Telegrafische Berichten.
hier in de toekomst de zwakste zijn, maar wel de doctri
naire liberalen, dio de bakens niet willen verzetten nn
het getij verloopt. Volgen den heer de Beaufort staan
we aan den vooravond van eene scheuring der liberale
partij voorwaar eene St-Nicolaas-surprise. Over den
meesten invloed van liberale- of vooruitstrevende liberale
partij hier voortaan in de Kamer, zal hij niet twisten.
Alleen wil hij er op wjjzen, dat de vooruitstrevende libe
rale partij geene afscheiding wil. De vroegere kleine partij
der vooruitstrevende liberale partij, zij is grooter, zij is
meerderheid in de liberale partij geweesten is er dus
sprake van afscheidingdan zon het zijn van die der
conservatief-liberalen. Intusschen was de rede van den
heer de Beaufort het meest gericht tegen de regeering
en betichtte hij haar, dat zij haar eigen partij vermoord
de. Goed beschouwd vroeg hij haar om zooveel mogelijk
tegemoet te komen aan de wenschen van de tegenstanders
der kieswet. Een vreemd verzoek, voorwaar, waaraan de
regeering, naar hij hoopt, niet zal voldoen want juist
door die kieswet heeft de regeering zich populair gemaakt
in den lande. En door toe te geven aan het verlangen
van de heeren de Beaufort, van Karnebeek en anderen
zullen de regeering en de liberale partij in een toestand
komen als na de cultuurwet.
Als de liberale partjj het ministerie bij de be
handeling der kieswet in den steek laat dan zal men
van de liberale partij zeggen zij heeft veel ver
geten, maar niets geleerd.
De heer Levy, zich aansluitende bij het betoog van
de heeren Kerdijk en Borgesius, wat betreft de inmenging
van den Staat in de arbeidscontracten, geeft zijne ziens
wijze omtrent die contracten te kennen. Ook hij is van
meening, dat Staatsbemoeiing gewettigd en plicht is in
het arbeidersvraagstuk en hij doet daarbij een beroep op
buitenlandsche wetgevingen.
Onbegrijpelijk is het voor hem, hoe men uit de woorden
van den minister van binnenl. zaken bij de kieswet zoo
veel venijn heeft kunnen zuigen. Hij onderschrijft die
woorden geheel.
Waarom nu den minister aangezien voor een verkapten
socialist of een misdadiger
Nogmaals terugkomende op de beperking der vrijheid,
op Staatsbemoeiing in verschillende opzichten wijst hij
er op dat die offers zal eischen zoowel van de vrijheid
als van de financiën maar toch moet zij tusschen beide
treden waar de gemeenschap dit noodig maakt.
Hij hoopt, dat deze bespreking tot vrucht zal hebben,
dat bij elke oplossing van vraagstukken op het gebied
van sociale hervormingen voortaan, gelijk tot heden, alle
partij-kwestiën ter zijde zullen gelaten worden. Vooral
in deze regeering stelt hij op prijs, dat zij de zwakken
wil beschermen, en de vlag hoog wil houden tegen elke
inbreuk op de rechtsorde. Van gelegenheidswetten om
socialen den mond te snoeren, zijn allen hier af keerig
maar toch dient de strafwet in al hare gestrengheid ge
bruikt te worden wanneer misbruik wordt gemaakt van
de vrijheid van het woord en drukpers. Wanneer iemand
in zijn warme studeerkamer opruiende artikelen schrijft,
aanzet tot moord en doodslag, dan is hij schuldiger dan
de arme stakkert, die, door hem gehypnotiseerd, ten slotte
die wandaden uitvoert. Voor dien schrijver geen genade;
op hem de strafwet in al hare gestrengheid toegepast.
De heer van der Kaaij herinnert den heer JE
Mackay aan de woorden van den heer Beelaerts van
Blokland over roekelooze staatkunde. Dat er twee stroo
mingen in de liberale partij zijn waar te nemen het
valt niet te ontkennen. Gelukkig evenwel durft die partij
daar openlijk voor uit te komen. En dat die twee stroo
mingen zich openbaren is het niet zeer verklaarbaar
Er zullen wel altijd leden gevonden worden die verder
of minder ver willen gaan dan hunne medeledenmaar
toch en dit is het gelukkige verschijnsel dat er
ten slotte waar het op handelen aankomt toch weer
eenstemmigheid bestaatal staat de linkervleugelman
hier heden rechtsde rechtervleugelman morgen links.
