Een stoere Noorman.
No. 8.
Uijf en Negentigste «Jaargang,
1893.
WOENSDAG
18 JANUARI.
Dreggen.
PARIJSCHE BRIEVEN.
FEUILLETON.
Buitenland.
i.
I B H! f Jf
r\ t. Ttn, -
ALRMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond nitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar f franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers 0,06.
Prijs der gewone Advertentlën
Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaae
breDgen in herinneringdat van gemeentewege Dreg
gen tot redding van drenkelingen zijn geplaatst
in de volgende gebouwen
a. in het politie-bureau
b. op de stadstimmerwerf
c. in de woning van den opzichter der kaasdragers
A. H. Muolinkaan het kleine Waagplein
d. in het pakhuis van den heer H. J. Bruinvis, aan
de Kaarsenmakersgracht
e. in de Zwemschool aan het Zeglis
f. in de brugwachterswoning bij de Vlotbrug
g. Friesche draaibrug;
h. in den winkel van den heer P. Blaauw Az.hoek
Ritsevoort en Kennemerpark
i. in het huis hoek Molenbuurt en Zevenhuizen be
woond door den heer H. J. Jansen
in het huis aan den Geestersingel no. 16 bewoond
door den heer C. A. Duinker.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar A. MACLAINE PONT.
14 Januari 1893. De Secretaris,
NDHOUT VAN DER VEEN.
Parijs, 6/7 Jan. 1893.
1893. Wij zijn dus in '93, het eeuwjaar van 1793 met
de guillotine, de onthoofding van den Koning en de Ko
ningin en meer dergelijke gruwelen, dus komen wij niet
in een feestelijk jaar. '92 ligt thans voor goed achter
ons, en zonder in boeken of tijdschriften te bladeren be
hoeven wij slechts de oogen te sluiten en dan gaan aan
onze herinnering niet vele vroolijke gebeurtenissen voor
bij, maar denken wij aan cholera, aan Ravachol, dynamiet-
ontploffingen, en eindelijk jaan het Panamaschandaalwelk
laatste al het andere in treurigheid overtreft, want feiten,
zooals door de Panama-quaestie aan het licht komen
doen bijzonder veel kwaad aan den burgerstand, aan den
rnstigen loqp der zaken, en kunnen eene plotselinge om
keering, hetzij teveel achteruit of te snel vooruit, bewer
ken wij kunnen daardoor teruggaan tot minder vrijheid
en ouderwetschen dwang of ook een reuzensprong maken
die ons dichter bij socialisme en revolutie brengt. '92 is
dus zeer slecht geëindigd. Behalve de schouwburgen en
de dagbladen, wolke laatste vooral de handen vol hebben,
klaagt zoowat iedereen, te beginnen met de aandeelhouders
van het Panamakanaaldie zeker liever hunne dubbeltjes
gered zagen, dan eenige groote hanzen naar de gevan
genis Mazas te zien verhuizen. Daar er veel minder win
terfeesten gegeven werden dan in andere jarenzoo
klagen de naaisters, modisten, juweliers, bloemisten, alle
takken van weelde, en de gesprekken die men overal
hoort, vooral in den spoortrein, doen ons wel is waar
denken aan politieke tinnegieters, maar geven toch een
denkbeeld hoezeer Panama nog steeds aller gedachten
bezig houdt, en dit laatste is in eene stad als Parijs
Een roman, naar het Engelsch, van Edna Lyall.
23)
Hij ontdekte dat zijn eerste indruk juist was geweest.
Juffrouw Turnour, die hem de kamer had verhuurd, was
van deftige afkomst. Zij en hare twee zusters alle
drie thans vrouwen van middelbaren leeftijd waren
de dochters van een grondbezitter, die door speculeeren
of bij wedrennen zijn vermogen had verloren. Hij was
reeds lang dood en had drie hulpelooze vrouwen achter
gelaten. Zij waren al lager en lager gedaald op den rnaat-
schappelijken laddertotdat zij niets schenen te hebben
overgehouden dan een verfijnd gevoel, dat haar het on
geluk des te erger deed gevoelen, en den stamboom dei-
familie waarop zij trotsch waren. Zij lieten zich ook
voorstaan op de bijzondere spelling van haar naam en
leefden vol zorgen in haar klein huis, veel met elkander
twistend maar vast besloten, dat niets ter wereld haar
zou scheiden. Frithiof noemde haar de drie schikgodinnen.
