Binnenland
Ingezonden stukken.
ITALIË. De heer Ellena, afgetreden minister van
financiën in het ministerie Giolitti, is den 19, na lang
durige ongesteldheid, overleden.
tVOOHWE&EDtr. De Koning heeft op nienw een
onderhond gehad met Thorne over de vorming van een
nienw ministerie, dat echter zonder gevolg bleef, daar
Thorne ongeneigd was de opdracht te aanvaarden. Daar
ook de onderhandelingen met Stang afgebroken waren
liep het gerncht, dat de oplossing der crisis aan het mi
nisterie Steen overgelaten en de regeling van het noorsche
consulaatwezen tot Februari verdaagd zou worden.
OOSTKNRIJK-HO!V«ARI.IE. De oostenrijksche
Kamer van Afgevaardigden heeft het voorstel tot het
sluiten eener leening ten behoeve van de munthervor
ming en het conversie-ontwerp bij tweede lezing aan
genomen.
De regeering heeft in Bosnië en de Herzegowina af
geschaft de daar nog op de ingezetenen rustende ver
plichting, om zeiven de openbare wegen te onderhouden.
Zij moesten zoo zij zich niet voor geld door anderen
lieten vervangen, op de wegen werken en karren en ossen
ter beschikking van de regeering stellen, om het puin
en de steenen te vervoeren. De bevolking is met de
afschaffing zeer ingenomen.
De heer B. Lukacs, sedert 1872 lid van den Rijksdag,
is benoemd tot minister van koophandel. Deze benoeming
is door alle partijen met ingenomenheid begroet.
PORTIEAL In eene den 21 te Lissabon gehouden
bijeenkomst van staatslieden en financiers, heeft de minis
ter-president verklaarddat hij een financieel plan in
overweging heeft, voor de uiteenzetting waarvan hij den
tijd nog niet gekomen achtte. Hij rekende echter, dat
met dit plan de vlottende schuld veel spoediger betaald
en het tekort veel eer aangevuld zou kunnen worden dan
men denkt en wel zonder leening of verhooging der be
lastingen, althans niet voorloopig.
Hij deelde vorder mede, dat hij geen enkele diploma
tieke nota ontvangen had betreffende de financiëele rege
ling en de vermindering der rente van de buitenlandsche
schuld. Zoolang hij minister bleef, zou hij geen bemoeiing
van het buitenland dulden, want in geljjksoortige om
standigheden zijn noch Oostenrijk, noch Spanje door
vorderingen van de mogendheden lastig gevallen en er
is geen reden waarom Portugal in dit opzicht een uit
zondering zou moeten maken.
Den 20 zijn de werkzaamheden aan de havenwerken
te Lissabon gestaakt. Achthonderd werklieden werden
ontslagen slechts enkele bleven belast met het bewaken
der pontons en bouwmaterialen. De aannemer is hiertoe
overgegaan wegens de groote verliezen geleden op den
wisselkoers bij de betaling van buitenlandsche toestellen
en steenkolen, daar de regeering besloten had uitsluitend
in portugeesch geld te betalen zonder vergoeding van
die verliezenwaarop bij de aanbesteding niet gerekend
was. In de laatste maanden was het aantal werklieden
reeds veel verminderd. De regeering heeft van den aan
nemer de voortzetting der werken geëischt met de be
dreiging, dat zij ze anders zelve zou uitvoeren voor zijne
rekening.
RCSliAlVD. De heer "Wijschnegradski heeft zijn
ontslag als minister van financiën bjj den Keizer inge
diend en den heer Witte tot zijnen opvolger aanbevolen.
Deze aarzelde, omdat hij in zijn ressort nog verschillende
hervormingen had voorbereid.
Volgens oflficieele berichten werden den 17 te Astrakan
268 personen door cholera aangetast en stierven er 182
aan die ziekte; in Saratoff 109 gevallen en 78 dooden;
in Samara 56 gevallen en 45 dooden.
IHAROKHO. De bevestiging is ontvangen van het
bericht, dat de onderhandelingen over een handelsverdrag
met een buitengewoon ongelsch gezantschap afgebroken
zijn en dat hot gezantschap reeds op 12 Juli uit Fez ver
trokken was na onophoudelijke vertragingen en nadat
de Sultan herhaaldelijk zijne beloften verbroken had.
