Een stoere Noorman. No. 76. Vijf en HTegentigste Jaargang. 1893. WOENSDAG} 28 JUNI. PATENTEN. Onbestelbare Hrieven. Practisch Onderwijs. FEUILLETON. Buitenland. *$53sis ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar 0,80; franco door het geheele rijk 1, De 3 nummers f 0,06. Telefoonnummer Prijs der gewone Advertentlën: Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS- TER ZOON. De TAPPERS-PATENTEIT, dienst 1893 94, kunnen gedurende de eerstvolgende 14 dagen ter gemeente-secretarie afgehaald worden. verzonden gedurende de le helft van Juni 1893 HeukensfeldStingelwed. VerberneAmsterdam K. Smit St. Prancras. Van Hoogwoud: T. Schoon Koedijk. (SLOT.) Evenals ten aanzien van het onderwijs voor jongens, heeft ook ten opzichte van het onderwijs voor meisjes de practische richting in den laatsten tijd veld gewonnen. Wij wezen er reeds op dat het onderwijs in nuttigs handwerken onder de verplichte vakken is opgenomen. Nuttiger onderwijs voor meisjes uit gezinnen, waar de armoede alleen door orde, netheid en zuinigheid geweerd kan wordenbestaat er niet. Bekwaamheid, handigheid, overleg in alles wat deze handwerken betreft is een onwaardeerbare bruidschat voor de aanstaande vrouw van den ambachtsman en den arbeider niet alleen, maar van ieder die van een klein inkomen moet leven. Met ge noegen lazen wij daarom in het laatste regeeriugsverslag, dat in het onderwijs in dit vak veel verbetering is waar nemen; maar met bevreemding vernamen wij. onmiddel lijk daarop, dat de gemeentebesturen ten platten lande nog dikwijls te karig waren in het verstrekken van leermiddelen. Laat toch hier de zuinigheid de wijsheid niet bedriegen Als die gemeentebesturen eens bedenken hoeveel jaarlijks voor armenzorg wordt uitgegevenen zich afvragen hoeveel beter het in sommige gezinnen gesteld zou wezen, indien de vrouw ervaren en handig was in naaien, stoppen, mazen en verstellen, dan kunnen wij ons niet anders voorstellen, dan dat die klachten over karigheid ten opzichte van hetgeen noodig is voor goed onderwijs in nuttige handwerken, spoedig zullen verdwijnen. Nog een andere opmerking met betrekking tot dit vak van onderwijs trok onze aandacht, en wel deze «Het opdragen van het toezicht over dit onderwijs aan dames- commissiën werd meer toegepast, en werkte zeer gunstig." Alkmaar is eene der eerste gemeenten geweest, waar men heeft ingezien dat een heeren-commissio al bijzonder weinig geschikt is om toe te zien of de onderwijzeressen in nat tige handwerken voor meisjes voor hare taak geschikt zijn of zij die met ijver en toewijding vervullen en of er tijd genoeg aan besteed wordtzoodat de leerlingen bij het verlaten van de school genoegzaam gevorderd zijn om later het geleerde in praktijk te kunnen brengen. Te Alkmaar heeft mea spoedig met de sleur gebroken en aan den eisch van het gezond verstand voldaan, door de hulp van een damescommissie in te roepen. Ook elders Een roman naar het Engelsch, van Edna Lyall. 89) _0_ Maar dat was nu alles veranderd. De oudo wonden, ofschoon hij, zoo lang hij leefde, er de lidteekenen van zon dragen, waren inderdaad geheeld. Hij had veel doorleefd en daarbij waren de beste trekken van zijn karakter ont wikkeld. Hij had nu eene steeds toenemende waardeering van alles, wat waarlijk schoon was van reinheid en kracht en teederheid en van die eigenschap, die het thans de mode is altruïsme te noemenmaar die hijmet zijn afkeer van alle gemaaktheid goedheid noemde. Als hij in deze dagen aan Cecil dachtbegon hij hoe langer hoe duidelijker haar karakter te kennen. Tot nu toe had hij haar eenvoudig genomen, zooals