Eene algeheele omkeering
Landbouwbedrijf.
Het rechterlijk onderzoekdat te Haarlem inge
steld is naar bet jak dat bij eene verkooping van onaf
gehaalde panden uit de bank van leening vermoed werd
afkomstig te zijn van eene der vermoorde vrouwen, heeft
tot uitslag gehad dat dit jak onmogelijk in de laatste
jaren aan eene der verslagene vrouwen heeft toebehoord,
zoodat de betrokken bloedverwante zich moet vergist
hebben. s
De afdeeling „Noordholland" van den Alg. Ned.
Politiebond heeft zich tot den commissaris der Koningin in
deze provincie, tot de burgemeesters en de gemeenteraden
gewend met verzoekhetzoo mogelijk daarheen te
leiden dat de politiemannen bekomen een tractement
geëvenredigd aan de van hen geëischt wordende werk
zaamheden die steeds moeilijker, gevaarlijker en uitge
breider worden, zoomede dat voor hun ouden dag, hunne
weduwen en weezen worde gezorgd waartoe bij het
verzekeringsfonds, door den Algemeenen Nederlandschen
Politiebond opgericht voor de gemeentebesturen zoo
gunstige bepalingen bestaan."
De gemeenteraad van Zaandam heeft aan burge
meester en wethouders een krediet verleend voor het doen
opmaken van nieuwe plans, met begrooting van kosten,
voor den bouw eener schutsluis in den Dam aldaar, mot
afmetingen als de sluizen in het Merwede-Kanaal. Aan
dit nieuwe plan is verbonden uitdieping der Binnenzaan
en verruiming van de doorvaart wijdte der bruggen aldaar
en te Wormerveer. De kosten dier plans worden geraamd
op 1000, waaraan Zaandam 3/7, Wormerveer 2/7, Koog
a/d. Zaan en Zaandijk elk i/7 bijdragen. Volgens'dit plan
zou er kans bestaan op Rijks- en provinciaal subsidie.
De gemeenteraad van Ridderkerk heeft besloten
dat de aldaar te bouwen huizen voortaan minstens twee
vertrekken moeten tellen.
Hovencarspel. De liberale kiesvereeniging heeft
voor de aanstaande gemeenteraadsverkiezing candidaat
gesteld de aftredende leden R. Mantel(J. Commandeur
en J. Boon. In plaats van den heer dr. H. Boers die
niet meer in aanmerking wenscht te komen stelde zij
den heer K. Mantel Jzn.
Heerliugowaard. De bekende jaarlijksche hard
draverij aan »de Hengstman" had den 9 onder grooten
toeloop van belangstellenden plaats. Van de acht paarden,
die aan den wedstrijd deelnamen, won de Willem III
van den heer Broers te Benningbroek den prijsde eerste
premie »de Wassenaar", van den heer Wortel te Wormer
en de tweede premie »de David" van den heer de Wit
te Zijpe.
De leerlingen beneden lOjaar, die minder dan 10 school
tijden in het afgeloopen leerjaar verzuimd hadden, vierden
van de scholen ns. 1 en 2 den 6 en die van school no.
3 den 10 schoolfeest. Volop werd genotendat getuigden
de lachende vriendelijke kinderoogen, zoowel in Schoorl's
duinen als in den Speeltuin te Alkmaar. De vereeniging
bevordering van getrouw schoolbezoek" heeft bijna haar
doel bereikt. Schoolverzuim komt bijna niet meer voor.
Kolhorn. Op de adressen van ingezetenen in
zake geneeskundige hulpwerd èn door gemeenteraad
èn door armbestuur afwijzend beschikt. Den 7 werd eene
tweede vergadering belegdwelke door slechts enkele
personen werd bezocht, waarop besloten werd om aan
den commissaris der koningin dezer provincie mede-
deeling van een en ander te doen en er op te wijzen
dat geneeskundige hulp onontbeerlijk is.
Aan den heer J. Breebaart Czn., sedert jaren voor
zitter van het algemeen burgerlijk armbestuur, werd op
zijn verzoek als zoodanig eervol ontslag verleend.
