KANT.
No. 149.
Drie en Negentigste Jaargang.
1891.
ZONDAG
13 DECEMBER.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
EERSTE BLAD.
KAASMARKT.
Woensdag 30 Dec. 1891.
Binnenland.
FEUILLETON.
jj
55
Roman uit het Berlijnsche leven,
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar 0,80franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers f ©,©6.
Prijs der gewone Advertentiën:
Per regel J 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer: 3.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter kennis van belanghebbenden, dat zij besloten
hebbennaar aanleiding van den hun daartoe uitge
sproken wensch, de kaasmarkt, welke zou invallen op
Vrijdag 1 Januari 1892, te doen houden op
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, A. Maclaine Pont.
12 Dec. 1891. De Secretaris,
Nuhout van der Veen.
Tweede Kamer.
De minister van binnen 1. zaken antwoordde
den 10 in zake de wik- en weegloonen, dat hem
geen wettelijke grondslag bekend was voor de heffing
van draagloonen op de Noordh. markten. Omtrent de
wik- en weegloonen was zijn oordeel bekend. Als lid
der Kamer had hij medegewerkt aan eene poging tot
verlaging dier loonen. Thans is bij kon besluit de som
van 65 ct per 100 P. vastgesteld. Dat kon. besluit moet
geëerbiedigd worden. Of laat de gemeentewet de ver
nietiging van dit besluit toe op grond van art. 236
Voor het oogenblik bestaat daartoe thans geen grond.
Wel beriep de heer Zijp zich op art. 239 ten opzichte
van de bevoegdheid van Ged. Staten. Maar hij meent
dat alware hier eene informaliteit gepleegd, de toepas
sing van art 236 zon toch gevaarlijk zijn. Is de heffing der
wik en weegloonen werkelijk in strijd met art. 254 der
gemeentewei (bestrijding van de kosten der inrichting
door het bedrag der belasting) Ged. Staten van Noord
holland zijn niet van die meening; dientengevolge kan
hij ook op dien grond ge«n vernietiging uitlokken. In
elk geval kan voor het oogenblik het bewuste besluit
niet ingetrokken worden, omdat eerst het bewijs moet
vaststaan of de kosten van inrichting en onderhoud het
bedrag der beffing overschrijden. Dit nu is niet zoo
gemakkelijk aan te wijzen. De gemeenterekeningen over
1892 moeten dus afgewacht worden, alvorens hieromtrent
eene beslissing te nemen.
De heer Rutgers van Rozenburg, de kwestie
der wik- en weegloonen behandelende, meent, dat de
stelling van den vorigen minister, dat de heffing van
0,65 per 100 P. de kosten van den publieken dienst
niet te boven gaat. volstrekt onbewezen is. Zij berust
niet op berekeningenhetzij van Ged. Staten, hetzij van
den minister. Het tegenbewijs ligt al dadelijk hierin
i)
DOOR
PAUL 1,1 ADAT.
o
VOORWOORD.
De woordspeling, in den duitschen titel van dezen
roman opgesloten kon bij de vertaling niet bewaard
blijven. >Spitzen" heet de roman in de eerste plaats,
omdat een beroemd kantwerk eene groote zij het dan
ook zwijgende rol in dit boek vervult, en tevens ligt in
den titel opgesloten eene zinspeling op het feit dat de
roman speelt in de hooge kringen»die Spitzen der
Gesellschaft." De Vertaler.
Hoofdstuk I.
