1
worden aangemunt door versmelting van andere stand
penningen. Door verspreiding der nieuwe specie in
Twente en zuidelijk Limburg zal tevens de omloop van
vreemde munt worden tegen gegaan. Voortdurend wordt
nu reeds toegezien, dat de betaalmeesters te Almeloo
Roermond en Maastricht eene voldoende hoeveelheid pas
munt beschikbaar hebben, welke zij zooveel mogelijk in
omloop moeten brengen. Bij eene nota van wijziging
is daarvoor 30,000 uitgetrokken.
üe minister denkt, zoo hij een algemeene herziening der
zegelwetten niet kan voordragen, stellig vermindering van
het zegel voor huurovereenkomsten voor te stellen. Hoewel
geen voorstander van de staatsloterij, acht hij afschaffing
er van thans niet raadzaam met het oog op de fiscale
en particuliere belangen daarbij betrokken. Plotselinge
opheffing zou de speelzucht in schadelijker inrichtingen
doen toenemen. Veeleer wil hij geleidelijke inkorting.
Maatregelen om de deelneming te bevorderen zijn niet
van hem te wachten.
Begrooting van marine voor 189 2.
In des ministers antwoord op het afdeelingsverslag
der Tweede Kamer, wordt in de eerste plaats er op ge
wezen, dat het eindcijfer veel hooger is dan het gemid
delde der laatste 10 jaren maar toch ruim 270,000
minder dan dat voor het loopende jaar, ofschoon ruim
17 ton aangevraagd is voor de voortzotting van den
nieuwen aanbouwdien de minister bij zijn optreden
onderhanden vond.
Ten volle is de minister overtuigd, dat het bestaande
materieel voor een groot deel verouderd is en dringend
vervanging behoeft. Onze defensieschepen voldoen niet
meer aan vele der matigste eischen, die men thans aan
dergelijke vaartuigen moet stellen. De snelheid is be
neden het middelmatige de zijpautsering bestaat niet
uit compound- of stalenmaar uit ijzeren platende
dekpantsering ontbreekt of is onvoldoende torpedo
bewapening is op de meeste schepen niet aanwezig, ter
wijl bij vele niet genoegzaam is gelet op luchtverversching
om ze onder alle omstandigheden bewoonbaar te maken.
Omtrent de in de Troonrede aangekondigde voorstellen
tot verbetering van den toestand kunnen nog geene mede-
deelingen geschieden. Hij gelooft stellig, dat bouw aan
Rijkswerven aanbeveling verdient als uitsluitend gelet
wordt op de einduitkomst: het te verkrijgen oorlogs-
materieel, maar dat dit er nimmer toe zal kunnen leiden
het beroep op de particuliere nijverheid geheel uit te
sluiten.
Allereerst komt dan de vaderlandsche njjverheid m aan
merking, voor zoover die in het benoodigde op behoor
lijke wijze kan voorzien. Maar daar wij slechts 2 fa
brieken hebben, waar grootere oorlogsschepen kunnen
vervaardigd worden en deze, bij belangrijke bestellingen,
voor anderen ook niet altijd even veel arbeid voor den
Staat beschikbaar kunnen stellen, zal men ook opdrach
ten aan het buitenland moeten geven, zoomede wanneer
men van de speciale ervaring van sommige buitenlandsche
fabrieken gebruik wil maken. Hij is voornemens de
Rijkswerven, zoo mogelijk, in den bestaanden toestand te
handhaven. Alleen zal hij overwegen 's Rijkswerf te
Hellevoetsluis meer nog dan tot nu toe, uitsluitend voor
conservatie te bestemmen.
Openbare aanbesteding is regel en onderhandsche in
schrijvingen worden gehouden tusschen bekende aanne
mers of "fabrikanten. Slechts bij uitzondering, wanneer
het geval er toe leidt, worden opdrachten gedaan bniteu
mededinging.
Aan beperking van het driejarig verblijf in Indië van
het personeel tot een tweejarig, zal hij zijn aan
dacht blijven schenken.
Wijziging der regelen van het op nonactiviteit stellen
van zee-officieren kan bij eventueele herziening der wet
op de bevordering van de militaire officieren bij de zee
macht worden overwogen.