De arbeiders zijn dit jaar niet allen aan het werk
verscheidene kunnen maar geen werk bekomen. Door de
droogte is er op het veld minder te doenhet vuil
wast evenmin als de gewassen. Ook den vorigen winter
had men niets oververdiend (toen door verlet met de
vele regendagen)maar men had aardappelen in over
vloed wat nu het geval geenszins zal zijn. Om brood
te sparenwerd in menig gezin driemaal daags aard
appelen gegeten.
De minister van financiën is den 9 des avonds te
's-Gravcnhage uit Zwitserland teruggekeerd.
Schoorl. Als leden van den gemeenteraad treden
af de heeren 0. Kager, C. Louwe en H. Dalenberg Jz.
Voor de vacante betrekking van onderwijzer aan de
openbare lagere school wordt voorgedragen de heer A. Sluis
man van IJmuiden de eenige sollicitant.
Spanbroek. Als leden van den gemeenteraad
moeten aftreden de heeron A. Peereboom, J. Koning en
J. Commandeur.
Een zesjarig dochtertje van den timmerman W., in de
Wogmeer, geraakte den 9, terwijl de ouders naar de kerk
waren, te water en verdronk.
Bij den landman F. Kiesman heeft zich een geval van
vlekziekte onder de varkens voorgedaan.
De gemeenteraad van Delfzijl heeft besloten een
gebouw voor dakloozen te stichteneene som van ten
hoogste 1400 is toegestaan.
Ursem. Den 8 bezocht de commissaris der Ko
ningin in Noordholland deze gemeente. Verscheidene in
gezetenen toonden, door het uitsteken van vlaggen, hunne
ingenomenheid met dit bezoek.
Dit jaar zijn aan de beurt van aftreding als raadslid,
de heeren J. Kos en K. Laan, terwijl tevens voor den
heer G. \et, die als raadslid heeft bedankt, een keuze
gedaan moet worden.
Opmeer. Verschrikt op het zien van zwemmende
jongenswerd den 9 het paard van G. Wester, van het
Veld, aan den Sijbecarspelerweg schichtig en geraakte
dientengevolge mèt de kar te water. De vrouw wist men
met ontzaglijk veel moeite nog behouden op het droge
te brengen. Man en paard bekwamen geen letsel, terwijl
van de tilbury een stok is gebroken.
De commissie, door het landbouwcomité aangewezen
tot onderzoek van de middelen, die strekken kunnen ter
verbetering van het veevervoerbestaande uit de
heeren E. D. Kits van Heiningen, D. van Konijnenburg
en b._ C. Korteweg, heeft te Schagen o. a. zich om
inlichtingen gewend met een schrijven bevattendo een
tiental vragen ter beantwoording, tot den heer C. Zijdewind.
Schagen. In dezen tijd van droogte hebben een
tiental bezitters van welputten het water voor de andere
burgers beschikbaar gesteld. Van 10 putten wordt nu
van gemeentewege het water onderzocht, opdat men wete,
waar men zonder gevaar voor zijne gezondheid a0ed
drinkbaar water kan verkrijgen.
WIerIngerwaard. De kiesvereeniging hield den
10 's avonds eene algemeene vergadering in den tuin van
den heer JBoon die door slechts 7 leden werd bijge
woond. Na behandeling van eenige huishoudelijke zaken
werd bij afwezigheid van den heer Zijp door den voor
zitter mededeeling gedaan omtrent de op 11 Juni 1.1 te
Schagen gehouden vergadering van den Bond van liberale
kiesvereenigingen in het hoofddistrict Alkmaar. De
vereeniging stelde de aftredende leden van den raad
de heeren J. T. L. Groneman V. Bakker Jr. en J. d!
Schenk, allen wederom kandidaat. De kiezers zullen per
circulaire verzocht wordengetrouw op bovengenoemde
heeren hunne stem uittebrengen
In het
»Cecil," zeide Frithiof, haar weder in de lieve oogen
ziende, »wie zou hebben gedacht, dat de Linnaea, zoovele
jaren geplukt, de eerste schakel is geweest van den keten,
die ons voor altijd moest verbinden
»Het was vreemd," antwoordde zij met een glimlach,
terwijl zij een der lange ranken opnam, die dicht bij haar
groeideuen de fraaie witte klokjes met roode aderen
beschouwde.
Hij nam hem haar uit de hand en vlechtte hem in
hare haren.
