 18479,96 (namelijk aflossing van schuld f 6000
renten van de onafgeloste schuld f 2479,96, vermoede
lijke winst f 10000) en voor 20 pet. van de bruto-ont-
vangst boven f 18300 van de duinwaterleiding f 800
zijnde f 600 meer dan voor 1891. Hoofdstuk V Buiten
gewone ontvangsten f 40200, zijnde f 40000 voor tijdelijk
op te nemen geld en f 200 opbrengst van te verkoopen ge
meente-eigendommen.
De uitgaaf bestaat uit
Hoofdstuk I Kosten van huishoudelijk bestuur f 14175,
II invordering van plaat
selijke belastingen11513,04
Hoofdstuk III. Kosten van onderhoud van gemeente
eigendommen en lasten f 65764.70, afd. jaarwedden f 4100
afd. II onderhoud van gebouwen enz. f6212 daarbij wordt
onder meer voor buitengewone werken aangevraagd: f 700
voor herstel van den Doelentoren, f 600 voor het ver
nieuwen der banken op de vischmarkt en f 40 voor het
verven dier markt, f 349 voor het vernieuwen van het
ijzeren hek der graan en zaadmarkt, f 450 voor het ver
ven van den toren op de Groote Kerk en het vernieuwen
van den bliksemafleider, f 30 voor het herstellen der
vloer van de keuken in den Nieuwen Doelenafd. III
straten, wegenplantsoenen bruggen enz. f 55047.70, te weten
voor onderhoud van straten en pleinen f 14975, waarvan voor
gewoon onderhoudt 6295 en voorbuitengewonevernieuwingen:
verleggen van de Kooltuin SpanjaardstraatSliksteeg
en Mosterdsteeg f 375. Vernienwen van de St. Annastraat
f 1357. Vernieuwen van de Pastoorsteeg f 438. Verleggen
van de Ramen f 290. Bestraten van den Dirk Dnivels-
weg met Ben-Ahin-keien en klinkers f 2300. Ged. Nieuwe-
sloot, klinkerstraat gedeeltelijk vernieuwen gedeeltelijk
verleggen tusschen Schapensteeg en Paardensteeg f 612.
Ged. Nieuwesloothet gedeelte van de Kanaalkade tot
den Koningsweg verniouwen gedeeltelijk met Ben Ahin-
keien f 1080. Langestraat, klinkerstraat aan de zuidzijde
van af de Groote Kerk tot aan de Mient vernieuwen
met gele friesche klinkerswaalvormf 1878 en met
de uitkomende steenen de noordzijde herstellen f 350.
Voor onderhoud van wegen en voetpaden f 7997.35, waar
onder voor voortzetting van de bestrating van den Monni
ken weg met Ben-Ahiu-koien f 3334. Voor onderhoud van
wandelplaatsen en plantsoenen f 3064,40. Voor onderhoud
van bruggen en overzetveeren f 2262, waaronder voor ge
woon onderhoud f 500ter herstelling worden voor
gedragen
draaibrug Turfmarkt f 300Rootorensbrug f 480,
Kuipersbrug f 75, Ridderstraat-brug f 70, Kennemerbrug
f 181, brug in het Zeglis 93, brug Singel bij de Nieuw-
landerbrug f 100, brug Verdronkonoord bij de St. Anna
straat f 33, Barndebrug, de helft (de wederhelft komt
voor rekening van de Bergermeer) f 430.
Voor onderhoud van pompen en riolen f 4686,55, waar
van f 1210,55 voor gewoon onderhoud f 276 voor de
pompen op de Laatf 200 voor het schoonmaken van
het brandriool op de Laatf 2500 voor riolen later
door den raad te bepalen en f 500 voor omkasting van
2 urinoirs. Voor onderhoud van havens, vaarten, kaaimuren
enz. f 1547,40, waarvan voor den wal aan de Voormeer f 271
en voor den wal aan het Luttik-Oudorp bij de Kuipersbrug
f 334; voor diep en schoonhouden van havens f 877; voor
onderhoud van klokken t 618 van de begraafplaats f 370,
waarvan f 110 voorsteenen paaltjes; voor kosten der ge
meente-reiniging t 18650 f 1000 hoogor wegens uitbrei
ding der werkzaamhedenwaardoor een paard meer
moest worden aangeschaft met onderhoud en bediening.
Afd. IV lasten f 405. Hoofdstuk IV. Kosten der open
bare veiligheid en van de brandweer f 21296,50: aid. I
jaarwedden f 11167,50; afd. II andere kosten f 10129,
waaronder f 6000 voor straatverlichting en f 2600 voor
kosten van de schutterij, overeenkomstig vroeger uitge
drukt verlangen van den raad. Hoofdstuk V. Kosten
der plaatselijke gezondheids politie f 395. Hoofdstuk VI.