zij zich voor deed zij had niets in het oog vallends, niets dat zich aan een ander opdrong indien die vreemde gobeurtenis in den tuin er niet was geweest, zou hij zich misschien nooit de moeite hebben gegeven, over haar karakter na te denken. Gedurende de week, die nn volgde, sloeg hij haar gade met belangstelling en levendige sympathie. Dat zij ver driet had ten minste verdrietdat een ieder kon be speuren was iets geheel nieuws. Hunne verhouding scheen omgekeerd; als van zelf, deed hij alles, wat hij kon ver moeden, dat haar genoegen zou doen of helpen. Haar ver driet scheen hen tot elkander te brengen hij vond hare hartstochtelijke toewijding aan de kinderen zeer schoon want het was eene toewijding zonder de minste sentimen taliteit. Zij deed haar werk als gewoonlijk wel gaf zij soms haar hart lucht in tranen, maar zij zorgde er voor, dat de kinderen zich niet ongelukkig gevoelden door het voornitzicht der scheiding en maakte alles gereed, wat zij konden noodig hebbenniet alleen op reismaar ook den eersten tjd in hunne nieuwe woning. wordt men thans bljkens het regeeriugsverslag ook zoo verstandig. Maar men gaat verder. Leert de meisjes ook huis honden en koken, zegt men, richt huishoudscholen en kookscholen op. Daar zullen zij een kennis opdoen die haar voor haar geheele leven te stade komt, en niet al leen haar zelve, maar ook man en kinderen. Men zou bijna kunnen zeggen, dat het voor een vrouw in de allereerste plaats noodig is, dat zij zindeljkheid, overleg en spaarzaamheid leert, en dat het andere toegift is. Een zeer gewoon dageljksch maal zoo goedkoop mogelijk en tevens gezond en smakeljk klaar te maken, is een kunst die vooral in de gezinnen van den kleinen burgerstand en den werkman van onschatbare waarde is. Er heerscht ook in dit opzicht nog zooveel onkunde en zooveel voor oordeel. En niet alleen een smakeljk, maar vooral ook een voedend maal is noodig. In het weekblad de Huisvrouw van 10 Juni 11. komt onder het opschrift: «Een Nutsvoorstel. Noodig of over bodig een stukje voor, waarvan de schrjfster, die zich aanduidt door de letters J. D. B. K., voor velen wel geen onbekende zal zjn. Daarin wordt met ingenomen heid gewag gemaakt van een voorstel van het hoofd bestuur der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen om door de departementen in verschillende plaatsen van het land tijdeljke cursussen te doen geven tot voorlich ting aan de vrouwen uit de kleine burgerj en den werkmansstand voor het bestieren der huishouding en het opleiden van meisjes tot dienstboden. «Minder ver blijdendhoewel niet onverwacht" noemt de schrjfster het afstemmgn vau dit voorstelmaar z j geeft den moed niet opdat men ook hier te lande het nut van die voorlichting en opleiding zal inzien en het voorbeeld van anderen landen zal navolgen. Reeds sedert jaren komen in Engeland onderwjzeressen uit de steden ge durende eeuige weken in de dorpen kooklessen geven. In Dnitschland zjn aan vele fabrieken en werkplaatsen lessen in huishoudkunde verbonden. Iets dergeljks zon den wj in ons land ook kannen hebben. Kookscholen en huishoudscholen heeft men te Amsterdam, Rotterdam en den Haag. In de groote steden behooren die scholen thuis. Maar ook in kleine gemeenten, overal waar tjde- ljk een lokaal met eenige tafels en stoelen beschikbaar is, kan een onderwjzeres van de kookschool uit de stad les komen geven. Een kachel met pannen en potten een geheele «keukenbatterj", zou van het eene dorp naar het andere kunnen reizen. In de arbeidersbuurten en onder de kleine burgerj in groote en kleine steden zoowel als op het platteland zonden