»Ik had niet gedacht, die hier te zullen vinden," zeide
hij, »en heb een mooie plant van Nord fjord meegebracht.
Wij zullen haar meenemen om u tot bruidskrans te dienen."
Zij zag hem twijfelend aan.
»Hoe lang denkt gij, dat zij bloeit?" vroeg zij.
»Nog een maand," zeide hij; hij nam haar blozend
gelaat tusschen zijne handen en boog zich om haar te kussen.
»Slechts een maand!" stamelde zij.
»Lang genoeg om de geboden te laten aflezen," zeide
hij glimlachend. »En gij moet inderdaad de Linnaea geen
dag langer laten wachten."
EINDE.
Een half uur ten zuiden van Barnevold ligt het land
goed »de Biezen," dat op het oogenblik in eigendom
toebehoort aan den heer H. P. Hertel*. In de laatste
weken is de naam van dat landgoed en niet minder die
van zijn bezitter tot zelfs in het buitenland bekend ge
worden door een geheel nieuwe methode bij de uitoefe
ning van het landbouwbedrijf, die door genoemden heer
is opgespoord en in praktijk gebracht.
Geleid door de gedachte de boerderij moet, door melk,
boter, kaas, en vleesch te produceeren, trachten de hoog
ste opbreugsten te verkrijgen is het den heer B. ten
slotte gelukt met verwaarloozing van ieder wetenschap
pelijk stelsel een systeem van grondbewerking en wissel
bouw in practijk te brengen, dat de prachtigste resultaten
oplevert en waarvan wij niet schromen om te verklaren,
dat het bestemd is in en buiten ons vaderland vooral
op de zandgronden in betrekkelijk korten tijd zich een
baan te breken en vasten voet te verkrijgen.
De grond, waarop de heer B. zijn stelsel bouwt, is
ten deele gelegen in de merkwaardige eigenschappen van
sommige gewassen, om de stikstof uit de lucht tot zich
te kunnen nemen. Tot heden wist men zeer goed, dat
lupinen, serradella enz. uitstekende stikstof-verzamelaars
zijn de heer B. beweert dat iedere plant zich met vrije
stikstof uit de lucht voedtde zooeven genoemde plan
ten echter bezitten behalve het stikstof-verzamelend ver
mogen ook de organen, om de stikstof te bewaren.
Weet men dat, dan is het vrij natuurlijk, dat de vraag
zich voordoetmaar wanneer ontsnapt dan weer die
kostbare stikstof aan de plant en het antwoord daarop
luidt, volgens den heer B.wanneer de periode van het
rijp worden bij de planten intreedt. Het is dus zaak,
niet met den oogst te wachten, totdat de cultuur-gewassen
rijp zijnmaar reeds in groenen toestand snijdt men ze
af en geeft ze als voeder aan het vee. Gp die wijze
komen heel veel krachtig voedende bestanddeelen tot het
vee, terwijl ze anders meer in de lucht vervliegen.
De groote kwestie was echter, de aanzienlijke hoeveel
heden groenvoer, die in twee of drie sneden per jaar op
een boerderij kunnen geoogst worden, te bewaren. Tot
zoogenaamd droog voer (hooi) te verwerken, was volgens
des heeren B. ondervinding zoo verbazend schadelijk, dat
hij besloot tot inkuiling of ensileering. Maar hoe op de
gebruikelijke manier in silo's of in de in zwang zijnde
persen In geen geval, want het gebruik van de Blunts-
pers zoowel als de ensilage hadden hem geleerd, dat meer
dan */4 van de hoeveelheid op die wijze verloren ging
en het voeder, dat hij voor zijn vee wenschte, n.l. *zoet
voeder, niet te verkrijgen was op die manier. Zelf tijgt
alzoo de onderzoeker aan 't werk. Kuipen worden met
gaten doorboord, gevuld met allerlei groen voeder en
belast met bepaalde gewichten per M2. De thermometer
zou de warmte aanwijzen, die er gedurende het gehoele
proces zich in de samengeperste massa ontwikkelde en wat
gezocht werd, had men gevonden. Bij een druk van
circa 400 K. G. op den vierkanten Meter had de con
serveering het best plaatsmen verkreeg alsdan ge
durende twee maanden een broeiing van 55° tot 60° Cel
sius, waarna de temperatuur daalde tot een constante
hoogte van 25° Celsius.
