Stadsberichten.
Beurs- en Marktberichten.
BURGERLIJKE STAND.
zeven bijna zeker eene machtelooze regeering in het
leven roept, omdat geene der partijen alleen sterk ge
noeg is om eene meerderheid in het parlement te brengen.
Yan daar, dat bij de stembus aan een zeer groot getal
kiezers slechts wordt overgelaten tusschen twee kwaden
te kiezen en eene kleine minderheid van kiezers hunne
stemmen uitbrengen kan overeenkomstig hare overtuiging.
Ik ben overtuigd, dat een toekomstig geslacht, ge
lukkiger dan wij, omdat het minder egoïstisch zal zijn
dan wij, lachen zal met onze stembussen, en op ons
meerderheids-recht neêr zal zien met dezelfde oogen, als
wij neörzien op sommige instellingen der Midden-eeuwen.
Is het stemrecht slechts een middel, dan is de eerste
vraag waartoe En het antwoord het is een middel,
een op zich zelf slecht middel, maar wij kennen geen
beter om de regeering en de maatschappelijke klasse,
waaruit de regeerders voortkomen, te dwingen tot plichts
betrachting, dat is tot een bestuur, dat rekening houdt
met de geheele natie, met al hare belangen.
Het is eene sterk overdrevene, maar helaas niet geheel
ongegronde klachte, dat de tegenwoordige regeling van
het kiesrecht aan dien eisch niet voldoet.
Is dat waar, heeft zich een deel der maatschappij te
beklagen over het regeeringsbeleid van hen die door
de tegenwoordige kiezers aan het bewind zijn gebracht
en aan hst bewind worden gehouden, dan is er voldoende
grond om de regeling van de kiesbevoegheid te veranderen.
Maar in*welken zin Tot hoever Moet men die verbete
ring zoeken in beperking, dan wel in uitbreiding van het
kiesrecht Dit is de vraag die beantwoord moet worden
»Men moet het kiesrecht geven aan iedereen, die er om
vraagt, als hij niet bedeeld, veroordeeld of minderjarig
is," is geen antwoord. Aan den bedelaar van beroep w e 1,
aan den eerlijken arbeider, die door ziekte gedwongen is
geworden tijdelijk hulp te vragen bij eene liefdadige in
stelling niet; aan iederen oplichter, iederen flesschen-
trekker wel, mits hij maar tot eene kortere straf ver
oordeeld is dan vier jaar; maar aan iemand, die misschien
onschuldig, in preventieve hechtenis zich bevindt niet;
aan den loteling onder de wapenen niet, aan denzelfden
loteling, als hij met groot verlof is, wel, enz. Deze
wijsheid, te lezen in artikel 5, 6 en 7 der wet is, met
alle eerbied voor de regeering zij het gezegd, betwist
bare wijsheid".
Van haar standpunt, meenende dat het kiesrecht niet
kan worden geweigerd aan hem die er om vraagt, moest zij
tot onvoorwaardelijk algemeen stemrecht komen, daar
zij blijkbaar geen gewicht hecht aan de grondwettige
kenmerken van welstand en ontwikkeling.
De regeering heeft hier het liberale standpunt verlaten
en is overgezakt naar den Rousseau'schen kant.
Voor ons liberalen, laat het zijn ouderwetsche liberalen,
is in abstracto de staatsvorm bijzaak. Wij zien in ons
vorstenhuis een hechten, ja den eenigen waarborg tegen
overheersching van de eene partij over de andere, de
eenige waarborg tegen minderheids-onderdrukking. Maar
in theorie achten wij den staatsvorm bijzaak, de maat
schappelijke organisatie hoofdzaak. De economische vraag
stukken gaan boven de politieke, iodere regeering is goed,
die de vrije niet de bandelooze ontwikkeling van
de maatschappelijke krachten toelaatwelke staatsvorm
de maatschappij aanneemt, is onverschillig, overal daar
waar de economische toestanden gezond zijn en goed
werk gevraagd wordt voor goed loon.
Het komt mij voor dat bovendien op dit oogenblik
geene politieke redenen voor de wijziging van het kies
recht zijn aan te voeren.
De nederlandsche staat wordt naar behooren bestuurd,
onze ambtenaren zijn bekwaam en eerlijk, onze rechters
zijn onpartijdig, onze staatslieden onomkoopbaar. Het kan
nooit van onze kieswetgeving worden gezegd, dat zij de
slechtere elementen der maatschappij naar boven heeft
gebracht. Dit is groote lof!
