De znlvelscliool te Oudshoorn.
Omtrent de opheffing dezer school wordt aan de
Haarl. Ct. nader geschreven
In uwe courant las ik het eerst een verslag van de
algemeene vergadering van aandeelhouders in de Veree-
niging »De Znidhollandsche Leerhoeve voor Zuivelberei
ding.". Het daarin medegedeelde is in hoofdzaak niet
met de waarheid in strijd, maar is toch niet de zuivere
waarheid. Veler aandacht werd getroffen door de ver
melding dat »alleon aan den lieer van Merlen te
wijten wasdat aan de schoone stichting van wijlen
den heer Visser van Hazerswonde de nekslag werd toe
gebracht en daardoor de landbouw een gevoelig verlies
leed hetgeen te meer verwondering moest wekken
omdat genoemde heer zich nog niet lang geleden eene
benoeming tot lid van het hoofdbestuur der Hollandsche
maatschappij van landbouw had laten welgevallen."
Dit laatste nu is het leelijke gedeelte van het verslag
de meerdere of mindere belangstelling van den heer van
Merlen in alles wat landbouw betreft deed hier niets
ter zake, want hij sprak en handelde uitsluitend ter
behartiging der belangen van de erfgenamen van wijlen
den heer Visser van Hazerswonde, als aangesteld bewind
voerder over de nalatenschap.
De stichting van de Leerhoeve was werkelijk een lie
velingsdenkbeeld van den heer Visser van H.; minder
algemeen is misschien bekend, dat hij daarvoor voort
durend groote sommen beschikbaar stelde. En als men
nu op de algemeene vergadering door genoemden bewind
voerder hoort mededeelen, dat sedert het overlijden van
den stichter, dus binnen de vijftien maanden, door hem
meer dan vijf en twintig duizend gulden ten
behoeve van die inrichting waren uitbetaald is het
dan te verwonderen dat de erfgenamen huiverig wa
ren dien kostbaren weg te b 1 ij v e n bewandelen en dat
de heer van Merlen als beheerder der nalatenschap dit
gevoelen volkomen deelde
Zelfs voor een aanzienlijk fortuin worden zulke cijfers
belangrijk.
Het bostuur der Vereeniging vermeende dat ingrijpende
hervormingen en vereenvoudiging bij de leerhoeve nood
zakelijk waren maar toen bij de discussie bleek, dat na
die bezuinigingen behalve het subsidie van Rijk en
provincie, nog van de erfgenamen van den heer Visser
v. H. gedurende twintig jaren eene aanzienlijke
borgstelling werd gevraagd was het toen te verwon
deren, dat de heer Van Merlen, namens de erfgenamen,
deze verplichting niet wilde op zich nemen te
meer omdat het bestuur zelfs, al werd die borgstelling
verleend nog niet volmondig kon verklaren dat alsdan
de levensvatbaarheid der Vereeniging verzekerd was.
En toen geen ander aandeelhouder of lid van het be
stuur de gevraagde toezegging deed schoot er niets
anders ever dan tot ontbinding der Vereoniging het
voorstel te doen zooals op de agenda stond vermeld.
De vermelding dat de heer van Merlen met zijn zoon
en schoonzoon met de liquidatie werden belast klinkt
voor oningewijdeu wellicht vreemd. Misschien wordt dit
eenigszins opgehelderd door de mededeeling dat twee
derden der aandeelen zich in handen der familie bevin
den, maar alle denkbare schaduw moet verdwijnen, als
er in het verslag op gewezen was dat »daar bij die liqui
datie het bedrag der hypothecaire schuld van pl m.
f 120.000 zeker in de verte niet zal worden gerealiseerd
de familie heeft aangeboden aan de aandeelhouders het
volle bedrag hunner aandeelen uit te betalen.
Zonder te veel in bijzonderheden te zijn getredeu
vermeen ik toch een helderder licht over de zaak te
hebben laten schijnen.
Toen ik in de algemeene vergadering verschillende
redeneeringen moest aanhooren, waarvan piëteit voorde
nagedachtenis" en «nakoming van zedelijke verplich-
«Toen was ik toch niet alleen!"
