Wegens het vergevorderde saisoen worden alle
Laat 66. J.H.WILLERS. Laat 66.
Koorstraat 26. W. M. H. PELS.
f 1,25 per flacon.
beneden fabrieksprijs UITVERKOCHT.
EJGNE RIJKE COLLECTIE.
Veiling van vaste goederen.
Advert entièn.
Verkrijgbaar bij C. KEGr, Verdronkenoord. Men hoede zicli voor
namaak, en lette er op, dat de naam SEQUAH in de flacons gegoten is.
een fijne Sigaar is het beste cadeau!
Aan onderstaand adres vindt u
wel eens vertrouwelijk heeft hooren spreken, zal verno
men hebben, dat zij nn reeds de hand lichten met som
mige vakken. En wie daar wat meer openlijk voor
durven uitkomen, zijn de slechtsten niet. Van dezen is
toch te verwachtendat zij leerliugen afleverendie
kunnen lezen schrijvenrekenen en hetgeen ze gelezen
of gehoord hebben zwart op wit kunnen zetten. Wij
lazen onlangs in een onderwijsblad»de verschillende
leervakken worden op hoogere burgerschoolachtige wijze
onderwezen waarbij de onderwijzers zich aanstellen of
moeten aanstellenals ware hij een samenstel van
leeraartjesdie beurtsgewijze hun lesuur waarnemen."
Door deze manier van handelen hebben reeds heel wat
jongelui zich zelf en hunne ouders verblind met eene
schijngeleerdheid, die wel smelt als sneeuw voor de zon,
maar die toch den grond verbazend heeft afgekoeld en
die wel vervliegt als rookdoch deze laat vaak een
zwarten aanslag achter.
In een ander geschrift lazen wij: »het is jammer, dat
voor alle scholen dezelfde leervakken zijn aangewezen en
vele onderwijzers, vooral de schrijvers van leerboekjes
niet inzien dat er op gelet dient te worden of men
onderwijs verstrekt aan leerlingen, die later eene andere
school (hoogere burgerschool, gymnasium) zullen bezoe
ken, of aan de zoodanigen, die zoo lang zullen schoolgaan,
dat zij tijd hebben om zich te bekwamen in een of meer
moderne talen, of dat het leerlingen geldt, die met hun
twaalfde jaar zich aan den arbeid zullen begeven."
Na het voorgaande voorop geplaatst te hebben, durven
wij zeggen dat de gewone school toch wel iets meer
voor onze aanstaande boeren kon doen dan zij doet.
Daar nog geen landbouwonderwijsdat blijve bespaard
voor de herhalingsschool, maar wel onderwijs, dat voe
ling houdt met het aanstaande bedrijf, met het maat
schappelijk leven en met de omgeving der leerlingen.
Bij het tegenwoordige stijlonderwijs krijgen de leer
lingen oefeningen te verwerken, b. v. over »de vos en
de eend", »de dwaze vrouw" enz. Daarvoor kieze men
oefeningendie do stof, den inhoud ontleenen aan het
bedrijf, dat hot meest algemeen op het dorp der inwoning
uitgeoefend wordt. In een tuinbouwstreek b. v. beschrijve
men een tuin en hare gewassen; in een zuivelstreek late
men b. v. een opstel maken over kaas- en boterbereiding.
Thans werken de leerlingen uit rekenboekjes met sommen
over kapitalisten, over kooplui in tabak, over menging
van wijn, enz. Waarom worden die vraagstukken alweder
niet ontleend aan het boerenbedrijf, zoo men onder boeren
is, aan landbouw, zoo de vaders landbouwers zijn En
zoo zouden de leesboeken een heel anderen inhoud kun
nen hebben.
Veel zouden wij nog kunnen opnoemen, maar voor wie
ons begrijpen wil, zijn wij duidelijk genoeg geweest. Ook
op opvoedkundige gronden is de richting, die wij voor
staan en in praktijk wenschten te verdedigen doch
daartoe is het hier de plaats niet. Al lezende, schrijvende,
rekenende en stellende bereide men de aanstaande bur
gers en burgeressen voor hun werkkring in het verschiet
voor. Dat verschiet is hier landbouw en veeteelt.
En dat deze arbeid in den smaak valt der scholieren
durven wij voorspellen.
Is het onderwijs op de lagere school op deze wijze de
voorbereiding geweest voor het landbouwonderwijs, laat
dan de regeering overal herhalingsscholen oprichten, waar
het eigenlijke onderwijs in landbouw aan de beurt komt.
