I
(1
F
Binnenland.
m
Jm
r
grondwet verklaarde de heer Woeste, namens de com
missies der rechterzijde, dat hij, zonder vijandig gezind
te zijn tegen het regeeringsvoorstel, van oordeel was,
dat een census van tien francs en het beginsel van be
kwaamheid, volgens het ontwerp van den heer Frère,
goede grondslagen zouden zijn voor het kiesrecht. De'
voorzitter der Kamer, Delantsheere, was het op sommige
punten met den heer Woeste eens eenige Senaatsleden
waren van dezelfde meening. De minister Beernaert
verdedigde met nadruk het ontwerp der regeering.
DUITSdUjAflTD. Den 12 kwam de legerwet voor
het eerst in behandeling in de commissie van den Rijks
dag en de Rijkskanselier von Caprivi was tegenwoordig
om de algemeene beraadslagingen daarover in te leidem
Graaf Caprivi verzocht alleen geheimhouding van de sta
tistische opgaven betreffende Duitsehland's strijdkrachten.
Aan zijne niet onder geheimhouding uitgesproken rede van
twee uren wordt het volgende ontleend. Het Drievoudig
Verbond heeft eene vredelievende strekking, maar is zwak
ker dan zijne vermoedelijke tegenstanders, Rusland en
Frankrijkwaarbij zich ook Denemarken zou kunnen
voegen, omdat wel de Koning van Denemarken vriend
schappelijk gezind ismaar niet de hofpartij, waarvan
de Koningin de ziel schijnt te zijn, die Sleeswijk terug
verlangt. De onzekere toestand in Frankrijk levert ge
vaar op en dat gevaar wordt grooter, zoo daar een dic-
tactor in het leven mocht optreden. Rusland zou zich
dan nog eerder met Frankrijk verbinden. Dat er tusschen
die twee Rijken militaire afspraken bestaan, wordt, niet
betwijfeld.
Eene daling van Franknjks bevolkingscijfer is onwaar
schijnlijk en Rusland zal nog jarenlang de grootste mili
taire macht in Europa blijven. De historische zucht van
Rusland om over de Balkan te gaan moet altijd door
Oostenrjjk worden tegengegaan. Wil Rusland daarom
Oostenrijk aanvallen dan wordt ook Duitschland als
Oostenrijks bondgenoot aangevallen. Vandaar het zeggen
de weg van Rusland naar Konstantinopel loopt door de
Brandenburger Poort.
Een oorlog met Rusland echter zou Duitschland dadelijk
ook in een oorlog met Frankrijk wikkelen en daarom
moet het zich op een veldtocht »met twee fronten" voor
bereiden. Prins Bismarck had jarenlang, maar te ver
geefs, getracht zulk eene eventualiteit te voorkomen.
Het Drievoudig Verbond was daarvan het gevolg en
hoewel nog steeds hernieuwd, zoo moet toch rekening
worden gehouden met de mogelijkheid, dat het eens niet
hernieuwd wordt.
De militaire zijde van het vraagstuk wordt door ver
schillende factoren beneerscht1°. het bevolkingscijfer
het Drievoudig Verbond beschikt over 10 millioeu inen-
schen minder dan zijne vermoedelijke tegenstanders2°.
de geldelijke krachtendie mogen gelijk geacht worden;
3°. de waarde van den soldaat; het is eene dwaling,
de russische soldaten te beschouwen als van mindere
hoedanigheid; 4°. de grenstoestanden; Duitschlands ooste-
^ïjke grenzen zijn niet geschikt voor eene defensieve
houding, beter is in dat opzicht de westelijke grens; 5°.
het aantal troepen, dat bij de vermoedelijke tegenstanders
een miljoen grooter is; 6°. hunne bewapening en oefening,
die gelijk staat. En hoewel de oostenrijksche, zoowel
als de italiaansche troepen, voortreffelijk zijn, zoo lijden
zij beiden aan te zwakke vredesformatiën. Ook het
duitsche leger heeft zijne zwakke zijde in zijne reserve-
formatiën zonder kader. Mede zouden de oostelijke
vestingen door landweer van den tweeden ban of door
landstorm bezet moeten worden. Het zou noodlottig
kunnen worden op de hoogere waarde der duitsche troe
pen te rekenen.