«Neen, dat begrijp ik bestl Nu geene leuterpraatjes,
versta jeHoud ons hier niet op 1" riep de commissaris
toornig.
«Ben je van avond uitgegaan?" vroeg hij verder.
«Neenl" De portier, de koetsier en Bob maakten eene
beweging. Hotte verbeterde: «Of ja, toch! Ik ben naar
de Kerstmarkt geweest."
Hoe laat
«Van tien tot elf ongeveer."
«Wat heb je daar uitgevoerd?"
«Allerlei dingen gekocht: voor mijn meisje, voor den
koetsier, en voor de kinderen van den portier."
«Waar zijn die dingen
«Ik heb ze al aan Drenkmann en Peterberg gegeven."
«En de preseuten voor je meisje
«Die zullen ze morgen sturen."
«Nu we zullen zien! En nu zal ik je eens wat ver
tellen kereltje! Weet je, wat ik denk? Jij bent de dief,
of in elk geval de medeplichtige
«Maar mijnheer de commissaris, hoe durft u het wagen,
eenen ridder van het ijzeren
«Ja, het maakt de zaak nog erger, dat gij hol eere-
teeken schande aandoet. En houd nu je mond en wacht
tot je iets gevraagd wordt. Ik zeg het je vlak in je ge
zichtJij bent do dief, of hebt ten minste een handje
geholpen Je bent slotenmaker, van den zomer heb je
alles in orde gebracht wat al te mooi, en dat is juist
dom van je geweest en van avond ben je uitgegaan
om dien schavuit van eenen vriend dien we ook wel
te pakken zullen krijgente waarschuwon. De hond kent
jou in huis het best. Dus jij hebt het zaakje bedisseld
Wachtmeester, laat de kamer van dien vriend nog oens
duchtig nazien. Deuren en vensters niet te vergeten!"
«Tot uwe orders, mijnheer de commissaris!"
«En dus die gaat voorloopig meeBertha Schmidor
Komt eens hier
Bertha volgde mot knikkende knieëu hot bevel op.
«Jij bent het meisje van Hotte?"
«Ja, mijnheer de commissaris, maar ik zweer u
«Hond je mond maar! Het helpt toch niets. Je moet
ook mee 1"
Bertha slaakte eenen gil.
«Stil, zeg ik je! Ik beschuldig je volstrekt, niet. Als
je niets met de zaak uitstaande hebt, ben je morgon
weer op vrije voeten. Maar vandaag moet je mee Daar
helpt geen lievemoederen aan. Wees un verstandig, want
anders laat ik je dadelijk wegbrengen
Snikkend liet Bertha zich op eenen stoel vallen on
bleef bestendig voortschreien. Wordt vervolgd.
tingen" de grondtoon waren, kwam mij onwillekeurig
telkens in de gedachte: «wat is het toch gemakkelijk
riemen te snijdon van een andermans leder."
De Vereeniging van grondbezitters in de gemeente
Het Bildt heeft besloten over 1892 aan alle landbouwers
in die gemeente eene subsidie te verleenen van 60
voor elke bunder gronde, die boven het tiende gedeelte
hunner bouwlanden voor de vlascultnnr bestemd wordt;
het vlas moot evenwel in de gemeente verwerkt worden.
Op die wijze hoopt men zonder werkverschaffing den
volgenden winter in de behoeften der veldarbeiders te
kunnen voorzien.
Te Putbroek (Limburg) is eene boerderij afgebrand,
waarbij acht stuks vee in de vlammen omkwamen.
Aan den oud-minister van marine.den gepens. schout
bij nacht Dyseriuck, is toegestaan dagelijks aan het departe
ment aanwezig te zijn tot het verzamelen van bouwstoffen en
gegevens voor een door hem saam t,e stellen geslachtslijst,
van de officieren dor marine.