De fouten die er zijn, en die kunnen en moeten worden
weggenomen, zijn grootendeels van technischon aard; daar
van is herstel en verbetering alleen te verwachten van des
kundige hand, mendenke bijv.: aan vereenvoudiging van het
proces-rechtde anderen hangen zoo zeer te zameu met
de menschelijko natuur, het gebrekkige van alle menschen-
werk dat het niet wel is intezien, hoe en waarom an
dere personen dezelfde taak beter zouden verrichten.
Zijn er dan economische redenen Op die vraag ver
mag ik voor mij niet ontkennend te antwoorden.
In de laatste dertig jaren hebben stoom en electriciteit
zulk een diep ingrijpenden invloed gehad op hot maat
schappelijk levenvermoedelijk staan wij slechts aan
den aanvang van een tijdperk dat nog grootero storingen
brengen zal in de maatschappelijke productie de elec-
trische werktuigkunde is nog eene wetenschap in hare
kinderschoenen dat wij ons niet kunnen ontveinzen, dat
er behoeften zijn ontstaan, rechten en belangen zijn ge
boren die met ons tegenwoordig kiesrecht niet kunnen
worden bevredigd, en niet voldoende worden geëerbiedigd.
De Staat, dat is de regeeriug en de vertegenwoordiging,
kan zich niet onttrekken aan een onderzoek van de wij
zigingen welke in de wetgeving behooi'en te worden
gebracht ten gevolge van de geheel veranderde verhouding
tusschen die klassen der maatschappij die medewerken
tot de voortbrenging.
Om wijziging en verandering wordt in de eerste plaats
gevraagd door de arbeidende klasse, en juist deze klasse
wordt door de tegenwoordige regeling van het kiesrecht
niet bereikt.
Tegen de thans bestaande vertegenwoordiging is het
wantrouwen der volksklassen wakkei geroepen.
De arbeidende klasse heeft geen donkbeeld van de be
zwaren, die de verwezenlijking barer sociale droomen in
den weg staan.
De regeerende klasse hoeft geen helder inzicht in de
grieven van den werkman.
Over en weêr wordt onrechtvaardig geoordeeld en on
juist beschuldigd.
Zie daar voldoende gronden voor de uitbreiding van
het stemrecht. Eene meer actieve medewerking van do
arbeidersklasse tot het werk der regeering is noodig en
rechtmatig.
Maar is daarmede het ontwerp der regeering gewettigd?
Integendeel. Het loopt het te bereiken doel voorbij.
Het schopt eene menigte onrijpe kiezersmenschen
zonder ondervindiug en zonder kennis, in den leeftijd,
waarin zij een gemakkelijke prooi zijn van volksmenners,
van die volksvrienden," die langs den rug des volks
naar boven klimmen in eenen leeftijdwaarin zij toe
gankelijk zijn voor illusiën en drogredenen, waarin hun
de ballast ontbreekt, die alleen de ondervinding geeft.
De leeftijd, waarop de mensch zijne volle rijpheid be
reikt waarin hij de lessen van het leven heeft leeren
begrijpen, de dertigjarige leeftijd, behoort voor allen de
leeftijd te zijnwaarop het kiesrecht wordt verkregen.
Zelfstandig handelende en zelfstandig denkende kiezers
hebben wij noodig.
Daarentegen komt mij de eisch, dat een kiezer zal
kunnen lezen en schrijven overbodig voor. Die eisch
maakt het stemmen noodeloos tijdroovend en omslachtig,
en levert geene enkele waarborg op. Het getal dergenen
die niet kunnen schrijven neemt blijkens de statistiek
met den leeftijd toe, dank zij de talrijke beroepen, waarbij
schrijven eene zeldzaam voorkomende bezigheid is.
Wel hecht ik daarentegen aan den eisch van sociale wel
vaart. Wil de stem van den werkman tot haar recht
komen en geëerbiedigd worden, zooals die verdient
dan mag hij niet verward kunnen worden met de 3tem
van die menigte, die zich ophoopt in de groote steden,
die, beneden don arbeider staande, van niets zoo bang is
als van werken. Mit thaten ruit rathen, is een goede
oude spreuk. Ik zoude daarom gaarne zien, dat het dra
gen van eenig bedrag in eenige directe belasting
gemeentebelasting daarin uitdrukkelijk begrijpende als
kenmerk van maatschappelijken welstand werd aangenomen.