Maar men zij ook daar op zijne hoede. Weinig theorie,
veel praktijk. Laat men zich daar vooral bezighouden
met het leeren verstaan der termendie nu eenmaal
noodig zijn om een voordracht over landbouw en veeteelt
met gemak te kunnen volgen en een populair geschrift
over deze vakken te kunnen lezen. Laat ten slotte een
wan delleeraar in den winter rondgaan en aan de zoo
onderlegde jongelingen en jonge dochters praktische les
sen geven over hun bedrijf. Laten die heeren werktuigen
verklaren en de behandeling er van onderwijzen, opdat
degelijke hulpmiddelen niet langer met minachting wor
den beschouwdslechts op tentoonstellingen pronken
blijf in de gevangeni» aldaar hadden behandeldhadden
ons voor onzen toekomstigen chet gewaarschuwd zij had
den ons beloofd alles wat in hun vermogen was ten
onzen gunste bij hunne bekenden te doen om ons aan
zijn vervolgingswoede te onttrekken. Inderdaad schreven
zij aan de drie dochters van den gouverneur generaal
die bij haar vader onze voorspraak konden zijn. Maar
wat kon hij doen Hij bepaalde er zich toe den majoor
aan te bevelen rechtvaardig in de toepassing van de
wet te zijn.
Tegen drie uur in den namiddag kwamen mijn vriend
en ik in Tobolsk aan wij werden onmiddellijk onder
geleide naar onzen tiran gebracht. Wij moosten in de
wachtkamer blijven, totdat de onderofficier van de ge
vangenen zich bij ons gevoegd hadtoen eerst verscheen
ook de majoor. Zijn hoogrood, onaangenaam, listig ge
laat maakte een droevigen indruk op onshet was
alsof een spin zich op een arme vlieg ging werpen, die
in zijn web gevangen was.
Hoe heet gij vroeg hij aan mijn kameraad. Hij
sprak op ruwen afgetrokken toon en scheen ons ontzag
te willen inboezemen.
Mijn kameraad maakte zich* bekend.
En gij zeide hij zich tot mij wendende, terwijl
hij mij scherp door zijn bril aanzag.
Ik gaf hem eveneens mijn naam op.
SergeantLaat hen naar de gevangenis brengen
laat hen in de hoofdwacht het haar knippen zooals bij
burgers, den hal ven schedelen morgen in de boeien.
Welke kapotjassen hebt jelui daar Hoe zijt gij daaraan
gekomen vroeg hij ons plotseling toen hij de grijze
kapotjassen met de gele rondte in den rug bemerkte
welke ons in Tobolsk gegeven waren. »Datis een nieuwe
uniform, ongetwijfeld Dat komt uit Petersburg, dat
is duidelijk zeide hij ons beurtelings van het hoofd
tot de voeten opnemende.
Hebben zij niets bij zich vroeg hij den gendarme,
die ons begeleidde.
Zij hebben hun eigen kleeren uw Edelheid," ant
woordde deze onmiddellijk de militaire honding aanne
mende terwijl hem een rilling door de leden ging.
Ieder kende en vreesde hem.
Ontneem hun dat allesZg' mogen slechts hun
linnengoed het witte namelijk behouden wanneer zij
gekleurd linnen bezitten, moot het hun eveneens ontno
men en aan den hoogstbiedende verkocht wordon. De
opbrengst wordt dan bij de baten ingeschreven. Een
maar worden gebezigd tot gemak en tot voordeel van
den gebruiker. Die lessen moeten geschoeid zijn op de
leest, zooals die in het hoefbeslag indertijd waren.
Wij meenen, dat ons voorstel uitvoerbaar en goedkoop
is, dat het onze landbouwers langs eene zachte hel
ling naar boven voertdaarom is de weg veilig en
vertrouwbaar. O.
dwangarbeider bezit nietsvervolgde hij ons streng
aanziende. Wees voorzichtig Gedraagt jelui goed 1 Laat
ik geen klachten hooren anders worden de lijf
straffen toegepastVoor de geringste ovortreding
de spitsroeden 1"
Dien avond was ik bijna ziek van ergernis over zulk
een ontvangstwaaraan ik in het minst niet gewoon
was en deze indruk werd nog smartelijkertoen ik die
hel binnentrad Maar genoegdat heb ik u reeds alles
verteld.
Zooals ik hierboven zeidewerd onsin tegenwoor
digheid van de andere gevangenenniet de minste vrij
heid of verlichting van onzen arbeid gegeven toch be
proefde men ons te helpen door Bski en mij gedu
rende drie maanden als schrijver naar de bureaux der
genie-officieren te zenden. Dit geschiedde natuurlijk in
het geheim al degenen die het moesten weten wisten
hetdoch deden alsof zij het niet bespeurden. Het wa
ren de hoofdofficieren, die ons deze gunst deden ver
werven gedurende den korten tijd dat de luitenant
kolonel G—kof onze kommandant was. Deze chef (die
slechts zes maanden bij ons bleefdaar hij weldra naar
Rusland terugkeerde) scheen ons een weldoener toedie
ons door den hemel was toegezonden. Hij maakte een
diepen indruk op al de gevangenenzij hielden niet al
leen van hemmaar aaubaden hem wanneer ik dit
woord mag bezigen. Ik weet niet wat hij voor hen ge
daan had, doch hij had van het eerste oogenblik af hun
genegenheid gewonnen.
