De Drang naar let tóen.
No. 124.
Vier en Negentigste Jaargang,
1892.
ZONDAG
1(> OCTOBER.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
EERSTE BLAD.
Binnenland.
FEUILLETON.
SCHE COURANT
Dezo Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar 0,80; franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers f 0,06.
Telefoonnummer: 3.
Prijs der gewone Advertentlën:
Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Tweede Kanier.
Verbetering van de Berkelde Schipbeek en de Hegge.
De commissie van rapporteurs voor het wetsontwerp
van gemelde strekking, haar eindverslag uitbrengende,
heeft daarin de aandacht gevestigd op de tegenstrijdig
heid, die in de memorie van toelichting en in de memorie
van antwoord hoerscht ten aanzien van de beteekenis
eener beslissing over dit ontwerp, met het oog ook op
de verbetering van de rivier de Vecht. Zij morkt op,
dat het standpunt des ministers hier niet met volkomen
helderheid blijkt. Zij zou het toejuichen, indien de minister
alsnog zekerheid dienaangaande kon geven, daarbij aan-
teekenende, dat het beginsel, gelijk dat in de memorie
van toelichting werd aangegeven, haar het eenig juisto
voorkomt. Immers de samenhang, die bestaat tnsscheu
de stroomgebieden der drie bii dit wetsontwerp genoemde
riviertjes met dat van de Vecht, en het feit, dat bij
uitvoering dor voorgenomen werken de Vechtstreek be
zwaard wordt om de gebieden van Berkel, Schipbeek en
Regge behulpzaam te zijn, maken het noodzakelijk g e-
lijktijdig in beginsel te beslissen omtrent de hulp,
aan elk der vier,rivieren to verstrekken. Naar de
eenparige meeniug der commissio (de heeren van Delden,
A. van Dedem, v. d. Borch v. Verwolde, van Alphen
en Conrad) was het wenscbelijk te achten, dat aan dit
feitelijk verband tusschen de voordracht ten aanzien van
Berkel, Schipbeek en Reggo en de plannen des ministers
ten opzichte van de Vecht, door eeno aanvulling
van het wetsontwerp zelf werd uitdrukking gegeven, te
meer nu op de Staatsbegrooting voor 1893 geeno gelden
voor de verbetering van de Vecht, zij hot slechts bij wijze
van memoriepost, worden aangevraagd.
In hare vergadering van don 12 heeft de Harmonie
kapel van Scliagcn besloten, haar 25jarig bestaan in
1894 met een openbaar feest te vieren. De wensch werd
uitgesproken een algemeen nationaal concours te houden.
Het bestuur is opgedragen, in de Meivergadering van
1893 in dien geest voorstellen te doen, waartoe het dit
jaar de noodige gegevens kan verzamelen. Tevens werd
besloten, het volksconcert, dat reeds uitgesteld was, Zon
dag den 16 niet te doen plaats hebben.
In den nacht van den 12 op den 13 is te Breda
de overoude herberg en uitspanningsplaats Het Duiteuhnis,
gelegen aan den straatweg naar Princenhage, afgebrand
van den inboedel kon slechts zeer weinig gered worden.
De vrijwillige oefeningen in den wapenhandel, uit
gaande van den minister van oorlog, hebben te War
mcnliulzenonder leiding van een officier en onder
officier, een aanvang genomen. Als terrein dient daartoe
de kolfbaan van »do Moriaan". 19 Jongelieden hebben
zich aangemeld, waarvan het grootste deel reeds is toe-
43)
gelaten. Aan de oefeningen is een theoretische cursus
verbonden; beide cursussen loopen tot einde Februari.
Met 25 van de 29 uitgebrachte stemmen is te
Warmcnlitiizen tot hoofdingeland voor Geestmer-
Ambacht, van wege de banne Warmenhuizen, gekozen de
heer P. Frans Pz.
De heer P. Sijbolts, proponent te Hoogkerk heeft
voor het beroep naar de doopsgezinde gemeenten te
West- en Oost-Qraftdijk bedankt.
