Munnikenweg.
No. 55. Eerste 1»latl.
Vijf en IVegentigste Jaargang,
181(3.
ZONDAG
7 MEI.
Muimikenweg, onder Oudorp,
Ainsterdamseke Brieven.
Buitenland.
Binnenland.
weder voor het openbaar verkeer geopend is.
AUDI A ARS UK 101 RAM.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar O,SOfranco door het
geheele rijk J 1,
De 3 nummers f ©,0®.
Frys der gewone Advertentlën:
Per regel j 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer: 3.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter algemeene kennis dat de
Burgemeester en Wethouders voorn.,
A. MACLAINE PONT.
Alkmaar,
5 Mei 1893.
De Secretaris,
NUHOUT VAN DER VEEN.
De kindervoeding op scholen heeft in den laatsten
tijd in de hoofdstad weinig meer van zich doeu spreken,
't Scheen wel, of dit vraagstuk, dat geruimen tijd voort
durend aan de orde is geweest,, op den achtergrond ge
drongen werd door allerlei strijdvragen van anderen aard.
Zelfs het schimpen van zekeren kant op de vereeniging
Kindervoeding" is in de laatste maanden nagelaten men
liet, wonderlijk genoeg, dit liefdadig genootschap onge
hinderd zijne weldaden bewijzen.
De afdeeling Amsterdam van het Neder] Onderwij
zersgenootschap heeft thans echter die lijdelijke hou
ding laten varen. Nu de bezuinigingsdebatten in den
gemeenteraad lang genoeg geleden zijn om de raadsleden
niet meer onder den indruk daarvan te doen handelen,
heeft zij zich tot dien raad gewend met een adres, waarin
zij beweert, dat de werkzaamheid der vereeniging Kin
dervoeding" afdoend ontoereikend is gebleken, zoodat zij
thans aandringt om ook van gemeentewege voedsel te
verstrekken aan schoolkinderen, die dit noodig blij ken te
hebben. Als de bereidwilligheid in eigen persoon, stelt de
afdeeling zich zelfs beschikbaar, om, wanneer het gemeen
tebestuur in de zorg voor de kinderen niet op andere
wijze wenscht te voorzien, de toegestane gelden op doel
matige en nauwgezette wijze te besteden.
Gelijk men denken kan, hebben B. en W. geadviseerd,
op dit verzoek afwijzend te beschikken. Zij wenschen niet
verder te gaan dan kosteloos localiteiten af te staan aan
de vereeniging voor Kindervoeding of andere vereenigin-
gen die dezelfde taak op zich hebben genomen. Wij
voor ons vinden dat standpunt volkomen juist. Zoodra
de gemeente voor het genoemde doel een zeker subsidie
toestaat, erkent zij, dat zij geroepen is, voor het voedsel
op school althans ten deele te zorgen. De gevolgen van
zulk een erkentenis zouden uit een financieel oogpunt
niet te overzien zijn. De bijdragen van particulieren aan
de bestaande vereeniging zouden al spoedig veel min
der mild vloeien en steeds zon de gemeentelijke
schatkist meer moeten bijpassen. Bovendien zouden aan
een zaak, die de stad zich was gaan aantrekken, heel
andere eischen gesteld worden dan thans geschiedt, nu
belangeloozo particulieren zich daarmee bemoeien. De
porties zouden weldra grooter en duurder moeten worden
en van het staken der voeding in de zomermaanden zou
geen sprake meer kunnen zijn.
Feitelijk zou het onverantwoordelijk zijn, indien Am
sterdam in zijn tegenwoordigen treurigen geldelijkeu staat
zijn werkkring nog ging uitbreiden op een gebied, waar
het feitelijk niets te maken heeft. Het gevolg zon zijn,
dat op andere posten, waarvoor de gemeente geroepen
is te zorgen, bezuinigd zou moeten worden.
