mm. Valsche cheques. Vijf en Negentigste Jaargang» ZONDAG 5 NOVEMBER. Gemeenteraad van Alkmaar. Stadsbericiiten. Nederland. Historische Herinneringen. Vergadering Woensdag 8 November 1893, tfO. 132. Eerste blad. ALKMAARSCHE COURANT Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar O,SO; franco door het geheele rijk 1, De 3 nummers f 0,06. Prys der gewone Ailvertentlën: Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS- TER ZOON. Telefoonnummer: 3. Naar aanleiding van eene deswege ontvangen waar schuwing van de Kamer van Koophandel te Londen maakt de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Alk maar bekend dat volgens de britsche politie eenige personen die er hun werk van maken cheques, wis sels effecten en dergelijk papier van waarde te vervalst'licnbezig zijn hunne practijken in toepassing te brengen op eene wijzedat bijna elk spoor van ver- valsching verdwijnt en groote oplettendheid noodig is om die te ontdekken. Daar hunne werkzaamheid in het verkeer tnsschen Nederland en Engoland groote nadeelen ten gevolge kan hebben wijst de Kamer belanghebben den op de wenschelijkheid, dat cheques op Engeland getrokkenalsmede alle andere waarde-zendln- gen, steeds zooveel mogelijk geadviseerd worden, opdat geene betaling geschiede voor een hooger bedrag dan waarvoor die cheques zijn uitgegeven. De Kamer van Koophandel en Fabrieken T. L. KOORN, President. W. C. BOSMAN, Secretaris. des namiddags 133/4 uur. Punten van behandeling. Van de vaste commissie van fina/ficiën. Rapport op het verzoek van regenten van het gasthuis, als beheerders der stadsapotheek, om verbooging der jaar wedde van de wed. Lobach, de werkzaamheden van knecht vervullende. Rapport op het verzoek van I. van Praag, om teruggave van door hem betaalde plaatselijke directe belasting naar het inkomen dienst 1893. Van burg. en weth. 3e snppletoire gomeente-begrooting, dienst 1893 en ontwerp-besluit tot het doen van af- en overschrijvingen in de gemeente-begrooting voor 1893, met rapport der commissie van financiën. Voorstel tot het in orde maken van do Prinsenzaal in het stadshuis tot trouwkamer eerste klasse. Rapport op het verzoek van eenige schippers betrek kelijk den toestand der vaart van de Zes Wielen naar Kolhorn iu den afgeloopen zomer. Rapport op de adressen van den heer 5JPot om ver gunning tot het maken van steigers aan de Kanaalkade, in verband met een voorstel, in overeenstemming met de commissie van bijstand voor de gemeentewerken om van gemeentewege voorloopig over 150 meter eene houten schoeiing te maken. Voorstel der vaste commissie voor de gasfabriek tot het maken van een nieuwen grooten gashouder bij.de fabriek Van de vorige vergadering Voorstel van bnrg, en weth. tot aanstelling van eene zevende onderwijzeres aan de openb. school voar meisjes, in verband met de nader door het hoofd dier school verstrekte inlichtingen. Adres van het bestuur der afdeeling Alkmaar van het Nederlandsche Onderwijzersgenootschapbetrekkelijk de regeling der jaarwedden van het onderwijzend personeel aan de openbare scholen, met de vroeger daarop iuit»e- brachte rapporten en het onlangs nader uitgebrachte rapport der commissie van financiën. Ontwerp-gemeen.te-bogrooting voor 1894naar aan leiding van het daaromtrent door de sectiën uitgebrachte .rapport. Namens den Voorzitter van den Raad, Alkmaar, De Secretaris, 4 November 1893. NUHOUT VAN DER VEEN. Amsterdam. De ministers van binnenl. zaken en oorlog hebben den 3 een bezoek aan de gemeente gebracht. Het hof heeft Leendert Mathissen van Zeist, overeen komstig