Wijlen C. baronesse van Sytzamaonlangs te
Leeuwarden overleden, heeft f 20000 vermaakt aan het
aldaar op te richten nieuwe Diaconessenhnis.
Men schrijft ons
Zondag den 6 November, zal de zangvoreeniging
Euterpe" van Scliagen in het lokaal van den heer
G. Slotemaker te Oudkarspel een concert geven, dat
ongetwijfeld de aandacht zal trekken, daar Euterpe als
zangvereeniging zeer goed staat aangeschreven.
De heeren C. V. Gerritsen, Amsterdam, voorzitter,
Z. van den Bergh, Delft, I. Boer Hz., Utrecht, F. Kap-
teiju, Hoorn, P. Nolting, Amsterdam, Th. de Rot, Rot
terdam, L. Sampon, Groningen, W. F. Stoel, Alkmaar,
B. L. Tijdeus, Nieuw-Beerta, W. P. Zeilmaker, Schrans-
Leeuwarden en Ch. R. Kouveld, Amsterdam, secretaris,
werden onlangs tot eene commissie benoemd tot het
maken van een ontwerp-reglement voor een Badlcalcn
Hond.
In de artikelen 1 en 2 vau het nu verschenen ontwerp
wordt het doel van den Bond als volgt omschreven
De bond stelt zich ten doel het eendrachtig optreden
in Nederlaud te bevorderen van allon die eene herziening
van ons Staatswezen in democratischen goest op de vol
gende grondslagen zijn toegedaan
I. gelijkstelling der meerderjarige Nederlanders ten
aanzien vau de uitoefening van Staatsburgerlijke rechten;
II. bestrijding van de sociale afhankelijkheid en ver
hooging van hot stoffelijk en zedelijk welzijn der niet
en minder vermogenden, door
a. afschaffing van die wettelijke bepalingen welke
opeenhooping van kapitaal in do handen van onkelen
bevorderen;
b. invoering van wetten die:
1°. met eerbiediging van hot beginsel van het per
soonlijk bezit, de uit dat bezit voortvloeiende bevoegdheden
binnen engere grenzen beperken en eene meer gelijk
matige verdeeling van het maatschappelijk inkomen in
de hand werken;
2°. de nadeelige gevolgen der werking van vraag en
aanbod op de arbeidersmarkt zooveel mogelijk tegengaan.
Te dien einde beoogt do bond in de eerste plaats ver
wezenlijking van het volgende program.
I. Algemeen kiesrechtmede ter voorbereiding van
algemeen stemrecht.
II. Een kiesstelsel dat de vertegenwoordiging ook der
minderheden zooveel mogelijk waarborgt.
III. Afschaffing der Eerste Kamer.
IV. Een regeling van het arbeidscontract ten einde
a. te voorkomen overmatigen of onvpldoend betaalden
loonarbeid door porsonen van beiderlei kunne;
HOOFDSTUK XXII.
George was niet voor vier uur 's morgens ingeslapen.
Om halfnegen stond hij reedsgeheel gekleed gereed
om nit, te gaan bij de deur van zijne woning. Hij had
zijn knecht meegedeeld, dat hij zich naar don advocaat
Felix Quintus begaf en niet wist hoe lang hij zou
uitblijven. In elk geval kwam hij onmiddellijk na dat
bezoek weer te huis.
Op de trap ontmoette hij Jeanden huisknecht van
de Wilprechts, die hem een brief overhandigde. Verrast
brak George het couvert open waarop hij onmiddellijk
Stephanie's langwerpige, engelsche letters had herkend.
Het couvert bevatte een visitekaartje van Stephanie
waarop het beleefdo verzoek was geschrevenbijgaand
gesloten briefje aan mevrouw Lolo Ehrike ter hand te
stellen.
George verzocht Jean zijne beleefde groeten aan «me
vrouw" over te brengen met de boodschapdat hij aan
het verzoek van «mevrouw" onmiddelljjk zou voldoen.
Jean nam beleefd den hoed af en ging met snelle schre
den naar de Thiergartenstrasse terug.