Aan het overzicht van den oogst in de proviucie
Ai oord hol land over 1891 worden de volgende bijzon
derheden ontleend. Wintergranen gingen door den win-
tor grootendeels verloren en werden vervangen door
zomergranen of andere gewassen. Voor wintergerst
bijna geheel te niet gegaan kwam nagenoeg overal zo-
mergerstvoor wintertarwe gedeeltelijk zomertarwe in
de plaats. Haver is meer dan gewoonlijk verbouwd. De
opbrengst aan tarwe bleef beneden het middelmatige
daar het zomergewas vrij algemeen goed opbracht, had
van eerstgenoemd gewas meer omgeploegd moeten wor
den. Rogge, zeer weinig verbouwd, gaf ruim middelma
tige uitkomsten. Dat de opbrengst aan stroo van alle
granen zooveel beter was dan aan koren, moet verklaard
worden, doordat het natte zomerweder wel den groei
van den halm bevorderde, maar nadeelig was voor de
ontwikkeling van den korrel, terwijl van rogge en tarwe
even vóór en tijdens het oogsten veel graan verloren
ging. Boekweit, zeer weinig verbouwd, gaf slechte uit
komsten.
Paardenboonen gaven goede stamboonen vrij algemeen
slechte uitkomston. Erwten bleveu beneden het middel
matige, ook wat de hoedanigheid betreft. Aardappelen
slecht, de hoedanigheid van het late produkt was beter
dan de opbrengst.
Suikerbieten, nagenoeg niet geteeld, waren ongunstig.
Het koolzaad misluktehet kar wij- en mosterdzaad
was algemeen slecht alleen hot blauwmaan- en kana
riezaad waren, vrijwel middelmatig zij werden echtor
weinig verbouwd. De knol- eti wortelvoedergewassen
gaven ruim middelmatige opbrengsten: ook over de hoe
veelheid was men vrijwel tevreden. De koolrapen geluk
ten het best.
Over de hoedanigheid der klaver, die nauwelijks 1300
bunders in beslag neemtwerd weinig geklaagd.
Het hooi in het bijzonder de eerste snede liet
in hoedanigheid veel te wenschen over, waarvan de oor
zaak grootendeels een gevolg was van het weder door
den strengen winter het koude voorjaarden kouden
voorzomer en de groote hoeveelheid regen. Van de tweede
snede werd eene goede uitkomst verkregen van de hooger
gelegen gronden werd eene grooter hoeveelheid verkre
gen dan in gewone en drogere voorzomers.
De uitkomslen der warmoezerijen waren, wat de gewone
moes- en keukengroenteu betreft, goed vooral de koot-
soorten, spinazie, andijvie en saladeuien waren mid
delmatig en roode biet slecht; de fijne gewassen en
groenten kwamen te laat, dat schadelijken invloed uit
oefende op den prijs, of mislukten geheel, zooals augnrken
en komkommers. Ooft en fruit waren middelmatigal
leen van aardbeziën en aalbesseu werd eene voldoende
hoeveelheid verkregen Do hoedanigheid liet van alle te
wenschen over; alleen de kasdruiven waren sappig en zoet.
Over de uitkomsten van de bloembollen was men in
de meeste gemeenten (13) goed tevreden in 10 werden
de uitkomsten middelmatig, in 2 slecht geacht. Uit Aker
sloot bericht men, dat er vele bollen door de vorst ver
loren gingente Bergen werden op de zoogenaamde
groene veilingen hooge prijzen bedongenlater bij het
rooien bleek echter ook hier, dat de winter veel nadeel
had gedaan en lieten hoeveelheid en hoedanigheid te
wenschen over.
De boomkweekers hebben door den strengen winter
nogal verliezen geleden ook gingen bij hen vele planten
verloren. Jonge enten van vruchtboomen oculatiën en
stamrozen zijn in menigte teloor gegaan. De groei van
jong boschplantsoen was zeer goed, inzonderheid van
de iepjonge vruchtboomen en ander fijn houtgewas
maakten nagenoeg geene vorderingen
Mej. C. A. van Wickevoort Crommeliu te Haar
lem hoett aan het Museum van natuurlijke historie bij
de Rijks Universiteit to Leiden ten goschenke aangeboden
eene door wijlen haren vader mr. J. P. van Wickevoort
Crommelin met zorg bijeengebrachte verzameling inland-
sche vogels bestaande uit ruim 2000 stuks geborgen
in 12 kasten en alle in catalogus gebracht.
Mej. C. M. E. Klontrup, dezer dagen te Haarlem
overleden, heeft nog vermaakt 5000 aan het ev. luth.
wees- en armenhuis aldaar, 5200 aan de kerkekas dor
luthersche gemeente aldaar, f 500 aan de Burger-zieken-
verplegiug aldaar en 500 aan de Maatschappij van
Weldadigheid.
