No. 144*. Vier en Negentigste Jaargang. 1892.
Woensdag 30 November 1892.
TWEEDE BLAD.
Amsterdamsche Brieven.
Buitenland.
ALKMAARSCHE COURANT.
L XX VIII.
Slot.
Het sociale werk is beslist noodzakelijk. Niet alleen
de zielen moeten gevoed, maar ook de magen gevnld en
de ruggen gedekt. De fondsenhiervoor benoodigd
moeten verkregen worden door kleine jaarlijksche contri
buties van b.v. ƒ1, tot het geven waarvan de predi
kanten hunne gemeenteleden van den kansel kunnen uit-
noodigen. In het ontbrekende moet voorzien worden door
giften en door gelden, bijeengebracht door speciale col
lectanten. Het publiek moet tot het geven van kleederen
worden aangespoord. Bij hun eerste intrede in de shelters
moeten de dakloozen gebaad en geheel verschoond en
gekleed worden met de ontvangen kleederen. »Zij krijgen
acht dagen kosteloos logies en voeding, terwijl zij worden
aangespoord om in de maatschappij werk te vinden. Zij
worden gecontroleerd in hoever zij dat doen. Zoo zij na
acht dagen zoeken nog geen werk hebben gevonden
krijgen zij een tweede en laatste ticket" voor acht dagen
kosteloos logies en voeding. Zoo er blijkt, dat zij in die
veertien dagen geen moeite hebben gedaan om aan werk
te komen, worden zij eenvoudig voor goed geweerd. Zoo
zij daarentegen wel moeite gedaan, maar vruchteloos ge-
loopen hebben, verschaft het .sociale werk" hun arbeid,
als houtkloven matton en borstels maken enz., waar
voor zij krijgen vrij logies en voeding na voor f 0.30
per dag kracht te hebben omgezet. Er moet ook zijn 'n
bureau van werkverschaffing. Zoo er werk voor den
daklooze door dit bureau gevonden wordtverbindt de
werkman zich tot 't betalen van 5 pet. van zjjn ver
diensten gedurende hoogstens één jaarbij wijze van
.commissie". De dakloozen komen onder behoorlijken
geestelijken invloed en bij 't verlaten van den shelter
blijven zij onder toezicht van huisbezoekers of bezoeksters.
Er moeten zijn verschillende takken van industrie. Er
moeten bosjes brandhout gemaakt volgons fransch mo
del en voor den verkoop contracten met buiten het
kerkleger staande particuliere handelaars worden aange
gaan, ten einde dezen geen concurrentie aan te doen en
daardoor niet in strijd met de belangen van den handel
te geraken. Er moeten verder zijnvolkslogementen
reddingshuizeu voor gevallen vrouwen enz. enz.; het
leven der arbeiders moet verzekerd en een kerkleger-
courant worden opgericht. Een eenvoudigmaar niet
militair uniform is zeer aan te bevelen. De evangelische
.arbeiders" dragen een klein rood knoopje op den kraag
der jas. Do administratie-mannen die als 't ware de
middelschakel vormen tusschen de evangelische en sociale
arbeiders daar zij over beiden administratieve contróle
uitoefenen dragen op den kraag der jas 'n klein wit
knoopjede sociale arbeiders onderscheiden zich door 't
dragen van blauwe knoopen, terwijl de zusters het oranje
voeren. Alles moet van de kerk uitgaan en op groote
schaal georganiseerd worden. Anders is geen ingrijpen
in de rotte en ziekelijke toestanden der maatschappij
mogelijk."
Wij kunnen geen verdere bijzonderheden aan den
.Open Brief" ontleenen. Wat wij echter reeds hebben
medegedeeld, is zeker ruimschoots voldoende om de over
tuiging bij onze lezers te vestigendat met de denk
beelden van Tom le Clercq rekening zal moeten gehouden
worden. Zonder er ons nu reeds aan te wagenzijn
stelsel in alle onderdeelen aan een critiek te onderwerpen,
gelooven wij toch wel to mogen opmerken, dat een even
tueel opgericht kerkleger daarom zoovee] meer goed zou
kunnen doen, omdat daarvoor veel gemakkelijker gelden
bijeen zonden zijn te krijgen. Menigeen met een goed
hart voor zijn min bedeelden evenmensch wil aan het
Leger des neils, die vrucht van vreemden bodem, geen
liefdadigheidsgaven toevertrouwenterwijl hij wel iets
zou willen doen, als zijn predikant hem daartoe opwekte.