George gaf het briefje persoonlijk aan de woning van
den dokter af, maar deze had juist zjjn spreekuur, zoo
dat George het niet waagde hem te storen noch naar
de gezondheid van Lolo te informeeren. Hij moest in
het salon van den hem bekenden, bijna bevrienden rechts
geleerde lang wachten. Do advocaat lag nog te bed.
Lachend, frisch geschoren, trad Quintus eindelijk bin
nen. De knecht, die het ontbijt had binnengebracht, had
reeds daardoor zijne komst aangekondigd. Felix Quintus
was in de eerste morgenuren zeer op zijn gemak gesteld
en verscheen dan ook in chambrecloak en pantoffels.
«Wat voert u zoo bij nacht en ontijd tot mij?" vroeg
hij, terwijl hij George de hand reikte. «Vóór wij echter
tot de zaken overgaan wilt gij zeker wel met mij ont-
bjjten
«Dank u, ik heb reeds ontbeten."
«Dan zult gij mij toch zeker wel toestaan, dat ik oen
weinig krachten opdoe voor de vermoeienissen des daags
Vacuus venter
«Zeker, zeker, doe alsof ik er niet was." De advocaat
schoof George een kistje sigaren toe schonk zich een
kop thee in en liet zich door George's verhaal volstrekt
niet in zijn outbijt storen. Hij bezat do bijzondere gave
om alles van den lichtsten kant te beschouwen. Al
etende vroeg hij naar deze en gene bijzonderheid, die
hem noodig scheen voor eene juiste beoordeeling van het
geval. Intusschen lag er op zijn joviaal gezicht eeno zeer
ernstige uitdrukking.
George had zijn verhaal en de rechtsgeleerde zijn ont
bijt geëindigd. Quintus voegde den mond af, maakte van
het servet een bal, dien hij naast zich neerlegde, stak
langzaam en mot zichtbaar welgevallen eene sigaar aan,
deed eenige krachtige trekken en nam daarna plaats in
een gemakkeiijken stoel, terwijl hij de beenon kruise
lings over elkander sloeg.
«Is dat dus do quaestie?" zei hij eindelijk. «Aangenaam
is zij niet, maar onder de onaangename is zij toch niet
van de ergsto soort. Er zijn geon kinderen, partijen zijn
het over de hoofdzaakdat het huwelijk ontbonden moot
worden, eens; naar mjjue meening zal dat dus niet met
veel moeilijkheden gepaard gaan. Ehrike zal wel voor
rede vatbaar zijn, indien hij verneemt, dat wij hem zoo
veel mogelijk znllen ontzien. Wij zullen hem niet door
lastige vragen in verlegenheid brengen en van onzen
kant niets moer eischen dan dat hetgeen gisteren is
voorgevallen, niet onder de redenen voor de echtschei
ding worde opgenomen en er dus slechts gesproken wordt
van kwaadwillige verlating. Voor de zaak blijft dat hot-
b. te verhinderen eiken arbeid van kinderen welke
schadelijk is voor hnn lichamelijke of geestelijke ont
wikkeling;
c. te waken voor gezondheid en veiligheid in fabrieken
en werkplaatsen;
d. te voorkomen dat arbeiders, wier arbeidskracht door
ouderdom ziekte of ongeval is verminderd of te loor
gegaan, afhankeljjk worden van openbare, kerkeljjke of
particuliere liefdadigheid
e. te zorgen, dat de rechten der arbeiders niet minder
dan die der werkgevers zijn gewaarborgd.
V. Dadelijke voldoening door de overheid aan de
sub. IV gestelde eischen wanneer zij zelve direct of
indirect als werkgeefster optreedt.
VI. Vervanging en beperking der armenzorg door
verplichte verzekering tegen de gevolgen van ziekte
invaliditeit, ouderdom, werkeloosheid.
Concentratie van armenzorg.
Zorg van de overheid voor voldoenden onderstand van
hulpbehoevenden, zoo dikwijls die niet of niet voldoende
wordt verstrekt door de kerkelijke en particuliero lief
dadigheid.
Ontheffing der gemeenten van overmatigen en onge-
lijken druk der armonzorg.