den eisch van het Openbaar Ministerie, veroor deeld tot 8 jaren gevangenisstraf, wegens mishandeling zijner moeder, die tengevolge van die mishandeling over leden is. Helder. De Wieringer blazerschuit W. R. 123, schipper C. Bakker, is den 1 door een hevigen wind bij bet binnenkomen in het Kaap- en Molengat omgeslagen, waarbij vermoedelijk alle opvarenden het leven verloren hebben. In den morgen van den 2, zoo schrijft men ons uit Tex« 1 werden achter den Eierlandschen vuurtoren het zeil, de mast, de fok, de gaffel en de giek van deze blazerschuit drijvende gevonden. De romp van het schip is aan de noordkust van Texel aangespoeld. Ofschoon tot heden geen lijken zijn gevonden, vermoedt men, dat allen, tengevolge van het stormachtige weder in de holle zee, zijn omgekomen, Verschillende voorwerpen, van gemeld vaartuig afkomstig, zijn te De Ceoksdorp aangebracht. I4niiiiden. Het nederl. stoomschip Prins Maurits is den 31 des avonds bij het binnenkomen alhier in aan varing gekomen met eenige vischschuiten, waarvan er 3 belangrijke schade beliepen. Een dor opvarenden van een Vollendammer botter, die door den schok over boord viel, is daarbij verdronken. Oterleek. In den vroegen morgen van den 3 werd ons dorp in rep en roer gebracht, door het geroep van brand gevolgd door het gelui der torenklok. Om 4 ubt werden de bewoners van een boerenhuis, eigenaar G. Visser, huurder K. Verwer, uit den slaap gewekt door bet omvallen van een hard voorwerp. Verwer kwam tot de ontdekking, dat zijn huis reeds in lichte laaie stond en kon zich tenauwernood met vrouw en 4 kinderen ïedden. De brandspuit was spoedig in werking en het is aan deu ijver der brandweer voor een groof dee£ te danken dat belendende perceelen niet werden aangetast V 's woning brandde tot den grond af. Alles wal ver zekerd de inboedel echter zeer laag. Oorzaak hooi- broei. Op verzoek van den rechter-commissaris zouden de doctoren Kok Ankersmit on van Deventer, directenr- geneesheer van het gesticht Meerenberg en dr. S. J. üalbertsma uit Rotterdam den 4 een onderzoek instellen naar de geestvermogens van H. de Jong. Sehoonoord heeft bij een twist tusschen twee broeders de een den ander zulk een slag toegebracht, dat hij aan de gevolgen overleden ig. De dader is naar Assen gevankelijk overgebracht. °Pde gr00te veemarkt te Gorinehem waren den 3 940 Anf /o«neV°e Handel flinL Zware kalfkoeien J 24U tot f 280 graskalveren f 30 tot f 50. blijft bevredigend. burgemeester va* Wageningen Te Alblasserdam heeft in den nacht van den 1 een zware brand gewoed, waardoor 14 gezinnen zonder dak zijn. De man van de vrouw wier lijk op zondag, den aan den, Haarlemmerweg, bij Sloterdijk in eene sloot gevonden werdheeft thans bekend haar daarin te hebben geworpen. 18q1 ,*oor™* ?en 1 is de gemeente-begrooting voor 1894 vastgesteld m ontvang en uitgaaf op f 190.327.51 met een post van f 1499,91 voor onvoorziene uitgaven! De heer A. Jklmburg. hoofd der christelijke school alhier benoemd tot directeur aan de kost- en dagschool voor de dochters van inlaudsehe hoofden te Tomohon in de Minahassa (Ned. Indië), heeft die betrekking aange nomen en zal waarschijnlijk in Februari 1894 daarheen vertrekken. EXUE. ©e oorlog 'met de gelderschen in het begin der 16e eeuw deed de hollanders onder zware geldelijke lasten gebakt gaan daar nevens de gewone omslagen buiten gewone geheven werden. In het toen lang niet bloeiende Alkmaar werd de druk hiervan zeer gevoeld. Burge- meesteren maakten in 1508 eene zetting op de burgerij maar konden hierdoor niet verhoeden, dat