Stadsberichten.
Want in 's lands belang is het jammer, dat zulke goede
krachten, Jala waarover de radicalen beschikken, geen
andere taak zouden hebben, dan liberale hervormingen
tegen te werken, en geen andere toekomst, dan hier en
daar een meerderheid bijeen te scharrelen, gelijk de heer
Gerritsen te Leeuwarden.
Meenen de radicalen dat het liberale program voor
hen niet ruim genoeg is mij dunkthet verleden dei
liberale partij is voldoende waarborg, dat zij geen stati-
onnaire partij is. En ook de geschiedenis der laatste jaren
is daar, om te bewijzen, dat de liberale paitij met a
hare fouten toch altijd nog eerder dan de andere partijen
voor nieuwe denkbeelden te winnen is.
In dezen brief vindt de heer Borgesius tevens de ver
klaring van mijn interruptie op 10 Aug. j.l., waarin ik
tegen de vereenzelviging van radicalen met vooruitstrevenderi
protesteerde. Wel waren vóór 1887 degenendie zich
tegenwoordig «radicalen" noemen, vooruitstrevende libe
ralen en ik hoop, dat velen hunner het weder worden,
maar'thans zijn zij het niet. Naar de inductieve methode
beoordeeld, is de radicale partij tegenwoordig niet anders,
dan een groep personen, die de liberalen verhinderen of
trachten te verhinderen hervormingen tot stand te bren
gen en met dr. Kuyper samenspannen om den liberalen
zetels te ontnemen.
Met het oog op de veiligheid van hun zetel doen voor
uitstrevende liberalen niet kwaad te trachten met de
radicalen op goeden voet te blijven cli te komen. Dan
krijgen zij misschien bij de eerstvolgende verkiezingen
ook de candidatuur der radicalen of blijven zij althans
voor radicale tegencandidaten bewaard. Maar het böiang
des lands eischt iets anders. Dit eischtdat een tactiek
als door de radicale partij gevolgd iseen tactiek
alleen gericht op de bestrijding van voormalige partijge-
nooten, ook als zij hervormingen trachten te verwezenlijken,
die een eereplaats innemen op het radicale program, als
afschaffing en vermindering van accijnzen op de eerste
levensbehoeften, afschaffing der patentwet, vermindering
der mutatie-rechten openlijk en krachtig door het
land veroordeeld wordt in naam der politieke moraliteit.
Als partij zonder toekomst, ingeval de liberalen er in
slagen de naastvolgende jaren even vruchtbaar voor het
land te doen zijn als de beide voorgaande, opent zich
voor de radicalen nog slechts een nieuwe dageraad, als
zij weten te bewerken, dat de Begeering vasthoudt aan
hetgeen in de kieswet-ontwerpen den tegenstand der Kamer
opwekt. Voor niets is men dan ook in de kringen, die
naar Kamer-ontbinding sturen, zoo bevreesd, als voor
een werkelijk gemeen overleg tusschen Begeering en
Kamer op de drie punten, waaromtrent de Begeering
met de groote meerderheid in conflict is. Die meerder
heid wil van de schrijfproef niet weten zij wil aan
wanbetalers van belasting geen kiesrecht toekennen en
zij houdt vast aan den grondwettigen eisch, dat de kie
zers bona fide eenig kenteeken van geschiktheid en maat-
schappelijken welstand moeten bezitten. Dat ook in den
geest der meerdorheid een ruim kiesrecht is te ontwerpen
en b.v. het amendement van der Kaaij c.s. reeds zooals
het daar ligt, in omvang der uitbreiding het ontwerp der
Begeering op zijde streeft, moet daarom door allerlei
valsche voorstellingen en personaliteiten voor het volk
verborgen gehouden worden. Evenzeer ook het notoire
feitdat indien van regeeringswege eenig voorstel werd
gedaandat werkelijk van den zin naar gemeen overleg
blijk gaf, de zaak in weinig tijds beklonken ware.
Bij kon. besluit van den 25 is benoemd tot com
missaris van politie te Zaltbommel de heer J. F. Ver
schoor, thans inspecteur van politie te Botterdam.