De duitsche oorlogsvloot is wel tegen de russische
opgewassenmaar anders wordt de "toestand, als de
fransche vlootop Deuemarken steunende mede in de
Oostzee verschijnt. In de Middellandsche zee zou Oos
tenrijk zich moeten bepalen tot verdediging zijner kust
en Italië Engelands ondersteuning niet kunnen missen.
Van daar prins Bismarck's pogingen om eene toenadering
tusschen Engeland en Italië te bewerken.
Aangaande Italie's hulp te land merkte hij opdat
het daarvoor het gebruik der oostenrijksche spoorwegen
noodig zou hebben en dat Oostenrijk onzijdig zou moeten
blijven, zoolang Duitschland alleen door Frankrijk werd
aangevallen. Wel is de fransch-italiaansche grens voor
Italië gunstig, maar toch blijft Italië hoogst kwetsbaar
zoolang de Middellandsche zee niet vrij is.
Den 13 verklaarde Eugen Richter, dat de stelling van
Duitschland bij een oorlog in de toekomst gunstiger was
dan Caprivi beweerde. Deze had de rol, door Enge
land, Iurkije en de Balkanstaten bjj zulk een krijg te
spelen, buiten rekening gelaten. De tegenwoordige ver
warring in Frankrijk en de val van Freycinet zijn in
het voordeel van Duitschland. De regeering moet zich
met het aanbod van den Rijksdag vergenoegen, anders
komt er een strijd tusschen parlementarisme en absolutisme.
Caprivi antwoordde^ hierop, dat hij het betreurde, dat
zijne jongste verklaringen verkeerd begrepen waren
vooral in zooverre zij betrekking op Denemarken hebben.
In den toestand van Europa is sedert 1880 weinig ver
andering gekomen. Op eene krachtige hulp van de
Balkanstaten durfde het Drievoudig Verbond niet bouwen.
De val van Freycinet beteekende weinig; deze trachtte
eenvoudig de duitsche logerregeling na te volgen.
Verder sprak hij over de buitenlandsehe staatkunde. °Hij'
behandelde den toestand van Frankrijk en noemde dien
hachelijk. Dat gedeelte zijner rede werd met gesloten
deuren^ behandeld. Het Noord-Oostzeekanaal was volgens
Caprivi voor de marine voordeeligmaar eischte°een
leger om het te beschermen.
De afgevaardigde Stumm stelde voor, de kosten van
de legerhervorining te dekken door een tabaksmonopolie.
Bebel geloofdedat Oasimir Périer de monarchie in
Frankrijk zou herstellen. In dat geval zou Duitschland
met Irankrijk een beslissenden krijg hebben te voeren.
Alle klachten moesten dus met het oog op dien strijd
gespaai d worden en men diende tot de invoering van
een volksleger over te gaan.
Den 13 viel, zoowel in het oosten als in het zuiden
des Rijksveel sneeuwwaardoor groote vertraging in
het spoorwegverkeer ontstond.
Rijksdag. Den 14 is de interpellatie over de werk
loosheid afgeloopen. In den loop der beraadslagingen
herhaalde minister Bötticher, dat de nood niet zoo groot
was, dat de tusschenkomst van den Staat noodig werd
De uitvoer is sinds 1891 gestegen, vooral wat aangaat
de voortbrengselen der saksische nijverheid. Zelfs te
Hamburg is het werk toegenomen en werd het loon
hooger. Op het platteland was mede werk genoeg. Tegen
den 16 werd de belasting op den brandewijn aan de
orde gesteld.
KAAKSfiS.JM. In de zitting der commissie van
enquête van den 13 vroeg de heer Maujean het nagaan
der verklaringen, door den heer de Lesseps afgelegd voor
het Hof betreffende de uitdeeling van 1.424.000 fr. aan
naamlooze bons. Hij verlangde ook, dat nagegaan zouden
worden de dagteekeningen der aan Herz toegekende bons.
