j
Nederland.
r.
n
i
m
pnl
11
£01
m
ds
)ti
en
oo
Is
.ai
c
r. n
1
ia
,5'
2
us
er
f.
U
r.
i
ei
h
n
ITALKE. Van den 10 wordt uit Palermo geseind,
dat de krachtige op Sicilië genomen maatregelen de rust
hebben doen herstellen. Overal werden de plaatselijke
afdeelingen der Fasci ontbonden en de deelnemers aan
de ongeregeldheden gevat.
Drie stoombooten met 4351 soldaten en 29 officieren
zijn van Rome naar Palermo vertrokken.
RUSliAlVD. De procureur-generaal der Synode
Pobiedonoszew ismet bevestiging in zijne ambten
benoemd tot secretaris van den Keizer. Het verzoek om
ontslag van den minister van Justitie Manasseïn is toe
gestaan en de heer Murawjew tot zijn opvolger benoemd.
De Regeeringsbode meldt, dat in het keizerlijk besluit
met betrekking tot het verleenen van de Andreasorde
aan den minister von Giers o. a. gezegd wordtSedert
gij de verantwoordelijke plaats als hoofd van het mi
nisterie van bnitenlandscho zaken bekleed hebt, hebt gij
aan onze inzichten over het onderhouden der vriend
schappelijke betrekkingen met andere mogendheden alle
mogelijke ondersteuning verleend.
VEUEENIGDE STATEN. Den 11 werden in
eene arme bnurt in het oostelijk gedeelte der City te
Nieuw-York nabij de East-river verscheidene dynamiet-
bommeu gevonden. Een dezer bommen ontplofte waar
door een grootnog in aanbouw zijnd huis instortte.
Door die ontploffing werden de andere bommen ontdekt,
welke door kruitlonten met elkaar in gemeenschap stonden.
Don 12 is aan het station te Venloo de stoker
Verkolen door eon trein overreden en gedood,
Gedurende December werden 119 manschappen
waarvan 86 nederlanders en 33 vreemdelingen bij hel
koloniaal werfdépöt te Harderwijk aangenomenaan
handgelden werd de som van 39050 betaald.
De stoomtram 's-Gravenhage - Scheveningen, geëx
ploiteerd door de Staatsspoorwegmaatschappij vervoerde
in 1893 679.092 reizigers tegen 805313 in 1892, toen
te Scheveningen de sporttentoonstelling gehoudon werd.
De burgemeester van Engelen is wegens verduis
tering in hechtenis genomen.
Het christelijk nationaal zendingsfeest zal op 6 Juii
op het landgoed Middachten nabij de Steeg gehouden
worden.
In 1893 werden te Kralingen ter markt aangevoerd
74330 zalmen, tegen 65993 stuks in 1892; in de laatste
20 jaren was do geringste aanvoer in 1890 n.l. 34169
stuks en de grootste in 1885 n.l. 104422 de gemid
delde aanvoer bedreeg 62047 stuks.
In 1893 zijn op het Noordzeekanaal geschut door
de Noordzeesluizen te IJmuiden 8843 schepen, inhoudende
10.227.653 kub. el tegen 8043 schepen, inhoud. 10.485.138
kub. el in 1892 door de Oranjesluizen te Schellingwoudo in
1893 88991 schepen tegen 94063 in 1892.
Gedeputeerde Staten van Groningen hebben eene
som van 500 uitgeloofd voor het beste antwoord op
de volgende prijsvraag
»Op welke wijze kan elk oogenblik bij stormweder en
hooge vloeden zoowel bij nacht als bij dageene voor
het temperen dor golfbeweging voortdurend genoegzame
hoeveelheid olie op 100 a 150 el buiten den teen van
een bedreigden zeedijk gebracht wordenzonder dat
daartoe moeielijk te verrichten langwijlige en tijdroo-
vende voorbereidingen of werkzaamheden noodig zijn
De olie-toevoer zal voor elke 250 el lengte moeten
kunnen geschieden tot eene hoeveelheid van minstens 5
kan per 15 minuten en naar verkiezing van oeu hal ven
kan tot de maximnm-hoeveelheid moeten geregeld kun
nen worden.
Het antwoord moet omvatten eene zakelijke beschrij
ving van het middol of do inrichtingdoor duidelijke
teekeningen toegelichten eene raming der kosten van
aanleg en bediening over 1000 el lengte. De inzending
kan tot 1 Mei a.s. geschieden.