Dat de positie der machinisten niet goed gere
geld is, geeft hij niet toe.
üe burgemeester van Bleiloodie zich voor
eenigen tijd om reden van gezondheid van zeer ernstigeu
aard naar Leiden had moeten begeven, keerde den 21
tot de zijnen terug. Aan het station opgewacht door de
loden van den raad en vele belangstellenden, ging Z.E.d.,
van zijne huisgenooten vergezeld, per rijtuig huiswaarts,
en gaven de ingezetenen door het uitsteken der vlaggen
van hunne belangstelling blijk en den volgenden dag
velen door hem persoonlijk met zijn aanvankelijk herstel
geluk te wenschen. Des avonds zong het zangkoor onder
leiding van den heer P. Schipper hem eene toepasselijke
welkomstgroet toe en overhandigde hem namens het koor
een zichtbaar blijk van ingenomenheid met zijn herstel.
Hartelijk en welmeenend waren de woorden, die van
weerszijden gewisseld werden en werd de band op nieuw
versterkt, die mr, de Wildt aan de gemeente verbindt.
Het Hof te 's-Hertogenbosch heeft den 21, in raad
kamer vergaderd de beslissing der arr. rechtbank aldaar,
waarbij de vroegere hoofdagent van politie A. van Lies
hout aldaar van rechtsvervolging ontslagen werd ver
nietigd met last tot gevangenhouding en tot verdere
instructie.
Dod 22 had te Kolliorn eene opvoering plaats van
»De vijand van vooruitgang'' en Het consigne is snorken",
door de vereenigde rederijkerskamers Olympia van Alk
maar en Harmonie van Heerhugowaard Het talrijk op
gekomen publiek gaf herhaalde blijken van ingenomenheid
met de wijze waarop de rollen werden vervuld.
De Eerste Kamer is bijeengeroepen tegen den 30
des avonds te half negen.
De winst- en verliesrekening der Nederl. Indische
tramweg-maatschappij over 1890/91 sloot met een voor-
deelig slot van 72,850,321/2. Op het vernieuwings
fonds zal j 11000 afgeschreven en vervolgens 5 pet.
dividend uitgekeerd worden.
De commissaris der Koningin in Utrecht heeft be
paald dat hijmet het oog op den ongunstigen wild
stand dit jaar geene vergunning zal verleenen tot het
jagen of houden van klop- of drijfjachten op spoorsneeuw.
Evenmin zal hij verlof geven tot het visschen onder het
ijs met de zegen.
Volgens het Haagsche Dagblad zijn Scheveningen
's-Gravenhage in den afgelopen zomer bezocht door
26932 vreemdelingen en landgenotenvan aftrek van
766 personen, die tot het bedienend personeel behoorden.
Het aantal vreemdelingen alleen beliep 12564.
Den 22 gaf Schagen's mannenkoor Euterpe in
het lokaal van den heer Kos te Scliagen, zijn eerste
concert onder directie van zijn nieuwen directeur den
heer A. Hille. Door de welwillende medewerking van
de heeren J. J. Rogmans solo-tenor van Amsterdam
J. Koning, kapelmeester der kon. Marinekapel te Helder,
L. A. Schouten, onder-kapelm., L. E. Rugers en F. Wer
ner, als solisten bij dezen kapelis dit een concert ge
weest dat met gouden letteren verdiende opgeteekend
te worden in de annalen der vereeniging, zooals Euterpe's
president terecht opmerkte toen hij na den afloop zijn
hartelijken dank uitbracht voor de ondervonden blijken
van welwillendheid. De vier nummers van Euterpe
het Kerkje van J. Becker, Ave Maria van G. A. Heinze,
Landerkennung van Eduard Grieg en Meeresstille und
Glücklicbe Fahrt van C. L. Fischerwerden over het
geheel schoon gezongen. Luide bijvalsbetuigingen vielen
dan ook der concertgevende vereeniging ten deel. De
overige zes nummers van het programma waren1. Kla-
vier-Quartet a. Adigio b. Rondo F. Schubert2. Aus
die Meistersinger vau Nürnberg" R. Wagner; Frühlings-
lied C. Gounod, Soli door den heer J. J. Rogmans;
3. Abendlied, R. Schumann Cavatine solo für violino
en orgel; J. Raff; 4. Andante con moto aus dem Quartett
(Es Dur), A. Tesca 5. Intermezzo Sinfonico, aus der oper.