De heer Humbert, met de gerechtelijke likwidatie van
den boedel van Reinach belast, deelde mede, dat eenige
stukken gevonden waren waarin de commissie belang
zou kunnen stellen, o. a. drie talons en vele stukken
papier met namen en cijfers. Ook was het dossier van Herz
over de telephonen teruggevonden en hij zou den pro
cureur-generaal verzoeken beslag op die stukken te leggen.
Hieronymus, het hoofd van de afdeeling boekhouding
der Maatschappij, werd ondervraagd over de naamlooze
bons. De voorzitter merkte opdatals men eerlijke
gil USB»»
»Zeker," zeide juffrouw Charlotte en haar gelaat hel
derde op toen zij haastig de kamer verliet.' Zij kwam
terug met het orgaan van de godsdienstige secte, waar
toe zij behoorde. »Ik geloof, dat dit uw belangstelling
zal opwekken," zeide zij bedeesd.
»Ik gevoel voor niets belangstelling," zeide Frithiof
droog. Al wat ik verlang, is de advertenties door te
zien. Ik bedank u voor uwe moeite, maar dit is niet
wat ik noodig heb."
ijt gij wel zeker dat gij weet, wat gij werkelijk
noodig hebt?" vroeg zij ernstig.
Als zij niet blijkbaar zoo oprecht was geweest, zou hij
hebben uitgesproken wat hem op de lippen lag»geld
heb ik noodig," maar er was geen zweem van huichelarij
bij haar en ten spijt van zijne bitterheid had hij nog veel
van zijne Noorweegscbe beleefdheid behouden.
»Gij begrijpt," zeide hij met een flauwen glimlach,
_»als ik geen werk vind, kan ik mijn huur niet betalen
ik moet dus geen tijd verliezen om eene betrekking te
zoeken."
Het woord »huur" deed juffrouw Charlotte denken aan
hare oudste zuster en zij besloot voorloopig over het
andere onderwerp te zwijgen. Zij bracht hem een dagblad
en met een zucht van teleurstelling nam zij het
eerste blad weder mede Frithiof overlatende aan
de weinig opvroolijkende studie van de rubriek vacante
betrekkingen."
Helaas wat was zij kort in vergelijking van de »Aan-
biedingen
Er werd oen reporter voor een dagblad gevraagd, »ge-
heel op do hoogte van zijn taak"; Frithiof gevoelde, dat
hij dit niet was. Een heer werd gevraagd voor de ver
spreiding van een weekblad, doch hij moest niet alleen
ijvermaar ook ondervinding bezitten. Agenten werden
gevraagd voor stalen pennen, toiletzeep en jongenskleede-
renmaar zij, die niet reeds in het vak werkzaam waren
geweestbehoefden zich niet aan te melden. Zelfs eene
advertentie voor een billardmarkeur bevatte de noodlot
tige woorden, »aan dit werk gewoon."
Wordt vervolgd.
L -7 —•••-< vvi i ij IV
zaken voor heeft, men zich niet met zooveel geheimzin
nigheid omringt. Deze getuige was vast besloten, niets
ten nadeele van de Maatschappij mede te deelen.
Aan Reynier, den kassier der Maatschappij, die daarna
als getuige gehoord werd, verwijt de voorzitter, dat hij
niet wist, aan wien een bon van 500 000 francs was
uitbetaald.
Bondait, chef de bureau, wist zich evenmin de namen
te herinneren van hen, aan wie chèques waren betaald,
dat de voorzitter zeer vreemd vond (langdurig gedruisch.)
De Lesseps gaf inlichtingen over de 1.424.000 francs
bons aan toonder. Er was 375,000 francs voor Baïhaut
en 600,000 voor Herz afgegaan. Het overige diende
voor verschillende andere personen.
Vervolgens werd de bankier Hugo Oberndörffer ge
hoord, die verklaarde deel te hebben uitgemaakt van
het waarborg-syndicaat. Hij ontving omstreeks 1.620.000
francs. Op een nadere vraag van den voorzitter ver
klaarde hij nog 2,049,090 francs commissie te hebben
genoten van de combinatie voor de premieleening. Vol
gens hem deed de Maatschappij een prachtige operatie
en waren de bewezen diensten niet te duur betaald.