Gedep. Staten houden zich de bevoegdheid voor ge
deelten der som toe te kennen aan hen, wier antwoorden
het beste zijn. De beoordeeling blijft aan Gedep. Staten
voorbehouden.
De burgemeester van Utrecht heeft de vertooning
van het tooneelstuk «De geheimen van de Weesinrichting
te Meerbosch enz." aldaar verboden.
Het verbod van het vervoer van kalveren, jonger
dan zes maanden naar Friesland uit den kring om
vattende o. a. de provincie Noordholland, is opgeheven.
Do minister van binnenlandsche zaken heeft door
tusschenkomst van de commissarissen der Koningin aan
alle mogelijke waarborgen te geven, dat hun gevangene
dit slot niet zal verlaten zonder betaling van het losgeld,
waarvan zij het bedrag zeiven zullen mogen bepalen
Zelfs op de vervulling van dezen wensch, in Jutta's
oogen toch waarlijk bescheiden genoegkontot zijn
leedwezen, de heer Willekin niet de minste hoop geven
jawat, nog erger was, hij meende als zijne vaste over
tuiging der abdis te kunnen en te moeten voorbereiden
op de stellige woigering van de stadsbestuurders, om den
grafelijken gevangene los te laten, onverschillig hoe hoog
een losgeld men ook bereid ware te betalen.
«Maar wat heeft men dan eigenlijk met hem voor?"
vroeg de abdis handenwringend. «Zij zullen toch wel
rechtvaardig en ridderlijk genoeg zijn, om een eerlijk
krijgsrecht te doen gelden
Ik heb iets hooren mompelen van eene terechtzitting
onder den hoogen boom," gaf de heor Willekin aarzelend
ten antwoord.
Ah zoo, waarde heer stiftshoofdmanmoet 't dien
kant uit Vermeten zich die verwaande kooplui en
kramers te spreken van het gerecht onder den hoogen
boom? Den keizer en het rijk roep ik tegen hen op,
indien zij dat durven onderstaan. Maar wat praat ik
met n! gij zijt de stad niet! Laat burgemeester en raad
zeiven tot mij komen; hun zal ik wel aan hot verstand
brengen, waaraan zij zich te houden hebben en niet
malsch ook, dat verzeker ik uGa nu heen, heer Wille
kin, en breng mijne boodschap over!'
En daarmede en met eene hooghartige hoofdbeweging
gaf de trotsche abdis haar stiftshoofdman zijn afscheid.
Het waren hoofdzakelijk, of liever uitsluitend, de meer
bezadigden en ouderen onder de burgers der stad, die
het denkbeeld opwierpen van eene berechting van de zaak
de gemeentebesturen medegedeeld dat aan zijn departe
ment over 1893 eene statistiek zal bewerkt worden van
het aantal kinderen die de gewone lagere school voor
goed hebben verlaten vóórdat zij kunnen geacht worden
het gewoon lager onderwijs volledig genoten te hebben
in verband met de gemiddelde bevolking der scholen en
met het aantal kinderen die het gewoon lager onderwijs
niet ten einde volgenen tevens de redenen vermeldende,
die het te vroeg verlaten van de school veroorzaakten.
Ter verkrijging van dit overzicht worden voor openbare
zoowel als bijzondere scholen tabellen ter invulling ge
zonden.
Te Joure (Friesland) is de 18jarige zoon van den
brugwachter Nappert door het ijs gezakt en verdronken
zijn lOjarigo broeder die hem vergezelde werd gered.
Den 12 zijn te Giesendam de 16jarige zoon en de
14jarige dochter van H. van der Weide aldaar, die met
een prikslee een pakje naar hunne zuster zouden brengen,
door het ijs gezakt en verdronken.
Den 14 vermaakte een leerling van de kostschool
te Terborg, wonende te 's-Gravenhage, zich met een paar
vriendjes met een geladen revolver. Deze ging af en de
kogel doorboorde zijn hoofd, zoodat hij onmiddellijk dood
was.
Bij de den 15 gehouden uitloting van de 3 pet.
premieleening der Maatschappij voor Gemeente-crediet
groot 7,500,000, van 1871 zijn uitgeloot no. 4708 met
20,000, no. 9075 met 2000, nos. 19874,36669,41731
en 60908 elk met 500, en 11868, 21180, 58902 en
62239 elk met 350.