Men make uit het boveustaaude niet op, dat wij niets
gevoelen voor het voeden der verarmde kleinen op onze
scholen. Dat zou een geheel verkeerde gevolgtrekking
zijn. Ten volle sympathiseeren wij namelyk met het
denkbeeld, om te voorkomen dat de onschuldige jengd
reeds ,op zoo vroegen leeftijd de verschrikking van den
honger leert kennen, doch deze plicht rust op de liefda
digheid. Zij is bovendien ruimschoots bij machte om
zich daarvan te kwijtentenzij door allerlei verdacht
makingen de stroom der giften trager gaat vloeien. Wie
zelf kinderen heeft, behoeft zich slechts den toestand van
«en hongerlijdende kleine in te denken om terstond in
de bears te tasten en zijne bijdrage te offeren. Daarvoor
wil hij dan oek vernemen, dat veler nood is gelenigd
en niet telkens alleen gewezen worden op het ontoerei
kende der hulp. Maar vooral is het hem onaangenaam, wan
neer hij bemerkt, dat de een of andere partij de tekort
komingen op het g«bied der kindervoeding exploiteert
om vooral te doen uitkomen hoezeer zij zich het lot der
minbedeelden aantrekt. Zoodra een philantropische ver
eeniging het voorwerp van twistgeschrijf wordt, trekken
velen zich van haar terug.
Zeer wensehelijk waredat enkele amsterdamsche
pers-organen dit wat meer hadden bedacht. Laten
zij liever de burgers aansporen om meer te geven
dan tot hiertoe, in plaats van hen afkeerig te maken
van een vereeniging, wier streven zoo edel is. De rnen-
schen zijn zoo licht geneigd, zich achter een dagblad
artikel te verschuilen om zich aan een plicht der liefda
digheid te onttrekken.
In zake de gas-kwestie hoopt de gemeente een aardig
voordeeltje te behalen. Wellicht herinneren onze lezers
zich, dat met de Imperial Oaz- Association geschil
was ontstaan over de toepassing van een normaalbrander,
waarbij de beslissing van den rechter werd ingeroepen.
Deze stelde de maatschappij in het gelijk, waarna B
en W. tot een minnelijke schikking trachtten te komen
Zij boden aan, eene schadevergoeding van ongeveer vijf
tonnen gouds in eens en van ruim 112.000 gulden per
jaar uit te keeren, op voorwaarde, dat ook verder gai
zou geleverd worden volgens deu tegenwoordigen nor
maalbrander. Ook waren zij bereid, het door de Impe
rial geleden verlies op deze wijze te vergoeden, dat geen
geld werd betaald, doeh de concessie-termijn met tien
jaren werd verlengd. De gasfabriek was het meest ge
neigd, dit laatste voorstel aan te nemen, wel een bewijs
welke enorme winsten door haar behaald worden. Waar
schijnlijk was deze wetenschap een aanleiding voor de
rechtsgeleerde leden van deu Raad om het vonnis uoc
eens nauwkeurig na te gaan. Nu weet men te vertellen,
dat mr. Heemskerk daarin een fout heeft ontdekt en
mr Pijnappel volkomen het gevoelen van zijn collega
doelde. In gebeimo zitting pleitten zij met zooveel warmte
voor het in hooger beroep gaan, dat met bijna algemeene
stemmen het bemiddelingsvoorstel van B. en W. werd
verworpen. De gemeente zal dus voortprocedeeren. Dat
de Imperial en de oud-wethouder Bergsma, die indertijd
het contract opmaakte, na het uitlekken van deze bij
zonderheden, dezer dagen nog al eens over de tong gaan
zal ieder licht begrijpen.
BELK1E. De regeering heeft den 3, op verzoek van
het kabinet te Washington, de 19 Staten, welke op de
muntconterentie ten vorigen jare vertegenwoordigd waren,
tegen den 30 voor eene nieuwe bijeenkomst te Brussel
uitgenoodigd.
DUITSCHIiAMTD. Do Keizer kwam den 3 des nachts
onverwachts met een extra-trein van Potsdam te Berlijn.
In het paleis van den Rijks-kanselier lag alles reeds in
diepe rust; een politie-agent moest de bedienden opschel
len. De Keizer had daarna een onderhoud met Caprivi
waarna besloten werd bij verwerping van de legerwet,
tot ontbinding van den Rijksdag en om voor goed af te
zisn van het regeeringsyoorstel teu gnnste van het
voorstel vou Huene.
De conservatieve partij heeft in den Rijksdag een wets
ontwerp ingediend tot invoering van den gouden en den
zilveren standaard, in plaats van den gouden standaard
alleen.
Rijksdag. Den 3 bij de behandeling der legerwet
dankte de Rijks-kanselier von Caprivi de conservatieven
dat zij zich aan de zijde der regeering geschaard hadden
Het gold thans Duitschland 's eer, bestaan en toekomst.