Hij is ons een vaderzeiden de bannelingen elk
oogenblik gedurende den tijd dat hij het toezicht over
de genietroepen had. Hij was een recht vroolijk mensch,
klein van gestalte, met een stoutmoedigen blik vol zelf
vertrouwen vriendelijk en voorkomend tegenover al de
dwangarbeidersdie hij werkelijk als een vader lief had.
Waarom hij dat deed Ik zou het niet kunnen zeggen
doch hij kon geen gevangene zien, zonder hem een vrien
delijk woord toe te voegen of met hem te schertsen en
te lachen, en nimmer lag er in die minzaamheid iets
meesterachtigs iets dat den chef verriedhij was hun
kameraad hun gelijke en ondanks deze liefde tot zijn
naasten herinner ik mij nietdat de dwangarbeiders
zich ooit veroorloofd hebben iets aan den hem verschul-
digden eerbied te kort te dien. Integendeel. Reeds wan
neer de dwangarbeider zijn kommandant zag naderen
verhelderde zijn gelaaten met de muts in de hand
wachtte hij hem glimlachend^op als de kommandant dan
24 Nov.
Door den Notaris W. P. G. L. GOUWE.
Huis, loods, erf en tuin Zeglis.
Str. B. van der Veen 815,
Niet verhoogd.
het woord tot hem richtte, was hij buitengewoon vereerd.
Er zijn van die gemeenzame mensehenGkof
zag er kranig uitliep altijd rechtop met groote pas
sen »den arend" noemden de govangenen hem. Toch
kon hij hen niet helpen, want hij leidde de werkzaamhe
den der geniesoldaten welke onder alle kommandanten
op dezelfde wijze ten uitvoer werden gebracht. Wan
neer hij bij toeval een troepje dwangarbeiders ontmoette,
die hun werk verricht haddenliet hij hen voor het
roeren van den trom terugkeeren. Waarschijnlijk hiel
den zij van hem door het vertrouwen dat hij in hen
stelde, door zijn afschuw van plagerij en kleingeestigheid,
welke zoo ontmoedigend op de gevangenen werken. Ik ben
overtuigd, dat wanneer hij duizend roebels verloren zon
hebbende meest doortrapte dief in onze gevangenis
ze hem terug gegeven had. Ja, daar ben ik zeker van
Evenzoo waren al de dwangarbeiders op zijn hand, toen
zij vernamen, dat hij met den zoozeer verfoeiden majoor
in onmin was geraaktDat geschiedde ongeveer een
maand na zijn komstzij waren uitgelaten van vreugde.
De majoor had vroeger met hem gediend toen zij el
kander nn na een lange scheiding, weder ontmoetten,
gingen zij aanvankelijk hartelijk met elkander om, doch
weldra kwam daar verandering in. Na een twist werd
Gkof de gezworen vijand van den majoor. Men ver
telde zelfs dat zij elkander eenige vuistslagen hadden
toegediend en dat was, wanneer men den majoor kende,
niets bijzonders want hij hield van vechten. Toen de
gevangenen van den twist hoorden, waren zij buiten zich
zeiven van vreugde: »De achtoogige kan zich nu met
den kommandant meten. Deze is een arend, terwijl de
ander hierbij werd een woord gebruikt, dat niet ge
schikt is om geschreven te worden Zij waren uiterst nieuws
gierig om te weten wie de overwinning in dezen twist
had behaald en wie van hen beiden den ander had af
geranseld. Wanneer de kommandant het onderspit had
gedolven zouden zij zeer teleurgesteld zijn geweest.
»De kommandant heeft het zeker gewonnen zeidon zij
onder elkander »al is hij klein hij durftterwijl de
ander misschien van angst onder zijn bed gekropen is."
Doch Gkof verliet ons weldra diep door iedereen
betreurd.
De kommandanten van de genietroepen waren allen
brave menschen, zij werden in mijn tijd drie of vier
maal verplaatst. »De arenden blijven nooit lang," zei
den de dwangarbeiders »vooral wanneer zij ons be
schermen." Wordt vervolgd.
SEQUAH-MIDDELEN
Dames- en Kindermantels
DAMES!!!
voor HEEREN.
w-,>ï- f -