No. 2(>. Uier en Negentigste Jaargang. 1892.
ZONDAG
28 FEBRUARI.
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Eene ambachtsdagschool.
Wed. Paardenstamboek.
HMll
SM'wpf1
LAft ia~V
Vereeniging „het Nederlandsche Rundvee-
stamboek."
ALklMAAItSCHË Kll ltWT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar O,HO; franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers f 0,O6.
Telefoonnummer: 3.
Prijs der gewone Advertentlën:
Per regel J 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Eenige ingezetenen dezer gemeente zijn voornemens,
pogingen aan te wenden hier ter stede eene inrichting
in het leven te roepeu om jongens die voldoend lager
onderwijs hebben genoten en bruikbare ambachtslieden
wenschen te worden in de gelegenheid te stellen, zich
theoretisch en practisch in het door hen gekozen ambacht
te bekwamen.
Dat aan eene dergelijke inrichting te Alkmaar behoeft e
bestaat, werd onlangs nog in het licht gesteld door den
heer A. C. W. van Woerden in het hoofdartikel van de
Alkmaar3che Courant van 10 Januari 1.1.
Voor den aanstaanden ambachtsman is methodische
opleiding noodzakelijk en het behoeft geen betoog, dat
jongens van 12 a 13 tot 15 a 16 jarigen leeftijd die
opleiding niet voldoende in de werkplaatsen kunnen
bekomen.
Door de reorganisatie van het onderwijs aan de bur
geravondschool alhier heeft de raad dezer gemeente in
het vorige jaar getoond de noodzakelijkheid van eene
betere ontwikkeling van den toekomstigen ambachtsman
in te zien en de toevloed van leerlingen naar die school
bewijst, dat het thans aldaar gegeven onderricht door
de ingezetenen van Alkmaar op prijs wordt gesteld.
Die reorganisatie is echter slechts eene eerste schrede
op den goeden weg om bekwame en degelijke ambachts
lieden te vormen. Het theoretisch onderwijs aan die
school kan eerst dan goede resultaten opleveren, wanneer
daarmede gepaard gaat eene oefening iu de praktijk,
niet zonder eemgo methode gelijk thans in de werk
plaatsen het geval moet zijn, doch volgens vaste grond-
slagen en onder leiding van door studie en ervaring
ontwikkelde leermeesters.
Voor het oprichten eener ambachtsschool is thans het
gunstige tijdstip aangebroken.
Bij de behandeling der Staatsbegrooting voor dit jaar
is gebleken, dat de wetgevende macht eenstem
mig van oordeel is. dat de pogingen, door particulieren
aangewend om dergelijke scholen iu het leven te roepen,
krachtige ondersteuning verdienen en in de vergadering
der staten van deprovincie Noordholland
van 3 December 1.1. achtte men die wijze van bevorde
ring van het ambachtsonderwijs eene gelukkige uitzon
dering op het streven van onzen tijd, om alles aan de
bemoeiingen van het openbaar gezag over te laten.
Onder algemeens instemming werd zoowel in de 2e
als in de le Kamer der Staten-Generaal het door den
minister van binnenlandsche zaken gedane voorstel tot
het verleenen van snbsidiën aan vijf scholen voor am
bachtsonderwijs tot een bedrag van 36200 goedgekeurd
Gemelde minister sprak bij de beraadslagingen over die
begrootingspost in de vergadering van de 2e Kamer van
14 Dec. 1.1. o.a. het navolgende
»Het geldt hier in de eerste plaats eene daad van
.rechtvaardigheid. Te lang reeds werd bij zooveel zorg
»en arbeid en bij zoo groote geldelijke offers als aan de
.inrichting en ontwikkeling van ons hooger, middelbaar
»en lager onderwijs zijn ten koste gelegd, de practische
.vorming van den ambachtsman uit het oog verloren.
«Bijzondere personen en plaatselijke bestoren sloegen
.echter de hand aan het werk. Nu de bevestiging en
.vruchtbaarmaking van hunnen arbeid moerdere krachts-
.inspauning en geldelijke krachten blijken te eischen dan
.te hunner beschikking staan, mag de Staat allerminst
.achterwege blijven om de noodige ondersteuning te
«scheuken.