Eindelijk was gravin Jnliane toch bezweken voor de
dringende bede harer tante, vorstin Karola von Eykhof-
Menthinen had zij haar beloofdnog te zullen ver
schijnen op het bal bij het lid van den bondsraad, ba
ron Von Heddersdorf. Eigenlijk had de gravin reeds
voor de nitnoodiging bedankt en zich wegens zeer gel
dige redenen verontschuldigd haar man de geheim
raad in werkelijken dienst, president graaf Albrecht von
Iseneck, was juist op eene dienstreis en zon eerst mor
gen terugkeeren. Doch vorstin Karola had haar zoo
dringend gesmeekt, hare dochter, prinses Alix, die dezen
avond bij baron Von Heddersdorf voor het eerst in „de
wereld" gebracht zou worden als vriendin te begelei
den, en de bekoorlijke Alix zelve had zóó bij haar aan
gehouden en haar telkens weer herhaald, dat zij mama's
toezicht eigenlijk volstrekt niet noodig had maar wel
den steun eener jongeopgewekte en gevierde vrouw
met wie zij over alle mogelijke dingen zon kunnen pra
ten, die zij in alle moeilijke gevallen om raad vragen,
en ronduit gezegd volstrekt niet missen konde
redenen, die de tante aanvoerde, waren zóó verstandig
en getuigden van zooveel hartelijkheid, het aardige dwin-
dat nooit beweerd is, dat de oorspronkelijke heffing van
80 cents te Alkmaar overeenkwam met de kosten van
de Waag, of dat dit het geval was met de latere heffing
van 70 cents of het voorstel tot vermindering tot 60
cents. Hij voor zich voegt er nog eene berekening bij
ten betooge dat zelfs bij 65 cents nog veel meer zon
geheven worden dan de waag kost en dan de wettelijke
grondslag (art. 238, 240, 254 en 255 gemeentewet) toe
laat. Hij meentdat er alle redenen zijn om te komen
met een wetsontwerp tot vernietiging van het door hem
besproken kon. besluit (waarbij de heffing bestendigd is)
en formuleert zijn gevoelen in den vorm eener motie
(mede onderteekend door den heer Zijp).
Deze motie zal gedrukt en rondgedeeld en op een
nader te bepalen dag behandeld worden.
Den 12 werd het grootste deel der zitting ingenomen
door de bespreking over art. 83 bis der begrooting van
binnenl. zaken betrekkelijk de vraag, welke zaken
op landbouwgebied tot het ministerie van waterstaat en
welke tot dat van binnenl. zaken zonden behooren. Die
beraadslaging loste zich ten slotte op in het indienen
eener motie van orde door den heer Beelaerts van Blok
land, luidende
»De Kamer, van oordeel, dat het wenschelijk is, de
»zorg voor alle landbouw-aangelegenheden zooveel mo
egelijk in ééne hand te vereenigen en daartoe eene af
zonderlijke afdeeling te vormen bij het departement van
Waterstaat, gaat over tot de orde van den dag."
De heer A. van Dedem stelde dezelfde motie voor,
doch met weglating der woorden »b ij het departe
ment van waterstaa t".
Eerstgenoemde motie werd verworpen met 67 tegen
19 stemmen over de tweede staakten de stemmen 43
tegen 43. Dientengevolge werd de beslissing aanhouden
tot den 14.
De heeren van derKaayenZaaijer verdedigden
het door den heer Havelaar mede bestreden stelsel der
regeering om de landbonw-vakscholen bij het departe
ment van binnenl. zaken te brengen.
De heer Schepel nam zijne motie betreffende de in
stelling van een landbouw-departement voorloopig terug,
zich voorbehoudende later daarop terug te komen.
De beraadslaging over het Hooger onderwijs liep reeds
afdie over het Middelbaar onderwijs ving aan. In het
volgend nommer wordt hierop terug gekomen.
De heer T ij d e m a n Jr. werd als lid toegelaten.
Cadettenschool te Alkmaar.
Bij nota van wijziging op Hoofdstuk VIII der Staats-
begrooting voor 1892 is door den minister van oorlog
eene som van 145,000 opgenomen voor het bouwen
dier school, na aftrek van het aandeel in de kosten door
de gemeente Alkmaar te dragen (zijnde J 110,000 en
kostelooze afstand van terrein). Aanvankelijk was de
minister voornemens, overeenkomstig de overeenkomst met
de gemeente Alkmaarde school door de gemeente te
gen van het nichtje was zóó onweerstaanbaar geweest,
dat Juliane tegen den middag een paar vluchtige regeltjes
aan baronnesse Von Heddersdorf zond en met een
onschuldig jokkentje het intrekken van haar vroeger
bedankje en het nog te elfder nre aanuemen van de
nitnoodiging verontschuldigde.
