!i
MELK0NDERZ0EK
Burgerlijke Stand.
MsStbericliten.
op geschiktheid voor kaasmaken.1)
STREMPR0EF en G1STINGSPR0EF.
«EBRiiiKSjiAivwiJzinre.
Den 12 is te Haarlem bij enkele inschrijving aan
besteed het verbeteren van den Rijksweg langs de
oostzijde van het Noordhollandsch Kanaal, onder Alk
maar en Ondorp, van de Schermer vlotbrug tot de
Friesche draaibrug, geraamd op ƒ4000. Laagste inschrij
ver was de heer Jac. Oldenburg te Bergen voor ƒ3500
Maandag, 23 November, staat ons weder
een genotvolle avond te wachten. De heer Johan
Schmier (bas) zal te zamen met mejuffrouw Ch. Jaspers
(mezzo-sopraan) en den heer H. Venverloo (tenor) alsdan
in het lokaal Harmonie alhier een concert geven.
In November 1889 zeiden wij naar aanleiding van het
optreden van den heer Schmier o. a. het volgendeEen
aangenaam besluit gaven de proeven van naturalistische,
muziek van dezen heervoorgedragen door hemzelvens
Men mag zich ergeren over het feit, dat deze musicut
de gemoedelijke versjes van Hieronymus van Alphen heef
»getoonzet", toch vervalt alle ergernis, wanneer men het
geluk heeft, deze realistische liederen zoo guitig te zien
voordragenals alleen de componist Schmier dat ver
mag te doen." Dat nu zeker niet minder van hem te ver
wachten is, bewijzen de vele gunstige besprekingenover
zijne in den laatsten tijd overal in den lande gegeven
concerten in de bladen verschenen. Van mejuffrouw Ch.
Jaspers getuigt het Leidsch Dagblad dat zij zich van
eene hoogst gunstige zijde deed kennen, en zich verheu
gen mag in het bezit van een aangenaamkrachtig
rond, helder mezzo-sopraangeluiddat bij verdere oefe
ning de heer Schmier is nog steeds haar leermees-
ster bijzonder veel belooft. Van den heer Venverloo
moest de Rijnbode getuigendat zij niet weetwien
in de eerste plaats haar lof toekomt, Venverloo, den
pianist of Venverloo, den tenor; zijne taak was zwaar
en zijn spel zuivermaar even zuiver als liefelijk was
zijne stem. Zacht en aangenaam klonk zij den verslagge
ver van genoemd blad in de ooren. Een en ander geeft
reden te verwachten dat wij een muzikalen avond van
goed gehalte mogen tegemoet zien.
De vertegenwoordiger der Sequah-JMaatscliappij,
die na het reeds vroeger opgegevene, o. a. ook aan de
beide weeshuizen giften uitreikteis den 13 voor het
laatst in het lokaal Harmonie alhier opgetreden.
In het geheel bedroeg het cijfer der toegangsgelden
gedurende de veertien dagendat hij hier verbleef
ongeveer 920,—.
BURGERLIJKE STAND.
ONDERTROUWD.
12 Nov. Pieter Post en Anna Elisabeth Kooij. Nico-
laas Burgeringalhieren Frederika Maria
Staffhorstte Amsterdam. Pieter Zwart
te Gorredijken Anna Clara Lijbering te
Wolvegaonlangs alhier.
GEBOREN.
13 Nov. Aliedius Willem Z. van Aliedius Willem van
der Voort en Anna Maria van de Pol.
Helloo.
Ondertrouwd: Geene.
Getrouwd.
4 Oct. Gerrit Wilbrink en Trijntje Half.
Geboren.
I Oct Tanna, D. van Pieter van Maarleveld en Neel-
tje de Nobel. Maria, D. van Klaas Mooij en
Petronella Maartens.
6 Cornells, Z. van Jan Pool en Susanna Wallaart.
7 Elisabeth, D. van Dirk Boet en Neeltje de Lange.
9 Floris en GerardZs. van Pieter Groot en An
na Roos.
II Hendrik, Z. van Jan Mulder en Aaltje Veen-
huizen.
12 Andries, Z. van Gerrit Modder Andrieszoon en
Beletje Bakker. Lucia, D. van Pieter van
Dijk en Jacoba Kaandorp.
15 Hillegonda, D. van Pieter Schouten en Elisabeth
Baars.
29 Elbertus, Z. van Dirk Harder en Duifje Boet.
30 Gerrit, Z. van Gerrit Klaver en Stijntje Kooi
man.
