Belastingherziening.
„KANT."
No. 8.
Vier en Negentigste Jaargang.
1892.
ZONDAG
17 JANUARI.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
EERSTE BLAD.
FEUILLETON.
KAMER van KOOPHANDEL en FABRIEKEN.
Roman uit het Berlijnsche leven,
AUkMAARSUHE COURANT.
'Deze Courant wordt Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar./' 0,80; franco door het
geheele rijk j 1,
De 3 nummers f O.O®,
Prijs der gewone AdvertentiPn:
Per regel O,IA. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. 00S-
TER ZOON.
Telefoonnummer
TF.R«ADERIM« op Woensdag 20 Januari
1802, des avonds te half 8 uur
Verkiezing van een President en vice-Presideut.
Ingekomen stnkken.
Behandeling eener concept-missive in zake den toe
gangsweg tot het goederenbureau van den Staatsspoorweg.
Nader voorstel van den heer J. G. Pocgieser be
treffende aanlegsteigers aan de Kanaalkade
De Secretaris
Mr. W. C. BOSMAN.
Wanneer de Tweede Kamer weer bijeenkomt, zal zij,
behoudens niet te voorzien oponthoud, Kot plan kunnen
onderzoeken van de herziening onzer belastingwetten die
de Minister van Financiën hoopt tot stand te brengen.
Verschillende wetsvoorstellen zullen daartoe worden in
gediend, maar in de toelichting van het eerste ontwerp
zal terstond het geheele plan worden uiteengezet. i>o
Minister is te recht van se voelen dat geene belasting
op zich zelve met juistheid beoordeeld kan worden dan
in verband met alle andere belastingen. De vraag, of de
last die op sommige klassen van ingezetenen wordt ge
legd, te licht of te zwaar geacht moet worden, of de
bijdrage voor de schatkist die van sommige inkomsten
wordt geëischt, te klein of te groot is, kan eerst beant
woord worden, wanneer men weet, wat aan andere klassen
van ingezetenen opgelegdwat van andere inkomsten
geheven zal worden. Binnen korten tijd zullen wij alzoo
de plannen van onzen Minister van Financiën leeren
kennen en kunnen beoordeelen. De strekking van die
plannen is ons zeker reeds bekend.
Sommige belastingen zijn, volgens 's Ministers oordeel,
voor de minder gegoeden en den middelstand te drukkend;
hij noemde de belasting op het personeel en den accijns
op het zout en de zeep. De patentwet drukt in vele
opzichten zoo ongelijk en werkt voor velen zoo onbillijk,
dat zjj niet langer kan worden gehandhaafd, maar moet
worden vervangen door een bedrijfsbelasting of opgelost
in een algemeene inkomstenbelastingwaarin ook de
winsten nit handel en nijverheid moeten deelen. Intus-
schen moet uitvoering worden gegeven aan de wet
waarbij in 1879 een nieuwe schatting van de belastbare
opbrengst der ongebouwde eigendommen is bevolen, om
de grondbelasting op billijker wijze over de verschillende
perceelen te kunnen omslaan. Dat belangrijk werk is
verricht, en nu zien wij, dat de bedragen die tegen
woordig als grondbelasting van onze wei-en bouwlanden,
van onze erven en bosschen geheven worden, volstrekt
niet meer in verhouding staan tot de zuivere opbrengst
15)
DOOR
P AUL I.! DAl
»-Ho, ho wat!" a-iep Johann, die zich verbeeldde nogal
een slimmerd te zjjn.
Waarachtig!" verzekerde Wildicke. »Jnltie bent alle
maal slaapkoppen! Jullie slaapt maar, om je te houden
alsof je geenen honger hebt, en je laat het kalm op
zijn beloop, dat de lui die wakker zijn zich vetmesten
Ik zal je eens een boek van Johannes Most geven. Lees
dat eens! Daarin kan je er alles over vinden! Al die
dingen, en nog een hee en boel nuttigs! De man weet
precies waar ons arme slokkers de schoen wringt
die kerel heeft hart voor ons
Hotte uaeht ernstig na over datgene, wat hij van zijnon
vriend die zoo ver boven hem uitmuntte iu ontwikke-
linggehoord en in de kleine boekjesdie de ander
hem leende, gelezen had. Hij sprak er ook met zijn
liefje over en Bertha bleek levendig belang in alles te
stellen, en nitte den wensch. dien inleressanten man te
leeren kennen.