Den 25, op den 75en verjaardag der stichting van
generaal van den Bosch, de Maatschappij van Weldadig
heid is het gebouw Bustoordeene stichtingaanvan
kelijk op kleine schaal ingericht voor 5 paar ouden van
dagen die op hunne hoeven niet meer kunnen werken
geopend met eene toespraak vau den president-commis
saris, den heer jhr. mr. I. K. W. Quarles van Ufiord.
Van de 15 op den 25 en 26 te Amsterdam
voor de hoofdakte geëxnmineerden zijn 3 geslaagd n.l.
J. Veld van ünkhulzenW. Vos van Muiden en
B. Vreeken van Amsterdam.
Bij het hevig onweder, dat den 25 in den omtrek
van Tietjork woedde, is een 17jarige boerenknecht, die
uit het weiland huiswaarts keerde, door den bliksem
doodelijk getroffen.
Den 26 is een driejarig kind uit het raam der
tweede verdieping van een huis in de Langestiaat te
Amsterdam gevallen en kort daarop overleden.
Den 26 is ter hoogte van Harderwijk een vaartuig,
dat de noodvlag in top had, door de stoomboot Burge
meester van Marle, te Kampen behouden binnengebracht.
Het vaartuig was de met rogge geladen tjalk van schip
per H, Dories, komende van Botterdam en bestemd naar
Leeuwarden.
Den 25 des avonds heeft de heer B. J. Loman van
Londen, te Groningen, in tegenwoordigheid van een vrij
talrijk publiek, zes partijen schaak tegelijk zonder bord
gespeeld. Aan de zes borden namen plaats de heeren
H. PostmaW. F. M. Meijerdr. A. van Bhijn van
Leiden, kapitein H. B. van Bhijn, dr. N. Westendorp
Boerma en G. Boutstra, in overleg met H. B. Zijlstra,
allen bekende, goede schaakspelers. De heer Lohman
speelde zoo goed, dat hij alle partijen won. Dr. van Bhijn
hield den strijd het langst vol.
Heerhugowaard. De heer ds. J. de Jong, herv.
predikant, nam, in de namiddag godsdienstoefening van
den 27met eene ernstige rede afscheid van de ge
meente, waarmede hij het leoraarsambt nederlegde. De
kerkeraad heeft uit het bestaande alphabetische zestal van
predikanten beroepen den heer G. van Wijhe predikant
te Arkel.
Holhorn. In den polder Waard en Groet kleppe
ren en brommen do stoomdorschmachines dag aan dag
van 's morgens zeer vroeg tot 's avonds zoo laat mogelijk.
De arbeiders, hierbij werkzaam, verdienen niet naar even
redigheid van don arbeid, door hen verricht. Het ergste
echter is, dat, als do granen zijn afgedorscht, voor velen
het werk is afgeloopen. Thans reeds worden er werk
lieden bedankt, als een govolg van het stoomdorschen
dadelijk van het land af, waardoor er landbouwers zijn,
bij wio alles reeds voor de markt gereed is en waar
verdere werkzaamheden zeer goed door het vaste volk
kunnsn worden verricht.
Ook hier wordt thans rogge enz. uitgezaaid, om voor
veevoeder-groen afgemaaid te worden. De nahooi-oogst
is in dezen omtrek onbeduidend.
St. Pankras. Mej. Sj. de Vries, Beneden-Knijpe,
heeft voor de benoeming tot onderwijzeres aan de openbare
school alhier bedankt.
Den 24 hebben de leerlingen der 2 hoogste leerjaren
der school een tochtje, per boot van den heer Bosman,
naar Amsterdam gemaakt, waar zij een Suez-boot, Artis
en Aquarium bezochten en een toertje per tram door de
stad deden. Met rijtuigen waren zij 's morgens naar Alk
maar gebracht en werden zij 's avonds vandaar weder
terug gehaald. Om de kosten goed te maken, hadden zij
wekelijks een paar centen gespaard en het tekortkomende
werd uit de gemeentekas verstrekt. Hoogst voldaan kwa
men de kleinen weder tehuis. Den jongeren scholieren
wordt eerstdaags een feestje bereid.
Sedert den 26 zijn te Botterdam twee personen
aan aziatische cholera overleden en is één daaraan lijdende
bevonden, zoodat in behandeling bleven vier personen.
Den 27 des morgens is bij den spoorweg-overgang
bij Blaauw-Kapel een man door den sneltrein uit Hil
versum overreden.