Buiten de Kamer schijnt men evenwel tegen die num-
merverwisseling bezwaar te hebben en wil men geen
allegaartjemaar afscheiding. Men spreekt van partij
verband maar ziet daarbij de bezwaren over het hoofd,
welke Frankrijk dezer dagen bewijst het daaruit
voortspruiten.
»Oda, wat is er gebeurd? Je hebt geweendriep Al-
brecht, die zelf geschrikt was bij deze onverwachte ont
moeting, verwonderd uit.
Een oogenblik zag zij hem met een paar groote don
kere oogeu bedroefd aan, bedekte daarop haar gelaat met
haren zakdoek en zei snikkend, op onvriendelijken, bijna
ruwen toon »Och, laat mij gaan Wat hebt gij u om
mij te bekommeren
En zonder hem verder met eenen blik te verwaardigen,
zweefde zij hem voorbij en ijlde vlug de trap af.
Wat zou dat beteekenen Zoo was zij nog nooit
tegen hem geweest. Wat had hij haar gedaan Graaf
Albrecht wist het niet te zeggen hij stond voor een
raadsel.
EEN EN TWINTIGSTE HOOFDSTUK.
Siegfried was den volgenden morgen de eerste, die in
den zadel zat. Hij reed, onder het hoog gelegen bis
schoppelijke slot Langenstein, den weg op naar Halber-
stadt, met de bedoeling om te trachten hier en daar 't
een of ander uit te vorschen of te onderzoeken, dat het
vermoeden van eenen mogelijken vijandelijken aanval op
Regenstein kon bevestigen. Eenige oogenblikken reed
ook Bock von Schlanstedt uit, om hetzelfde te doen in
de richting van Wernigerode vooraf echter had hij in
last even op de Heimbnrcht aan te gaan, om 's graven
broeder Bernhard tot eene onderlinge bespreking van den
bestaanden toestand op het voorvaderlijk Stamhuis uitte
noodigen. Eindelijk begaf zich ook Albrecht zelf op weg,
om in de omstreken van Quedlinburg iets wetenswaardigs
op te duiken. Buitendien werden Nothnagel, Hasenbart
en Gutdünkel in verschillende richtingen op kondschap
uitgezonden zij moesten nagaan of er ook soms iets van
optrekkend of kampeerend krijgsvolk te ontdekken viel
Bock was nog niet lang uit geweest, toen hij reeds
weder de poort van Regenstein binnen reed, doch nu in
gezelschap van eenen ouden bekende, den listigen Hinze
flabernack, dien hij niet ver van het slot van zijnen heer,
onder hem verdacht voorkomende omstandigheden, had
Daarna komt hij tot de woorden sturen in democra
tische richting.Er bestaat nog zooveel verschil van
inzicht over de beteekenis van die woorden, dat de grens
van de geoorloofde kritiek en ongeoorloofde positie nog
niet kan worden bepaald. Wat de kwestie van Staats
bemoeiing betreft wijst hij er op, dat er in de liberale
partjj ook te dien aanzien verschil heerschtmaar ge
lukkig weer goen bepaald verschil in beginsel. Wel
heeft het Sociaal Weekblad meeningen verkondigd maar
deze zijn niet te beschouwen als de meeningen van de
liberale partijhet waren algemeenheden.
Ten slotte vraagt hij aan den minister van binnanl.
zaken de beteekenis van de zoo zeer gewraakte zinsnede.
De heer Vermeulen acht maatregelen noodig om
do exploitatie van den arbeider tegen te gaan. Veilig
heid van arbeiders in fabrieken arbeidsraden, ambachts-
onderwijspensioensverzekering van ambtenaren het
zijn alle hervormingen waarvan de wenschelijkheid door
allen zal worden ontkend.