Een onbekende heeft voor een hoofdaltaar in de
nieuwe r. k. kerk te Hilversum eene som van 12000
geschonken.
De apotheker van Sequah6. P. Stutterheim is
te Dordrecht overledentengevolge waarvan hij zijne
zittingon staken en mot den verkoop zijner genees
middelen ophouden moest. Den 18 treedt hij te 's-Gra-
venhage voor het eerst op.
De afdeeliug Nieuwer-Amstel van de Holl Maat
schappij van landbouw heeft besloten, dat de veehouders
voortaan de melk, zooals gewoonte was, niet meer voor
een geheel, maar voor een half jaar zullen v>'rkoopen en
aan de zusteratdeelingen in de omstreken van Amster
dam van dat besluit keuuis te geven, om door samen
werking op die wijze te trachten eene goede oplossing
te krijgen van de telken jare wederkeerende kwestie, om
hoogere prijzen van de wedorverkoopers te bedingen.
Op de aanbevelingslijst voor raadsheer in het ge
rechtshof te Amsterdam komen voor de heeren mr.W.
A. L. Domis, vice-president der arr. rechtbank aldaar
(vroeger rechter te Alkmaar geweest), mr. J. H. van
Goor en mr. J. Roijaards, rechters in die rechtbank.
Te Amsterdam is tot arts bevorderd de heer
G. H. van der Wilk, doctor, van Haarlem.
Zoowel in de Krimpener- als in de Alblasserwaard
worden verzoekschriften aan den minister van marine
geteekend. om bij aanbestedingen voor het Rijk den in-
landschen hennep, in plaats van den buitenlandschen, te
doen gebruiken
Te Duurzo (Drente) is de schaapherder J. Veldman
overleden, die voor ongeveer 20 jaren 3 drentsche scha
pen bezat, doch door vlijt en zuinigheid het zoover ge
bracht heeft, dat hij thans 90 schapen en ongeveer f 3000
heeft nagelaten. Hij heeft aan de diakonie der herv. ge
meente te Rolde f 1000 vermaakt.
In oen schrijven aan de Dordr. Courant deelt de
heer J. Bossers, geneesheer te 's-Gravendeel, mede, dat
zijn zoon, de heer A. J. Bossers, candidaat-arts te Leiden,
bij eene aan rheumatiek leidende vrouw te 's-Gravendeel
dezelfde gunstige uitkomst behaald had met sla-olie en ter
pentijn, als Sequah teweeg bracht door middel van olie.
Deze vrouw had zich, voorzien van een bewijs van on
vermogen, bij Sequah vervoegd, met verzoek haar koste
loos te behandelen. Dit werd haar geweigerd, waarna
de heer Bossers Jr. haar in hare woning opzocht en
vroeg, of hij haar mocht wrijven met sla-olie en ter
pentijn. Dit geschiedde. De vrouw kon vóór het wrijven
slechts mot groote moeite langs en met behulp van stoe
len en tafels loopen de boenen op oen stoel leggen kon
zij onmogelijk. Ook had zij haar handen slechts zeer ge
brekkig tot haar dienst.
Na oen half uur wrijven zeide de vrouw: «Ik zou haast
te hard loopen." De heer Bossers Sr. bezocht haar den
volgenden dag en zegt hij «zij kon even snel de
beenen op een stoel leggen als ik, en liep «als een kip",
geheel vrij in de kamer, terwijl zij de handen volkomen
goed kon bewegen en deze even snel kon toeknijpen en
openen als ik."
Sequah heeft thans te Dordrecht een man ten tooneele
gebracht, die eveneens door een ander met sla-olie en
terpentijn zou zijn behandeld, doch zonder baat, en die,
na met Sequah-olie te zijn gewreven, «genezen" werd.