Zoo heb ik de mij door het bestuur gegeven gelegen
heid tot bespreking van de voorgestelde kiesrechthervorming
gebruikt om uwe aandacht te vestigen op de beginselen,
die mij de voornaamste schijnen. Het onderwerp is verre
van uitgeputhet is niet meer dan aangewezen. Ik vlei
mij niet dat mijne denkbeelden, zelfs niet al werden zij
door de vergadering overgenomen en gedeeld, eenigen
invloed zullen hebben op het lot der voorgesteldo wets
ontwerpen. Heb ik u dan geheel noodeloos bezig gehou
den? Als het zoo is, komt die verantwoording voor het
bestuur, dat de beleefdheid had mij uit te noodigen.
Aan het debat werd o. a. deelgenomen door den heer
P e ij f e r die zijne warme instemming met het door
den inleider gesprokene betuigde in het bijzonder waar
het den eisch van den 30jarigen leeftijd gold. Dit was
ook voor hem de hoofdzaak. De heer G. A. de Lange
kan zich niet voorstellen hoe een arme arbeider een
goed gebruik kan maken van hot stemrechtwaar het
de directe keuze van do vertegenwoordigers geldt. Hij
zou daarom eene getrapte verkiezing wenschen als in
Amerika en den eigenlijken kiezers alleen het recht
willen geven, een kiescollege aan te wijzen, dat de leden
der vertegenwoordigende lichamen had te verkiezen. Al
verklaarde de heer D. Breebaart, dat dit denkbeeld
ook hem zeer toelachtemeende hij toch dat in den
tegenwoordigen stand der zaak weinig succes van eene
poging ter verwezenlijking daarvan te verwachten was.
Voor den heer Th. J. Waller hebben de aangeboden
kiesrechtontwerpen hot bezwaar dat dit zoozeer uitge
breide stemrecht de bezitters geheel aan de willekeur
der niet-bezitters zal overgeven. Ook hij is zeer voor
een ruimeren kiezerskring gezind, doch zou het kiesrecht
slechts willen geven aan hen diehoe weinig zelfsin
o e n i g e directe belasting, zij 't in die aan de gemeente,
betalen. Dat zijne vrees niet ongegrond is, meent hij te
mogen afleiden uit het feit, dat bij de nieuwe regeling
van do 80000 amsterdamsche kiezers slechts 35000 iets
in eenige belasting betalen. Deze vrees deelt echter de
heer D. Breebaart niet. Een zoo scherp goteekouden
strijd tusschen bezitters en niet-bezitters acht hij niet
mogelijk. Do zedelijke invloed van den meerdere in
verstand karakter en positie zal ook dan bij den ver
kiezingsstrijd zijnen invloed doen gelden.
De inleider beantwoordt de verschillende sprekers en
stelt nog eons uitdrukkelijk in het licht, dat z. i. het
toekennen van een ruimer invloed van den arbeider op
het staatsbeleid is een eisch van rechtgeenszins een
noodzakelijk kwaadde regeering heeft de voorlichting
der arbeiders zolven u o o d i g. Hij vreest volstrekt niet
overheersching van eenige partij als gevolg van een uit
gebreider kiesrecht; integendeel hij ziet oen tijdperk van
werkeloosheid in de wetgeving tegemoet, omdat z. i. het
grootere kiezerkorps geen krachtige meerderheid te voor
schijn zal roepen. Hoe het echter zij, de geest des tijds
eiscüt het eoumaal en spreker zou alleen dan gevaar
zien wanneer men het kiesrecht toekende boneden den
leeftijd van 30 jaren. Voor den arbeider ais zoodanig
kan dat geen bezwaar zijn want ook de bezitters be
neden dien leeftijd zouden zijn uitgesloten.
De waarnemende voorzitter deelde nog mede, dat voor
de bedrijfsbelasting, waarvan de behandeling op het con
vocatiebiljet was aangekondigdhet bestuur tot heden
geen inleider had kunnen vinden en bovendien het uur
reeds te ver was gevorderd zoodat hij daarvan do be
spreking tot eene volgende vergadering wenschto uit
te stellen.