Iedereen die de arbeiders wil helpen moet trachten
de takken van handel en nijverheid to doen bloeien. Een
andere handelsstaatkunde is volstrekt noodig en al valt
daarop nu niet te rekenoneenmaal zal men de nood
zakelijkheid inzien. Moge dit tijdperk aanbreken, voordat
het te laat is. (Bravo's).
De heer Pyttersen vordedigt de vooruitstrevende
liberalon. Zij willen opneming van het proletariaat in
de maatschappij en zij achten het plicht van den Staat
handelend op te treden om de werkloosheid te bestrijden,
die vooral in Friesland zoo groot is. Eerst als blijkt
dat de Staatstuaschenkomst strijdig is met het liberaal
programzal hij overwegen of hij zieh moet afscheiden
zich aansluiten bij de radicale of tot de vorming mede
werken van eene groote sociale partij.
De heer Tydens wenschtdat invloedrijke leden
van alle partijen eene kiesrechtpartij vormen, om aan te
dringen bij de regeering de kieswet te veranderen in den
geest, dien de meerderheid dier partij wenschelijk acht.
De heer Rutgers van Rozenburg zegtdat
wij een bedrijvig kabinet hebben verleden jaar telde
de lijst der ontwerpen 235 nummers nu reeds 180. Tot
stand hebben we ook wat gebracht: de gesplitste inkom
stenbelasting. Maar daardoor is hij uiet verblind en ziet
hij toch ook de tekortkomingen van het kabinet. Dit
beloofde de gemeenten te hulp te komen en gaf slechts
het diaconiewetje voor sommige friesche gemeenten.
Door den minister van marine was verbetering van het
matoriëel beloofdmaar daarvan heeft hij nu afgezien
en wil enkel afbouwen wat begonnen is. Ben leerplicht-
ontwerp is toegezegdmaar we hooren er niets meer
van. De regeering heeft ook op het gebied van de bur
gerlijke rechtsorde en verdediging nagelaten wat zij be
loofde. Waarom is het ontwerp tot regeling van den staat
van beleg niet weder ingediend De 'regeering trok in
het dienstplichtontwerp en verving dit door een reeks
van ontwerpen waarvan ieder overtuigd is, dat er niets
van kan komen ontwerpen die het uitvloeisel zijn van
een stelsel chair a canon. Van eene herziening der per
soneels belasting komt niets, die belofte blijft onvervuld.
Hij mag de regeering niet verdenken van verzet tegen
de volkswenschen, noch van volksmisleiding. Maar hij
wenscht licht op al de hangende kwestiën van den dag.
Hij twijfelt niet, of de regeering zal kleur bekennen
De heer Hnber had van deze regeering verwacht
een regeling der gemeente-geldmiddelen. Wel is door
de noodwet aan het allerergste eenigszins te gemoet ge
komen, maar op zoo bedenkelijke wijze, dat hij daarom
juist het woord voert. De verantwoordelijkheid voor die
noodwet rust niet op de Kamer, maar op de regeering.
De bedoelde gemeenten zijn door de bedeeling niet gered.
Hij dringt bij de regeering aan op spoedige voorberei
ding van eene regeling der gemeente-geldmiddelen voor
goed.
Den 6 werden de verschillende wetsontwerpen tot be
krachtiging van provinciale belastingen met algemeene
stemmen aangenomen, evenals dat tot verlenging van den
termijnbinnen welken afwijkingen kunnen worden
toegestaan van formaliteiten bij de heffing van invoer
rechten.
De minister van financiën verklaarde, dat het ontwerp
aangetroffen. De geslepen oude had voorgewend op weg
te zijn naar graaf Albrecht, dien hij zeer gewichtige
mededeelingen te doen haden, na eenig beraadwas
Bock met hem omgekeerd, dewijl hij het niet geraden
achtte, om thans den scheeloogigen landlooper, met wien
hij nog eene oude rekening te vereffenen had, betrokking
hebbende op hnnne laatste ontmoeting in de herberg te
Erkstedt, ongemoeid te laten heengaan. Bock vond het
voorzichtiger den ouden schurk eerst door zijnen heer in
het verhoor te laten nemen „die zou" meende hij
„er wel uit krijgen, wat er in zat."
