Hel werkplan der Hepering.
UIT SIBERIË.
No. 140*.
Drie en Xüegentigste Jaargang.
1891.
Z 0 N1) A <J
22 NOVEMBER.
TWEEDE BLAD.
Officieel Gedeelte.
Stads-V roedvr ouwen.
FEUILLETON.
ALkHUItSCHÏ.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar j 0,8©franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers ©,©6.
Aria vAi
Telefoonnummer 3.
(lOI'RAAT.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel O,IS. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. CuS-
TER ZOON.
Burgemeester en Wethouders van ALKMAAR
brengen ter kennis van belanghebbenden, dat zij, tenge
volge van de ongesteldheid van mej. C. C. BESlJN
waardoor deze verhinderd is de betrokking van stads-
vroedvrouw in de wijken C, D en P waar te nemen,
aan mej. MöIjDER, voorloopig gevestigd ten
huize van mej. C. C. Besijn, aan het Luttik-Oudorp,
Tan af heden opgedragen hebben de waarneming van de
betrekking van stads-vroedvrouw in die wijken.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
18Nov. 1891. De Secretaris,
NUHOUT VAN DER VEEN.
«Voorloopige gedachtenwisseling" noemden wij in ons
artikel van 25 October 11. het onderzoek der wetsvoor-
drachten in de afdeelingen der Kamer en het antwoord
dat door de Regeering wordt gegeven op het daarvan
opgemaakt verslag. Een paar dagen te voren was toen
het verslag verschenen van het afdeelingsonderzoek der
Staatsbegrooting voor het volgende jaar; sinds een paar
weken heeft thans de memorie van antwoord van de
Regeering het licht gezien. Wat lezen wij daarin naar
aanleiding van de tot haar gerichte vragen en opmer
kingen
Wat de bedenkingen omtrent de wording van het
Ministerie betreft, schaart de regeering zich aan de zijde
van die leden der Tweede Kamer, die elke vraag om
inlichtingen omtrent vertrouwelijke besprekingen en het
raadplegen van personen voordat aan een lid van het
nieuwe Kabinet de samenstelling van een Ministerie is
opgedragen, een inbreuk achten op de vrijheid der Kroon
in de keuze harer raadgevers. «Al had de Regeering
dienaangaande volledige wetenschap, wat natuurlijk bet
geval niet is" aldus luidt haar antwoord «zou een
mededeeling hieromtrent nimmer het onderwerp van
parlementaire gedachtenwisseling kunnen zijn." Wij
behoeven niet te herhalendat wij van dezelfde mee
ning zijn.
Evenmin wenscbt de Regeering zich in te laten met
de beantwoording van de vraag, of het Ministerie, nu
niet één der invloedrijkste personen op politiek gebied
met zijne samenstelling werd belast, wel als een parle
mentair Ministerie kan beschouwd worden. Het genoegen
om daarover te twisten laat zij aan anderen over; maar
wat zij verder zegt is van meer belang. Hare leden zijn
eenstemmig omtrent de gedragslijn die door haar zal
worden gevolgdde beginselen en de geest waarin zij
hunne taak wenschen te vervullen, zijn dezelfde die zij
steeds op parlementair gebied hebben voorgestaan. Naar
(54)
DOOR
I. n. BOITOJEWSKY.
Wij moeten hard werken en wij krijgen slecht
eten momelde iemand in de keuken.
Wanneer je dat niet bevalt, moet je pudding be
stellen," antwoordde een ander.
Koolsoep? Dat is een heer lijk eten, waarvan ik
bijzonder veel houd riep een derde. «Zeer sappig
En wanneer ge geen ander voedsel dan het afval
van een os kreegt, zoudt ge dat ook lekker vinden?"
Jadat is waar men moest ons vleesch geven
beweerde een ander; «wij werken hard op de fabriek,
en wanneer wij onze taak volbracht hebben lijden wij
nog honger afval voedt niet,"
Omdat zij ons dat niet geven voeden zij ons met
allerlei andere vuiligheid."
Ja, het eten is al heel slecht."
Hij vult zijn zakken, daar kunt ge verzekerd van zijn."
Dat raakt je niet."