(Beweging links). De verbonden regeeringen zullen alle
grondwettige middelen aanwenden om haar doel te be
reiken. (Bravo). Verwerping der wet zou den staatkun
digen toestand slechter maken. Ook een man als Bismarck
met zijn eenig diplomatiek genie, hield versterking van
het leger voor onvermijdelijk, waarbij in het midden kan
blijven, of het tegenwoordig leger ook maar voldoende
zou zijn voor een strategisch-offensief optreden tegen
Frankrjk alleen. Het lot der grenslanden in geval van
oorlog kan Duitschland niet onverschillg zijn. De natie
wil Elzas-Lotharingen beschermen. (Toejuichingen). Op
den dag der mobilisatie is een gevulde patroontascb
meer waard dan een gevulde beurs. Eene verwerping van
het ontwerp zou in het buitenland den indruk" van
zwakheid maken.
Uit naam van Pruisen en van het Rijk verklaarde hij
het voorstel van den heer v. Huene aannemelijk. «Wij
bidden n," eindigde hij, «het door te zetten; in het be
lang van het behoud van den vrede van Europa, de
veiligheid, de eer, de toekomst vau Duitschland, is' het
noodig(Levendige toejuichingen).
De heer v. Huene zeide te weten, dat slechts een klein
deel zijner partijgenooten hem ter zijde stond, maar, ver-
vervolgde hij, eenheid zonder kracht is tot niets nut.
(Goedkeuring). Die het voorstel verwerpen, leggen het
met open oogen op een geschil toe. Hij hoopte Integen
deel, dat zijn voorstel alsnog eene meerderheid erlangen
zou. (Toejuichingen).
Den 4 vei klaarde de heer Richter, dat de vr jzinnigen
meenden niet vaderlandslievender te kunnen handefeu,
dan door op dit oogenblik dit ontwerp af te stemmen!
(Bijval links). De Rijks-kanselier zeide den heer v. Huene
dank voor de krachtige houding, waarmode hij met zijn
voorstel in de centrumspartij optrad; hij verklaarde namens
de regeering, dat zj bj de nieuwe verkiezingen niet
hare voorstellen, maar zijn voorstel tot kieslenze zou
stellen. (Levendige bijval). Bij het einde der beraad-
slagingen van dien dag stelde de heer Bebel in het licht,
dat het tegenwoordige militarisme geheel en al in strijd
is met den voortgang der beschaving. Hij was overtuigd,
dat bij nieuwe verkiezingen voor den Rijksdag het duitsche
volk deze meening zon bevestigen.
Von Manteuffal verklaarde den 5dat de conserva
tieven voor het voorstel-Huene zonden stemmen, ten einde
in het belang des vaderlands ieder geschil te vermijden.
De afgevaardigde Lieber, van de centrum-partij, ver
klaarde, dat hij het voortbestaan van het centrum voor
het belang van het Rijk gewichtiger achtte dan deze leger
wet. Wg vinden, zeide hij, dat bij de steeds voortgaande
uitweiding van het militarisme meer op den prnisischen
staat dan op het duitsche Rijk gelet wordtdoch in den
Rijksdag moet de duitsche staatkunde behartigd worden,
en niet enkel de pruisische (opschudding).
Hierop antwoordde de rijkskanselier Caprivi', dat het
door Lieber gezegde over het voortbestaan van de cen
trumpartij niet de woordeu waren van een echten patriot.
De regeering had van haar eisch zooveel laten vallen als
zij in het belang van den binnenlandschen vrede meende
te moeten opgeven. Hij zou echter plichtvergeten en ge
wetenloos handelen, als hij zich voor het land niet beslist
uitsprak tegen het voorstel der centrumpartijdat het
leger verzwakt (levendige bijval).
Von Bennigsen zeide in zijne rede, dat alleen de sociaal
democraten nieuwe verkiezingen aangenaam vinden. Wij
moeten den Franschen de hoop op revanche benemen.
Een herhaalde ontbinding van den Rijksdag zou er ten
slotte toch toe leiden, dat het legerbestuur de overwin
ning behaaldedaarom moeten wij voorkomen dat er een
geschil ontsta
Nadat de democraat Payer, en Dicken van de Wel-
fenpartijtegen het regeeringsontwerp en het voorstel-
Huene gesproken hadden, verklaarde de pool Komierowsky
zich namens zijne partij voor het voorstel-Hnene. De El-
zasser afgevaardigde Winterer wenschtedat ieder de
vrije hand zon worden gelaten en ieder overeenkomstig
zijn geweten zou stemmen.