Hij dacht er soms over, of, na lange jaren van armoBde,
hij en Sigrid en Swanhild het ook zoo treurig zoudeu
hebben, zulk een hopeloos, koud, eentonig leven.
De drie schikgodinnen namen niet veel notitie van hun
huurder. De oudste juffrouw Turnour ergerde zichdat
zij niet had gezien dat hij ziok was, voordat zij hem de
kamer had verhuurd Juffrouw Caroline, de jongste, wilde
hem niet bedienen, omdat dit streed met hare denkbeelden
van betamelijkheid. Juffrouw Charlotte, de tweede zuster,
die meer menschelijk gevoel had dan de anderen, trachtte
hem te overreden, een dokter te laten komen.
»Neen," antwoordde hij. »Over oen paar dagen ben ik
waar men anders gewoonlijk des avonds de gebeurte
nissen van den vroegen ochtend reeds weder vergeten
heeft, een zeer ernstig teeken. Met zekere bezorgdheid
vragen wij ons alzoo af: wat zal '93 ons brengen, de
politieke barometer staat op veranderlijk en helt over
naar|storm.
Maken wij gebruik van de korte vastendagen, welke
Nieuwjaar ons aanbiedt, en laten wij ook Panama rusten.
Waarmede kunnen wij dan wel het nieuwe jaar begin
nen? Allereerst met volle zakken »bonbons" aan onze
eigene vrouw en kinderen en aan die van vrienden en
bekenden, vandaar dat deze eerste dagen ook den naam
dragen van »Trève des confiseurs".
Vervolgens koopen wij een almanak en scheurkalender
voor zooverre wij die niet van alle kanten ten geschenke
kregende hedendaagsche almanakken zijn aardig of
belangrijk, maar die van honderd jaren geleden waren
toch ook zeer curieus. Bij toeval vernam ik zoo een en
ander over deze eerste boekjes van vóór en na de revo
lutie, zoo waren daar vóór de inneming der Bastille in
1789 vier of vijf die zeer bekend zijn, als »le Messager
bofteux" (de manke boodschapper), les Liègois (de Luike
naars), le Mathieu Lansberg, 1' Almanach royal, 1' Al-
manach des Muses. Een almanak is natuurlijk een zeer
goed middel ter verspreiding van nieuwe denkbeelden
dus de voorvaderen der hedendaagsche Parijzenaars
maakten daarvan een zeer gretig gebruik en republi
keinen en Koningsgezinden zeiden er elkander duchtig
de waarheid. De »Almanach des honnêtes gens" (vaD
de brave lieden) van den dichter Sylvain Maréchal was
vooral in 1793 van groot belang, zij bevatte toen zeer
vele bijzonderheden over den dag van 10 Augustus, en
gaf de lijst van alle -.personen, die in September in de
parijsche gevangenissen vermoord werden. Een klaaglied
op Mile, de Sombreuil op de wijze van »0, ma tendre
Musette" spreekt echter in dezen almanak volstrekt niet
van het feit, dat Mile. Sombreuil het leven van haren
vader slechts redde door een glas vol bloed te drinken
op het heil der natie, aoodat men zich afvraagt, of deze
gebeurtenis eene ware is, of wel als eene legende moet
worden beschouwd. Verder hebben wij: 1'»Almanach
des prisons", waarin het leven der gevangenen tijdens
het schrikbewind wordt beschreven, 1' Almanach du
père Dnchère", 1' «Almanach du Père Gérard" van den
republikein Oollot d' flerbois, die voornamelijk bestemd
was om de boeren voor de nieuwe denkbeelden te winnen,
en een antwoord uitlokte van de tegenpartij in den Al
manach de 1' Abbé Maury". De royalisten hadden trou
wens zeer geestige boekjes, en hoewel zij den stroom niet
konden keeren, zoo spotten zij toch met hunne tegen
standers en maakten allerlei rijmpjes op de nieuwe wetten
en de republikeinsche afgevaardigden.