«De regoering heeft, daar deze zaak in het afgeloopen
«najaar nog niet tot voldoende rijpheid was gebracht,
«om een volledig voorstel aan de Kamer te onderwerpen,
.geen oogeublik geaarzeld om te doen wat mogelijk was,
»om de goedkeuring van haar stelsel van subsidieeriug te
.vragen en voorloopig die snbsidiënwaaromtrent een
«onderzoek was ingesteld en waarvan de wenschelijkheid
«was gebleken, uit te trekken op de begrooting voor het
.eerstvolgende jaar.
«Dit is een eerste stapeene kredietopeningwelke
.door andere van niet geringen omvang gevolgd zal
«moeten worden
Terecht vestigde de minister er de aandacht opdat
het bevorderen van de practische vorming van den am
bachtsman eene daad van rechtvaardigheid is en de
erkenning van de waarheid dier woorden zoowel door
de beide Kamers der Staten-Generaal als door de Staten
dezer provincie mag met grond doen verwachtendat
eene eventueele aanvrage om subsidie tot het oprichten
eener ambachtsschool alhier door die staatslichamen met
instemming zal worden ontvangen.
Te dezer stede bestaat voor jongeliedendie lager
onderwijs hebben genoten, aan de Rijks Hoogere Bur
gerschool en de in het vorige jaar opgerichte klasse voor
oude talen gelegenheid om zich verder te bekwamen.
Voor den aanstaanden ambachtsman zijn echter die
inrichtingen van geen nut. Hij heeft behoefte aan metho
dische opleiding in de praktijk en mist alhier de gele
genheid om die vorming te bekomen.
De raad dezer gemeente, die on laugs door het toestaan
van een niet onbelangrijk geldelijk bedrag de gelegenheid
opende om alhier voorbereidend hooger onderwijs te
genieten zal ongetwijfeld instemmen met de hierboven
aangehaalde woorden van den miuister van binnenlandsche
zaken en niet in gebreke blijven krachtige ondersteuning
te verleenen aan de pogingen, die thans worden aange
wend om de practische opleiding der toekomstige am
bachtslieden te bevorderen
't Belang der gemeente vordert zulks daar de be
kwaamheid vau den werkman da ambachtsnijverheid zal
doen bloeien.
Dat ook de steun der Provinciale Staten niet zal
uitblijven, mag verwacht worden, omdat behalve Alkmaar
ook de omliggende gemeenten voordeel van de op te
richtten ambachtsschool znllen genieten, en kau bovendien
worden afgeleid uit het in voormelde vergadering van
3 December 1 1. verleenen eener jaarlijksche snbsidie van
J 1500, voorloopig voor 5 jaren, aan de to Haarlem te
stichten ambachtsschool. Aan die school werd tegelijker
tijd eene tegemoetkoming van f 1500 in de inrichtings
kosten door de Staten gegeven, terwijl het Rijk, behalve
eene bijdrage in die kosten, tevens 50 °/0 der jaarlijksche
uitgaven van die school voor zijue rekening nam.
Onder die omstandigheden is voorzeker niet ten on
rechte hierboven het tjjdstip voor het oprichten eener
ambachtsschool alhier gunstig genoemd
De kosten, daaraan verbonden, zijn niet gering. Wan
neer van wege de gemeente in de noodige localiteit
wordt voorzien zal er voor de inrichting daarvan en
wel voor leermiddelen voor het tcekenonderwijs, schaaf-
baukeu, vuren, gereedsch ippeu en al hetgeen verder tot
den inventaris eener dergelijke school behoort, benoodigd
zijn eene som van f 6000.
Het voornemen bestaat om dat bedrag der inrichtings
kosten te vinden uit rentelooze voorschotten van teu
minste 100, onder bepaling eener jaarlijksche aflossing
van 600. Binnen tien jaren zal dat rentelooze voor
schot alzoo geheel zijn afgelost.
Do jaarlijksche uitgaven worden berekend op eene som
van p. m 11000, bestaande uit ruim 7000 aan
jaarwedden voor directeur teekeuleeraicn en werkbazen;
1200 voor materialen f 450 voor school'oehoeften
f 850 voor concierge, schoonmaken, onderhoud van in
ventaris, en assurantiën, f 400 voor licht, en vuur, ƒ600
voor aflossing van de rentelooze voorschotten en 300
voor onvoorziene uitgaven, terwijl de inkomsten zullen
moeten gevonden worden uit de jaarlijksche snbsidiën
van het Rijk, de provincie en de gemeente, schoolgelden,
contributiën, vrijwillige bijdragen, enz. enz.