31 Maria Hendrika, D. van Cornelis Reik en
Lijsje van der Pijl.
Overleden.
14 Oct. Cornelis Opdamechtg. van Maartje Haker
ruim 46 j.
ALKMAAR 13 Nov. Kleine kaas f 32,50, Commissie
f 31,50, Middelb. f 33,50. Aangevoerd 433 stapels
wegende 125223 K.G.
Op de graanmarkt werden aangevoerd 4650 mudden.
Tarwe f 6,50 a 9,50Rogge f 7,50 a 9,Gerst
f 5,50 a -,id. chev. f 6,a 6,60 Haver f 4,a
4,75, paardenboonen f7,25 a 7,50, bruine dito 11,
a 14,50, citroen dito f a duiven dito f 7,75
a witte dito f 21,rood Mosterdzaad f a
jgeel idem f 9, Karweizaadf blauwmaan-
zaad f 14,
Erwtengroene f 14 a 22,50, grauwe dito f 15a
20,—, vale f 10,50 a 14,-.
14 Nov. Aangevoerd 1 paard f 130 a ,5 koeien
en ossen f 180 a 220, 25 nucht. kalveren f 10 a 16,
180 magere schapen 12 a 20, lammeren f - a
61 magere varkens f 9 a 12, 403 biggen f 2,50 a
•5,15 Bokken en Geiten f 1,50 a 8, - kleine Bokjes,
ets. Boter per P. ('s middags 12 uur) 0,72
a 0,80eieren f 6,a 6,50per 100 stuks.
AMSTERDAM 13 Nov. Aardappelen Friesche Dok-
kummer jammen f 3,50 a 3,75 dito Franeker f 3,a
3,75, dito Zaaiers f 3,a 3,10, Geld. blauwe f 3,25 a
3,35 Zeeuwsche spuische jammen 4,50 a 5,dito
Poters f 2,50 a 2,70dito Flakkeesche f 4,a 4,50
dito blauwe f 2,50 a 2,75, Pruisische Hamburgers f -,
a 5,Duitsche roode f 3,60 a 3,70, Hillegommerzand
f 6,50 7,alles per mud.
13 Nov. Petroleum vast. Amerk. loco zonder no
teeringen. Dec. 7,60, Jan./Mrt. en Sept./Dec. 1892
7,35 E Russ. onveranderd.
Raapkoeken f 65 a 95. Lijnkoeken 9,50 a f 13,50.
DELFT 12 Nov. Boter le soort f 68, 2e soort f 64,
3e soort f 54, aangevoerd 409 achtste en 116 zestiende
vaten. Samen 9340 P.
ENRHÜIZEN 11 Nov. 5 stapels kaas 30,—
Karwijzaad f 9,50 a 9,75, Mosterdzaad f 16,50 a 17,50,
Maanzaad f 13,50 a 14. Erwten: vale f 15,a 17,
Wijker dito f 11 a 11,75, grauwe f 16 a 18,bruine
boonen f 13,a 14,50 paarden di#b f 6,a 6,50
Gerst f 5,25 a 5,50 Haver f 3,75 a 4,
Varkens vette f 0,40 a 0,46 per P.Magere dito f 8
a 11 Biggen f 4 a 6, Konijnen f 0,50 a 1,10, Kippen
f 1,a 1,50 Eieren f 6,a 6,50. Boter f 0,75 a
0,77J per kop.
EDAM 12 Nov. Aangevoerd 175 stukken boter, le soort
1,40 a 1,45 per P. Eieren f 7,50 a 8,per 100.
HOORN 12 Nov. Kleine kaas f 32,50, commissie f 31,50.
Middelbare f 31,Aangevoerd 224 stapels, wegende
61441 P.
HOORN 13 Nov. Aangevoerd 997 Schapen f 15 a
31,per stuk. 281 Varkens f 0,36 a 0,46 per K.G.
95 Koeien f 180 a 320. Handel vlug.
HOORN 14 Nov. Aangevoerd tarwe 8,25 a 11,50,
Rogge f - Gerst f 5,25 a 6,75 Haver f 4,25 a 5,
Erwten witte f 12,50 a 14,groene dito 14,50 a 17,
grauwe dito f 15,50 a 18, vale dito f 14,50 a 18,bruine
boonen f 12,25 a 15,50, karwei f 9,50 a 9,75, mosterd
zaad f 16,50 a 17,75, 31 paarden f 40 a 250, 60 schapen
f 16 a 26, 40 lammeren f 10 a 16, 5 kalveren 16 a
22, 49 varkens f 6 a 12, 0 zeugen f a 150 biggen
f 2,a 5,kipeieren 5,a 5,60, eenden dito f
per 100, 1250 koppen boter f 0,70 a 0,75 p. K.