Geld toch is, niet minder dan een goedeu wil, voor de
verheffing van het proletariaat benoodigd. Niet onaardig
wordt daaromtrent in de .Nootjos van den chef-secretaris
van de jongste .Oorlogskreet" gezegd .Sommige men-
schen hebben er zooveel tegendat wij altijd om geld
vragen. Het Leger des Heils is altijd bereid om iets
te leeren Wil iemand ons mededeelen hoe wij zonder
geld het volgende kunnen doen 1°. De huur van zalen
betalen door het geheele land; 2°. zieke en zwakke offi
cieren steunen en een rustoord onderhouden; 3°. aan de
voortdurende tekorten tegemoetkomen van ons werk door
het geheele land; 4". de huur en het onderhoud van het
hoofdkwartier zijne officieren en administratie betalen
5°. de kweekscholen onderhouden en 6°. toevluchten in
5 verschillende plaatsen openstellen, waar gemiddeld 600
man per dag werk, voedsel en dak vinden Totdat wij
den steen der wijzen gevonden hebben of totdat het
Leger des Heils wordt onderhouden door den Staat
vreest de C.-S., dat het nutteloos zal zijn te trachten
ons van de verkeerdheid te overtuigen om geld te vragen
voor de bovengenoemde doeleinden.'
Geld als dat er slechts voldoende is, dan zal ook
het philanthropische plan van eenigendie zich den
heer L. van Reijne tot woordvoerder hebben gekozen,
kunnen worden uitgevoerd. Verleden winter vormde zich
namelijk een comité tot het verleeuen van huis
vesting aan onhehulsden In Biederland, met het
doel eerst alle noodige inlichtingen in te winnen en dan
geld bijeen te brengen om overal waar het noodig mocht
blijken doelmatige gebouwen te zetton waar een ieder
tegen zeer geringe betaling een goed onderkomen kan
vinden. Dit comité heeft hare voorbereidende werkzaam
heden ten einde gebracht en heeft zich tüans mat een
manifest tot het publiek gewend waarin het treurige
lot van de zwervers en de wijze, waarop daarin verbe
tering gebracht kan wordenin treffende bewoordingen
is geschetst. Ter bost rij ding van de vele kosten heeft
het comité zich in de eerste plaats tot do hoogstaange
slagenen in ons land gewend, doch verdor rekent 't op
de bijdragen van vele anderen opdat de zoo dringend
noodige toevluchtsoorden kunnen opgericht worden.