Toch speet het de gravin nu, dat zij niet standvastig
was geweest, en niet bij hare weigering, om het bal te
bezoeken gebleven was. Zij had tegen de huizinge
Heddersdorf een merkwaardig vooroordeel, dat bijna aan
het bijgeloovige grensde. Dit huis bracht haar ongeluk
Bij deze familie Heddersdorf was ook zij nu vijf
jaren geledenvoor het eerst in de groote wereld van
Berlijn ingeleid. Zij was toen een buitengewoon levendig
meisje van negentien jaar Daar had zij graaf Iseneck
leeren kennen, die later haar echtgenoot was geworden;
daar had zij kennis gemaakt met den jongen vorst Ulrich
von Engernheim-Kypstein, met den „dollen Ulrich",
gelijk de vorst in die kringen toen algemeen genoemd
werd. Kortomaan den naam Heddersdorf knoopten
zich voor gravin Jnliane slechts herinneringen vast, die
haar onaangenaam aandeden.
„Het leven blijft toch altijd hetzelfde", zeide zij half
luide, terwijl zij zich voor het breede venster neerzette
en in hare gedachten verzonken bleef staren naar het
verblindend witte park, welks paden met eene dichte,
zachtvlokkige sneeuwlaag als met wit pluche bedekt waren.
De sneeuw, die nu al uren lang onophoudelijk en statig
neerdaalde van den grauwen December-hemel, bleef ook
rusten op de boomen, in klompen woog zij op de takken
en twijgenen alle spleten der zwarte boomstammen
werden door haar gevuld.
»Het loven blijft toch altijd hetzelfde
Juliane slaakte een diepen zncht. De gebeurtenissen
der laatste dagen riepen haar met wreedaardige helder
heid alle omstandigheden voor den geestdie den be-
slissenden stap haars levens vergezeld hadden. Het is waar,
ditmaal speelde eene andere de hoofdrolde bekoorlijke,
frissche, onervarene Alix, die met hare schoone, groote,
donkerblauwe kinderoogen vroolijk in de wereld rondkeek;
doch de feiten waren dezelfde. Bij haar waren ze geëindigd
in eene tragediezij wenschte van hartedat het
einde voor Alix gelukkiger mocht zijn
doen bouwen, tegen betaling door den Staat gedurende
40 jaren van eene annuïteit, doch bij nadere overweging
is het meer regelmatig en wenschelijk voorgekomen, den
boaw voor 's Rijks rekening te doeu plaats hebben, onder
gebruikmaking van het aangeboden terrein en van de
bijdrage van Alkmaar. Voorloopig zijn de bouwkosten
op 255,000 geraamd.
Om te bewijzen, hoe de weersgesteldheid dit jaar
met die van het voorgaande verschilt, deelt men ons nit
Koedijk mee dat den 11 dezer 's morgens nog koeien
in de wei werden gemolken, terwijl een jaar geleden het
volstrekt geen waagstuk meer was, zich op het Noord-
hollandsch Kanaal met schaatsenrijden te vermaken.
In de den 9 bij den heer J. C. Hofdijk te Heer-
hugow aard gehouden vergadering van de Heng-
stenvereeniging voor Alkmaar en omstreken is
beslotende vereeniging te ontbinden en den hengst
»Horsa" in het openbaar, half Januari 1892, te verkoopen.
Het fraaie dier, dat met verscheidene eerste prjjzen, o. a.
te Gorinchem, Hoorn en Alkmaar en met premiën van
van f 250 en 100 werd bekroond, zal, naar wij hopen,
onze provincie niet verlaten.
Door den storm van den 10 op den 11 werd nabij
Kolkorn eene brug over de vaart van Kolhorn naar
Barsingerhorn geheel losgerukt en in de vaart geworpen.
Voorts bepaalde de schade zicb daar bij afgeworpen dak
pannen omgevallen hekkenniteengewaaide strooi-
mijten enz.
Te Egmond aan Zee is benoemd tot gemeente
geneesheer de heer dr. H. Holm te Hengeloo (O.)