Te Delft is een geval van cholera bij eene vrouw
voorgekomen.
Tijdens de te 's-Hertogenbosch gehouden tentoon
stelling van de afdeeling 's-Hertngenbosch der Noordbra-
bantsche Maatschappij van Landbouw, heeft eene keuring
van buitenlandsche hengsten van wege den minister van
oorlog plaats gehad, waarbij de eerste prijs, 1500, en
de tweede prijs, 1000, niet werden toegekend: de derde
prijs f 500 werd toegekend aan Peter van de Vereeniging
tot verbetering van het paardenras te Almkerk. Zes paar
den waren ingezonden.
Texel. In de laatstgehouden vergadering der af
deeling «Texel" van de Hollandsche maatschappij van
landbouw, werd, bij gelegenheid der behandeling van de
punten van beschrijving voor de algemeene vergadering,
betoogd, dat het voorstel der afdeeling Alfen, Oudshoorn
en Aarlanderveen, behelzende de wenschelijkheid, dat van
Rijkswege wettelijke bepalingen gemaakt worden ter be
strijding der tuberculose bij het rundvee door het aan
die ziekte lijdend vee af te maken en de volle waarde
aan den eigenaar te vergoedenniet scherp^ genoeg ge
formuleerd was, aangezien uit de toelichting van het
voorstel bleek, dat de vergoeding meer op de voorgrond
trad dan de bestrijding der ziekte. Yoor het voorzitter
schap dor Holl. maatschappij van landbouw zal de afdee
ling de candidatuur steunen van den heer Bauduinals
lid van het hoofdbestuur die van den hoer Groneman.
Tot afgevaardigde tor algemeene vergadering werd ge
kozen de heer S. P. Keijser, terwijl de heer C. P. Keijser
als diens plaatsvervanger werd aangewezen. Door den
voorzitter werd medegedeeld, dat omstreeks het midden van
September o.k. alhier eene keuring van paarden, die men in
het stamboek wenscht opgenomen, te zien, zal plaats hebben.
Yoor rekening der afdeeling zullen eenige loten worden
aangekocht voor de bij gelegenheid der tentoonstelling
te houden verloting.
Omtrent de vraag: „op welke wijze men in den aan
staanden winter zich van ruw voeder zal kunnen voor
zien", kwam men tot geen bepaalde slotsom.
Spanbroek. De gemeenteraad hoeft aan de al
hier bestaande vereeniging Tot bevordering van getrouw
schoolbezoek eene toelage van f 100 verleend.
Hoorn. Den 28 is de meesterknecht van don keer
B., goudsmidop diefstal van goud betrapt. Na onder
zoek werd voor eene vrij belangrijke waarde bij den
verdachte gevonden. Hij werd gevankelijk naar Alkmaar
gebracht.
Bergen. Aan de den 28 gehouden jaarlijksche
harddraverij, werd door 14 paarden deelgenomen. De
prijs werd behaald door Marie", van den heer J. Ol
denburg bereden door IJ. Oldenburg, de le premie, door
«Mina", van den heer J. van Beenen, bereden door
A. van Beenen en de 2o premie, door >Emma", van den
heer C. Schouten, bereden door den eigenaar.
Het 38e openbaar verslag is verschenen over 1892
van de Inrichting voor spraakgebrekkige en
achterlijke kinderen te Amsterdam. Een aantal van
81 patiënten werd gedurende dat jaar verpleegd van
verschillenden godsdienst en van den leeftijd van 11 tot
19 jaren. Daaronder was er o. a. een uit Alkmaar
die binnen den behandelingstijd de inrichting verlaten
moestomdat hare ouders niet bp machte waren het
kost- en leergeld ad 300 por jaar, bij' elkander te
krijgen.
Een groot aantal patiënten hebben zich weder aan
gemeld doch moesten als altijd worden afgewezen we
gens gebrek aan ruimte.
Te Alkmaar zijn slechts 13 leden. De heer A. A.
Gouwe, te dezer plaatse, behoort tot de 8 beschermheeron.
Spoorwegen.