VII. Maatregelen van overheidswoge voor botere huis
vesting der niet- of mindervermogenden.
Scherpor toezicht togen vorvalsehing van levensmiddelen.
Opheffing van het staatsbelang bij en krachtige be
strijding van drank- en opiummisbruik.
VIII. Invoering van leerplicht.
Oprichting en instandhouding van openbare lagere
scholon on herhalingsscholen, en verschaffing van ambachts-
en landbouwonderwijs door den Staatoveral waar dat
noodig is.
Kosteloos onderwijs voor onvermogenden.
Proportioneele schoolgeldheffing met afschaffing van de
indoeling der scholen naar het schoolgeld, bij alle open
bare inrichtingon van onderwijs.
Dienstbaarmaking van de lagere school door den Staat
ook aan de lichamelijke ontwikkeling der kinderen.
IX. Belasting naar draagkracht.
Daartoe is in do voornaamste plaats noodig
invoering van een progressieve rijks-inkomstenbelasting,
waarbij zooveel mogelijk rekening wordt gehouden met
de bronnen, waaruit het inkomen voortvloeit;
afschaffing dor accijnsen op levensbehoeften;
invoering van progressio in do successie-belasting.
X. Algemeene oefenplicht, met beperking der uitgaven
voor leger en vloot tot het onvermijdelijke.
XI. Volledige scheiding van Kerk en Staat.
XII. Eenvoudige eu goedkoope rechtspleging.
Administratieve rechtsspraak.
XIII. Ongeschonden handhaving der vrijheid van ver-
eeniging en vergadering.
XIV. Wettelijke regeling van het landbouwcrediet
opheffing van het heerlijk jachtrecht; verbetering der rechts
verhouding tusschen eigenaar en gebruiker van het land;
herziening der wetgeving op den grondeigendom en op
het notariaat.
zelfde en Ehrike kan er volstrekt geen belang bij heb
ben haar nog pijnlijker te maken dan zij reeds is. Ik zal
hem verzoeken bij mij te komen en aangezion wij niet de
minste geldelijke aanspraken maken, hoop ik hem zelfs
zóó te zullen bepraten, dat wij als klagers tegen hem
kunnen optreden. In den loop dezer week zult gij van mij
hooren.Wanneer vertrekt mevrouw Lolo uit Berlijn?"
«Ik denk, nog hedenavond."
«Dat is goed. Hoe eerder hoe beter. En waar gaat zij
heen
«Naar Elberfeld naar mijne familie."
«Voortreffelijk! En gij blijft hier?"
Ja zeker."
«In alle opzichten uitstekend." Nu dan, doe mijne groe
ten aan de schoone mevrouw Lolo en zeg haardat ik
mij met den grootsten ijver en waarachtige belangstel
ling tot hare beschikking stel.
Do heoron namen op de vriendschappelijkste wijze af
scheid.
Toen George langs de woning van den geheimraad
Lohausen kwam, zag hij, tot zijne niet geringe verba
zing Stephauie de trap afkomen. Jean liep voor haar
uit en opende het portior. Terwijl zij instapteontdekte
zij den musicus en knikto hem vriendelijk toe, nog vóór
hij den tijd had gehad zijn hoed af te nemen. Toen zij
hem voorbijreed, boog zij zich voorover en groette nog
maals. George keek haar verbaasd na.
Zij kwam van Lolo. Gisterenavond nog, onmiddel
lijk nadat Wilprecht haar opgewonden het voorgevallene
had meegedeeldhad zij, glooiende van verontwaardiging,
eenige regels aan Lolo geschreven. Zij had eene hef
tige scène met haar echtgenoot gehad en hem openlijk
verweten, dat hij zich schandelijk had gedragen. Tegen
over haar behoefde hij niet don verontwaardigde te spelen!
Hij had slechts gehandeld uit lage wraakzuchtomdat
hij door haar afgewezen was, uit ellendige jaloezie
zij schaamde zich tot in het diepst harer zieldat hij
zoo iets had kunnen doen. Zij wilde ook in geen ge
val den schijn op zich laden alsof zij do medeschuldige
was en zou integendeel openlijk verklarendat