Zij die deelnemen in de rentelooze leening, zullen als
begunstigers, zoolang hunne aandeelen niet zijn uitgeloot,
dezelfde rechten als leden hebben, zonder evenwel tot
contribuëeren verplicht te zijn. De leden zullen
eene jaarlijksche bijdrage van ten minste f 5 moeten
betalen.
De cursus zal over 3 jaren loopen terwijl onderwijs
zal worden gegeven in het teekenen en voorloopig
in het practisch beoefenen van het timmeren, smeden,
meubelmaken en schilderen.
Als leerlingen zullen worden toegelaten zijdie vol
doende lager onderwijs hebben genoten terwijl het bij-
wouen der lessen aan de burgeravondschool zooveel mo
gelijk verplichtend zal worden gesteld.
Schoolgeld zal worden gehevenbehalve van onver-
mogendeu.
De door de leerlingen vervaardigde voorwerpen zullen
worden verloot of op eene andere wijze te gelde worden
gemaakt, evenwel op zoodanige wijze, dat concurren
tie met hen, tot wier beroep het ver
vaardigen van soortgel ïjke voorwerpen
behoort, zorgvuldig zal worden verme
den, terwijl een deel der opbrengst ten bate der
leerlingen zal worden aangewend.
anders dan gunstig op de beslissing omtrent die aan
vragen kan werken.
Mogen zijwier middelen eene geringe finantiëele op
offering toelaten niet nalaten krachtig mede te werken
tot de oprichting der «Ambachtschool voor Alkmaar en
Omstreken."
Bovenstaande punten kunnen eenigszins een denkbeeld
geven van de beginselenwaarvan naar het oordeel van
hen die het initiatief tot het oprichten eener Vereeni—
ging»de Ambachtsschool voor Alkmaar en omstreken"
namen moet worden uitgegaan.
Zoodra de rentelooze leening is volteekend zullen de
deelnemers daarin tot het houden eener bijeenkomst wor
den uitgenoodigd ten einde omtrent die punten nader
van gedachten te wisselen en dienaangaande te beslissen,
alsmede om de vereeniging te constitueeren. Alsdan kan
worden overgegaan tot het ontwerpen der statuten en
reglementenhet aanvragen van rechtspersoonlijkheid
snbsidiën enz.
De ontwerpers achten het bijeenbrengen van de aan
gegeven som van 6l)00 voor de inrichtingskosten nood
zakelijk, alvorens verdere maatregelen, die tot de oprich
ting der ambachtsschool zouden kunnen leiden, te nemen.
Is die som bijeen dan kan met grond worden beweerd,
dat alhier sympathie voor eene dergelijke inrichting be
staat en dat vele ingezetenen overtuigd van het groote
nut eener dusdanige instelling, getoond hebben daarvoor
iets te willen opofferen. Daardoor zal dan ook tevens
aan de autoriteiten bij wie de aanvragen om subsidie
worden ingediendblijken dat het particulier initiatief
te A: kmaar krachtig weet op te tredenhetgeen niet
Met hot oog op den belangrijken uitvoer van neder-
landsch fokveo naar Rijn-Pruisen is het hoofdbestuur der
Vereeniging „het Nederlandsche rundvee-stam
boek" in overleg getreden met het Landwirthschaftliche
Verein in Rijn-Pruisen, ten einde maatregelen te nemen
ter verzekering hunner gemeenschappelijke belangen en
te zorgen dal klachten die over inschrijvingen van vee
in het nederlandsche Rundvee-stamboek dat voor Duitsch-
land is verkochtaldaar mochten voorkomen terstond zou
den kunnen worden onderzocht en tot klaarheid gebracht.
Als gevolg van dat overleg is door het hoofdbestuur van
het Nederlandsche Ruudveo-staraboek met goedkeuring
van het bestuur van het Landwirthschaftliche Verein in
Rijn-Pruisen besloten een vasten commissaris als ge
delegeerde van het Rundvee-stamboek bij dat Verein te
benoemen. Het hoofdbestuur heeft thans als zoodanig
benoemd den heer mr. C. J. Sickesz te 's Gravenhage
die deze benoeming heeft aangenomen.