In het verslag over het jaar 1892, door den Baad van
toezicht op de spoorwegdiensten aan den minister van
waterstaat uitgebrachtstaat vermeld dat don Baad tot
onderzoek werden in handen gesteld o. a. de concessie
aanvragen van de Hollandscho IJzeren Spoorweg-Maat
schappij voor een spoorweg van Hoorn over Heerhugo-
waard naar Alkmaarvan particulieren voor een lo-
caalspoorweg van Amsterdam naar Haarlem en van de
Noord-Hollandsche Tramweg-Maatschappij, van een stoom
tramweg van Alkmaar naar Pm-merende. Naar
het zich laat aanzien zal over de voorwaardenwaar
onder deze concessiën kunnen worden verleend spoedig
overeenstemming tusschen de onderscheidenedaarbij
betrokken partijen verkregen worden.
Wat het station Alkmaar betreftkwam het vergroo-
ten van de goederenbergplaats gereed. Voor het plaatsen
van reservematerieel voor treinen in de richting naar
den Helder en ten einde de goederentreinen onafhankelijk
van de hoofdsporen en van de draaibrug over het Kanaal
te kunnen rangeereu, werden drie aoode sporen gelegd.
De toegangsweg naar de goederenloods werd met klinkers
bestraat.
Te Castricum werd in verband met eene spoorwijzi-
ging voor hot bewegen der uiterste wissels een bewegings
toestel geplaatstdat door electrische blokken met
het station verbonden is zoodat de stationchef geen toe
stemming kan geven tot het op veilig trekken der af
standsignalen voordat het blokschijfje van het door hem
gevraagde spoor is vrij gemaakt.
Van den stoombootveerdienst EnkhuizenStavoren
wordt gezegd, dat de uitoefening van den dienst met de
veerbooten zeer geregeld plaats had en geene aanleiding
tot opmerkingen gaf, evenmin als de reddingsmiddelen
en de overige voorgeschreven veiligheidsmaatregelen. In
het geheel werden 2774 overtochten gemaakt, als 882
door het stoomschip «Holland", 818 door »Groningen"
en 1074 door »Friesland". Onvervuld bleven 154 over
tochten, in hoofdzaak door ijs en voor een deel door
drijfijs en mist. De aansluiting werd slechts eenmaal gemist
en wel op 1 Maart, tengevolge van vertraging van den
frieschen trein door een defect aan de machine. Het aan
tal vervoerde passagiers vermeerderde van 57529 in 1888
tot 82250 in 1892.
Zeer belangwekkend in het verslag is de staat der
ongevallendie op de verschillende lijnen van ons land
plaats hadden. In het geheel werden 56 personen gedood
en 57 gewond, verdeeld als volgt: reizigers: door den
dienst, ged.ood geen, gewond 2; door eigen toedoen, ge
dood 2, gewond 1; beambten: door den dienst,
gedood 18, gewond 22; door eigen toedoen gedood 13,
gewond 22; personen op den spoorweg: ge
dood 28, gewond 10.
Naar aanleiding van eene klacht betreff nde de weige
ring om te Alkmaar de bagage van een iziger iiaar Tiel
aantenemen, werd in het nieuwe tariet voor reizigers en
bagage het station Alkmaar met Tiel in verkeer gebracht.
Ter feestelijke viering van do joponing der Ca
dettenschool, op Zaterdag, 30 September waarvoor
onlangs door den raad eene subsidie uit de gemeentekas
is toegestaan van 750 is het volgende programma,
uit te voeren in de Harddraverslaan onder leiding der
vereeniging „Burgerkring", vastgesteld:
12 uur. 1°. Opening der feestviering; 2°. groote
duivenvluchtvan wege de hier bestaande vereeniging
«de Postduif"; 3°. ringrijden en slenteltrekkendoor
ongehuwde parenmet paarden aangespannen voor
tweewielige rijtuigen, om prijs en premie, (inleggeld 0.50);
houtjesrapen, door kinderen van 12 14 jaar, jongens en
meisjes, om prijs en premie.
11/2 uur. 1°. Zakloopen voor mannen boven 20 jaar;
voor vrouwen boven 18 jaar; voor jongens boven 16 jaar,
om prijs en premie in contanten2°. hardloopen met
hindernissena. voor mannen boven 20 jaarvoor
vrouwen boven 20 jaar, om prijs en premie.
4 uur. Tobbenspel voor mannen boven 20 jaar om
prijs en premie.
9 uur. Groot schitterend vuurwerk.
Het Stedelijk Muziekkorps, onder leiding van den heer
J. M. Otto zal gedurende de feestelijkheden zich doen
hooren.