Het gezantschap kampeerde op 12 mijlen afstands van
Fez. Twee vertegenwoordigers van den Sultan kwamen
in dat kamp in den nacht waarin een gewijzigd verdrag
opgesteld werddat den volgenden dag geteekend zou
worden. Den 13 trok de Sultan de volmacht in door
hem aan zijne vertegenwoordigers gegeven en schrapte
de twee belangrijkste artikelen van het verdrag, namelijk
die, op grond waarvan de gezant op enkele punten toe
gegeven had. De gezant weigerde dit verminkte verdrag
te teekenen en vertrok onmiddellijk naar Rabat, van
waar hij met zijn personeel den 22 te Tanger aankwam.
Het mislukken der onderhandelingen wordt toegeschreven
aan franscben invloed. Zoowel de franschen als de Span
jaarden waren bevreesd, dat Tanger aan Engeland afge
staan zou worden.
Tusschen de marokkaansche troepen en de Angherieten
zijn de vijandelijkheden begonnen. Drie dorpen in de
buurt van Tanger werden door de opstandelingen vernield.
De ongelsche dagbladen bevatten den 22 een telegram
uit Tanger, waarin gemeld werddattoen de gezant
Smith zich bij den sultan beklaagde over het oproer
tegen het gezantschap op 6 dezer, deze aan den Sultan
mededeelde datindien de leden van het gezantschap
vermoord werdeneen nieuw gezantschap binnen één
maand te Fez zou komen, *maar dan zou er geen Sultan
meer zijn."
Nadat men het over de bepalingen van hot verdrag
eens was geworden, zond de Sultan hem een geteekend
afschrift. De heer Smith zag toen, dat in dit afschrift
de voornaamste bepalingen ontbraken en verscheurde het
stuk. Daarna kwam een aanbod van 360.000, dat
door den gezant met verontwaardiging werd afgewezen.
De Sultan, die het vertrek van den heer Smith wilde
verhinderen, deed de paarden van de leden van 't gezant
schap oplichten. Juist zou een engelsch officier naar
Tanger vertrekken, om een geleide van de bezetting van
Gibraltar te vragen toen de paarden worden terug
gegeven.
VEREHNIOUE NTATEI. President Harrison
heeft bekend gemaakt, dat de 21 October, de 400 ver
jaardag der ontdekking van Amerika, als een nationale
feestdag gevierd zal worden.
Do heer Sherman heeft bij den Senaat een wetsontwerp
ingediend, waarbij de president der Republiek wordt ge-
Jnachtigd met de verschillende Staten in het buitenland
onderhandelingen aan te knoopen voor de oprichting van
een internationaal gerechtshof, dat alle internationale
geschillen langs vredelievenden weg zal uitmaken.
De heer Frick, directeur van de Camegie-Company,
waar de werkstaking voortduurtbevond zich den 23
des namiddags op zijn kantoor, toen een man binnentrad
en, zonder een enkel woord te zeggen, een revolverschot
op hem loste. De heer Frick werd gewond maar was
toch in staat om te spreken. De kogel werd verwijderd
en de toestand van den gewonde was redelijk. De
moordenaar heet Alexander Berkmann, drukker, in dienst
van een blad te Nieuw-Yorkwaarvan hij den naam
niet noemen wilde. Hij is geboortig uit Rusland 21
jaren oud en sedert vier jaren in Amerika gevestigd. Hij
verklaart naar Pittsburg gekomen te zijn om den heer
Frick te vermoordenomdat hij dezen als een vijand
van de werklieden beschouwde. Bij een onderzoek aan
het commissariaat van politie werd bevonden dat hij
twee dynamietpatronen in zijn mond verborgen hield.
Men onderstelt, dat hij zich van het leven wilde be-
roovenop dezelfde wijze als de anarchist Linggte
Chicago, in 1887 heeft gedaan.