In de den 9 gehouden vergadering van de kiesver-
eeniging Burgerplicht" te Heerhugowaard werden
tot bestuursleden gekozen de heeren K. Molenaar en
P. Meereboer en tot secretaris de heer C. H. Marschal,
terwijl de heer J. Winkel de candidaat der vereeniging
werd voor de vacature in den gemeenteraad, ontstaan
door het overlijden van den heer Jb. de Boer.
De influënza heerscht te Heerhugowaard en
omstreken in hevige mate. Verscheidene sterfgevallen
komen voor.
Bij de openbare herbesteding op den 7 door de
Groninger Lokaal spoorwegmaatschappij van de grond
en kunstwerkenhet leggen der sporen enz. voor den
lokaal spoorweg SauwerdRoodeschool was van dertien
inschrijvers de heer J. van der Plas te Hardingsveld
vooor 326,450 de laagste.
Eene boerenplaats te Tambertschaag met 30.85.20
bunders land is den 9 in het openbaar verkocht voor
54262,88 in drie gedeelten aan verschillende personen.
De Koningin-Regentes bracht den 10 een langdurig
bezoek aan de schilderijententoonstelling »Bosboom" te
's-Gravenbage.
Den 10des namiddags te twee uren is onder
den hevigen storm een felle brand uitgebroken in de
woning van C. Bakker aan de Kerkhoflaan te Haar-
Precies zooals vandaag was vijf jaren geleden, in den
winter van 1874, haar oom, vorst Engelbert von Eyckhof-
Menthin, met zijne vrouw, de zuster haars vaders, vorstin
Karola, geboren gravin Wiking, naar Berlijn gekomen,
om de vergaderingen van het Heerenhuiswaarvan de
vorst erfelijk lid was, bij te wonen. Juliane was ditmaal
door hare familie, bij welke zij, sinds zij wees was ge
worden, steeds op de hartelijkste wijze ontvangen was,
nitgenoodigd om hen naar Berlijn te vergezellen. En de
beteekenis, die deze nitnoodiging en het verblijf in Berlijn
voor haar had, begreep zij volkomen. Tante Karola had
zich niet buitengewoon veel moeite behoeven te geven,
om er in voorzichtige termen op te zinspelen, dat het
voor een jong meisje om en bij de twintig niet slechts
aangenaam, maar ook zeer doelmatig was, wanneer het
de eenzame stilte van het landleven achter zich liet en
zich leerde bewegen in het woeligeprikkelende leven
der hoofdstad. Juliane had het zichzelve ook reeds gezegd,
dat hare dagen op Menthin geteld waren. Zij had zich bij
hare familie werkelijk gelukkig gevoeld zij had haren
oom en tante lief, alsof het hare ouders waren, en dezen
van hunnen kant beschouwden haar als hun kind. Juliane
had er zich volkomen aan gewend, Alix als hare jongere
zuster te beschouwen, en Alix, die twee jaren oud was,
toen de negenjarige Juliane op het slot kwamwist
niet beter, of Liane, gelijk zij op Menthin genoemd werd,
behoorde tot het huisgezin, of zij nn eigenlijk zuster,
dan wel nicht was daarover bekommerde zij zich vol
strekt niet.
Juliane had, toen zij nog zeer jong was, hare moeder
verloren en kon haar zich volstrekt niet meer herin
neren Toen zij negen jaar oud wasstierf ook haar
vader na een hevig en langdurig lijden. Ook de persoon
van haren vader kon zij zich nog slechts zeer vaag en
onnauwkeurig voorstellen. Alleen wist zij, dat zij, zoolang
zij zich kon herinneren een eigenaardig bleek man in
eenen rolstoel door eenen bediende had zien rondrijden,
en dat zij dagelijks een paar malen bij hem werd gebracht
en hem papa noemde. Nooit had hij daarop echter iets
geantwoord, nooit had zij hem hooren spreken. Toen hjj
begraven werd, schreiden allen en zij schreide met de
anderen mee. Toen was zij bij oom Engelbert en tante
Karola op Menthin gekomen en daar was het veel