Bleef het maar altijd bij zulke geestige spotternij, maar
wij weten helaas al te goed, dat de vroolijkheid niet al
tijd duurde en er vele bloedige tooneelen op volgden.
Keeren wij tot het heden terug, dan verliezen wij al
dadelijk een zeer verdienstelijk schrijver, Albert Delpit
geheeten, die, hoewel in Amerika geboren, toch door zijn
talent als schrijver, door zijne echt parijsche manieren,
en ook door zijne dienstneming in het fransche leger
weder in orde. Het is slechts een beetje koorts. Ik kan
geen doktersrekening betalen."
Zij zag hem medelijdend aan zij wist zelve, wat ar
moede was.
Misschien is de ziekte u gezondenopdat gij tijd
zoudt hebben, na te denken," zeide zij bedeesd.
Zij was een klein, tenger vrouwtje, dat veel had van
eene witte muis, maar Frithiof had spoedig bemerkt, dat
zij de eenige was van de drie, van wie hij eenige hulp
ken verwachten. Zij werd steeds door de anderen beknord,
gedeeltelijk omdat zij zacht en bedeesd was, gedeeltelijk
omdat zij in den laatsten tijd zekere godsdienstige mee
ningen had omhelsd warrop de twee anderen met de
diepste verachting neerzagen.
Frithiof was in geene stemming om aan hare welge
meende pogingen, hem te bekeeren, te gemoet te komen
en luisterde gewoonlijk naar hare redeneeringen over den
jongsten dag met de koelste onverschilligheid. Zij wan
hoopte er aan, zijne belangstelling op te wekken.
»Ach zeide zij dan, bedroefd haar hoofd schuddende
als zjj de kamer verliet, »ik heb de zekerheid, dat ik op
den jongsten dag tot de uitverkorenen zai behooren, maar
van u ben ik volstrekt niet zeker."
De oudste juffrouw Turnour bekommerde zich volstrekt
niet om zijn zieleheilzij dacht alleen aan het gevaar
dat zij liepen, dat hij de huur niet zou kunnen betalen.
»Ik hoop maar, dat het geene besmettelijke ziekte is,"
zeide zij minstens twaalf maal op een dag.
Juffrouw Charlotte zeide niets, maar in stilte dankte
zij den hemel, dat zij het niet was geweest, die hem de
kamer had verhuurd.
ELFDE HOOFDSTUK.
Eene crisis.
Geen lijden is zoo bitter als hetgeen wij gevoelen, dat
een gevolg is van ons eigen verkeerd besluit. Lijden tenge
volge van onze zonde is geheel iets anderswij gevoelen
tijdens den oorlog van het jaar '70, beschouwd mag
worden als een echte Franschman. Op negentienjarigen
leeftijd kwam Delpit naar Parijs, en begon zijne letter
kundige loopbaan in »Mousquetaire" en *>d' Artaguan",
twee couranten, welke door den ouden Dumas waren op
gericht. Tijdens het beleg van Parijs verdiende hij door
zijn moedig gedrag het Kruis van het Legioen van Eer.
Het meest bekende zijner werken is »Le fils de Coralie",
een drama hetwelk in 1880 met buitengewoon succes in
het Théatre du Gymnase vertoond werd, en verder kunnen
wij wijzen op zijne talrijke romans Le Mariag d' Oedette,
Père Martial, Mademoiselle Bressier, Thérésine, enz. enz.
Delpit had zich eindelijk overwerkt, hij^leed veel aan
slapelooze nachten, daarom nam hij zijne toevlucht tot
morphine, welk vergif steeds langzaam, doch zeker doodt.