De toegang tot de volksspelen en tot het vuurwerk
is kosteloos.
Na afloop van dit laatste zal een bal worden gegeven,
dat uitsluitend toegankelijk is voor leden van «Burger
kring" met eene dame terwijl voor iedere dame meer
0.25 zal moeten worden betaald.
Het geschenk van ingezetenen aan de gemeente
Alkmaar ter gelegenheid van den zeventigsten geboor
tedag op 15 Mei 1.1., van den heer A. Maclaino lont,
burgemeester dezer stadin het nieuw aangelegde
plantsoen „tSiddenhout", is nu vollodig gereed. Ter
zijde van hot vijvertjemet rotspartij waaruit het
water ontspringen kanwerd dezer dagen eene zeer
fraaie monumentale vaas geplaatst, die groot en omvangrijk
genoeg isom oen goed figuur te maken en aan de
omgeving eenig relief te geven.
Donderdag, den 31, 's namiddags van 3 tot 5 uur,
zal er, ter gelegenheid van den verjaardag van 35. M.
de Honingln door het korps officieren van de d.d,
schutterij alhierin de Bnitensocieteiteen concert
worden aangeboden aan heeren officieren en leeraren der
Cadettenschool en aan de leden dier sociëteit.
Hare Majesteiten de Koningin en de Koningin-
Regentes hebben ieder de Vereeniging tot bevor
dering van christelijke belangen, alhier, verblijd
met een gift van honderd gulden.
Voor den eersten zondag van de kermis was de
tent der heeren gebrs. van Hier, op de Paardenmarkt,
bij de opvoering van het treurspel «Katharina Howard",
flink bezet. Voor eene goede rolbezetting was door de
directie gezorgd. De heer Veltmau, die bij zijn optreden
met toejuichingen werd begroet, vertolkte de figuur van
Hendrik den achtste, Engeland's Koning, die als specia
liteit op huwelijksgebied in da geschiedenis bekend staat,
doordat hij zesmadl zich in den echtelijken staat begaf.
Weliswaar verwierf deze vorst zich daarbij eene hoogst
ongunstige reputatie, wijl slechts een dier vrouwen haar
natuurlijken dood stierf en de overige vijf voor het ge
noegen zich eenigen tijd koningin te noemenop het
schavot het leven inboetten.
Toch is in het treurspel van Alexander Dumas, zooals
wij het bij de heeren van Lierin vrije hol'andsche
navolging, zagen vertolken, de figuur des konings, door
den heer Veltman weêrgegeven. niot geheel en al onsym
pathiek. Zijne vijfde gemalin, Catharina Howard, speelt
daaiin de slechte rol, waardoor 's konings gedrag jegens
haar in menig opzicht gerechtvaardigd wordt.
Mejuffrouw Julia Cuypers eene onzer beste tooneel-
speelsters, van vlaamschen oorsprong, wat hare uitspraak
nu en dan verraadt weet niettemin voor dit vrouwen
karakter den toeschouwer innig medelijden inteboezemen.
Zij vertolkt Catharina Howard als het slachtoffor van
eene slechte opvoeding, van haren kwaden geniuseene
grenzenlooze ijdelheid. Al hebben wij haar spel wel eens
meer bewonderd vooral wat betreft het eerste deel
der opvoering ten slotte echter vertoonde zij ook nu
al de kracht van haar dramatisch talent en was hare
vertolking uitnemend.
De heer Pothai'stdie als Catharina's echtgenootin
de rol van Ethelwood hertog van Durham optreedt
spoelde met voel toowijding. Bedrogen als hij zich ziet in
het liefste wat hij meent te bezittenwaar ook zijn
leven niet te kostbaar is voor haar, wio hij in den weg
staat naar de koninginnenkroon daar weet de heer
Potharst meestal met groote soberheid den feilen haat
weer te gevendie hem zijne vrouw koningin ge
worden doet vervolgen, totdat haar hoofd door zijne
eigen handen op het schavot gevallen is. Hem komt een
goed deel der eer van het welslagen der opvoering^ toe.
Blijkens achterstaande advertentie treedt mej. Ouijpers
donderdag voor het laatst hier op. Woensdag speelt
zij ook meê in «Hendrik III", een zeer bekend, goed
beoordeeld stuk.