OOM
„KAMT."
No. 47.
Vier en Negentigste Jaargang.
1892.
ZONDAG
17 APRIL.
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
FEUILLETON.
Binnenland.
Roman nit het Berlijnsche leven,
UMI.URSCHE OOUR.llVT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar O,SO; franco door het
gebeele rijk j 1,
De 3 nummers f 0,06.
Prijs der gewone \<l veilen tien:
Per regel j O,IA. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer:
Zondag en Maandag, de beide Paaschdagen. telkens
's namiddags van 1 tot 5 uur, wordt, in het gymnastiek
lokaal der gemeente, tentoonstelling gehouden van al het
teekenwerk, in de laatste zeven maanden vervaardigd
door de leerlingen der verjongde burgeravondschool.
De toegang is vrij. Ieder zal welkom zijn. Hoe meer
bezoekers hoe liever.
Aan aankondigingen, waaruit men het bovenstaande
kon leoren, heeft het in dit blad niet ontbroken.
Er zijn echter zaken, waarop niet te veel de aandacht
gevestigd kan worden Bepaaldelijk geldt dit van ten
toonstellingen. Zoodra een tentoonstelling gesloten is, ziju
er immers steeds lieden, die zich beklagen, dat zij van
de gelegenheid geen gebruik gemaakt hebben, omdat zij
met het bestaan ervan niet bekend waren.
Toch zou het jammer zijn indien gevallen als de laatst
bedoelde ook thans in grooten getale voorkwamen.
Niet omdat hier meesterstukken te zien zijn. Verre
van daar, het is slechts werk van leerlingen, van pas
beginnende jongelieden, die zich nog veel moeten eigen
maken wat hun voorshands vreemd is, maar die, onder
bekwame leiding, worden ingewijd in het hanteeron van
teekenpen en penseel, in het bouwkundig denken en door
afbeelding weergeven der gedachte. Wat die leerlingen
vervaardigden sedert de alkmaarsche burgeravondschool
als eerste in de rij harer zusteren werd hervormd tot
een soort van ambachtsavondschool, dat is hier echter
volledig aanwezig, zonder een enkele uitzondering. Het
onderwijs, zooals dat in de winteravonden gegeven is
vindt hier dus zijn trouwe weerkaatsing, zijn zuivere
afspiegeling.
Zie slechts. Wanneer ge, langs de gebouwen in de
Doelenstraat, waarin gedurende lange jaren de stads-
teekenschool was gevestigd en die thans halverwego zijn
gevallen onder de vernietigende hand van den slooper,
om straks in verbeterden vorm opnieuw te verrijzon
het gymnastieklokaal der gemeente bereikt hebtwacht
u een zeur afwisselende aanblik.
Tafels in meer dan een laag bedekt en wanden van
boven tot onder behangen met grooter en kleiner teo ke
ningen trekken Uw oog.
Het portaal, waardoor go zijt binnengetreden, de wand,
waarin do toegangsdeur en het ruime vak ter linkerzijde
met bijbehoorende teekentafels, dat alles is ingenomen
door de voortbrengselen der leerlingen van het eerste
studiejaar thans ter wille der verbouwing terugge-
krompen van acht tot zeven maanden avondonderwijs.
Het zijn slechts eenvoudige, hoogst eenvoudige oefeningen,
maar daarom van niet minder belang.
Aanvankelijk immers moet de leerling, het is reeds ge
zegd, worden geoefend in het gebruik van trekpen en
52)
nooa
FAIL 1.1 V DU.
De bewuste mijnheer, die zich Ernst von Stossow
noemde, had in zijn uiterlijk we! meer van eenen Hon
gaar of Kroaat het was een lang, mager man met
smalle schouders, donkerbruine gelaatskleur en een dikke,
glimmend zwarte snor doch, zooals Rosa reeds aan
het eerste woord bespeurde, een Noorddnitscher, dus een
landsman. Dit punt van overeenkomst bevorderde de
kennismaking zeer.
Doch zij hadden beiden nóg een punt van overeen
komst, dat hun echter onbekend was. Vrijheer Emmerich
von Saza kwam, evenals Rosa, uit de gevangenis.