Den 6 des voormiddags te 11 uren wordt de beraad
slaging voortgezet.
Een uitdrager in de Spaarnwouderstraat, tevens
houder van een huis van verkoop met recht van weder-
inkoop, te Haarlem, Umons genaamd, die steeds door
de straatjeugd zeer geplaagd werd, heeft den 4 des avonds,
opgewonden door sterkeu drank, een revolver geladen en
daarmede geschoten op de menigte, die zich weder voor
zijne woning verzameld had. Een 29jarig bleekersknecht
werd in het linkerdijbeen en een 14jarige knaap in de
hand geraakt.
De bevolking der provincie Overijsol, welke op
1 Januari 1892 bestond uit 152.96Ö m. en 147.528 vr.,
samen 300 493, bedroeg op 1 Januari 1898 154.028 m.
en 148.480 vr., samen 302.508. Op dat tijdstip was de
bevolking van Zwolle 27.706, Deventer 23.708, Kampen
18.844, Enschedé 16.835, Hengeloo 11.585.
De gemoenteraad van Nieuwer-Amstel heeft 150
toegestaan in de kosten van opneming van den aanleg
van een lokaalspoorweg HaarlemNienwersluis en die
van Aalsmeer 600.
Bij kon. besluit van 29 April is voor het tijdvak
van 1 Februari tot en met 31 Aug. 1893 ter ondersteu
ning in zijne studiën, van Rijkswege eene beurs van (800'
verleend aan A. Pannekoek, student in de faculteit der
wis- en natuurkunde bij de Rijks-universiteit te Leiden.
Bnrg. en weth. van Amsterdam hebben den ge
meenteraad voorgesteld eene tweede hoogere burgerschool
met 5jarigen cursus voor ten hoogste 300 leerlingen te stich
ten op een terrein, nader aan te wijzen in het bouwblok
aan de 's-Grave Sandestraat tegenover het Oosterpark.
De Tabak-Maatschappij Arendsberg keert over 1892
geen dividend uit; na rnime afschrijving is het overblij
vende winstsaldo ad f 160926 gebracht op de reserve
rekening, die alsdan f 424,623 zal bedragen.
De Stoomfabriek van verduurzaamde levensmiddelen
te Beverwijk, van den heer Willem Sepp, zal op de
in Augustus te Batavia te openen tentoonstelling eene
inzending doen van geconserveerde groenten e z.,dieuit-
muut door volledigheid en eene eereplaats verdient tus-
sphen de inzendingen van nederlandsche nijverheid. Een
sierlijke, smaakvolle en met zorg bewerkte vitrine bevat
een 200 tal witglazen stopflacons, die, smaakvol gerang
schikt, een kenr van artikelen bevatten, welke door den
heer Sepp in den handel gebracht en naar Oost, en
West in steeds grootere hoeveelheden uitgevoerd worden.
Tegen Johannes Swenneker, den smidskuecht te Haar
lemmermeer, beschuldigd van diefstal eener portefeuille,
met 1000 uit, deu kelder van C. Beenhart te Sp^arn-
dam, is door het open baat ministerie der arr. rechtbank
te Haarlem één jaar gevangenisstraf geëtscht.
Den 16 zal te 33/4 uur eene openbare zitting der
Iweede Kamer gehouden worden ter behandeling van
een voorstel, om de bedrijfsbelasting tegen den 17, half
twee aan de orde te stellen.
Spanbroek. Den 4 's avonds was het feestavond
van de sociëteit De vier eenen" en dan ook de zaal
stampvol en het publiek in eene opgewekte stemming.
Ier eere van haar 12 'j2 jarig bestaan werd een uitge
breid^ programma afgespeeld, met de welwillende mede
werking van den heer Post, van Hoogwoud, (piano).
Nadat de voorzitter de heer van Balen Blanken Jr
eene openingsrede had uitgesproken, kwamen de gebroe
ders Wilsou, van Hoorn, aan het woord, die hnnnen goeden
naam als declamators handhaafden en o, a. ten beste gaven
«Triomflied der beschaving", »Arme visschers", «Eeu
lastig geval" en «Rammelslag". Ook de operette «Kre-
lisboer en Ganzendonck" viel zeer in de smaak. Voor
keurige costumes was daarbij door het bestuur gezorgd.
Het tweetal liederen door mej Igesz gezongen vonden
verder veel bijval Het bestuur van »De vier eenen"
kan met voldoening op dit goed geslaagde feest terugzien.