Na oen woord van hartelijkeu dank, ouder instemming
der vergadering, aan den heer de Lange, sloot hij daarop
deze bijeenkomst.
De voorjaarsvergadering van den Provincialen Bond
der Aed. jZendingvereenlging in Noordholland is
bepaald op dinsdag, 11 April e.k., ten 31 ure, in het
lokaal Doelenstraat, en zal voor een ieder toegankelijk
zijn. Er wordt aan verbonden eene openbare samenkomst
in de Kapelkerk des avonds ten 7 urewaarin als
sprekers zullen optreden do heeren C. Geel,van Amsterdam,
ds, van Haselen van Alkmaar, en ds. Torenbeek, van
Marken, terwijl de chr. zangvereeniging ,Harpe Davids"
hare welwillende medewerking heeft toegezegd.
De heer mr. H. J. JUyckmeester, tot
dusver substituut-officier van justitie bij de arr. recht
bank alhier, is voor het gerechtshof te 's-Graveuhage
beëedigd als substituut-officier van justitie te Rotterdam.
De gemeenteraad van Oudorp benoemde den 6 den
heer J. Hoek, alhier, ontvanger der gemeente Oudorp,
tevens tot secretaris dier gomeente.
Aan het postkantoor alhier is terugtebekomen een
ougefrankeerde, dientengevolge met extra post bezwaarde
en daarom door geadresseerde geweigerde brief aan
Politie departement, Baselstad, Basel. De brief is uit
Alkmaar afkomstig.
GEBOREN.
4 Apr. Maria Jacoba, d. van Martinus Christiaan Hoole
en Aaltje Tin. Fredricus, z. van Fredricus
Keepen en Johanna Metselaar.
5 Nicolaas Johannes, z. van Gerardus Grootenboers
en Catharina Engelina Obdam.
6 Fredericus Josephus, z. van Johannes Bernardus
Maria Ouwens en Johanna Jacoba Suurland.
OVERLEDEN.
4 Apr. Simon Peereboom, 55 j. Johanna Theodora
Hendrica d. van Gerardus Grootenboers en
Catharina Engelina Obdam, 6 j. en ruim 5 m.
6 Pieter, z. van Pieter Admiraal en wijlen Lucia
Tuijnman, 15 d.
Akersloot.
Ondertrouwd 10 Mrt. en getrouwd 24 Mrt.
Pieter Groot en Aaltje Akkerman, te Alkmaar.
Ondertrouwd 10 Mrt. en getrouwd 26 Mrt.
Dirk Volger en Leentje Heijn.
Ge boren:
10 Mrt. Theodorus Nicolaas, z. van Jan Schut en Jausje
Petra.
15 Gerrit, z. van Cornells Los Kz. en Cornelia Rol.
21 Jan, z. van Klaas Boon en Trijntje Hollenberg.
25 Nicolaas, z. van Klaas Voormeor en Trijntje
Korn.
Overleden:
4 Mrt. Pieter van der Oord, 12 w.
29 Nicolaas Cornelis de Koning, 5 w.
flgmondbiiiiten.
Geboren
17 Mrt. Johannes, z. van Nicolaas Bakker en Maartje
Baart.
21 Antouius, z. van Cornelis Lute en Maartje van
Duin.
23 Nicolaas, z. van Jacobus Bornmer on Willomijntje
Brakenhoff,
25 Maria, d. van Maarten Admiraal en Catharina
Gaarthuis.
Overleden:
2 Mrt. Marijtje, d. van Jan Duinmeijer en Grietje Bijl,
11 m.
5 Jansje de Boer, echtgen. van Klaas Schermer,
59 j.
8 Andreas, z. van Job Stet en Catharina Bakkum,
11 w.
25 Levenloos aangegeven kind van Jan .Bakker en
Maartje Koedijk.
Egniwnd aan 5Bce.
Geboren:
5 Mrt. Martinus Antonius, z. van Cornelis Druiven.
8 Guurtje en Mariads. van Albert van Pel en
Guurtje Stam.
Overleden:
3 Mrt. Johan Nicolaus Oehlmann, wodnr. van Elisabeth
Wilhelmina Scheldtens, 66 j.
6 Aafje Boes 75 j., wed. Andries Zwart.
14 Pieter Zwaaij, 73 j., echtgeu. van Geertje Schaap.
Wicuwe BJledorp. (1—31 Maart.)