In de laatste dagen van Juni maakte men met elkaar
keunis in eeuen zomertufn in Alt-Moabit, die druk be
zocht werd door fatsoenlijke burgerluidjes, dienstmeisjes
en nlanen uit de naburige kazerne. Johann Hotte ver
scheen met zijn meisje. Bertha Schmidor, en F. its Wil
dicke met zijne heel wat luchthartiger Rosa Moockel.
Wildicke had voor meisjes van het slag van Bertha
en Rosa iets buitengewoon aantrekkelijks De donkere
kroeskop met den kleinen zwarten snorrebaard en de
doordringende zwarte oogen vielen in haren smaak de
avontuurlijkevoor geene hinderpalen terugdeinzende
dier gronden. Na de voltooiing van het kadaster iu 1831
had geen nieuwe schattiDg van de ongebouwde eigen
dommen plaatsen de omslag van de grondbelasting
volgeus die schatting werd zelfs nooit volledig ingevoerd.
De belastbare opbrengst was sedert dieu tijd aanmerkelijk
gestegen; op zich zelve zou die algemeene stijging geen
onbillijkheid bij de heffing der grondbelasting hebben te
weeg gebrachtindien zij maar gelijkmatig ware ge
weest. Dat is evenwel geenszins het geval. Iu sommige
streken des lands en voor sommige soorten van grond
is de stijging zeer sterk, iu andero streken en voor andere
grondsoorten is zij veel minder geweest, en dien ten
gevolge staat de tegenwoordige omslag over de ver
schillende perceelen iu 't geheel niet meer in verhouding
tot hunne zuivere opbrengst.
Werd het gezamenlijk bedrag der grondbelasting met
de opcenten die daarvan ten behoeve van het Rijk wor
den geheven te zamen een som nitmakende van bijna
6s/4 millioen naar lie belastbare opbrengst volgens de
laatste schatting omgeslagen dan zon voor sommige
perceelen heel wat minder, maar voor andere daarentegen
veel meer worden geheveu dan in de laatste halve eeuw
het goval was. Het is te begrijpen, dat de eigenaars van
landen waarvoor minder betaald zon moeten worden
niets liever verlangen dan dat onmiddelijk tot don nieuwen
omslag worde overgegaan; maar even begrijpelijk is het,
dat de grondeigenaars van wie meer gevorderd zon wor
den dan zij gewoon zijn te betalen, bij den tegenwoor
dige® gedrukten toestand van Bommige takken van land
bouw daartegen ernstige bezwaren inbrengen Uitstel
van den omslag naar de nieuwe schattiug is evenwel
niet zoo onbillijk als het oppervlakkig wel schijnt. Men
mag toch aannemen, dat de tegonwoordige eigenaars in
bet algemeen den grond hebben gekocht of in hun erf
deel verkregen ouder don last der tegenwoordige grond
belasting, en dat die belasting niet zonder invloed is
gebleven op den prijs dien zij er voor hebben betaald
of die er hun voor in rekening is gebracht. Daarenboven
zijn de bezwaren tegen de verhooging van lasten, die
een eenvoudige omslag van het tegonwoordige bedrag
der grondbelasting naar de nieuwe schatting voor velen
ten gevolge zou hebbeu, werkelijk zoo groot, dat eenig
uitstel onvermijdelijk is. De Minister van Financiën heeft
dit tronwens erkend, eu daarom zal niet alleen wijziging
der grondbelasting, in verband met den nieuwen omslag
over de verschillende perceelen opgenomen worden in
zijn algemeen plan van belastingherziening, maar tevens
een belangrijke verlaging van de registratierechten bij
verkoop van vaste goederen daarin worden begrepen.