Cavalleria RusticanaP. MascagniSarabande G. F.
Handel; 6. Dies Irae, J. J. H. Verhulst; In 't Woud,
H. NoltheniusSoli door den heer Rogmaus Deze num
mers werden in afwisseling met die van Euterpe deels
door den heer Rogmans deels door de bovengenoemde
heeren der Konkl. Marinekapel ten gehoore gebracht.
Toen de laatste nummers waren uitgevoerd, scheen er
geen eind te zullen komen aan het daverend applaudisse
ment van het dankbaar gehoor. Het herhaalde zich
toen Euterpe's eere-voorzitter, de heer Jb. Denijs, namens
de heeren der Marinekapel meedeelde dat zij nog eens
de Sarabande van Handel zoudon geven en namens den
heer Rogmansdat deze nog zou zingen Holland en
Het Breistertje welke beide nummers door den gevier
hier! Jaagt ze allen naar hier!"
De fourier Djatlow begaf zich naar de keuken. Toen
wij hem gezegd hadden, dat wij ons geenszins beklaagden,
maakte hij daarvan onmiddellijk rapport aan den majoor.
Zoo, beklagen zij zich niet 1" zeide hij op iets minder
heftigen toon. «Dat doet er niet toe, zij moeten toch
komen 1"
Wij verlieten de keuken ik gevoelde een soort van
schaamte, trouwens allen liepen met gebogen hoofd.
Ah, Prokofjew Zoo, Jelkiu ook, en gij eveneens,
Almazow. Hier,' komt allen hier!" riep de majoor ons
hijgend, doch op veol kalmer toon toezijn blik was zelfs
vriendelijk geworden. Ook gij, Mtskiook gij....
Schrijf de namen op 1 Djatlow Schrijf al de namen op,
die van de ontevredenen en tevredenen afzonderlijk, allen
zonder uitzonderinggij hoeft mij dan later de lijst
Ik zal jelui allen laten verhoorenIk zal jeluiel
lendelingen 1"
De lijst miste haar uitwerking niet.
Wij zijn voldaanriep een der ontevredenen op
doffen, aarzelenden toon.
A, voldaan 1 Wie is voldaan Dat zij, die tevreden
zijn, de gelederen verlaten
Wij, wij riepen nog eenige stemmen.
Zijt gij met het voedsel tevreden Hebben zij jelui
dan opgehitst Zijn er raddraaiers, muiters geweest! Des
te erger voor hen
Heer, wat beteekend dat?" zeide een stem in de
menigte.
Wie roept daar Wie heeft geroepen brulde de
majoor zich naar de zijde wendendevanwaar de
stem kwam. n
Heb gij geroepen, Rastorgujew Naar de wacht!
Rastorgujew, een magere, lange jongen, verliet de ge
lederen en begaf zich langzaam naar de wacht. Hij had
niet geroepen doch nu hij werd aangewezen trachtte
hij zelfs niet tegen te spreken.
Het goede leven maakt jelui dolbrulde de majoor.
«Wacht maarmonster, binnen drie dagen zijt ge 1
Wacht maar, ik zal jelui allen wel krijgen. Dat zij, die
den meester heerlijk werden gezongen. Een zeer geanimeerd
bal besloot den genotvollen avondonvergetelijk voor
de beminnaars van muziek en zang.
Op de algemeene vergadering van de harddraverij-ver
eeniging te Groningen die in het afgeloopen jaar onge
veer 23000 ontving en ƒ19000 uitgaf, is besloten tot
het benoemen van 24 leden, uit Groningen, Friesland
en Drente ieder 8, die verslag zullen uitbrengen over de
wenschelijkheid tot aankoop van een renbaan te Tinaarloo.
De katholieke kies vereeniging te Amsterdam
heeft den 20 candidaat gesteld voor lid van den gemeen-
teraadin plaats van den heer Driessen den heer
mr. F. J. M. Reekers en voor lid der Prov. Staten, in
plaats van wijlen den heer mr. Aug. Philips, den heer
mr. J. A. N. Travaglino.