Later op den dag voor den graaf gebracht, bevestigde
Habernack ongevraagd de waarheid van den bewusten
rit van den bisschop naar Falkenstein, waarbij hem, behalve
den graaf von Wernigerode, de ridders Rudolf von Dor-
stadt en Hans von Kreiendorf vergezeld hadden, beiden
gezworen vijanden van het geslacht Regenstein.
Op eene vraag van den laatste, wat de bisschop toch
wel bij graaf Hoyer kon hebben uitgevoerd en besproken,
zag hem de sluwe grijskop mot een ateelschen blik van
ter zijde aan en lekte zich de vieze gebarsten lippen als
een vos die wantrouwig zijne pas gevonden prooi be
schouwt. Eindelijk zei hij»Ik weet het welhoogge-
eerde heer graaf, en als ik bet zeggen mag in tegen
woordigheid van ridder Bock
»Haal je de duivel, ellendige kerel!" barstte deze in
woede uit. «Spreek op en gauw ook, of ik ga de duim
schroeven halen."
«Vooruit! Voor den dag er mee!" beval de graaf,
ongeduldig met den voet stampend.
«Indien ik mij niet bedrieg," aldus vervolgde Haber
nack «heeft graaf Hoyer aan den bisschop de stellige
belofte gedaan, dat zijne zuster Oda eerlang afstand zou
doen van hare erfelijke rechten op Falkenstein ten zijnen
behoeve. Nu is echter de abdis Jutta onzen hoog
waarden heer komen vertellen, dat zij zeker wist, dat
gij de jonge gravin Oda wilt trouwen eD dus meteen
het graafschap Falkenstein als toekomstige erfenis ver
langt. Om die reden en om te zorgen, dat ook van dat
door de abdis zoo fel gehate huwelijk bij deze woor-
omtrent de verbetering van heffing van invoerrechten
het departement reeds verlaten had.
Het wetsontwerp omtrent den suikeraccijns (gelijkstel
ling van suikers boven 99 pet. tot 99V» pet.voor de
raffinage met suikers van 99 pet.) werd na bestrijding
door de heeren Bahlmann en de Ram en verdediging
door den minister van financiën aaDgenomen met 42
tegen 33 stemmen.
De heer vanKerkwij k verklaarde voor de stemming
tegen te zullen stemmen, enkel wegens den haast met
dit ontwerp gemaakt, zoowel bij de beantwoording als
bij het aan de orde stellen. De beetwortelsuikerfabrikanten
hebben geen gelégenheid gehad, de zaak na te gaan en
bezwaren in te dienen. Zijne stem is een stem van protest
tegen het onrecht aan een zaak van nijverheid.
Daarna werd de algemeene beraadslaging over de Staats-
begrooting voortgezet en in de avondzitting ten einde
gebracht. De drie eerste hoofdstukken werden aangenomen.
Den 7 wordt hoofdstuk Buitenl. Zaken behandeld.
Hoofdstuk Mnnenlandsclie zaken 1894.
Aan de memorie van antwoord van den minister van
binnenl. zaken op dit hoofdstuk zijn o. a. de volgende me
dedeelingen ontleend.
De minister zal naar een zuinig beheer blijven
strevenzonder daarom nieuwe of verhoogde uitgaven
achterwege te laten, waar het belang des lands dit vordert.
Het beleid der regeering ten opzichte van het g e-
meentewezen zal zijndat op de kieswet zullen
volgen de provinciale en de gemeentewet met de ge-
meeute-kiesrecht-regeling en de herziening van het ge
meentelijk finantiewezen als onderdoel van de gemeente
wet.
Maatregelen om te voorzien in gebrek aan werk
liggen z.i. op den weg der gemeentemet onderstand
van het Rijk bij gemis aan de noodige middelen.
De handhaving der openbare orde in de
gemeente wil hij overlaten aan het beleid van den bur
gemeester.
Over een wetsontwerp omtrent den leerplicht
werd de Raad van State gehoord.
In het aanstaande jaar wordt te gemoet gezien een ver
slag der commissie betreffende de begrafenisfond
sen.
Voordrachten omtrent de heffing van wik- en weeg
loon en in de gemeenten Alkmaar, Hoorn en Edam
zijn aanhangig bij den Raad van State.