De overgangsrechten bij verkoop vau vast goed de
mutatierechten gelijk zij veelal genoemd worden zijn
althans in de laatste jaren, steeds beschouwd in verband
met de grondbelasting. Te rechtzij worden geheven
van dezelfde goederen als gewone jaarlijkscbe bijdrage
aan de schatkist en als afzonderlijke heffing bij overgang
van den eigendom in andere handen. In 1879, toen de
wet tot herziening van de belastbare opbrengst der onge
bouwde eigendommen tot stand kwam, werd met nadruk
op dat verband gewezen en men was het er destijd
vastberaden trek op zijn gelaat trok haar aan. Hij was
snngger eu wist zich uitstekend uit te drukken. Hij liet
zich daar wel wat op voorstaanen was op zijne wijze
galant jegens de dames. Hij zorgde er voordat zij
goede plaatsen kregendat zij ving bediend worden
hij liet ze dobbelen, in den draaimolen zitten en kocht
een klein ruikertje voor haar van een der bloemenmeis
jes die met hare waar in den tuin te koop liepen.
Bertha was reeds met hem ingenomen aleer het eigen
lijke doel der samenkomst nog ter sprake was gekomen.
Ook Rosa viel in Bertha's smaak. Rosa was een frissche,
gezonde deernedie zich goed wist te kleedenen in
tegenwoordigheid van Wildicke, voor wien zij sidderde,
zich zeer bedaard hield en bescheiden gedroeg.
Zij zaten met hnn vieren op een ietwat afgezonderd
en slecht verlicht plekje in den overvollen tuin. Voor
het zomertheaterwaarop de voordrachten van eenige
komieken" en ettelijke coupletzaugeressen benevens
de toeren van acrobaten werden afgewisseld door er
barmelijke vertooningen van zotte klncbten, verdrongen
zich de toeschouwers. Daartnsschen hoorde men kleine
kinderen schreeuwendie door de onders naar hunne
zondagsuitspanning meegenomen moesten worden. Uit
het langwerpige gebouw, van slechts ééne verdieping,
dat zich vlak tegenover het tooneel bevond, weerklon
ken somwijlen ook wanneer de tuindeur geopend word,
eenige maten der dansmuziek waarbij men voorname
lijk het gesnork van bas en bazuin onderscheidde En
tnsschen al deze geluiden hoorde men nog het rollen
der ballen in de kegelbaan het geraas der omvallende
kegels het geschreeuw van den kegeljongenhet ge
roep dei kellners, en boven alles nit de snerpende tonen
van een draaiorgel dat bet genoegen der in den malle
molen ronddraaienden moest verhoogen.
De bezoekers van den tnin schenen intusschen weinig
last van dit alles te hebben. Zij vermaakten zich bij het
zomertheater, zwierden in de zaal in het rond, kegel
den of reden op de houten paarden zonder zich in
eenig opzicht door het lawaai hunner bnreu hnn plei-
zier te laten vergallen,
tamelijk wel over eens, dat bij de vaststelling van het be
drag der grondbelasting na de herziening de mutatie
rechten aanmerkelijk zonden worden verminderd. In
1879 achtte men echter een verhooging der grondbelas
ting in bet algemeen niet onwaarschijnlijk; thans denkt
niemand er aan Integendeel neigt men over tot ver
laging; en wanneer de omslag volgens de nieuwe schat
ting voor velen een zeer aanzienlijke verhooging van
bunnen aanslag ten gevolge moet hebben, zal een ver
laging van bet gemeenschappelijk bodrag bijna onvermij
delijk zijn, zelfs al worden te gelijker tijd de mutatie-
rechten zooals de Minister wil aanmerkelijk verlaagd.
Eenige onbillijkheden van de wet op de grondbelasting
zelve, sinds lang bekend eu voor een deel bij de laatste
schatting van het ongebouwde nog helderder aan het
licht gekomen, zullen tevens worden weggeuomen. Bij
de horzieniug van de wet op het personeel zal daaren
boven aan rechtmatige grieven van neringdoenden en
landbouwers worden te gemoet gekomen. Het is te ver
wachten dat, wat den zontaccijna betreft, in elk geval zal
gelet worden op den druk dieu de zuivelbereiding nog
in het bijzonder vau deze belasting ondervindt, en op de
moeilijkheden waarover geklaagd wordt door hen die van
belastiugvrij zont bij het veevoeder gebruik maken.
De nieuwe belastingen, die wij tegeoover de afschaffing,
vermindering of wijziging van bestaande belastingen
mogen verwachten, zulleu vermoedelijk bestaan in een
vermogensbelasting op roerend en onroerend goed eu een
bedrijfsbelasting ter vervanging van de patentbelasting.