Te Homestead zijn groote voorzorgsmaatregelen geno
men voor de veiligheid van generaal Snowden, den be
velhebber der troepen, wiens houding sedert zijne komst
aldaar bij de werkstakers groote ontevredenheid veroor
zaakt. De werkstakers zijn over deze voorzorgsmaatregelen
verontwaardigd en verklarendat de overheid hen te
schande maakt, door hen voor den aanslag op den heer
Frick verantwoordelijk te stellen.
Den 24 des morgens is tijdens een dikke mist, het
jacht de Alva van den spoorwegkoning van der Bilt,
door een koopvaarder in den grond geboord. Aan boord
van het jacht bevonden zich van der Bilt zelf, zijne
vrouw, vele genoodigden en 53 man der bemanning; zij
werden door den uitkijk gewekt en snelden de brug op
in hun nachtgewaad. De koopvaarder nam allen aan
boord en bracht ze behouden te Boston terug.
Tweede Hamer.
Bij het afdeelingsonderzoek van het wetsontwerp tot
verbetering van de Berkel, de Schipbeek en de
R e g g e werd van verschillende zijden hulde gebracht
aan den minister voor den spoedwaarmede hij het on
derwerp der kleine rivieren ter hand heeft genomen. In
verschillende afdeelingen werd betoogd, dat de Staat de
zorg voor de kleine rivieren voor zoover deze zijn be
vaarbaar en vlotbaarbehoort te nemen voor zijne reke
ning. Yond de meening, dat de Staat civielrechtelijk
verplicht is alle noodige uitgaven voor zijne rekening te
nemen, weinig instemming, algemeen erkende men, dat
de Staat op publiekrechtelijke grondon zich de kleine ri
vieren behoort aan te trekken en dat het billijk is, om
de kosten voor de noodzakelijke verbetering der kleine
rivieren gedeeltelijk uit 's Rijks schatkist te bestrijden.
Enkele leden zouden er de voorkeur aan gevendat het
Ryk de zorg voor de kleine rivieren, althans voor die,
welke water uit het buitenland ontvangenvoor zich
nam met subsidiën van de betrokken waterschappen en
provinciën. Eene andere meening was, dat het Rijk geen
subsidie moet toekennen voor de verbetering der kleine
rivieren, tenzij ook de provincie bereid i3 op gelijken
voet subsidie te gevenen in de derde plaats waren er
vele leden, die het bij dit wetsontwerp gevolgde begin
sel, overdracht van het beheer der kleine rivieren aan
waterschappen, met Rijks-subsidie voor de noodzakelijke
verbeteringengoedkeurdenalthans voor de. rivieren,
waarvan hier sprake is, geen bezwaar hadden.
Naar aanleiding van de bespreking over de verhou
ding van den Staat tot de kleine rivierenen in ver
band met de memorie van toelichting, stelde men er
prijs op van den minister te mogen vernemenwelke au
toriteit volgens den ministerzich aan langdurige ver-
waarloozing schuldig maakte; in hoeverre de minister
eene verplichting van den Staat tot verbetering der kleine
rivieren aanneemten ten slottewelkenaar zijne op
vatting de rechtspositie zal zijn van de rivieren de
Berkel, de Regge en de Schipbeek, nadat zij
met Rijks-subsidie door de waterschappen zijn verbeterd
en door dezen worden beheerd en onderhouden.
Sommige leden betreurden het, dat de minister ook
de verbetering van de Vecht tot een voorwerp van Staats
zorg wil makenwaar tegenover lijnrecht het gevoelen
stond van andere leden, die zelfs de Vecht in het wets
ontwerp zelf wenschten op te nemen.
Nog op enkele andere kleine rivieren, niet in dit wets
ontwerp genoemdwerd de aandacht der Regeering ge
vestigd.
Er werd prijs gesteld op eene verklaring des ministers,
dat ook over de bij dit wetsontwerp niet genoemde
rivieren spoedig voorstellen ter verbetering de Staten-
Generaal zullen bereiken.
Bij kon. besluit van den 6 is bepaalddat in het
gesticht »Huize Padua" te Boekei, niet meer dan 150
krankzinnige mannen mogen verpleegd worden. De
geneeskundige behandeling wordt opgedragen aan ten
minste één geneeskundigedie vóór 1 Mei 1893 moet
gevestigd zijn in eene woning nabij het krankzinnigen
gesticht en buiten het gesticht geen geneeskundige
praktijk mag uitoefenen.