Om maar weer eons aan haar lust tot vergaderen te
kunnen botvieren werd den vorigeu Dinsdag door de
kiesvoreeniging .Amsterdam" en de plaatselijke afdeelin-
gen van den Soc.-Dem. Bond en van den Bond voor
Algemeen Kies- en Stemrecht in Frascatl eon meeting
gehouden ter betuiging van sympathie met den strijd der
democratische partijen in België voor do invoering van
algemeen kiesrecht daar te lande. Na afloop daarvan
verzamelde zich oen groepje, dat onder het aanheffen van
eenige socialistische liederen, allengs aangroeiend, langs
den Voorburgwal trok. Voor het politiebureau in de
St. Pietershal werd plotseling door eenige agenten met
stok en sabel op de menigte losgetrokken welk onver-
hoedsch bedrijf met woedende kreten van .moordenaars,
taptoehakkers" en dergelijke werd beantwoord. Ook op
den hoek van Damstraat en Voorburgwal raakte de
politie met de verbitterde raenigto slaags, terwijl op den
verderen weg naar Constantia insgelijks herhaaldelijk
botsingen plaats vonden. Blijkbaar was aan de lank
moedigheid der vertegenwoordigers van het gezag een einde
gekomen en wilden zij op dien avond toonen dat de
verstoring der stedelijke rust door een troepje oproer
kraaiers niet langer zal worden geduld. Daarvoor valt
veel te zeggen, doch onverantwoordelijk is 't te noemen,
dat daarvan niet vooraf was kennis gegeven. In den
laatsten tijd kon immers geen volksvergadering plaats
hebben of geregeld trok een zingende bende door de
stad waarbij de politie steeds lijdelijk toezag zoodat
zich de overtuiging vestigde, dat onder het bestuur van
Vening Meinesz zulks was geoorloofd. Op de toch al zoo
impopulaire politie wordt nu erger gesmaald dan te voren,
een protest-vergadering zal worden uitgeschreven en de
heer Gerritsen zal waarschijnlijk in de eerstvolgende
raadsvergadering den burgemeester over het voorgevallene
interpelleeren 't Zal den heer Meinesz zeker moeilijk
vallen, den eersten aanval der politie te verdedigen, nu
haar gedrag zelfs wordt afgekeurd door ingezetenen, die
zich al lang geërgerd hebben dat het zingend door de
straten trekken straffeloos kon geschieden.
De amsterdamsche winkelbuurten zullen na 1 Januari
a. s. des avonds veel van hare gezelligheid verliezen
omdat de voornaamste magazijnen dan om negen
uur zullen sluiten. Met het oog op de winkelbedienden
is dat zeker een lofwaardig voornemen, 't Zal echter te
bezien zijn, of dit streven op den duur levensvatbaarheid
heeft, want menig winkelier, die nu heelwat tobben moet
om rond te komen zal zich bij die beweging tot ver
vroegde sluiting niet aansluiten om aldus een avonduur
te krijgen, waarin hij van de concurrentie, die hem an
ders het leven zoo zuur maakt, ontslagen te zijn. Wel
is waar beroept het Uitvoerend Comité zich »op het
weldenkend publiek dat op de meest duidelijke wijze
zal doen gevoelen, hoe afkeerig het s van een, dergelijk
egoïsme" doch wij weten allen wel, dat het publiek,
als 't na negen uur voor oen gesloten deur komt, naar
een anderen winkel gaatwaar het nog koopen kan.
Men moet bovendien niet vergeten, dat negen uur 's avonds
door een Amsterdammer vroeg genoemd wordt en het
verkeer in de hoofdstraten dan op zijn drukst is.
Dat de algemeene welvaart te Amsterdam vermindert,
heeft ook de Kon. Vereen, „liet IVederlandseh Too-
ueel" gedurende het speelseizoen 1890/91 tot haar
schade moeten ondervinden. In haar dezer dagen ver
schenen verslag noemt zij althans de hoofdoorzaak van
hare steeds teruggaande ontvangsten de toeneming van
het aantal personen, die den gang naar deD schouwburg
als een weelde leerden beschouwen, welke zij gedwongen
waren zich te ontzeggen. Als dat waar is, dan is men
geneigd zich af te vragen, of een kunsttempel als thans
op het Leidscheplein wordt opgebouwd, wel recht van
bestaan heeft.