Geboren: Gerrit, z. van Theodorus Bruin en Aafje
Dekker. Trijntjed. van Dirk Wit Kz. en Grietje
Rentenaar. Cornelis, z. van Jan Mouleveld en Meining
Koning. Pieter Jacob, z. van Pieter Maats en Neeltje
Swan. K!aa3 z. van Jan Gerrit van Eden en Eliza
beth Doorn. Willem, z. van Pieter Ursem en Aaltje
Klaver.
Overleden: Cornelisz. van Jan Mouleveld en
Meining Koning, 15 dagen.
koedijk.
Geboren:
2 Mrt. Otto z. van Jacob Otto on Trijntje de Boer.
22 Aaltje, d. van Arie Vader en Brogtje Oukes
24 Klaas Jacob, z. van Klaas de Geus en Dienweitje
Helder.
31 Gerrit, z. van Jan Kaag en Trijntje Louter.
AMSTERDAM 5 Apr. Aardappelen: Fr. Dokk. Jam
men f 0,90 a 1,— dito Fran, f-,90 a 1,dito Zaaiers f 0,65
a 0,70, Zeeuw. sp. Jam. f 1,a 1,30, Blauwo f 1, a f 1,15,
Flakkeesche Jammen f -,90 a 1,10, Geldersche Blauwe
f 0,90 a l,dito Champignons f 0,60 a f 0,70 dito jammen
f 0,a 0,IJpolder chatu. f -,— a -,alles per mud;
a -,Duinzand f 0.a 0,Potors f 0.a 0,
29 Mrt. Petroleum vast. Prijzen onveranderd.
Raapkooken f 56 a 76. Lijnkoeken f 7,50 a 11,
Op stal aangevoerd 212votte kalveren f 0,70 a 0,90
per P., 137 nncht. dito f 4 a 8, 160 vette varkous 42
a 50 ets. per P,
3 Apr. Ter stal aaugovoerd 273 runderen vette
le soort f 0,63, ossen le soort f 0,62, 2e soort f 0,57,
30 soort 0,50 per P. Op de markt 159 nncht. kal
veren f5 a 8 272 vette varkens f 0,44 a f 0,50 per P,
ENKHOIZEN 5 Apr. Aangevoerd - stapels kaas.
Kleine Karweizaad (nieuw) f 11,25 a 11,50, Mosterdz.
f28,60 a 30, Blauw Maanzaad f 15, - a Vale erwten
fa groene dito f a grauwe dito f 10,— a
f 14,Wijker vale dito f 6,a 8,50, Bruine oonen
f 4,a 9, Gerst f 5,50 a f 5,75 Haver f 3,25 a 3,75,
Paardebooneu f - a -,kippen f -,a -,eieren
f -,a -,boter f -,a -,per kop, konjjneu
f -,a vette varkens f -,a -,per P.
HAARLEM 5 Apr. Aangevoerd 1 stapel kaas, uit-
makendo 108 stuks, wog. 212 P. Hoogste prijs f 21,
HAARLEM 5 Apr. 8 kooien f 215 a 170, - stier
a -,133 nncht. kalv. f 8,a 4,52 scha
pen f 16,— a 10,paardena
HAARLEM 4 Apr. ltoode tarwe fa 3, witte
id. f 5,50 a 0,rogge f -,— a -,haver f 3.55 a
0,duivenbooneu ft),a 0,gerst f - a-,kool
zaad fpaardonboonen f 5,50 a 0,
I'EK TEL KOK A AF.
HOORN 6 Apr. Kleine kaas f 30,50 commissie 1 26
SOHAGEN 6 April. Aangevoerd 2 paarden f 90 a
175, 2 stioreu f 55 a lzo, 51 go! lekoeieu f 80 a 250,
46 kalfkoeien f 120 a 200, n vaar,sen 1 60 a 100, 6 hokke-
lingen 40 a 60, 240 nuchtere kalveren f 4 a 15,50, 22
schapen f 18 a 26 608 overhouders f 8 a 20, 22 magere
varkens f 16 a 18,20 biggen 1 9,a 12, boter per
kop f 0,475 a 0,523, kipeioren f 2,50 a f 2,75, eendeioren
f 3,25 a 3,50 per 100 stuks.