Omtrent de grensverandering tusschen Leiden
en Oegstgeest is eerlang een wetsontwerp te gemoet te
zien die van Amsterdam en Nieuwer-Amstel is nog bij
Ged. Staten van Noordholland in onderzoek.
Omtrent den bouw van een Statenzaal met sec
tiekamers voor de provincie Overijsel zal te zijner tijd
een voorstel gedaan worden. Volgens den minister vol
doet de nieuwe woning van den Commissaris der Koningin
aan de redelijke eischen.
De begrooting wordt met 5000 verhoogd voor eenige
buitengewone voorzieningen aan de woning
van den Commissaris der Koningin in Limburg.
Een voorstel tot herziening der armenwet is te
wachten zoodra er uitzicht op afdoening bestaat.
De openbaarmaking van het 13e deel van de uitkom
sten der jongste volkstelling kan weldra en
der beroepstelling in de eerste helft van 1894 worden
verwacht.
Wettelijke maatregelen ter verzekering van meer af
doend toezicht op levensmiddelen znlleu
naar de minister hoopt niet lang meer uitblijven.
Hij belooft overweging van het denkbeeld om het E t-
nographisch museum van Leiden naar Amster
dam of 's-Gravenhage over te brengen.
's-GRAVENHAGE, 7 December.
TWEEDE KAMER. Staatsbegrootlng.
Het hoofdstuk buitenlandsche zaken werd aangenomen,
na een kort debatwaarin de minister van buitenland
sche zaken aankondigde dat weldra met Belgie over
eenstemming zal worden verkregen omtrent eene over
eenkomst tot vergemakkelijking van den invoer aan
de grenzen. Bij het algemeen debat over hoofdstuk justitie,
bestreed de heer de Kanter het vonnis der haagsche rechtbank
tot ontzetting van een predikant. De rechterlijke macht
kan particuliere dignitarissen niet ontzetten. Hij vroeg
cassatie in het belang der wet. Verder werd aangedron
gen op wettelijke regeling van den arbeid der bakkers
op schadeloosstelling van onrechtmatig preventief gevan
genen op herziening der vreemdelingenwetop voorzie
ning tegen flesschentrekkerij en tegen oprichting van
zwendelvennootschappen.
den zag Habernack den graaf brutaal en sluw lachend
even in de oogen niets komt, hebben zij met elkander
uitgemaakt, dat zij de gravin met geweld van hier zullen
wegvoeren waarbij zij ten overvloede door de Blanken
burgers krachtig zullen worden ondersteund."
«Kerel, hoe kom je aan dat alles Spreek op, als
je leven je lief is donderde de graaf hem toe.
«Hm, mijnheer de graaf," gaf de auder ten antwoord,
«het was lang niet gemakkelijk om dat alles zoo haar
fijn te weten te komen, maar ik had mijnheer de graaf
en ridder Bock eerlijk beloofd om u nadere en stellige
tijding te brengen en daarom daarom hoop ik maar,
dat mijnheer de graaf mij voor de genomen moeite onge
maakte onkosten behoorlijk schadeloos zal stellen. Ziet u,
mijnheer de graaf, de geheimschrijvervan den bisschop houdt
er een liefje op na, een verduiveld knappe meid, moet ik zeg
gen en de moeder van die meid is wéér zoo'n soort liefje
van mij begrjjpt u, mijnheer de graaf? en die vertel ik
dan wat zij hare dochter moet opdragen aan den
geheimschrijver onder kusjes en lonkjes te ontlok
ken. Hoe die meid dat klaar speelt, weet ik niet,
nu dat is ook hare zaak, de duivel moge het begrij
pen, hoe zoo'n mooi vrouwmensch met een paar lieve
oogen in het hoofdeenen geslepen staatsman tot een
babbelend oud wijf, in één woord, tot haren ondordani-
gen slaaf weet te maken een feit is het, mijnheer
de graaf, dat die meid Wieburg heet zij alles
gedaan weet te krijgen."
«En wanneer zullen zij komen Weet je dat ook
vraagt Albrecht, in gespannen verwachting.
Wordt vervolgd