Wien raakt het dan? Mijn maag raakt hetWan
neer wij allen klaagden, zondt ge eens zien
Ons beklagen
Ja."
Hebben zij ons dan niet genoeg voor onze klachten
geslagen Dwaas die gij zijl
Dat is waar," voegde een ander, die schijnbaar
zeer slecht geluimd was, er aau toe, «haastige spoed
gaat zelden goed. En waarover zoudt ge je ook be
klagen
Dat weet ik wel. Wanneer iedereen ging zou
ik ook gaanwant ik sterf van honger. Zij die
nog ander eten bovendien gebruikenkunnen gemak
die beginselen en in dien geest wenschen zij het algemeen
Volksbelang te behartigen en aan de voorschriften der
Grondwet uitvoering te geven. Eendrachtig hopen zij daartoe
met de Staten-Generaal samen te werken. Daarom kan
het onverschillig zijn wie voorzitter is van den Raad
van Ministers. Een Leider of vasten Voorzitter kent het
Reglement van Orde van dien Raad nietelk lid heeft
het recht om achtereenvolgens het voorzitterschap te
bekleeden.
Geheel in overeenstemming met hetgeen de Regeering
bij de behandeling van het adres van antwoord op de
Troonrede verklaarde, deelt zij thans mede, dat de voor
bereiding van de wetsvoordracht tot regeling van het
kiesrechtonmiddellijk na haar optreden ter hand ge
nomen geregeld wordt voortgezet; maarde verza
meling en bewerking der noodige bouwstoffen en gege
vens vorderen »eenige tijdsruimte." Zoodra de voordracht
echter gereed en de Raad van State er over gehoord zal
zijn, zal zij ook worden ingediend, en de Regeering ver
trouwt dat de Kamer alsdan met bekwamen spoed de
overweging en afdoening zal willen bevorderen. Aldus
werpt de Regeering de verdenking van zichwaarvan
zij zich in de oogen van sommige Kamerleden maar niet
schijnt te kunnen schoonwasschen, dat zij de herziening
van het kiesrecht opzettelijk wil vertragen en zooveel
mogelijk naar den achtergrond dringen. Laat ons hopen,
dat er thans ook bij deze Kamerleden genoeg vertrouwen
is gewekt om de Regeoring rustig aan het werk te laten
en dat hunne zenuwachtige gejaagdheid tot bedaren is
gekomen. Er zijn nog audere belangrijke zaken te re
gelen dan het kiesrecht, en, zegt de Regeering, «waar
zoo menige voorziening noodig isschijnt de beschik
bare tijdsruimte te moeten aangewend worden om zooveel
mogelijk voor te bereiden en, zooveel het kan, tot stand
te brengen. De overweging, dat eene nieuwe kieswet to
eeniger tijd den arbeid der Kamer zon kunnen doen
staken, mag wellicht een spoorslag zijn tot voortvarende
werkzaamheid." Zoo zij hetFlink ter hand genomen
wat voldoendo is voorbereid, rustig en met voortvarend
heid gearbeid aan hetgeen door de Regeering wordt in
gediend en afgedaan wat voor afdoening rijp isnaar
den eisch van tijd en omstandigheden.
Zoo eischt de nood van sommige gemeenten onver
wijlde hulp, die niet kan wachten op een herziening
van de Provinciale- en de Gemeentewet. Wel maakte
ook van die herziening de Troonrede gewag, maar met
het oog op al den anderen arbeid meende de Regeering
haar in tijdsorde te moeten stellen na de regeling
van het kiesrecht. Bij de herziening der Gemeente
wet zal men bedacht moeten zijn op een billijker
verdeeling van lasten tusschen Rijk en Gemeenten.
Meermalen is er op gewezendat de kosten der
uitvoering van rijkswettenvan voorschriften van den
wetgever in het algemeen volksbelang, voor het geheel
of voor een te groot deel drukken op de gemeenten. De
wet op het lager onderwijs wordt veelal als sterkspre-
kend voorbeeld genoemd maar zij is de eenige niet. Van
die kosten wenscht de Regeering een grooter deel ten
laste van het Rijk te brengen en daardoor de fmancieële
ju» i ir ip yü Jfc
kelijk tevreden zijn maar zij die het gewone maal
alleen
Wat heeft die afgunstige kameraad een doordrin
genden blik Zijn oogen schitteren reeds alleen door te
zien wat hem niet toebehoort.