vaste scholen gesticht of t jdelijke lessen gegeven kunnen worden. Goed ingerichtpractisch naar de be hoeften van de personen voor wie zj bestemd zjn met het oog op de middelen waarover deze kunnen beschik kenmoeten zj bjval en belangstelling vinden. Dat heeft de ondervinding trouwens reeds geleerd. Groote kosten zjn er niet aan verbonden. Waarom zon men de proef niet kunnen nemen Zoo hadden dan toch de practische menschen van 30 «Zj houdt zich kordaat!" dacht Frithiof bj zich zeivenmet een gevoel van bewondering. Want h j was geen man, die hulpeloosheid, of zwakte, of lafheid bewonderdehj vond die even verwerpeljk in eene vrouw als in een man. Eindeljk brak het uur der scheiding aan. Cecil had mede willen gaan naar het stoomschip om de kinderen te zien vertrekken, maar na eenig nadenken besloot zij, dat het beter zon zjn dat niet te doen. «Het afscheid zal hen aangrjpen", zeide zj «en het is beter, dat het hier geschiedt. Dan kr jgen z j den langen rit naar de dokken en in dien tjd zullen zj zich kunnen hebben hersteld en genieten van het gezicht van het schip en van al wat daar nieuw voor hen is." De heer Boniface moest erkennendat dit het ver standigste plan was. In hun eigen kinderkamer waar zj bjna vjf jaren zoo teedere zorg voor hen had gedragen kleedde Cecil voor het laatst de kleinen aan. Zj borstelde Gwen's krullende harenhaalde met eene liefkozing Lance over zich te haasten en toen niet langer hare tranen kunnende bedwingensloot z j beiden in hare armen. «O, Cecil; lieve, lieve Cecil!" snikte Lance«ik wil niet weggaan, ik wil niet naar het schip." Zij zat daar met de twee kinderen en de gedachte kwam bj haar op aan de onbekende wereld, die z j gingen opzoeken aan de moeieljke toekomst, die hen wachtte zooals zj nn waren, schuldeloos, eenvoudig en gelukkig, zou zj hen nooit weerzien. BIjf braaf, Lance", zeide zj door hare tranen. «Be- loof mij, dat gj altjd uw best zult doen om braaf te bijven." «Ik beloof het zeide de kleine knaap, haar nogmaals omhelzende. „En wij komen terug, zoodra wj groot zijn wij komen beiden terug." «Ja, ja", zeide Cecil, »gj moet terugkomen." Maar z j wistdathoe aangenaam het weerzien in later jaren mocht wezenhet niet kon zjn als nu als kinderen en als aan hare zorg toevertrouwde kinderen zou zj hen nooit terugzien. Het rjtuig stond voor de deur; zj hoorde zware voet stappen en wegsleepen van koffers. Cecil ging met de kin- a 40 jaar geleden geljk, toen ze al die geleerdheid, die op de scholen onderwezen moest worden, afkeurden, en den raad gaven dat de jongens liever hun ambacht moesten leeren en de meisjes den pot koken en de kleeren heel en schoon houden? Indien men moest kiezen tusschen het een en het ander tusschen de vak ken van onderwjs aan de gewone lagere school en de onontbeerljke opleiding voor het maatschappelijk le ven indien beide niet samen konden gaan ja dan hadden zj geljkmaar dat een geregeld schoolonder- wjs van het 6e tot het 13e jaar niet met eerste oefe ningen in het handteekenen, met handwerkonderwjs en nuttige handwerken gepaard zou kunnen gaan, niet door ambachtsonderwijs en lessen in koken en huishouden ge volgd zou kunnen worden, dat kunnen wj vooralsnog niet inzien. Maar nog op een ander, zeer belangr jk punt loopen de tegenwoordig veldwinnende meeningen en de vroegere uiteen. Zend de jongens vroeg naar de werk plaats, en laat de meisjes zoo vroeg mogeljk in huis van moeder het huishouden leeren, heette het vroeger. Nu zeggen wj laat ze zoo lang mogelijk op school bij ven en vertrouw daarna niet geheel op de werkplaats en het ouderijk huis. In do werkplaats