De zoet-groen-voederpers moest nu in 't groot worden
opgesteld. Niets eenvoudiger dan dat. Volgens bepaalde
voorschriften tot een aanzienlijke hoogte opgestapeld
wordt de voorraad groen voer door middel van plaggen
aan een drukking onderworpendie bovengenoemden
warmtegraad te voorschijn roept. Wijst de daarop op
zettelijke ingerichte warmte hooger temperatuur aan, dan
wordt de druk vermeerderd, in omgekeerd geval vermin
dert men den last. De kanten worden afgestoken, zoo
glad mogelijk en ook dat afgestoken gedeelte erlangt
nog een plaats in de pers. Rondom den hoop wordt een
kleine goot gelegd, waarin het uitlekkende vocht wordt
opgevangen, dat ten deele als varkensvoeder dienst doet.
Datzelfde vocht dient tevens om de afgesneden kanten
te bedekken, waardoor vanzelf een uitstekend middel is
verkregen om de toetreding der lucht af te sluiten, als
het na verloop van eenigen tijd hard is geworden.
Op die wijze heeft de heer Bertels een krachtvoeder
verkregen, welks reuk geheel gelijkt op dien van versch
roggebrood en dat door het vee met graagte wordt ge
geten zelfs boven gew oon groen voer wordt gesteld en
dat door zijne voedende bestanddeelen alle toediening van
krachtvoer moet overbodig maken. Ziehier de analyse
van het geperste zoet groenvoeder volgens onderzoek te
Wagemngen
eiwit-achtige stoffen4.2 procent
Ye} 1.6
zetmeel7 g 9
onverteerbare celstof 7.8
minerale bestanddeelen 2.3
vocht76.5
De voedingsverhouding van stikstof-houdonde tot stik
stof-vrije stoffen is derhalve als 1 tot 2.76. Men kan dus
volstaan met per dag per stuk vee 30 a 40 K.G. te voe
deren en verder tot buikvulling stroo te verstrekken.
En welke voedergewassen zijn nu voor de pers ge
schikt Ook deze vraag heeft de heer B. op prac-
tische wijze willen beantwoordenwaarbij hij uitging
van de voorwaarden dat: 1». de voedingswaarde van het
gewas scheikundig als aanzienlijk moest genoemd worden-
de teelt mogelijk moest zijn op de schraalste zand
gronden; 3. de tijdperken van groei van dien aard wa
ren dat meer dan één snede groen voer per jaar van
denzelfden akker kon geoogst worden; 4°. dat de planten
ten deele de eigenschap bezaten van wege haar hoog
stikstof-houdend vormogen tot groenbemesting te kunnen
dienen. Groene of snijrogge, serradella, snijgras, smjhaver,
klaver, aardappelstrniken, bietenbladeren, spurrie, lupinen,
wikken kunnen alle voor de pers in aanmerking komen;
toch zijn de voornaamste gewassen die men op de
boerderij van den heer B. aantreft: rogge, haver, lupi
nen spurrieserradellaen zandwikken die door hem
boven winterwikken worden gesteld.
De bewerking van den grond is hoofdzaak en wij
stonden inderdaad verbaasd over do resultaten, die door
don rusteloos onderzoekenden oeconoom dit jaar zijn ver
kregen. Waar het weiland zoo rood lijkt als een vos
en niets of bijna niets meer oplevert, daar zagen wij
naast-aan geheele akkers liggen met een prachtigen voor
raad spurrie ter hoogte van drie decimeter, lupinen en
serradella tot nog grooter hoogte bedekt. Zelfs in het
barre zand schoot de vóór een paar weken gezaaide
lupine met spurrie welig op en beloofde alzoo nog een
schoonen oogst. Van gebrek aan vocht was zoo te zeggen
nog geen sprake, hetgeen de heer B. toeschreef aan zijne
manier van den grond te bewerken.