De rederijkerskamer .Vondel" te Uitgeest gaf
den 24 voor eene flink bezette zaal eene zeer goed ge
slaagde uitvoering, bestaande en het tooneelspel Door
strijd tot zege" van H. Kroon, en het blijspel.Een
Siut-Nicolaas-cadeau" van G. Jansen.
De herhalingsschool te Uitgeest is geëindigd. Eon
18-tal leerlingen woonden zeer getrouw tot. het einde
de lessen bij en werden met eeu grooter of kleiner
prijs belooud. De hoofdprijzen werden toegekend aan
Meindert do Vries, Jan Ploeger, Jau Twisk, Piot Kabel,
Jau de Vries, Jan Hejjne Az., Karei Henke en Hen
drik Selij.
Het laatste wintertje is ook te Koedijk i n minder
goede aarde gevallen, al is het op goede aarde terecht
gekomen. Vooral de arbeidersstand ondervindt do nawcëen
dezer februari-gril. De slooten ziju nog steeds te veel
bezet met ijs om te kunnen .slikken" (baggeren tot het
verkrijgen van mest voor de akkers) en het rietbosch,
dat anders zooveel handen werk kan verschaffen, was
eerst te veel besneeuwd daarna 's morgens te veel be
rijpt en eindelijk ontbreekt de wind om het overtollige
water te kunnen uitmalen Ook menige boer had een
slechten winter door de botziekte, die óf zijne schapen
deed sterven, of ze sterk in waarde verminderde en extra
krachtig voedsel eischte.
Te Kolliorn heerscht thans weder in een aantal
huisgezinnen groote armode. De losse werkman kau nog
niets verdieneu wat nog aan mondbehoefte ingeslagen
of geteeld werd. is verbruikt, en bakkers en winkeliers, al
bij ervaring wetende, dat die menscben zomers niet kunnen
betalen, wat zij 's winters op achter raken, moeten wil
len ze zelf niet ten gronde gaan, alle krediet weigeren.
Avond aan avond wordt dan ook door velen gebedeld. Jonge
mannen en vrouwen, als vlijtig en oppassend bekend, merkte
men daaronder op.
Dat de nieuwe rijweg (kortere verbinding Holhorn-
Barsln^erhorn) in eene groote(l) behoefte voorziet, blijkt
wel hieruit, dat de weg thans bijna een jaar gereed
in het geheel door twee paard eu rijtuigen werd bereden.
Zoo spreken zij, die den weg overbodig en den aanleg
noodelooze uitgave heeten. Ande en achten den weg ie
gevaarlijk en schrijven hieraan het weinige gebruik "toe.
En derden meenen dat eene overbruggiug naar den
V\ estfrieschen Zeedijk eerst van den weg een weg, en wel
een veelbereden weg zou maken. Hoe 't nu ook zij,
in elk geval is het een feit, dat de nienwe rijweg niet
wordt bereden eu voor voetgangers d iordat de grint
steeds los blijft liggen, veel lastiger is dan voorheen.
Het grasgewas der dijken van de baune Scher-
merhorn van het heemraadschap Mijzen, den 25 in
het openbaar verhuurd, heeft 38,— moer opgebracht
dan het vorige jaar.
Daar afkondiging heeft plaats gehad van het nieuwe
reglement van bestuur voor het heemraadschap mijzen,
waardoor de bansbesturen zullen vervallen, en de pol
der onder één bestuur wordt gebrachtzal weldra
eene nieuwe keuze hiervoor moeten worden gedaan
lot onderwijzeres aan de openbare lagere school
te Zijdewind is benoemd inej. M. A P. vau den Ende
te Pijuacker (Z.-H.)
Den 25 werd te Heilagen bij deu heer Kos de
algemeene vergadering gehuudeu vail de afdeeling
-N oordhollan d van deze vereeniging. Tegenwoordig
waren 19 leden. Na opening der vergadering lezing en
goedkeuring der notulen, deelde de voorzitter mede, dat,
zooals den leden bekend is, een schrijven is gericht aan
alle burgemeesters der provincie met verzoek op te geven
hoeveel veulens in 1891 in elke gemeente zijn geboren,
en blijkens de ontvangen opgaven beloopt dit een cijfer
van 1467, een merkelijk verschil bij het vorige jaar,