LEIDEN 13 Nov. Aangevoerd 11 paarden f 28 a 65,
20 stieren f 51 a 245, 456 kalf- en melkkoeien f 98
a 255 306 gelde dito f 85 a 182296 vette ossen
en koeien f 138 a 270 ,52 a 70 c. p. P 118 graskal
veren f 14a 50,37 vette kalveren f 40 a 85 75 a
85 c. p. P. 22 nucht. dito f 6 a 15 610 vette schapen
f 16 a 30, 45 a 50 c. p. P. 218 weide dito f 11 a 22,
120 magere varkens f 17 a 26, 180 biggen f2,74 a 12.
LEEUWARDEN 13 Nov. Boter. Aangevoerd 467
vierde, 152 achtste en 30 zestiende vaten. Prijs le soort
f 54,50 a
MEPPEL 12 Nov. Boter per '/8 vat le soort 27,50,
2e soort 26,—3e soort ƒ22,— per P. ƒ1,23 a 1,40.
Aangevoerd 10500 P.
SCHIEDAM 13 Nov. Moutwijn f 11,25, Jenever f 15,25,
idem Amsterdamsche proef f 16,75.
ZWOLLE 13 Nov. Boter per achtste vat f 23,a
28,50, per pond f 1,05 a 1,35.
ZAANDAM 12 Nov. Kleine kaas 29,50, aangevoerd
11 stapels.
LONDEN 12 Nov. 300 runderen 2.9-4.9 30 kal
veren 3.5-4, 50 varkens 2.8-3.8, 1000 schapen en
lammeren 3 6-5 9.
De hoogst belangrijke gegevens omtrent deze zaak door den heer C J. van Lookeren Campagne in druk
verstrekt ter vergadering van Hollands Kloorderkwartler, waarover wij in ons verslag dier bijeenkomst
reeds met een enkel woord spraken, verdienen o. i. in ruimer kring bekend te worden. Wij verzochten daarom
genoemden directeur van 's Rijks proefstation te Hoorn, ons het cliché voor dat doel af te staan, waaraan door
hem op de meest welwillende wijze werd voldaan. Wij gelooven door de opname een goed werk te doen, omdat
diegenen onzer lezers, tot wior bedrijf de kaasberoiding behoort, door getrouwe opvolging van de daarin mede
gedeelde handleiding, bij eenige nauwgezetheid, zullen in staat worden gesteld, het onderzoek hunner melk zelf
uit te voeren. De kosten zullen ruimschoots worden vergoed door de te verkrijgen uitkomsten. De handleiding
luidt als volgt
A. Strem proef.
Hiervoor dient het hieronder geschetste toestel, aangegeven door Dr. Schaffer 2).
B.
C.
D.
-35° C.) water, bijv. gefiltreerd regenwater,
Het toestel bestaat uit
Eene blikken trommelzoogenaamd waterbad met sprituslampwaarin 6 proefglazen passen, die tot eene
deelstreep juist 100 cM3 bevatten.
Thermometer.
Flesch van l/2 liter inhoud.
Pipet 3) (glazen buis met deelstreep) van 2 cM3.
Yoor de uitvoering der proef is verder noodig een voorraad lebtabletten 4) (kleinste nummer der Han-
sen'sche tabletten.)
Men lost één der tabletten in juist I/2 liter zuiver, lauw (25-
op. Deze oplossing moet steeds versch bereid zijn.
Men vult het toestel (waterbad) met water en steekt de voor verwarming van het water dienende lamp aan.
Daarna vult men de proefglazen nauwkeurig tot aan de deelstreep met de te onderzoeken melk en ver
warmt deze, door plaatsing in de openingen van het apparaat, op 35° C. (95° F.), terwijl men in één der glazen
een thermometer zet. De temperatuur in de andere glazen is daarmede vrij wel gelijk.
Is deze temperatuur bereikt, dan neemt men de pipet, zuigt deze bijna vol met de leboplossing, sluit haar
snel met den vinger en laat voorzichtig tot aan de deelstreep uitvloeien. De op deze wijze nauwkeurig afgemeten
2 cM3 stremsel laat men nu, onder gelijktijdig waarnemen van den tijd in minuten, bij de melk in het proef
glas vloeien en schudt of roert deze om.