Over deze zaak was geene briefwisseling gevoerd. Hij
ontkende iets genoten te hebben, om op de Beurs invloed
uit te oefenen. De Lesseps verklaarde aan hem de be
doelde bedragen te hebben gegeven zoowel om zijne
plannen, als om te beletten, dat hij op de Beurs tegen
hem speculeerde.
Noaillac, ingenieur bij de ijzergieterijen te Chatillon
en Commentry, verklaarde steeds te hebben moeten strij
den tegen de eischen der aannemers, die ondanks zijn
advies van de ingenieurs der Maatschappij steeds gelijk
kregen.
Martin Etienne verklaarde zijn ontslag als algemeen
secretaris der Maatschappij te hebben genomen, omdat
zijne goedkeuring niet wilde schenken aan de over
20 millioen loopende overeenkomst met Bireau-Varille
die in de plaats kwam van diemet de Nederlandsch-
EDgelsche Maatschappij.
Joly, getuige a décharge, verklaarde, dat Ferdinand
de Lesseps hem mededeelde, dat elke vierk. el uitgegraven
grond op 20 francs kwam.
De voorzitter kwam daarna terug op de zaak der boas
aan toonder en verzocht den expert Flory inlichtingen
te geven over den aard dezer bons. Deze antwoordde
dat slechts een klein gedeelte dier bons geteekend was
door henaan wie ze werden uitbetaald De Lesseps
zeide, dat twee bons wareu geteekend door Arthur Mayer,
den directeur van de Gaulois. De voorzitter herhaalde
daarop, dat van de 1.424.000 francs betaald was 375,000
aan Baïhaut600.000 aan Herz100.000 aan Mayer,
30.000 aan Oberndörffer.
De minister van financiën heeft bij de Kamer een
wetsontwerp ingediendwaarbij de Bank gemachtigd
wordt om biljetten uit te geven tot een bedrag van
4000 millioen francs of 500 millioen francs meer dan
tegenwoordigbenevens het ontwerp tot invoering eeuer
beursbelasting.
De Paus heeft aan den heer de Mun, naar aanleiding
van zijne jongste rede een brief gerichtwaarin hij de
reeds gegeven raadgevingen herhaalde, volgens welke
allen van gezond verstand en van goeden wille met den
thans vastgeïtelden regeeringsvorm tevreden moeten zijn.
ie Panjs is het zoo koud dat meerdere personen in
de laatste dagen op straat ineengezakt en dood gebleven
zijn o. a. koetsiers op den bok van het rijtuig
Mevrouw de Reinach echtgenoote van den afgevaar
digde, heeft geweigerd, de nalatenschap van haren vader
baron de Reinach te aanvaarden.
Den 15 werd te Lyon door de anarchisten eene ver
gadering gehouden, onder het voorzitterschap van markies
de Morés waar zulk een geweld gemaakt werd dat de
Mores^ zich te nauwernood verstaanbaar kon maken. Bii
het uiteengaan der vergadering werden eenige personen
die weigerden door te loopen in hechtenis genomen.
De minister van buitenl. zaken Ribot heeft aan den
russischen gezant von Mohrenheim zijn diep leedwezen
betuigd over de omstandigheid, dat twee fransche bladen
eene lasterlijke aantijging tegen hem overgenomen had
den uit buitenlandsehe bladen, wier berichtgevers ver
bannen zouden worden Dit laatste is werkelijk geschied.
In eene op den 15 te Parijs gehouden vergadering
van aandeel- en obligatiehouders der Panamamaatschappij,
welke door 400 personen werd bijgewoond, werd besloten
eene commissie af te vaardigen naar de regeering ten
einde te trachten machtiging te verkrijgen tot heroprich
ting dier Maatschappij.
In den lijkoven te Kopenhagen
is het eerste lijk verbrand.
EA«EIiAA». Bij verordening van het landbouw
aepartement is het verbod van den 2 betreffende het
vervoer van vee uit Londen ingetrokken.
OOITEJfBIJK-HOJieARIJE. De socialisten
te Weenen hebben besloten den eersten Mei op de ge
wone wijze te vieren.
SPAAJE. Met ingang van 15 Februari is het uit
sluitend recht tot vervaardiging, vervoer en verkoop van
lucifers in dit Rijk verleend aan een daartoe ge vormden
bond van fabrikanten van dat artikel. In verband daar
mede wordt de invoer van buitenlandsehe verboden.