een hunner,' Snel Claesz., met Jan Claesz. en Jan. Huigensz. naar den Haag moest reizen in gijzeling van stadswege voor 400 door den Landsheer ter leen gevorderd, en nogmaals een! mr. Willem Gerijtsz., met Symon Reiyersz. denzelfden wee moest gaandaar de stad te kort schoot in het opbrengen zelfs van den gewonen omslag*). De beide laatste gijze laars deden bq den stadhouder-generaal de uitputting der ingezetenen gelden en alsnn werd bij Keizer Maxi- mihaan den 7 September aan de stad vergundde 150 meest gegoede burgers te noodzaken .tot opbrengst van het gevorderde met belofte van teruggaaf binnen 3 maanden uit den te ontvangen omslag van het algemeen. Ut de terugbetaling binnen den gestelden termijn plaats had valt te betwijfelen dat de „vergunning" de daar door getroffenen niet smaakte, te vermoeden. Verscheidene vermogenden verlieten de stad en bij de bekende „infor- macie- van 1514 werd verklaard dat er hier geen ren teniers meer woonden, maar deze naar Amsterdam, Haarlem of den Haag vertrokken waren. In dezen droe vige» staat van zaken besloot onze overheid eene remedie m te voerendie reeds in meerdere plaatsen was in practijk gebrachtnamelijk het heffen eener belastte» van de bezittingen der vertrekkende personen en van de naar elders vererfde nalatenschappen van hier overledenen en zulks tot zoodanig bedrag als geheven werd in dé plaatsenwaar de vertrekkenden zich vestigden of de ervenden woonden; een uitgaand recht dus, maaralleen toe te passen ingeval van wederkeerigheid. Het privilegie voor dit „recht van exue", zooals het genoemd werd verleenden Maximiliaan en zijne minderjarige kleinzoon Karei den 28 Maart 1510; de laatste bevestigde het ten overvloede den 19 November 1532. Boomkamp vermeldende, dat in 1541 een voorspel an 11 klokken in den nieuwen toren van het H. Geest- Boomkamp die zijn bron niet noemtdoet de eerste gijzelaars vertrekken „op St. Catrynedach", de laatste in September. Maar de vierdag van St. Oatharina valt op 25 November. Heeft hij zich in den heiligenda» Z1JD de laatste gijzelaars wellicht de oersto huis jverd gehangenvoegt er bij dat kerkmeesteren [den 7 Mei] door bnrgemeesteren en den raad werden gelast op de invordering van het exuegeld te passen totdat „gezegde" klokken daaruit betaald zouden zijn. Die klokken waarmede kerkmeesteren wel niets te maken haddenwerden reeds in dezelfde maand Mei betaaldbeter is het aan te nemendat bier bedoeld zijn de 9 klokken tot een voorspel op de Groote kerk en de uurbei binnen dat gebouwdoor kerkmeesteren besteed aan Jacob Wageneus te Mechelen om met Kers tijd 1541 of uiterlijk tegen Vastenavond d. a. v. geleverd te worden. Dat, de invordering niet gemakkelijk ging mogen wij besluiten uit de dagvaardingen krachtens een door onze regeering den 23 December 1545 verkregen mandement, door Willem Jansz. van Tijlinghendeurwaarder van dan Grooten Raad te Mechelen van 26 November tot 5 December 1546 aan verschillende personen te Haarlem, Hoorn Scbagen Kalverdijk Warmenhnizen Schoorl en Oudorp gedaan om, op poene van 20 carolusgulden, aan burgemeestereu te leveren bij eede gestaafde inven taris der door verandering van poorterschap of versterf verlegde bezittingen met waardeering daarvan door des kundigen en betaling van het deswege verschuldigde binnen eene maand na de schattingen om ingeval van oppositie zich don 11 December d. a. v. in gijzeling te stellen in de herberg „vande drye haringen" te 's-Gra- veuhagezonder die te verlaten dan onder depot van het geëischte recht; en voorts den 13 te verschijnen voor