Te Hovenkarspel is in plaats van wijlen den
heer C. Schuurman tot lid van den gemeenteraad geko
zen de heer H. Boers met 68 van de 103 geldige stem
men; de heer P. Schuurman bekwam 24 stemmen.
Bij kon. besluit van den 11 is een pensioen ver
leend aan den heer jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman,
gewezen minister van binnenlandsche zaken, van ƒ2909:
bij dat van 2 Sept. No. 37 aan den heer J Spaan
gewezen hoofd eener openb. lagere school te Haarlem,
van 1314bij dat van 2 Sept. No. 38 aan den heer
D. Tates, id. te Aartswoud, van 717: bij dat van
11 Nov. No. 19 aan den heer P. H. Schreuder, id. te
He Cocksdorp op Texel, van ƒ457 en aan den heer
L. van de Vijzel te St. Pankras, van 763.
Den 21 is te Amsterdam van stapel geloopen
het oorlogsschip Reinier Claeszen het eerste schip dat
ter verdediging der kosten van ons land gebouwd is en
voldoet aan de nieuwste eischen.
Den 20 kon Sequah te Haarlem geene lijders
behandelen en was de verkoop zijner geneesmiddelen
mede gestaakt, op last van de politie omdat het visum
van den inspecteur van het geneeskundig staatstoezicht
ontbrak op de diploma's van den geneesheer on den
apothekerdie hem vergezellen. De geneesheeren die
dien avond de bijeenkomst in Felix Favore bijwoonden
waren niet te bewegen hem ter zijde te staan hoewol
hij voor hunne hulp 50 aan de armen beloofde.
In de Staatscourant worden belanghebbenden hier
te lande nogmaals gewaarschuwd tegen de bedriegelijke
handelingen van de bende zwendelaars te Riga, bekend
onder den naam van «Rigaer Goldclub."
Handelaren in goud ontvangen van een der leden
dezer bende eene aanbieding om Siberisch goud" (waar
van de verkoop in Rusland Staatsmonopolie en aan par
ticulieren verboden is) in het geheim en tegen een lagen
prijs over te nemen. Daarop volgt eene uitnoodiging
om den koop en de overdracht van het goud te bewerk
stelligen te Warschau of eene aDdere dicht bij de duitsche
grens gelegen russische plaats. Gaat de bandelaar op
die uitnoodiging in zoo blijkt hem later bij onderzoek
van de gekochte stofdat deze bestaat uit koper of een
dergelijk minwaardig metaal.
Bedankt voor het beroep naar de doopsgezinde ge
meenten te Meppel en Zwartsluis door dr. J. G. Boe-
kenoogen te Krommenie.
De slagersknechts te Haarlem hebben besloten
m het vervolg in de maanden October tot Mei op
Zondag niet te werken en in de overige maanden van
het jaar alleen tot des voormiddags 11 uren. Bij de
kennisgeving van dit besluit aan het publiek, verzoeken
zij mede te werken, dat de bestellingen voor Zondag op
Zaterdagavond uitgevoerd kunnen worden.
Den 21 is door den Raad van Beheer der naam-
looze vennootschap Internationale Sporttentoonstelling
Scheveningen aanbesteed de bouw van tentoonstellings
gebouwen. Laagste inschrijver was de heer W. P.
Teeuwisse te 's-Gravenhage voor 265,000 in koop, d. i.
met behoud der gebouwen door den Raad van beheer,
ook na afloop der tentoonstelling, en de heer H. J. Ne-
derhorst van Gouda voor 318,500 in huur, d. i. met
terugname van de gebouwen door den aannemer na
afloop der tentoonstelling.
Den 23 zijn te Amsterdam 8 van de twaalf
mannelijke candidaten voor de vrije en orde-oefeningen
geslaagd, waaronder T. Ero te Kijp, P. Rond te Zaan
dam P. C. Rampen te WormerveerH. Ott en
zich niet beklagen, heengaan!"
Wij beklagen ons niet, uw Edelheid!" zeiden eenige
dwangarbeiders op somberen toon; de anderen bewaarden
een hardnekkig stilzwijgen. De majoor wenschte niets
lieverhet wa3 in zijn voordeel de zaak zoo spoedig mo
gelijk te beëindigen.