Komaan kameraden waarom nemen wij geen be
sluit Wij hebben genoeg geleden, zij laten ons dood
hongeren, die ellendelingen. Kom, laten wij gaan!"
Waartoe zou dat dienen Zij zouden het eten voor
je moeten kauwen, he? en het in je mond stoppen, niet
waar Zie mij nu zulk een dwaas aan Bedenk toch
dat wij dwangarbeiders zijn
Daarin ligt juist de oorzaak van alles."
En zooals het altijd gaat, het volk sterft van hon
ger, terwijl de meerderen zich te goed doen."
Zoo is het. Onze achtoogige wordt aardig dik. Hij
heeft pas een paar nieuwe schimmels gekocht."
Hij houdt toch niet van drinken zeide een der
gevangenen op spottenden toon.
Eenigen tijd geleden heeft hij veel met kaartspel
verloren. Twee uren lang heeft hij gespeeld, zonder een
cent op zak te hebben. Fedka heeft het zelf verteld.
Daarom krijgen, wij koolsoep met het afval der
koebeesten."
Jelui zijt allen groote dwazen Wat raakt ons dat?"
Zeker raakt ons dat, wanneer wij allen gezamelijk
klaagden, zouden wij kunnen zien, hoe hij zich tracht te
rechtvaardigen. Laten wij het eens beproeven."
Zich rechtvaardigen Hij zou je zijn vuist eens la
ten gevoelen en verder niets."
Dan moet hij voor het gerecht komen."
AI de gevangenen waren hoogst opgowondon, want
ons voedsel was inderdaad afschuwelijk en wat de alge
meen e ontevredenheid ten top deed stijgen, was de angst,
de voortdurende kwellingen, de onrust. De dwangarbei
ders zijn twistziek van aard, doch zelden staan zij in me
nigte op, daar zij het nooit onder elkaar eens zijn dat ge
voelde ieder van hen, daarom gaven zij eerder hun
gemoed in een vloek lucht, dan dat zij krachtdadig op
traden. Ditmaal, echter, had de ontevredenheid ernstiger
lasten der gemeenten te verlichten. Met het oog op die
nieuwe verdeeling van lasten moeten doen ook de regelen
omtrent de heffing der plaatselijke belastingen worden
herzien en de bevoegdheden der gemeentebesturen op dit
gebied worden vastgesteldmaar daarop kunnen alle
gemeenten niet wachten er zijn er onder die met recht
den naam van «noodlijdende" dragen; haar moet tijdelijke
steun worden verleend, totdat de nieuwe regeling zal zijn
tot, stand gekomen. De Regeering wenscht dit reeds voor
het volgende jaar te kunnen doen en zal de daartoe
strekkende voorstellen indienen, zoodra zij van de Gede
puteerde Staten van alle provinciën de noodige door haar
gevraagde inlichtingen zal hebben ontvangen, wat, naar
zij verwacht, spoedig het geval zal zijn.
Nog op een ander gebied zijn tijdelijke voorzieningen
noodig. «Omtrent de noodzakelijkheid eener spoedige en
behoorlijke regeling onzer levende strijdkrachten"
schrijft de Regeering «kan moeielijk verschil van
gevoelen bestaan." Wat zij er aan toevoegt zal wel
voor niemand een verrassing wezen, die zich herinnert
hoe bij de behandeling der legerwet van den Minister
Bergansius de liberale partij gelegenheid vond om
zich althans omtrent één hoofdbeginsel te verklaren
toch zullen velen de volgende woorden met genoe
gen in het antwoord der Regeering lezen «Dat de
invoering van den persoonlijken dienstplicht daarbij op
den voorgrond moet worden gesteld, staat bij haar vast."