BElittllfl. De internationale muntconferentie is don 22
door den president-minister Beernaert geopend met eene
rede. Hij achtte zich vereerd met zijne taak en deed uitko
men, dat de conferentie geroepen was de moeielijkste vraag
stukken op te lossen. Hij heette de afgevaardigdon wel
kom en verklaarde, dat Belgie schoon een klein land
belang stelt in al de vraagstukkendie de geest van
vooruitgang heeft op te lossen. Weinig onderwerpen
zijn zoo gewichtig als datwaarmede de conferentie zich
zal hebben bezig te houden. De muntkwestie raakt alle
oeconomische belangen, heeft invloed op den algemeenen
handelde beteekenis van de muntkwestie moet wel
steeds toenemen geen wissels of andere middelen kunnen
dat veranderen. De internationale rol van het munt
wezen is zeer veel grooter geworden. De stroomingen
van het kapitaal lossen zich altijd in muntstroomingen
op. De goedkoopte der transportmiddelen en de geest
van associatie doen die rol nog toenemen. Maar daar
door worden ook de nadeelige gevolgen van elke munt-
crisis grooter. Op het terrein van internationaal overleg
moet men de geneesmiddelen hiertegen zoeken. Overeen
komsten van bijna algemeene toepassing regelen de tele
grafen de posterijen en de spoorwegen. Waarom zou
hetzelfde niet met het muntwezen kunnen geschieden
De Latijnsche Unie geeft voor de natiën die tot haar
behooren reeds zulk eene nationale regeling. Deze zou
men algemeener moeten maken. Dit was ook de be
doeling harer stichters. Wel hebben in de laatstejaren
uitwendige omstandigheden de Unie gedrukten tenge
volge van het aannemen van den gouden standaard door
Duitschland heeft men de zilveraanmunting moeten
schorsen. De Latijnsche Unie verschaft onmiskenbare
diensten. Deze diensten gaan verre buiten hare grenzen
en hij geloofde, dat de Latijnsche Unie niet zou ophouden,
zonder dat er voor den algemeenen toestand een beden
kelijke schok het gevolg van zou zijn. Hij hoopte dat
de overeonkomsten omtrent de Unie als uitgangspunt
zullen dienen voor belangrijke nieuwe overeenkomsten
en dat zij de moeielijkheden en goraren aan den tegen-
woordigen toestand van hot muntstelsel verbonden uit
den weg zouden ruimen. Maar aan de Veroenigde Sta
ten moet het woord worden gelaten en aan hunne ver
tegenwoordigers kwam het toe, de zienswjjze der regeering
kenbaar te maken.
De heer Montefiore-Levy werd tot voorzitter gekozen,
die dankende voor het in hem gestelde vertrouwen
hulde bracht aan de twee onlangs overleden belgen
Pirmez en De Lavelaije, in de geheele wereld bekend door
hunne studies over het muntwezen. De amerikaansche
gezant werd onder-voorzitter.
De afgevaardigdon der Vereenigde Staten dienden den
25 de volgende besluiten in. 1°. Herstel en handhaving
van eene vaste waardeverhouding tusscben goud en zilver
en bestendig gebruik van de beide metalon als munt
zouden vruchtbaar zijn en goede uitkomsten hebben voor
alle Rijken. 2°. Deze uitkomsten zijn te verkrijgen door
afschaffing van de wettelijke beletselen die thans de
aanmunting van zilver belemmeren en door een inter
nationale overeenkomst omtrent de vaste waardeverhou
ding der beide metalen, zooals die vóór 1873 bestond en
op een grondslag door de Conferentie vast te stellen.
3°. De hoofdpunten dezer overeenkomst zouden moeten
zijn a. onbelemmerde aanmunting van goud en zilver;
b. de vaststelling der waardeverhouding van goud en
zilver als mnntmetaal; c. het bepalen van een vast recht
(zoo zulk een recht moet vastgesteld worden) voor de
aanmunting der metalen door particulieren.
Deze besluiten zijn voorafgegaan van eene toelichting,
waarin nadruk gelegd wordt op het feit, dat men in de
Vereenigde Staten het algemeen noodig acht, eene zekere
vastheid te brengen in de waardeverhouding van goud en
zilver. Daarom wordt ook nog het volgende besluit voor
gesteld De Conferentie verklaart, dat het zoer wenschelijk
zou zijn een middel te vinden, om het gebruik van zilver
als mnntmetaal uit te breiden. Een programma aan de
Conferentie aanbiedende, zijn de afgevaardigden der Ver
eenigde Staten van oordeel, dat billijkerwijze ook die der
andere Rijken gelegenheid moeten hebben, voorstellen te
doen en bespreking te voeren over een ruimer gebruik
van het zilver Zij hopen, dat de andere afgevaardigden
ook voorstellen zullen doen over deze kwestie.