Het roerend vermogen is zoolang van elke directe belasting
vrij gebleven en wordt daarenboven door de indirecte belas
tingen zoo weinig gedrukt, dat er geen twijfel kan be
staan, of de inkomsten, die daaruit verkregen worden
behooren in de eerste plaats voor oen nieuwe belasting
in aanmerking te komen. Ten aanzien vau het onroerend
vermogen bestaat niet dezelfde eenstemmigheid; al naar
mate men de grondbelasting geheel als een gewone be
lasting beschouwt of niet, wordt over het heffen eeuer
vermogens- of inkomstenbelasting nit de inkomsten van
vaste goederen verschillend geoordeeld. Sommigen mee-
nen dat dooi' de grondbelasting reeds genoeg vau de
inkomsten uit ouroerend goed wordt geheven, en dat er
das niet aan gedacht moet worden die inkomsten nog
eens te treffen door een inkomsten- of vermogensbelas
ting. Anderen stellen met even vaste overtuiging daar
tegenover, dat de grondbelasting, als een zakelijke last
op het goedonverschillig wie het bezitiets geheel
eigenaardigs heeft, waardoor zij overeenkomt met grond
rente. De groudbelasting drukt op den grond zeiven;
zij is dezelfde voor den grond die met hypotheek is
bezwaard en die van eiken last vrij iszij wordt tot
hetzelfde bedrag geheven van den rjjken en van den
armen eigenaardie een voordeelig jaar heeft gehad
betaalt evenveel als hij voor wien het jaar slechts een
zeer schraal batig slot heeft opgeleverd; zelfs hij, die met
verlies heeft gewerkt, betaalt niet minder dan de anderen;
de grondbelasting kleeft op het land als grondrente en
poldcrlastende grondeigouaar beeft bet met dien last
gekocht of op andere wijze verkregen; die last moet steeds
De vier nieuwe kennissen hadden wat gegeten en ver
scheidene glazen bier genoten toen Bertha die reeds
lang met ongeduld op de uiteenzetting van Wildicke's
theorieën betreffende de zaligmaking der volkeren wachtte,
eindelijk zelve aanleiding gaf om eens over wat ernsti
ger dingen te praten.
Tot Wildicke's tactiek had het juist behoord, dat hij
in de laatste dagen tege over Hotte zeer teruggetrokken
was geweest. Hij had het zaad uitgestrooiden wilde
het tijd geven om op te schieten. Hij vond zich niet
bedrogen. Hotte had sinds dien tijd nog leveudiger la
ten blijken, dat hij hem gaarne sprak; meermalen had
hij ook het gesprek op het interessante onderwerp ge
bracht; maar Wildicke had zich vau den domme ge
houden en steeds behendig alle verdere verklaringen
weten te ontwijken. Doch nu oordeelde hij dat het
geschikte oogenblik gekomen was om de geheele zaak
eens flink aan te pakken en tot eene beslissing te bren
gen. Hij had al dadelijk aan de lichtzinnige en begcerige
oogen van Bertha bespeurd dat zij eene verstandige
meid was.
Die lai hier hebben het maar heerlijk 1" zuchtte Bertha.
Die kunnen blijven zoolang als ze willen. Menschen als
wij moeten om olf uur, hoogstens half twaalf weer in
onzen dienst zijn."
Omdat je dat nn eenmaal zelve wilt!" begon Wildicke,
die slechts gewacht had op een geschikt aankuoopingspunt.
Zoolang de rijkelui nog menschen vinden die willen
dienen, hebben ze groot gelijk, dat ze den baas spelen
Ja, maar een mensch moet tocb leven 1"
Een mensch moet toch leven Dat is jnist een woord
naar mijn hart, juffrouw Bertha Wij willen ook leven
Dat zog ik ook altijd Maar moeten wij dan leven als
houden Neen Dat hebben de rijke en voorname lni zoo
ingesteld. Wat wij de »wereldorde" gelieven te noemen y
dat heeft daar nooit iets van gehoord. Wij hebbeu even
goed menschelijke rechten als ieder ander. Wij worden
nu al eeuwen lang vertrapt, geplunderd, uitgezogen en
bedrogen. Dat valt natuurlijk bijzonder in den smaak
van hen, die op onze kosten leven. Zij willen den schaamte-