De directie van de gasfabriek te Haarlem heeft
zich tot den gemeenteraad gewend met het verzoek de
consessie voor 15 of 20 jaren te verlengen. In dat geval
biedt zij de volgende voordeelen aanhet leveren van
gas aan de gemeente tegen f 0,035 per kub. el; het plaat-
seD, onderhouden, opsteken en blusschen der lantaarns
voor rekening der maatschappijbepaling van den gas-
prijs voor particulieren op f 0,07 of f 0,06 per kub. el,
al naar mate de concessie verlengd wordt met 15 of 20
jaren in beide gevallen zal aan de gemeente een halve
cent per kub. el van het door particulieren gebruikte gas
uitgekeerd worden. De oude gasfabriek zal ontruimd en
eene nieuwe aan de Schoutjeslaan gebouwd worden. De
gemeenteraad hoeft dit aanbod den 10 in handen van
den burgemeester, de wethouders en nog drie raadsleden
gesteld, om hem te dienen van bericht en raad.
Gedurende Januari zijn bij het koloniaal werfdepót
aangeromen 161 personen waarvan 103 nederlanders,
en van de verschillende korpsen van het leger hier te
lande overgenomen 38 militairen, zoodat het totaal der
werving 199 man bedraagt, aan wie aan handgelden
f 50555 werd uitbetaald.
De Enschedesche telephoon-maatschappij te Enschedé
keert over 1891 5'/2 pet dividend uit: het aantal abon-
nés bedroeg op 31 December 1891 149, waarvan f 4145
aan contributiën werd ontvangen, terwijl er op het cen-
traalbureau 84371 onderlinge verbindingen werden ge
geven.
De minister van financiën heeft bij besluit van den
6 beslist, dat zwartsel, in elke verpakking, vrij van in
voerrecht is.
De commissarissen van den K. N. Lokaal Spoor
weg Willem III hebben zich, behoudens nadere goed
keuring der aandeelhouders, bereid verklaardde lijnen
aan de Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij te ver-
koopen.
In de laatste algemeene vergadering der «Maat
schappij tot Nut vau't Algemeen" is ƒ1000 beschikbaar
gesteld om daaruit de middelen te vinden voor de be
vordering van plaatselijke volks-kredletbanken bij
voorkeur op coöperatieven grondslag.
Aan die opdracht is thans gevolg gegeven.
Eene commissie uit het hoofdbestuurbestaande uit
de heeren A. C. Wertheim mr. H. Goeman Borgesius
en C. J. M. Dijkmans, heeft een leiddraad opgesteld voor
de inrichting van volksbanken ten behoeve van kleine
industrieelen en neringdoenden, wien het vaak zoo moeielijk
is krediet te verkrijgen en dan nog slechts zeer duur
krediet. Deze leiddraad bevat, behalve het betoog, hoe,
hetzij in den vorm eener coöperatieve vereeniging hetzij
in den vorm eener volksbank, die voorschotten verstrekt,
aan het doel kan worden beantwoord maar tevens een
volledig stel van formulieren en stukkeu zoodat overal
waar men de handen uit de mouwen wil steken met
den nuttigen arbeid terstond kan worden aangevangen.
Om dien arbeid te steunen heeft het hoofdbestuur
besloten de noodige registers en formulieren kosteloos
te verstrekken in zoodanig getal als uoodig is om het
beheer in den eersten tijd te voeren benevenszoo
mogelijk, eene bijdrage in de kosten van oprichting.
Exemplaren van dezen leiddraad zijn gezonden aan
alle departementenaan de verspreide leden en aan
eeuige instellingen en belanghebbende personen. Van de
nog overige exemplaren kan men bij franco aanvrage
en voorafgaande toezending van 1, er een ontvangen
van de heeren Roeloffzen en Hubner te Amsterdam.
De departementsbesturen zijn uitgenoodigd deze zaak
krachtig te bevorderen en aldus over het land door do
stichting van zulke volksbanken niet minder zegen te
verspreiden dan door de Nntsspaarbankeu is gebracht.
Aan den op den 16 gehouden damwedstrijd in*het
lokaal van den heer O. Zijdewind te Schagen werd
deelgenomen door 9 personen. Do prijs word gewonnen
door den heer II. Jimmink, van Zjjpede le premie
door den heer C. Peetoomvan Sint Maarten en de 2e
premie door den heer J. Peetoom van Schagerbrng.
Stoomdr. v. Herms. Coster Zoon Alkmaar.