stadhouder en raden om redenen hunner weigering te geven Allen gaven voor antwoord, bij bnrgemeesteren te zullen komen om de zaken af te maken. Gerijt Bar- toutsz. begaf zich den 13 ten verzoeke van mr. Cornells van de Capellenprocureur van wege Alkmaarnaar genoemde herberg en vroeg den waard Adriaen of al de geciteerde personen in gijzeling gekomen waren waarop bij ten^ antwoord ontving „deen compt dander gaedt zoedat ick den luyden nyet en ken"; hij vond er slechts 2 mannenAélbert Thomasz. (niet genoemd onder de gedagvaarden) en Huybrecht Mcynertsz. vanSchagen. De elders zoowel als hier ondervonden moeilijkbeden gaven al spoedig aanleiding tot beperkende bepalingen en pogingen tot afschaffing met daartoe wederkeerig plaatsen. De vroedschap besloot den 14 Juni 1 53 burgemeesteren aan alle dorpen te doen schrijven om te accordeeren over de exue; den 14 Juli beu te machtigen om met Haarlem overeen te komen de exue- zooveel mogelijk te beperken, althans tot de 50e. of 60e penning, en zulks voor 20 jarenden 12 Maart 1554 hen te authoriseeren om te accordeeren met Hoorn Enkhuizen, Medenblik en te schrijven aan dè „andere' dorpen dat de ingezetenen hier mochten komen wonen en weder vertrekken zonder eenige exne te geven van hunne goederen, die echter subject zouden blijven indien hunne bezitters hier kwamen te overlijden don 14 Maart 166/ de heffing voor 2 jaren op te schorten; den 3 ecember met Delft tot 20 jarige schorsing overeen te omen (den 31 geschied) gelijk [den 17 Augustus 1553] met Amsterdam [en den 11 Juli 1554 met Hoorn] was getroffen; den 13 Maart 1558 dat ieder hier met zijn gezin mocht komen wonen en binnen 2 jaren weder ver trekken zonder tot eenig exuegeld verplicht te zijn en den 10 Maart 1559, dat men uit alle steden en dorpen hier mocht komen wonen en weder heengaan zonder eenige exueten ware staande de inwoning iets van poorters van Alkmaar geërfd hebbende en zulks bij het vertrek medenemende dat kinderen of erfgenamen van ïer gekomenen en binnen 4 jaren overledenen het ge- 6 °?k "O zouden mogen uitvoeren; „maar indien verpondingen vielen over de landen, zoo zullen de inge komen buitenlieden mede contribueeren moeten als°de poorters Ook ter wille der vestiging van aanzienlijke of ver mogende personen werd meermalen vrijstelling van exue verleend. Zoo werd den 12 Maart 1554 aan Jarich van lepmarentmeester van 's Keizers vroonlanden, vrijdom toegestaan van accijns van wijn, bier, turf en hout en van exue bij vertrek, wat het laatste betreft ook geldende voor zijne vrouw, weduwe wordende, en kinderen - den 19 Augustus van het volgende jaar goedgevonden, dat Nicolaus Nicolai, griffier van het Gulden Vlies, in de stad mocht komen wonen met 7 eerlijke familiën, elke gegoed 1UU ponden groot sjaars, binnen het jaar en tot 20 amniën in andere tijden, genietende gedurende het leven der manspersonen vrijheid van accijnzeD t. w. van den wijn en het bier „dat zij zelf inleggen zonder op kerf stokken of buiten te halen" en voorts van eenige exue voor het transporteeren harer goederen**) den 23 De- )In hot gemeente-archief bernst een relaas der dag vaardingen door den deurwaarder v. Tijlinghen tot het hof gericht (vermoedelijk duplicaat), op de keerzijde waarvan Gerijt Bartoutsz. zijne bevinding heeft aange- teekend; de omschrijving in den Inventaris bl. 107, is zeer gebrekkig en onjuist wat den datum (13 Dec. 1545) betreft. jiAlzoo zij niet gekomen zijn op haar voorslag ergo 't artikel van geenre waarde."

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1893 | | pagina 1