Eerst weinige dagen geleden was zijn straftijd ver
streken. Hjj was van Plotzensee, na zich slechts een
paar uren te Berlijn te hebben opgehoudenom zijn
boeltje in te pakken, regelrecht naar Weenen gespoord.
Hij bezat nog eenige middelen en was volstrekt niet
in verlegenheid, hoe hij verder aan den kost zou komen.
Hij had zijnen intrek genomen in een hotel van den
eersten rang, en gaf zich al de airs van een voornaam man.
Den avond na de ontmoeting met Rosa bestelde hij
voor zijne nicht, die hij den volgenden morgen van den
trein moest halen eene kamer naast de zijne, en den
anderen dag stapte hij inderdaad met deze nicht voor
het hotel uit eene fiacre. Op het vreemdelingenboek
schreef de baronbaronesse van Stossow tot Stossow
bij Mohrungen
Rosa was niet bepaald op haar gemak met haren nieu
wen vriend. Als bij instinct voelde zjj, dat er met hem
^eokenhaak. Hij teekent dus, naar voorbeelden, horizon
tale en verticale lijnen, tot eenvoudige figuren verbon
den. Zulke lijnstudiën treft ge aan bij het begin der
eerste klasse, waar het linkorwandvak grenst aan de
nader te vermelden afdeeling der schilders.
Deze eenvoudige oefeningen vormen den grondslag
voor al het verder onderwijs. In de eerste klasse be
hoeven de jongelieden dan ook nog geen ambacht ge
kozen te hebben. Eerst later splitsen zich hun wegen.
Aanvankelijk hebben allen een zelfde taak
Al spoedig wint die taak echter in omvang. Behalve
de trekpen, moet ook de passer naar behooren gehan
teerd kleuren naar den eisch aangebracht worden.
Dezen vooruitgang kunt ge volgen langs het linkerzijvak
en den wand waardoor ge zijt binnengekomen, tot in het
eind tal van lijsten u toonen hoo het aanbrengen van
schaduwen aan de beurt kwam. Daarnaast zijn eenige
eenvoudige constructies opgehangen van meetkundige
figuren en teekenschalen.
De rechterwand prijkt met de voortbrengselen der
timmerlieden en smeden van het tweode en derdo stu
diejaar. Hiervan moet men zich echter geen groote voor
stellingen maken. Van geregelden gang van het onder
wijs in deze klassen is immers thans nog geen sprake.
Eerst later, wanneer de leerlingen van meet af aan ge
vormd zijn, zooals dat in de bedoeling ligt, zal hot pro
gramma naar bohooren gevolgd kunnen worden. Thans
is met do aanwezige leerlingen slechts een greep ge
daan in de ruime stof, waarvan zij als oudere anders
geen kennis zouden genomen hebben. Dit neemt ochter
niet weg, dat doze greep gerust een gelukkige genoemd
mag worden.
Zoo trekt bijvoorbeeld de aandacht een krachtig uit
gevoerde voorstelling van vensterkozijnen en construetie-
deoleu van ramen. De goedkoope verfstof, het roetwater,
doet de verschillende doorsneden goed tot hun recht
komen. De nette afdruk van een naamstempeltje leert
ons Ringers kennen als de zorgvolle vervaardiger. Het
noemen van dezen naam moet echter niet worden op
gevat als een bewijs van geringschatting voor het werk
van anderen. Integendeel, blijkbaar is door allen met,
ijver en toewijding gewerkt. Een sprekend bewijs d aarvan
leveren de schuifdeuren, door Nierop, volgens opgegeven
maten geprojecteerd. Zooals die schuifdeuren in twee
gedeelton daar hangen, afgebroken omdat het groote vel
papier niet toeliet de geheele lengte-doorsnede op te
nemen, doen zij den toeschouwer tevens duidelijk ge
voelen welke belangrijke voordeelen voor het onderwijs
gelegen is in de groote schaal der teekeningen. Dit laat
ste blijkt niet minder bij de voorstellingen van kappen,
waarvan gedeelten op de ware grootte zijn ontwikkeld'.
Behalve de reeds gemelde leerlingen heeft Vasbindor
aan deze kappen zijn krachten getoond.