Tusschen den 20 des avonds en den 22 is in de
woning van den heer P C. van Vlissingen aan de Leid-
sche Vaart te Haarlemdie met zijne familie sinds
eenige dagen afwezig was, ingebroken en op eene erger
lijke wijze huis gehouden. Als do vermoedelijke dader is
aangehouden zekere Rosier, oud 18 jaren, reeds meer
malen wegens diefstal verooordeeld.
Den 23 heeft het openbaar ministerie bij de arr.
rechtbank te Groningen tegen Sequah (Davenport) ge
ëischt f 25 boete subsidiair 5 dagen hechteniswegens
adverteeren en 7 dagen hechtenis wegens het onbevoegd
uitoefenen der geneeskunde.
Bij kon. besluit van den 22 is benoemd bij de rus
tende schutterij in Noordholland tot majoor-commandant
van het 2e bataljon de heer H. M. J. van Lennep, vroeger
kapitein bij de dienstdoende schutterij te Haarlem.
Bij kon. besluit van den 22 is met ingang van
1 September aan den heer J. Doulink op ztjn verzoek
eervol ontslag verleend als burgemeester van Beets en
van Oudendijk.
De Staatscourant van den 23 bevat een koninklijk
besluit van 27 Juni 1.1. ter vaststelling van een gewijzigd
programma voor de examens ter verkrijging van akten
van bekwaamheid van hnis- en schoolonderwijs in de
vakken gemeld onder k (nuttige) en t (fraaie) handwer
ken in art. 2 der wet tot regeling van het lager onder
wijs. Het besluit treedt in werking 1 Januari 1893.
Tot lid van het bestuur der Begrafenis-vereeniging
«Onderlinge Hulp" te Ursein c.a., is gekozen de heer
C. Heertjes Jz. te Schermerhorn, ter vervanging van den
heer P. Heertjes, die tengevolge van woonplaatsveran
dering voor die betrekking moest bedanken.
De heer F. W. Drijver, predikant te Avenhorn en
Grosthuizen, heeft bedankt voor het beroep bij de herv.
gemeente te Kijp.
Den 22 is te Wamel een voor eenigo jaren ver
bouwd huis verbrandwaarbij twee en dertig kippen en
verscheidene kalkoenen in de vlammen omkwamen.
Den 22 is een paarddat onlangs te Eist den eer
sten en te Wageningen don tweeden prijs behaaldebe-
hoorende aan de weduwe den Hartog te Hemmen, ten
gevolge van het schrikken van het afvaren eener stoom
boot, met wagen en al in de Waal gestort bij Dodewaard.
Hoewel levend aan wal gebracht, moest het toch worden
afgemaakt.
De heer dr. C. J. van Pereijn eerste geneesheer
directeur van het krankzinnigengesticht «Meerenberg
heeft tegen 1 November a.s. als zoodanig eervol ontslag
gevraagd.
Ingezetenen van Winschoten hebben pogingen in
het werk gesteld om daar eene korenbeurs op te richten.
Een verver, die werkzaam was aan de spoorwegbrug
over het Hollandsch Diep, is van de overspanning in het
water gevallen en verdronken.
De heer Jan Holland te Rotterdam heeft aan den
gemeenteraad van Haarlem concessie gevraagd voor
het aanleggen en exploitoeren eener stoomtram op den
berm van den straatweg van af de gemeente Haarlem
naar Alkmaar, voor den tijd van vijftig achtereenvol
gende jaren. Aangezien de aanvrager het noodzakelijk
vindt aan de bij den aanleg der baan betrokken gemeen
ten eene rente-waarborg te verzoeken vraagt hij 3 pet.
's jaars over het benoodigd kapitaalgroot f 1,066,350,
en wel voor den tijd van 20 jaar. Het door Haarlem
aldns bij te dragen gedeelte zou volgens overgelegde
tabellen bedragen 15806 's jaars. Burgemeester en
wethouders stellen den raad voor aan den verzoeker te
berichten dat in zijn verzoek niet kan worden getreden,
aangezien reeds eene concessie is verleend voor een paar-
dentramweg naar Beverwijk en de gestelde voorwaarden
ook te bezwarend zijn voor de gemeente.