TURKIJE. De engelsche gezant heeft bij de Porte
aangedrongen op behartiging der engelsche belangen in
!em"4zï? .en verz°cht het adres der spoorwegmaat
schappij Smirna-Aidin, betreffende verlenging der lijn
tot aan Kossia, in overweging te nemen.
JAa AA. Ie Osaka ontstond brand in eene spin-
fabuek, die met nog 275 huizen in de asch werd gelegd.
Honderd vijf en twintig personen kwamen daarbij om
het leven.
MAROKKO. De Sultan heeft in antwoord op En
geland s ultimatum voldoening verleend voor den moord
op den engelschman gepleegd.
VEREENIEOE STA TEA. Een exprestrein op
den Chicago-Eriespoorweg is den 13 bij de halte van
de 55 straat op een trein van den Chicago-Illinois ge-
stooten, welke vol van reizigers der voorstad was. Drie
wagens werden vernield en de overblijfselen vlogen in
brand. Achttien personen werden zwaar gewond. Enkelen
bekwamen brandwonden.
Tweede hamer.
Kamers van Arbeid.
De heeren Pijttersen en Schimmelpenniuck van der Ojje
hebben aan de Tweede Kamer de memorie van antwoord
ingezonden op de afdeelingsverslagen over hunne wets
voorstellen betrekkelijk a. de instelling van Kamers van
Arbeid en Nijverheid en b. do oprichting van Kamers
van Arbeid. Laatstgenoemde heeft bij zijne memorie oen
antwoord gevoegd op de memorie van den heor Levy. De
gevoerde gedachtenwisseling heeft de voorstellers geleid tot
samensmelting van de beide ontwerpen tot één gemeen
schappelijk wetsvoorstelbij de samenstelling waarvan
op den voorgrond gestaan heeft het ernstig streven om
met handhaving van eigen beginselen voor zoover het
hoofdpunten betrof door toenaderingdaar, waar deze
noodig en mogelijk bleekhet vereenigen van beide
voorstellen mogelijk te maken.
In de afgeloopen week is te Amsterdam en te
Linschoien één persoon aan aziatische cholera overleden.
De Hooge Raad heeft den 13 de vordering van
een schipper tegen den Staat der Nederlanden tot ver
goeding der schadedoor hem geleden ten gevolge van
het vastraken van zijn vaartuig op een door de Maat
schappij tot exploitatie van Staatsspoorwegen in de rivier
de IJsel boven de spoorwegbrug bij Zutphen gemaakte
waterkistwelk werk niet door eenig kenteeken was
aangeduid ontzegd. De vraagof de Staatals
eigenaar der rivier, verplicht was dat werk op te ruimen,
werd ontkennend beantwoord.
Den 13 heeft de directie der marine te Willems
oord aanbesteed het onderhoud der verschillende dok-,
sluis- en andere waterwerken van het maritieme etablis
sement aldaar. Van 14 inschrijvers was de heer G. D.
van Doorn te Amsterdam voor f 9950 de laagste.
Den 14 heeft de Koningin-Regentes een bezoek ge
bracht aan den franschen schouwburg te 's-Gravenhage
waar de Lohengrin werd opgevoerd.
- Bij kon. besluit van den 14 is, met ingang van 1
April a.B., aan den heer mr. E. A. Jordens op verzoek
eervol ontslag verleend als burgemeester van Haarlem,
met dankbetuiging voor de vele en goede diensten, door
hem in die betrekking bewezen.
Den 14 bleven te Amsterdam voor het rijden
om het Wereldmeesterschap ten slotte vier personen
over, namelijk Fredericksen, Ericsson, Halverson en Eden
van Haarlem. Edeu legde de baan van 500 el af in
51'/s sec., Ericsson in 52 sec., Fredericksen in 521/s sec.,
Halverson in 42 sec. Bij den wedstrijd op eene baan
van 10000 el won Fredericksen (Christiania) den prijs.
De baan werd afgelegd in 20 min. 21% sec. Eden viel
bij de eerste rondte en reed niet meer. Des avonds
werd Eden te Haarlem feestelijk ingehaald.
*4