Het werk van den steenhouwer, van Pieket, al is deze
de eenige vertegenwoordiger van zijn ambacht, wordt
zeker niet onopgemerkt voorbijgegaan. Een voorgeveltje,
waarvan de doorsnede en de détails, door het onver
wachts met April afbreken der lessen, achterwege moes
ten blijven, toont voldoende aan dat ook deze leerling
op den goeden weg is.
Grooter in aantal zijn de smeden onder de leerlingen
der school. Met bouten en grendels eu schuiven is althans
een goed deel van don wand bedokt. Hekwerken en
eenvoudige onderdeeleu van machines sluiten de afdee
ling van het smidsbedrijf. De teekeningen zijn, als overal,
behoorlijk door den vervaardiger gemerkt en van een
datum voorzien. Alweder zonder daarmede iets ten na-
deele der anderen te bedoelen ligt het voor de hand te
wijzen op den naam van Scaló, die op eenige goed uit
gevoerde teekeningen wordt aangetroffen.
Het gedeeltelijk tusschenschot in de zaal is, aan de
zijde tegenover den ingang, behangen met het werk der
schilders. Aanstonds wordt de aandacht getrokken door
een cartouche in penteekening, uitgovoerd door den wel
bekenden jeugdigen frieschen houtsnijder Roosje. Nu
een afzonderlijke afdeeling voor houtsnijders kon niet wel
verwacht worden en de omgeving verkrijgt door deze
inlijving een eigenaardig relief.
De achterkant van bedoeld schot wordt ingenomen
door de handteekeningen uit het eerste studiejaar, terwijl
die der volgende klassen de overige ruimte vullen. Met
gevoel uitgevoerd is een stilleventje van Boogh, die ook
in hot vak der schilders goed werk leverde.
Hiermede is volstrekt niet alles gezegd wat er op te
merken valt bij gelegenheid dezer eerste tentoonstelling
onzer hervormde burgeravondschool. Liever dan te ont
aarden in een opsomming der bijeengebrachte uitkomsten
van het aanvankelijk onderwijs aan deze veel belovende
inrichting, zij deze opwekking tot een druk bezoek aan
het gymnastieklokaal op de beide Paaschdagen dus
besloten met een krachtig ga en zie zelf.
A. C. W. v. W.
het eeu of ander niet in den haak was. Toen de baron
eens voor zake;, was uitgegaansnuffelde zij eens in
zijn boeltje, doch vond niets, wat haren argwaan beves
tigde. Zijne reisbenoodigdhedeu en zijn linnengoed
alles was met de initialen E. v. S. geteekend, die vol
komen overeenkwamen met den naam dien haar vriend
droeg: Ernst van Stossow. En vele der aldus geteekende
voorwerpen waren blijkbaar reeds langen tijd in gebruik.
Maar niettegenstaande dit voelde zij tochdat zij met
een eeuigszins verdacht man te doen had en dat zij op
hare hoede moest zijn.
Dezen indruk gaf zjj bij het eerste bezoekdat zij
aan hare vriendin Toni bracht, in eenige teekenachtigo
bewoordingen weer. »Ik geloof", zeide zij lachend, »dat
mijn vriend eene vetvlek op zijne gedraglijst heeft".
Overigens bezat Rosa eenen alles behalve baageu aard.
Zij brak er zich het hoofd niet over, wat de baron
had uitgovoerd en misschien nu nog wel uitvoerde. Voor
het oogenblik zorgde hij voor haar, behandelde haar
goed, gaf haar kleine geschenken, verschafte haar allerlei
genoegens wel, het was meer dan zij verwacht had
het was alles wat zij verwachten kon.
En de baron interesseerde zich werkelijk bijzonder
voor haar, en bewees haar gewichtige diensten die zij
op hunne waarde wist te schatten. De baron had voor
het frische, vroolijke meisje, dat met eene groote mate
van goedigheid eenen aanleg tot ruwe scherts en gees
tigheid vereenigde, eene meer dan oppervlakkige gene
genheid opgevat. Rosa was opgegroeid gelijk het onkruid.