Ja, thans klaagt niemand zeide hij haastig." Ik
wist bet bij voorbaat. Het zijn de raddraaiers. want
die moeten er zijn!" vervolgde hijzich tot Djatlow
wendende.
Zij moeten allen gevonden worden En nunu
is het tijd om naar hot werk te gaan! Tamboer, roei
de trom.
Hij woonde in persoon het formeeren der verschillende
afdeelingen bij. De gevangenen gingen droevig somber,
zonder een enkel woord te zeggen, uiteen, tevreden
dat zij konden verdwijnen. Onmiddelijk nadat zij den
hof verlaten hadden, begaf de majoor zich naar de wacht,
waar hij zijn beschikkingen tegenover de «raddraaiers'
namdoch hij was niet al te wreed. Het was duidelijk
dat hij liefst zoo spoedig mogelijk aan deze zaak een einde
wilde maken. Een van hen vertelde later, dat hij vergiffenis
gevraagd had, waarop de officier hem dadelijk in vrijheid
had gesteld. Onze majoor scheen niet erg op zijn gemak
te zijn, misschien was hij bang geworden, want een opstand
is altijd een zeer hachelijk feit, en hoewel de ontevreden
heid der dwangarbeiders zich niet in een opstand geuit
had (men had er alleen den majoor en niet den kom-
mandant van verwittigd), was de zaak er niet minder
netelig om. Wat hem het meest getroffen had, was dat
de gevangenen als één man waren opgestaan tot eiken
prijs moest hun eisch dus te niet gedaan worden. De «rad
draaiers" werden al ras losgelaten. Den volgenden dag
was het voedsel iets beter, doch die gunstige verandering
duurde slechts kortde majoor kwam nu herhaaldelijk
in de gevangenis en vond dan steeds de een of andere
wanordelijkheid te bestraffen. Onze sergeant liep in ge
dachten verdiept en schijnbaar bezorgd heen en weder,
alsof hij zijn verbazing niet kon meester worden. En
wat de gevangenen betreftlangen tijd verliep alvorens
zij hun kalmte herwonnen hadden, niettegenstaande hun
opgewondenheid niet meer die van de eerste dagen was.
Zij schenen thans wel onrustig, doch stil en als het ware ver
bluft te zijn. Sommige lieten het hoofd op de borst zinken en
bewaarden het stilzwijgen, terwijl anderen het voorval
morrend bespraken. Verscheidene ook dreven op bitteren
toon met zichzelven den spotalsof zij zich over hun
eigen dwaasheid wilden bestraffen.
Kom, broeder, neem en eet!" zeide een van hen.
Waar is de muis, die de kat de bol heeft willen
aanhangen
Zij kunnen ons slechts met een knuppel in de hand
van ons ongelijk overtuigen, dat is zeker. Wij mogen
blijde zijn, dat hij ons niet allen heeft laten tuchtigen."
Denk wat meer en praat wat minder, dat zou beter
zijn!" Wat hebt gij mij de les te lezen? Zijt ge
soms schoolmeester
Ik zou je inderdaad veel kunnen leereu."
Wie zijt gij dan
Ik ben een mensch en gij?...."
Een uieteling, dat zijt gij
Neen, dat zijt gij
Kom, kom, wat praat jelui daar toch riep men
van alle kanten.
Denzelfden avond van den opstand, ontmoette ik Petrow
achter de kazernen. Hij scheen mij te zoeken. Toen hij
mij naderde, mompelde hij eenige onverstaanbare woor
den, zweeg echter weldra en liep werktuigelijk met mij
mede. Ik was nog geheel vervuld van die droevige ge
schiedenis en meende, dat Petrow mij die zou kunnen
verklaren.
Zeg eens, Petrow," vroeg ik hem, «zijn de uwen
niet boos op ons
Wie zouden boos zijn zeide hij, meer tot zich
zelf komend.
De gevangenen.... op ons, op de adellijken?"
- En waarom zouden zij boos zijn
Omdat wij hen niet gesteund hebben
En waarom zoudt gijlieden in verzet zijn gekomen
antwoordde hij, zich moeite gevend om te begrijpen wat