Maar ook de wet tot regeling van den verplichten krijgs
dienst eischt zorgvuldige voorbereiding en onderzoek, en
kan zelfs na hare verschijning inhet Staatsblad hare wer
king eerst na verloop van enkele jaren doen gevoelen. Toch
bestaat de mogelijkheid, dat vóór dien tijd onverwachts,
ons leger wordt opgeroepen tot een taak, waarvoor zijne
krachten volgens een bijna eenstemmig oordeel te zwak
zijn. Met het oog op die mogelijkheid zijn reeds her
haaldelijk tijdelijke maatregelen genomen om in tijd van
nood over meer manschappen te kunnen beschikken, dan
onze militiewet met haar beperkte jaarlijksche lichting
en vijfjarigen diensttijd aanbiedt. De tegenwoordige Re
geering heeft dit voorbeeld gevolgd en mede als tijdelijke
voorziening een noodwet ingedienddie thans bij de
Tweede Kamer in behandeling is. Ook tot verdere ver
betering van kazernen en kazerneleven zullen ten spoe
digste de noodige maatregelen worden genomen.
Behalve deze tijdelijke voorzieningen zal volgens het
werkplan der Regeering althans één groot en belangrijk
werk, niet van tijdelijken, maar van blijvenden aard, in
dit zittingjaar tot stand kunnen komen, en wel wij
vermelden het met groote ingenomenheid «de verbe
tering van het Rijksbelastingwezen." Verscheidene wets
ontwerpen zijn daarvoor in bewerking, die alle één geheel
uitmaken en in de Memorie van Toelichting van het
eerste ontwerp zal een uiteenzetting worden gegeven van
het geheele plan. Dat ontwerp zal niet lang meer uit
blijven; en wanneer samenwerking van Staten-Generaal
en Regeering dit groote werk, de verbetering van ons
Rijksbelastingstelsel, in den loop van dit zittingjaar tot
stand brengt, zal het Nederlandsche Volk reden hebben
tot tevredenheid.
gevolgen. In de kazernen vormden zich groepen, die
het slechte beheer van onzen majoor geducht hekelden
en er al de geheime beweegredenen van trachtten te door
gronden. Zooals het gewoonlijk met zulk een zaak gaat
waren er bjjzonder ontevredenen, die de anderen ophit
sten. Deze lieden zijn bij dergelijke gelegenheden zeer
merkwaardige personen, niet alleen in de -gevangenissen,
maar in alle vereenigingen van werklieden, bij de mili
tairen, enz. Dat eigenaardige type is overal hetzelfde
het zijn altijd vurige menschen, die rechtvaardig behan
deld willen worden en zeer naïf en eerlijk overtuigd zijn,
dat hunne wenschen niet onmogelijk te verwezenlijken
zijn voorts zijn zij niet dommer dan de anderen men
vindt er zelfs zeer ontwikkelden onder doch zij zijn te
heftig om slim en voorzichtig te kunnen handelen. Wan
neer men mannen ontmoetdie de menigte weten te
leiden en hun doel weten te bereiken, behooren zij reeds
tot een ander type van volksleidersdat bij ons uiterst
zeldzaam is. Zij over wie ik spreek, de raddraaiers
van opstandenbereiken bijna altijd hun doel doch
komen ook bijna altijd iu de gevangenis Door hun on
besuisdheid delven zij steeds het onderspit doch juist
diezelfde onbesuisdheid geeft hun invloed op de menigte:
men volgt hen gaarne, want hun ijver, hun eerlijke veront
waardiging wekken ieder op, zoodat zelfs de meest beslui-
telooze medegesleept wordt. Het blinde vertrouwen, dat zij.
in het welslagen hunner pogiugen hebben brengt zelfs den
meest verstokten scepticus iu verzoeking, niettegenstaande
het op zulke onzekere, onpraktische gronden berust, dat
men zich verwondert hoe iemand er zich door kan laten
verleiden. Het geheim van hun invloed is, dat zij zonder
voor iets vrees te koesteren voorwaarts gaan met ge
bogen hoofd vaak niet wetende wat zij doen onder
nemen zij een groote zaak. zonder dat praktische jezuitisme
in het oog te houden, waardoor somtijds een laaghartig,
baatzuchtig inensch zijn doel bereikt zonder het slacht
offer van do zaak te worden. Zij echtermoeten ten
onder gaan. Iu het gewone leven zijn het prikkelbare
lastige menschen, soms zeer bekrompen wat overigens
juist hun kracht uitmaakt. Betreurenswaardig is het