Men neemt dan, door van tijd tot tijd de glazen op te nemen en scheef te houden, of door in elk glas een
glazen staafje te plaatsen en dit door de melk te bewegen, den tijd waar, die tot het stremmen der melk ver
loopt, zorgt er echter voor, dat de temperatuur intusschen niet boven 35° C. stijgt, hetgeen, door het deksel met
de glazen korten tijd van het waterbad weg te nemen, gemakkelijk kan worden vermeden. Heeft men den strem-
mingstijd aangeteekend, dan kan men zich, na circa 5 minuten lang staan van de gestremde melk door uit-
schenken in eene schaal ook van den aard der wrongel overtuigen.
De melk van zieke of abnormaal gevoerde koeien, ziltige melk enz. zal men op deze wijze kunnen ontdekken.
Bij normale, versche melk zal de stremtijd, indien de gebruikte tablet de normale sterkte heeft, niet minder
dan 10 minuten en niet meer dan 20 minuten bedragen en de wrongel gelijkmatig zijn.
Het kan voorkomen, dat eene tablet iets minder sterk is dan gewoonlijk. Bestaat er reden dit te vermoe
den, dan kan men naast de te onderzoeken melk een glas met melk, afkomstig van een groot aantal koeien
plaatsen en daarvan den stremtijd vergelijken met dien der andere melk.
Melk, die bij deze proef in het geheel niet, of ongelijkmatig, of met de andere niet in den normalen tijd
stremt, is voor de kaasbereiding af te keuren.
Biestmelk en zure melk stremt in 710 minuten, ziltige melk slechts gedeeltelijk of in het geheel niet.
Melk van koortsachtige koeien stremt langzaamterwijl zij bij uierontsteking vlokkig stremt.
H. Glstlngsproef.
Deze moet uitgevoerd worden in een lokaal, waar de lucht zuiver en zonder stof is, liefst niet in den stal
of in de kaaskamer.
Hiervoor dient het bekende toestel van Prof. Walther 5).
De melk wordt in cylindervormige glazen gevuld, die tot deelstreep 100 cM3. bevatten. Deze worden
in eene blikken trommel geplaatstdie gedeeltelijk met water is gevuld dat door eene spirituslamp op 40° C.
(104° F.) wordt verwarmd. Deze glazen zijn evenals het daarop passende dekseltje, van een nummer voorzien.
Heeft men de goed gezuiverde glazen, volgens de nummers der leveranciers of van de koeien afzonderlijk, tot
aan de streep gevuld en de eveneens goed gereinigde dekseltjes er op geplaatstdan zet men ze in de trommel
waarin zooveel water (iets warmer dan 40° O.) is, dat het met de melk in de glazenop ongeveer dezelfde hoogte
komt te staan. Men zet nu een deksel met thermometer op de trommel en zorgt er voor, dat de temperatuur op
3941° C., het best op 40° blijft staan
Hooger dan 41° mag deze niet stijgen.
Eerst na 9 uur wordt het groote deksel weer weggenomen en het eene glas na het andere er uit genomen
en nagezien.
Men gaat daarbij naof met de melk eenige verandering heeft plaats gehad.
De melk die dan een onaangename reuk ontwikkeltgeschift iswaarin gisting heeft plaats gehad en
daardoor gasbellen heeft ontwikkelddie de roomlaag eenigszins hebben opgehevenkleursverandering heeft
ondergaan in één woord zich onderscheidt door bijzondere ongunstige eigenschappen (die zich door het verwarmen
ontwikkeld hebben) is af te keuren.
De glazen met de tot nu toe onveranderd gebleven melk bedekt men na de reuk te hebben waargenomen
onmiddelijk weer met het dekseltje en houdt deze melk nog 3 uur op dezelfde temperatuur.
Versche melk, die gedurende 12 uur op 40° C. is verwarmd, mag behalve eene zwak zure reuk en smaak e),
noch door verzuring dik geworden zijn dus de kaasstof zich hebben afg03cheiden, noch andere abnormale eigen
schappen vertoonen.
Om zeker te zijn, dat het oordeel over eene bepaalde melk juist is, is het noodig, dat zoowel de stremproef
als de gistingsproef herhaald wordtd. w. z. dat nog eens een monster van dezelfde herkomst den volgenden