Wij kunnen natuurlijk hier niet in bijzonderheden
treden over zijne methode; genoeg zij het te vermelden,
dat het doel isdoor inwerking van de lucht en het
benuttigen van reeds naar beneden gezonken voedings
stoffen de productiviteit te verhoogen door een flinke
diepe beweging de opzuiging of wegzakking van het
water in de hand te werkenvooral verbinding in den
bodem te houden en door een geleidelijk diepere bewer
king te voorkomen dat zure grondsoorten aan de in
werking van de lucht worden onttrokken. Bovendien
tracht hij nog zijn grond in goeden stand te houden, in
de eerste plaats door bemesting met stalmestwat de
nabijgelegen landerijen betreft in de 2e plaats door
bemesting met groen-mest (meestal tweede of derde snede
groen-voeder) en in de 3e plaats, wanneer het strikt
noodig mocht blijken uit te nemen proeven door het
gebruik van kunstmest-Btoffen. Overigens is zijn stelregel
goed mesten of in 't geheel niet mesten.
Om recht te kunnen genieten van de practische op-
mei kingen, door dien merkwaardigen self made man op
't gebied van landbouw, moet man met hem de geheele
boerderij rondwandelen. In de tropische hitte van jl. Za
terdag genoten wij het voorrecht, door hemzelven per
soonlijk rondgeleid te worden. Geregeld bestaat des
donderdags gelegenheid voor iederen belangstellende
kennis te nemen van de verrassende resultaten, die vol
gens de nieuwe methodes van groenvoederbouw en grond
bewerking worden verkregen. Ondanks den bijna verzen
genden zonneschijn, die het zand zoo heet deed worden,
dat het niet mogelijk wa3, langer dan een paar minuten
op een en dezelfde plek gronds te staan, hebben wij een
wandeling van ruim drie uren op de boerderij gemaakt,
en al dien tijd was de eigenaar onvermoeid in het geven
van de ncodige inlichtingen.
Stonden wij reeds verbaasd over de mogelijkheid, om
eene opbrengst jaarlijks van circa duizend gulden aan
geperst groenvoer per H. A. zandgrond te verkrijgen
waardoor volgens de heer B. zelfs hooi- en koekvoedering
overbodig zullen worden, niet minder verwonderd waren
wij, de uitkomsten te zien, door hem verkregen met het
in cultuur brengen van bijna waardeloos liggende heide
velden. Na eerst de plag van het terrein te hebben ver
wijderd. wist hij door een gepaste bewerking de produc
tiviteit zoodanig te bevorderendat na een prachtigen
rogge-oogst van verleden jaar de grond nog een eigen
bemesting opleverde, die zoo uitstekend werkte, dat de
korenoogst van dit jaar ieder boer moet doen watertanden.
In één woord, de prachtigste rogge en haver zagen wij
thans rijpen op een akker van circa vijf H. A., die vóór
een jaar of vier nog geheel en vóór twee jaar nog ge
deeltelijk heide mocht heeten.
Onwillekeurig verplaatsen wij ons op dat oogenblik
in de onafzienbare heidevelden, die wij des morgens
waren doorgestoomd en wij dachtenals de methode
van den heer Bertels gemeengoed werd, als iedereen met
dezelfde kans van slagen zóó heigrond in vruchtbare
akkers kan herscheppen, zonder kosten van eenig aan
belang, wanneer waarlijk de zandgronden kunnen opleve
ren, wat zich hier op »de Biezen" aan ons oog vertoont,
dan bestaat de sociale kwestie niet langer meer, en alle
mogelijke kwesties over pacht-contracten, hooge pachten
enz. verdwijnen op den achtergrond. Volkomen begrepen
wij den heer B., toen hij begrijpelijkerwijze, eenigzins in
vervoering gerakenduitriep„Men wil de Zuiderzee
droogmaken, om goeden bouwgrond te verkrijgen en men
vergeet, dat alle woest liggende gronden in Nederland
met vrij wat minder kosten even productief kunnen ge
maakt worden, mits men er niet tegen opzie een volko
men omkeering in do uitoefening van het landbouw-be-
drijf in te voeren."
Geen wonderdat reeds talloos velen waaronder
mannen van naam, konuis hebben genomen van de boven
beschreven wijze van werken aanhoudend vermeerdert
de belangstelling, waartoe natuurlijk dit droge jaar niet
weinig bijdraagt. O. i. was het volkomen de moeite
waard dat de regeering een commissie van bevoegde
personen afvaardigde om met al den ernstdien zulk