Nijmegen is don 15 opgenomen in den intercom-
munalen telefoondienst.
Bij de den 15 gehouden uitloting van 4 seriën der
Aiuatcrdamsche Freinieleeniiig, groot ƒ21 000 000,
zijn getrokken de volgende seriën en nummers5834,
7618, 6516 en 1453. Serie 5834 nummer 5 25000,
5834 no. 10 1000 s. 1453 no. 7 en 5834 no. 4
elk 500 s. 7618 ns. 5, 7, 6, s. 1453 no. 1s. 5834
no. 2, s. 7618, ns. 3, 8, 4 en s. 5834 no. 3 elk ƒ200,
s. 6516 ns. 5, 6, s. 7618 no. 1 s. 1453 ns. 5, 8, s. 6516
no. 7, s. 5834 ns. 8, 1, 6, s. 7618 no. 2,8. 5834 no. 9
en s. 6516 no. 3 elk 150. De overige nummers elk 100.
Het Openbaar Ministerie is in hooger beroep ge
komen van het vonnis der arr. rechtbank te Assen van
4 Januariwaarbij Jacobus Kalma student te Gronin
gen is vrijgesproken.
Kalverenboek.
De Vereeniging »Het Friesch Rundveestam
boek" heeft in druk uitgegeveu Het Kalveren boek
1893 waarin opgenomen zijn alle volbloed kalveren
die half November nog aanwezig waren en waarvan door
de eigenaren opgaaf is gedaan.
Dit boek, dat een geschikte gids is voor hen die vol
bloed afstammelingen van stamboekvee zoeken bevat
821 zwartbonte, 4 roodbonte en 4 gemengdklenrigo kal
veren. Behalve den dag van geboorte zijn de stamboek
nummers der ouders opgegeven en daarachter het getal
hunner bekende voorouderszoo van vaders- als van
moederszijde. Daaronder zijn verscheidene exemplaren
aanwezigwaarvan de afstamming tot in het 5 en 6
geslacht bekend is.
Een alphabetiscbe lijst der eigenaren is hieraan toe
gevoegd met aanduiding wiens beslagvee geheel van
eene on dezelfde haarkleur bestaat en wie uitsluitend
met stamboekvee en volbloed afstammelingen fokken.
liet erwijk. Het bestuur der doopsgezinde ge
meente heeft, een stuk boschgrond, ongeveer twee bunders
grootgesteld ter beschikking der arbeidsbeurs aldaar
tegen een huurprijs van 100 benevens 4 pet. der kos
ten vereischt om den grond geschikt te maken voor
den bouw van tienen, waardoor de arbeidsbeurs het man
denmaken aldaar zal kunnen bevorderen.
Haarlem. De arr. rechtbank alhier heeft den 9
aan den hoer L. F. M. van Lanscho't, kassier te s-Her
togenbosch voor de door den Staat te onteigenen 11
bunders weiland, zijnde een gedeelte van de zoogenaamde
Buitenlanden bij Beverwijk, onder de gemeente Assendelft,
eene schadeloosstelling toegekend van 55685.46, waar
onder 51700 voor de werkelijke waarde van het ont
eigende ^land, d. i. 4700 per bunder. De Staat had
aangeboden f 50413.43; de deskundigen hadden de waarde
geschat op 60197.28 en de eigenaar had gevraagd 87000.
Aan den heer J. A. Dijkman, landbouwer te Heemskerk,
werd voor l'/2 bunder weiland onder Heemskerk ƒ4311.36
toegekend. De Staat had geboden 3720, waarmede de
eigenaar geen genoegen had willen nemen; de deskundigen
hadden de waarde geschat op 5151.36.
Helder. Bij kon. besluit van den 12 is aan den
de gevangen graven voor het gerecht onder den hoogen
boom; de wraakzuchtigeu on bloeddorstigen ouder hen
en de groote hoop van het gemeendie gezamenlijk
verreweg de meerderheid vormden, vorderden zijne on
verwijlde ter doodbrenging zonder vorm van proces.