Moeten wij thans nog spreken over den Meeting in
Tivoli-Wauxhall in de rue de la Douane, welke verga
dering uitging van het dagblad La libre Parole (het
vrije woord) van den bekenden anti-semiet Edonard Dru
mout. Wij waren daar gisteravond niet aanwezig, eens
deels omdat wij niet zeer gesteld zijn op dat eeuwige
geschreeuw tegen de joden, en ook omdat wij wel dachten
dat het niet zonder vechtpartij zou afloopen. hoe het
juist zoo kwam is niet duidelijk, maar na de redevoe
ringen van den markies de Morés, wel bekend door zijn
duel met den ongelukkigen israëlitischen officier Maijer,
van Guérin, redacteur aan de »Libre Parole" en eenige
anderen, ontstond plotseling eene verwarring, iwaarop
wel honderd politieagenten de zaal binnenstormden, en
er zoo geducht huis hielden, en zoodanig op het publiek
lossloegen, dat zelfs een zoozeer bezadigd dagblad als
»Petit Journal" er hedenmorgen met de grootste ve ront-
waardiging over spreekt. Het gevolg bleef niet uit, zoo
wel in de zaal als op straat werd heftig geschreeuwd
en geroepenweg met de politie, leve Frankrijk, weg
met de joden (alsof die het helpen kunnen) leve Morés, de dood
aan de dieven enz. enz. Voor de eerste maal sinds het
Panamaschandaal in de wereld kwam, breidde zich de
beweging tot de openbare straat uit.
Zonder pessimist te zijn, kunnen wij toch zeggen het
jaar '93, dus de centenaire van het gruweljaar '93, begint
slecht.
J. M. T.
BEIiCrlE. Te Deynze in Oost-Vlaanderen zijn den
11 vijf jongens en meisjes tusschen de 15 en 18 jaren,
die zich op de Lijs over het ijs waagden, er door gezakt
en verdronken.
In de voorstad van Brussel Saint-Gilles is tegen den
29 door de raadsleden eene volksstemming uitgeschreven
over de stemrecht-kwestie waaraan alle meerderjarige
mannen der gemeente mogen deelnemen,
In de voorstad van Brussel Molenbeek is de groote
lampenpittenfabriek van van den Bemden afgebrand. De
schade wordt begroot op f 150000. De koude was zoo
hevig dat het water in de pijpen der brandspuiten be
vroor, waardoor de pijpen braken.
In de vereenigde zitting van Kamer en Senaat tot
beoordeeling van het wetsontwerp tot herziening der
eenigermate, dat wij het hebben verdiend. Maar te over
haast een besluit te hebben genomen, of te hoopvol, of
onder eene verkeerde voorstelling, en dan te vinden/dat
het besluit smart en verdriet veroorzaakt, dit is erg hard.
Het was het bewustzijn van zijn eigen misslag, wat
Frithiof martelde in deze lange, eenzame uren. Als hij
er maar op had aangedrongen, dat hij te Barnholm
dadelijk met Blanche's oom moest spreken, of haren vader
schrijven, dan zou misschien alles goed zijn gegaan
zjjn vader zou nog hebben geleefd, het faillissement zou
zijn voorkomen, Blanche zou de zijne zijn geweest. Tel
kens ^opnieuw overdacht hij, wat had kunnen gebeuren
als hij niét zoo vol hoop en vertrouwen geweest was. Hij
kon zich nu niet begrijpen, waarom hij niet tegelijk
met Blanche naar Engeland was gegaan. Het kwam hem
ongelooflijk voor, dat hjj in Noorwegen was gebleven
alleen om zijn een-en-twintigsten verjaardag te vieren
of dat hij zich had laten bewegen niet met de Morgans mede
te gaan, omdat de heer Morgan tot October uit de stad
zou zijn. Zijn vertrouwende natuur had hem bedrogen
evenals zijn vader was bedrogen geworden door zyn
vertrouwen op de IJslandsche expeditie. Vertrouwende men-
schen moeten hunne ervaring met smart en verlies betalen.
Op Zaterdag morgen was hij bijna weder als vroeger,
wat zijn physieke kracht betrof en zijn verstand was
helder genoeg om van het vruchteloos denken over het
verledene af te zien en met zekere belangstelling zich
af te vragen »Wat moet er nu worden gedaan Alles
is nog niet verloren, wanneer wij ons deze vraag kunnen
stellen het vragen alleen prikkelt ons tot handelen, al
weten wij nog niet, welke richting wij moeten inslaan.
Toen juffrouw Charlotte naar haren patiënt kwam zien,
vond zij hem tot hare verbazing op en gereed.
»Wat!" riep zij uit. Zijt gij weder wel?"
Heel weldank u," antwoordde hij op den ietwat
kooien toon die hem in den laatsten tijd tot gewoonte
was geworden. »Hebt gij een courant in huis, die gjj
mij zoudt willen leenen
IA
Telefoonnummer3