is dikwjis tjd noch gelegenheid om den eerstbeginnende te recht te helpen, en niet alle moeders hebben tjd en geschiktheid om haar dochters te leeren koken en huishonden. Al kan een vader behoorljk lezen en schrijven, daarom zal hj er niet aan donken het zelf aan zjn zoon te leeren. Evenmin leeren de meeste moeders haar dochters breien en naaien en andere nuttige of fraaie handwerken al zjn zj er zei ven voldoende in thuis. Neen, hier is op- zetteljke opleiding noodig door personendie daarvan hun vak hebben gemaakten men weet allicht tegenwoordig daarvan ook iets meer dan toen vader en moedor jong waren men heeft een korter, een eenvou diger een doelmatiger manier gevonden dan destjds bekend wasmen heoft op allerlei dingen leeren letten die men vroeger verzuimde waarop men geen acht slo6g omdat men meende dat het er niet" op aan kwam of men zus of zóó deed zoogenaamde kleinig heden, die later zjn gebleken geen kleinigheden te zjn dingen die vader nooit goleerd en waarvan moeder nooit gehoord heeft. Bovendien, vader heeft zjn werk en moeder niet minder, dikwjis, helaas, gedeelteljk buiten's huis. Is het dan niet goed, dat er gelegenheid is voor de kinderen om onderricht te worden omtrent nuttige, onontbeerljke zaken die vader en moeder hun onmogeljk even goed zeiven kunnen leeren BEIiUIE. Den 23 heeft minister de Barietop eene vraag van een der leden, verklaard, vóór Augustus een ontwerp te zullen indienen betreffende de herziening der kiezersljstenin verband met het nieuwe stelsel door de herziening van artikel 47 der grondwet. Moch ten tusschentjdsche verkiezingen noodzakelijk worden dan zouden deze naar de oude ljsten moeten geschieden. deren naar beneden en na eene laatste, lange omhelzing van Lance en kassen, afgebroken door snikken van Gwen, gaf z j hen over aan hunnen vader en wendde zich af om afscheid te nemen van hun kindermeid. «Ik zal goed voor hen zorgen," zeide het meisje, zelve schreiende «en ik zal u geregeld schrijven." Een oogenblik later was het rjtuig weggereden en Ce cil bleef achter om zich, zoo goed zj kon, te schikken in een leven, dat zj maar al te goed wist, dat eenzaam zon zjn. NEGEN EN DERTIGSTE HOOFDSTUK. B e v r ij d. Nauweljks was de smart der scheiding een weinig be daard in Rowan Tree House, of er kwam een nieuwe zorg. De heer Sivertsen die al lang had gesukkeld, was ern stig ziek geworden en gedurende drie dagen en drie nachten kon Frithiof hem niet verlaten den derden nacht stierf de oude Nóormau zacht en kalm. Tot het laatst was hj bj zijn bewustzijn en met zjn laatste ademtocht voer hj uit tegen do verdorvenheid van het tegenwoordig geslacht. «Frithiof is eene zeldzame uitzondering," zeide hj, zjne matte oogen op Sigrid richtende, die bj zjn bed stond. «Ik heb hem alles vermaakt, wat ik bezit. Maar de jonge lie den in het algemeen ik wil niets van hen weten een onwaardig verdorven Zjn stem begaf hem, hj zuchtte diep, nam Frithiof's hand en zonk dood in zjn kussen. Toen het testament was geopend, bleek het, dat de heer Sivertsen, die geene familie had, inderdaad zjn geheele vermogen aan Frithiof had nagelaten. Zjn testament was kort en origineel en eindigde met de woorden «want hj is een van de weinige eerl jke en hard werkende mannen van een verachteljk geslacht." Natuurljk was er slechts eene bestemming, die Frit hiof aan de erfenis kon geven. Iedere stuiver werd ge voegd bij het schuldenfonds. De heer Horner hoorde het en bromde. «Wat!" riep hj uit, het kapitaal aan tasten duizendo ponden weggeven om schulden te be.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1893 | | pagina 1