Nog denzelfden avond hield de raad eene zitting,
waarin hoofdzakelijk beraadslaagd werd over de zekerste
manier, om den gevreesden gevangene behoorlijk te be
waren, en men kwam tot een besluit, dat er een afzon
derlijke, buitengewoon sterke kooi met ijzeron traliën zou
worden gebouwdwaaruit ontkomen onmogelijk was,
zooals sommigen als hoofddoel aangaven, of, zooals door
anderen als eisch werd gesteld, waaruit het zijnen vrien
den ondoenlijk zou wezen hem te bevrijden en waarin
hij vooral beschermd zou zijn tegen het gevaar, van vroeg
of laat door het gemeen vermoord te worden. Aan den
gildemeester der timmerlieden werd de last verstrekt
in overleg met dien der smeden, onverwijld en met den
meesten spoed zulk eene kooi te bouwen.
In de straten der stad scheen er aan het geschreeuw
en gejubel van het volk geen einde te zullen komen
overal woelde het volk in de uitbundigste luidruchtig
heid dooreen. Men vertelde elkander de meest overdre
ven en de avontuurlijkste geschiedenissen van «Albert
van Reins te in", zooals het hoofd van het grafelijk
geslacht in den mond van het volk doorgaans werd ge
noemd, en tot aan het krieken van den morgen duurden
de vreugdefeesten en drinkgelagenwaarbij de dappere
burgers, die den weerloos in het moeras zittenden graaf
gevangen genomen hadden, als ware helden gevierd en
geëerd werden.
Wordt vervolgd.
heer E. Franken op zijn verzoek eervol ontslag ver
leend als kantonrechter-plaatsvervanger in het kanton
den Helder.
Hoorn. Op de voordracht voor directeur, leeraar
in de geschiedenis aan de hoogere burgerschool zijn
geplaatstNo. 1 dr. J. J. Doesburg te Dordrecht
No. 2 dr. A. Smit te Doetinchem en No. 3 dr. G. J. Dozy
te 's-Gravenhage.
Hoogkarspel. Den 13 is een 11-jarige knaap
door het ijs gezakt en verdronken.
Krommenie. De nieuw benoemde burgemeester,
de heer mr. J. Waligheeft ontslag als lid van den
Raad genomen.
Holliorn. Den 14 kon de hardrijderij op schaatsen,
wegens het vele water op het ijs, niet doorgaan.
Aan het ijsrijwiel blijkt nog eenige verbetering noodig.
In hoofdzaak zijn de tanden van het wiel te grof en zal
een gewone rijwielketting in plaats van de riem moeten
worden aangebracht, daar de riem ieder oogenblik afglijdt.
De machine werd uitgedacht door de heeren C. Joffer
en J. Breebaart (knecht en patroon) beide schilders en
niet alleen door den heer C. Joffer, zooals eerst werd
vermeld.
Woordsclicrmer. W. Hartkoster in de kerk
der herv. gemeente en zijne echtgenoote zijn benoemd
tot vader en moeder in het diaconiehuis te Bodegraven.
Door den gemeenteraad van Oterleek is de jaarwedde
van het hoofd der school alhier, den heer K. Sanders Jzn.
met f 50 verhoogd.
Oterleek. De raad dezer gemeente nam in zijne
laatste vergadering de volgende besluiten Aan mej. J.
Versteeg op verzoek eervol ontslag te verleenen wegens
haar vertrek naar Wormerveer op 1 Maartin hare
plaats aan de school te Noordschermeer eene onderwijzeres
op te roepen eu deze tevens het onderwijs in de nuttige
handwerken op te dragen aan de school te Oterleek
diensvolgeus mej. A. van der Lippe als onderwijzeres in
de handwerken aan laatstgenoemde school tegen 1 April
eervol te ontslaan en de jaarwedde van het hoofd dor
school te Noordschermeer met 50 te verhoogen.
Schagen. De Harmoniekapel heeft besloten, haar
25jarig bostaan in April 1894 niet te vieren met het
houden van een wedstrijd of festivalmaar een buiten
gewoon concert te gevenwaarop solisten van naam
hunne medewerking zullen verleenen.
De dames-zaugvereeniging «Euphouia is door da
commissie voor de volksvoordrachten aangezocht, den 16
Februari eenige nummers ten beste te geven. Op dien
dag heeft namelijk de tweede der in dezen winter te
houden volksvoordrachten plaats.