Bedankt voor het beroep naar de ned. herv. go-
meente te Deventer door dr. C. J. Niemeijer, predikant
te Ooster- en Wesler-Hlokker.
Geachte heer redacteur!
Met niet weinig belangstelling las ik het keurig stuk
over kookcursussen van mejuffrouw Geortruida
van Maarseveen, gediplomeerd door de Amsterdam-
sche Huishoudschool; bob de goedheid haar door uw blad
mijne beste wenschen over te brengen en tevens aan de
commissie der dames mede te deelen dat zij uit sym
pathie voor de zaak, over mijn obolus voor het waarborg-
fondsje kunnen beschikken.
Vraagt men mij waarom ik hot plan zoo toejuich, dan
beroop ik mij op mijne veeljarige ondervinding als ge
neeskundige wiens gesprekken noodwendig dag aan dag
over eten en drinken moeten loopon.
Wat die ervaring mij geleerd heeft Dat het nut van
zulk een cursus niet overschat kan wordonneemt
elk in zijn kring een les in deze edele kunstdan zal
men geen klachten meer hooren over aangebrand eten
over harde, onverteerbare groenten, over het gebruik van
eieren met sterke dranken over vleesch dat alle malsch-
heid verloren heeftover brood met niet uitgewasschen
gist bereid over ingelegde groenten die de rottende
gisting ondergingen of waaruit, zooals b. v. b. bij zuur
kool, vaak grootezwarte wormen kruipen en meer
liefelijkheden van dien aard.
Ook afgescheiden van de kookkunst, maar toch in niet
te ver gezocht verband met haar, kan men op menige onge
rechtigheid de aandacht vestigenovertuig slechts u zelf.
Zet u als een wijsgeer voor het venster, en geef acht op wat
buiten al zoo voorvalt. Ziet go daar dien jongen, die het
brood voor den bakker rondbrengt? Hij heeft zijn hond
van de straat opgenomen en in den wagen bij of op het
brood gezet. Niet veel beter maakt het de slagersknecht
met Sien van den meester stoeiender valt een ham op
den grond en behoudt slordig afgewreven wat dieren
zoo al achter gelaten hebben. Gelukkig nog als het geene
tering- of andere ziektekiemen zijn. Als de groenteboer
voorbij rijdten men alles zoo netjes in de manden en
op zijn wagen gerangschikt zietdan verraadt Liets dat
wat wij dagelijks gebruiken, gewasschen is in een sloot,
waarin menige onreinheid voorkomt. En wat kleeft
er al niet aan kaas, of blijft in hare zelfstandigheid vor-
borgen Let eens op hoe schoon de handen der dienst
maagd zijn na het kneden der kaasna het zouten der
boter, en hoe zij er uitzagen, toen dit werk nog verricht
moest worden. Gelief nog te bedenken dat do wei, noo-
dig bij de nieuwe wijze van kaasbereiding, spinnend moet
zijn, dat is, zich in lange draden laten uittrekken. En
hoe verkrijgt zij die eigenschap Al te walgelijk wij
zullen het maar niet noemen. Wascht de bakker zijne
handen en voeten als hij slaapdronken het brooddeeg gaat
kneden Onze ervaring leerde ons zoo menigmaal het
tegendeel.
Wjj zouden nog een aantal misbruiken kunnen noemen;
worden de maagdelijke vingeren der bruid niet bezoedeld,
als haar een bouquet wordt aangeboden vroeger omvat
door de niet gewasschen handen van den tuinmansjongen
Is het verkwikkelijk zijn geneeskrachtig drankje te schen
ken uit het tleschje dat de loopjougen waggelend en
schuddend u overbracht
Uit het weinige genoemde blijkt al reedsdat er nog
heel wat te veranderen en te verbeteren valt.
Voor ditmaal echter genoeg. U, geachte Heer Redac
teur, als altijd mijnen dank voor de opname.
Dr. P. J. H.