De beer Rothschild diende een geschrift van elf blad
zijden in waarin breedvoerig betoogd wordtdat het
bimetalisme voor Engeland een volstrekte onmogelijkheid
is en de vraag opgeworpen wordtof het niet mogelijk
is aan het gebruik van het zilver een grooter uitbreiding
te geven en daardoor «sen nieuwe daling te voorkomen,
waarvan de noodlottige gevolgen onmogelijk te overzien
zouden zijn.
Na uiteengezet te hebben dat zijne voorstellen meer
een lapmiddel zijn dan dat zij eeno afdoende oplossing
zullen bezorgen, zegt hij, dat de regeering der Vereenigde
Staten koopster is van zilvermetaal tot een bedrag van
54.000.000 onsen per jaar. Hij stelt voordat onder
voorwaarde dat de Vereenigde Staten deze zelfde hoe
veelheid blijven aankoopen de verschillende ouropeesche
landen eene vereeniging vormen met het doel omstreeks
60.000.000 per jaar aan te koopen. Deze aankoopen
zouden gedurende 5 jaar worden voortgezet tot een prijs,
niet hooger dan 43 stuiver per ons standaard-zilver, maar
in geval de zilverprijs boven dezen prijs zou stijgen, moe
ten de aankoopen onmiddellijk gestaakt worden. Voor-
loopig moeten de bijzonderheden van dit plan door de
afgevaardigden der verschillende landen bij onderling
goedvinden worden vastgesteld.
Den 28 zijn de voorstellen van den heer Rotschild
op voorstel van den russischen afgevaardigdemede
ondersteund door den nederlandschen en den spaanschen
afgevaardigdeaan eene commissie ter overweging ge
geven welke tevens andere reeds ingediende of nog in
te dienen voorstellen zal onderzoeken. De vergadering
benoemde deze commissie en werd verdaagd tot den 2.
Ook heeft de heer Rothschild voorgesteld de wettelijke
koers van hot zilver van 2 tot 5 pd. st. te verhoogen
wat beteekenen zou dat de bankbiljetten der engelsche
Bank voortaan in zilver betaalbaar zouden zijn.
Er heeft zich eene afzonderlijke liberale partijgroep
ter linkerzijde der Kamer gevormd met dit program
1°. strijd tegen het ministerie en het clericalisme; 2°. af
wachting van de voorstellen der regeering omtrent de
grondwetsherziening; 3°. niet bevordering van het alge
meen stemrecht.
De Senaatscommissie voor de grondwetsherziening heeft
verschillende aan haar onderzoek onderworpen voorstel
len verworpen. Zij besloot, zich in de eerstvolgende zit
ting bezig te houden met een voorstel strekkende om
te bepalen dat aan het kiesrecht geen census ten grond
slag zal liggen. Met 11 tegen 6 stemmen is het stelsel
van den woningcensus goedgekeurd.
DUIT8CHI«A.BTD. In het Markische district komt
Ahlwardt die wegens laster in de gevangenis zit en
tegen wien den 29 het groote rechtsgeding aanvangt
wegens een artikel over slechte geweren, door de wapen
fabriek Löwe geleverd, met 6903 stemmen voor lid van
den Rijksdag in herstemming met den vrijzinnige Drawe
met 3913 stemmen.
Rijksdag. Aan de regeering zijn inlichtingen ge
vraagd over het in den laatsten tijd herhaaldelijk voor
gekomen feitdat op schildwacht staande soldaten hun
geweer roekeloos afschoten in de volle straat op personen,
die zich tegen hen verzetten of hen beleedigden. De
minister van oorlog antwoordde, dat hij geen aanleiding
vond het krijgswetboek in dat opzicht te herzien. Aan
wettige eischen beloofde hij te gemoet te komen.
Pruisen. De eerste lezing der belastingwetten in
het Huis van Afgevaardigden liep den 26 af. Zij werden
naar eene commissie verwezen waarna de vergadering
voor onbepaalden tijd verdaagd werd.