De buitengewone tooneelvoorstelliugden 14 in het
lokaal Cérès, gegeven door de heeren W. Hart Co.. was
slecht bezocht. Opgevoerd werden: «De kinderen van
de Visschersweduwe en «Het landhuis aan den Heeron-
weg." Ook werd van de gelegenheid tot dansen na de
uitvoering geen gebiuik gemaakt.
Schermerliorn. De haer K. Olij Dz. is niet
herbenoemd zooals wij in een vorig nummer meld
den als secretaris-penningmeester der banne Zuid- en
Noordschermer maar van de banne Noordschermer en
Schermerhorn.
Den 14 had alhier een wedstrijd plaats met hondeu
voor de slede gespannen. Het ijs was juist nog sterk
genoeg om de vele toeschouwers te kunnen dragen. 13
Deelnemers hadden zich laten inschrijven. De prijzen
werden gewonnen door de honden van de heeren M.
Uldor P. Bnrger en F. Kuitwaardallen alhier.
Wurmen huizen. De kaasfabriek «de Eendracht"
verwerkte in het jaar 1893 548417 ned. kannen melk
waarvan gemaakt werden 20692 stuks kleine Edammer
en 1200 stuks middelbare kazeu te zamen 47384 ned.
pdn. vertegenwooidigende.
De loop der bevolking was in 1893 aldus geborenen
52, ingekomen van elders 79, te zamen 131; overledenen
16, vertrokken naar elders 69, te zamen 85, zoodat de
bevolking op 1 Jananri 1894 bedroeg 1399. Levenloos
aangegeven werden 3 kinderen. Het aantal gesloten
huwelijken bedroeg 7.
In het hier bestaande onderling veefonds bedroeg het.
aantal deelhebbers op 31 December 1893 36, het aantal
verzekerde koeien 221 kalveren 42. Voor 4 in 1893
gestorven runderen werd uitgekeerd 405.
Zandvoort. De heer H. J. B. Saltet, den 11 alhier
in den ouderdom van 56 jaar overleden heeft zijn ver
mogen uitgezonderd eenige legatenvermaakt aan de
Prins Hendrik-Stichting te Egmond aan Zee.
Bij kon. besluit van den 13 is benoemd tot broeder
in de orde van den Nederlandschen Leeuw W. Draijer
badknecht alhier.
Statistiek.
Op last van het departement van binnenl. zaken is
een overzicht uitgegeveu van de uitkomsten der zevende
jaarlijkscho volkstelling op 31 December 1889 (met uit
zondering van de beroepstelling) en in vergelijking met
vroegere tellingen. Daaruit blijktdat de bevolking in
de gemeenten met 20000 en meer zielen 1411584, inde
overige gemeenten 3099831, dus in het geheel 4511415
bedroeg, waaronder 2228487 mannen en 2282928 vrouwen.
In Noordbrabant was sedert 1 Januari 1830 de be
volking toegenomen met 46,07°/, Geldealand met 65,34:
Zuidholland met. 97,95; Noordholland met 100,37: Zee
land met 45,15; Utrecht met 66,97; Friesland met 63.76;
Overijsel met 65,15; Groningen met 73,19 Drente met
104,65 en Limbvrg met 37,28°/,.
De dichtheid der bevolking nam toe met 71,81 °/0.
Het getal vrouwen op 1000 mannen was 1024.
Op 1000 personen waren ongehuwd 631,2 mannen,
602,3 vrouwen; gehuwd 331,3 mannen en 323,7 vrouwen;
in wed. staat 36,5 mannen en 72,5 vrouwon; gescheiden
van echt 0,5 mannen en 1 vrouw; van tafel en bed 0,4
mannen en 0,5 vrouwen.
Het getal Nederlanders, in den vreemde geboren, was
per 10000 zielen 56 mannen en 63 vronwen. Op de
10000 inwoners waren 4865 ned. hervormden waalsch
herv. 23; engelsche presbyterianen 1; remonstranten 33;
christelijk gereformeerden 419; doopsgezinden llOjovang.
lutherschen 141 hersteld lntherschen 45hernhutters
1 Anglicaansch episcopalen 1 schotsche gemeente 0
room8ch-katholieken 3539; oud-roomschen 17; ned. Israë
lieten 204; portngeesche Israëlieten 11; nederl. gerefor
meerden 401.
Er waren 2114 blinden en 1977 doofstommen.