Zij was buitengewoon ongemanierd. In de omgeving
waarin zij tot dusver had verkeerd, had zij geene gele
genheid gehad, zich do vormen van de fatsoenlijke kringen
eigen te maken. Zij sprak zooals het haar voor den mond
kwam, eu wat haar voor den mond kwam, was dikwijls
niet bijzonder fijn te noemen. Daarbij sprak zij dikwijls
zeer hard. om door bare buren gehoord te worden. Zij
lachte zeer lui ruchtig. Zij gesticuleerde meer dan passend
was. Zij at op schrikwekkende wijze, liefst van haar mes.
Op al deze en dergelijke zonderlinge manieren maakte
de baron haar van lieverlede en op eene zachtzinuige
lot heemraad van den polder iSeerliugowaard
is herkozen do heer J. Winkel.
Welke groote opofferingen zich de polder lleer-
liugowaard moet getroosten om den Middenweg te
onderhouden blijkt hieruit, zoo schrijft men ons
dat ton vorigen jare daaraan is besteed de som van
7000, zijnde ongeveer J 2.50 per bunder.
Den 15 des avonds zijn te Amsterdam twee kin
deren uit de eerste verdieping van een perceel aan de
l'asseorderstraat gevallenbeiden werden gewond, het
eene kind zoo ernstig, dat het naar het gasthuis moest
gebracht worden.
Te Schardam., gemeente Beets, is benoemd tot
hoold der school K. Helder, onderwijzer te Oonthufzen,
met wien nog op de voordracht geplaatst waren C. G.
Dekker te llpendam en G. Holle te Westzaan.
Tot directrice van het Herstellings- en Vacantie-
oord voor israëlitiesche kinderen te Wijk aan ïee
is benoemd mej. F. K. van Berg te Winschoten.
De 's-Gravenhaagsche Hypotheekbank voor Neder
land keert over 1891 11 pet. dividend uit.
Den 15 is te Kampen een stoker van de gasfabriek
wijze opmerkzaam. En Rosa zag terstond in dat de
terechtwijzing verdiend was. Zij lette nu nauwkeurig op
zichzelve, en had schik in den gestadigen vooruitgang,
dien zij in zichzelve bespeurde. Zij was haren geduldi-
gen leermeester veel verplicht en hij had werkelijk
pleizier in de vlugheid van bevatting zijner snuggere
leerlinge.
Zoo leefde dit paar nu eenige maanden in de volmaaktste
eendrachten het was een vroolijk leventje Toch had
Rosa altijd dat onbehaaglijke, gedrukte gevoel nog be
houden. Zij had nooit haren baron volkomen leeren ver
trouwen. Over hare jongste lotgevallen te Berlijn die
zij van lieverlede aan hare goede Toni tot in de puntjes
verteld had natuurlijk op hare manier in de rol van
onschuldig vervolgde en schitterend vrijgesprokene, en
zonder te vertellen wat het taschje inhield had zjj
tegenover den baron nooit een enkel woord gerept.
Evenmin natuurlijk wist zij wat den baron Ernst von
Stossow er toe dreef, zich te Weenen metterwoon te ves
tigen. Groote zaken waren het zeker niet. Hij had blijk
baar niet veel te doen. Wel ging hij in den loop van
den dag vrij dikwijls uit, vooral in de middaguren bjj
ontving en schreef ook wel een paar brieven bij tijd
en wijle kwam er bezoek, en hij las met aandacht de
koerslijst doch dat was ook alles. Overigens scheen
hij geld te hebben.
In de eerste maanden had hij de wekelijksche reke
ningen prompt betaald en door groote fooien zich bg
het dienstpersoneel bemind weten te maken. In den
laatsten tijd scheen hij ietwat schraler bij kas te zijn.
De drie laatste rekeningen waren onbetaald op den mar
meren schoorsteenmantel onder den spiegel blijven lig
gen. En de baron kou tusschenbeiden zeer knorrig en
onrustig zijn.
Hij had er werkelijk wol eenige aanleiding toe. Hjj
had met eenen weener handelsvriend der inmiddels
ontbonden firma Sparber von Saza oenige speculation
ondernomen, die in den beginne wel wat winst hadden
opgeleverd. Die winst had hij ook opgestreken. Doch
nu waren er verliezen gevolgden de baron maakte
