f.
f
t
d
!)t
n
I
01
3(
i
d
i
r
I
1
1
Onlangs was er verschil gerezen tnsschen den arrond.
schoolopziener te Beetsterzwaag en den districtschoolop
ziener te Heerenveen over de vraag, of bij tijdelijke waar
neming eener onderwijzersbetrekking het bezit wordt
vereischt van het getuigschrift van zedelijk gedrag, afgege
ven overeenkomstig art. 27 der wet op het lager onderwijs.
De minister van binnenl. zaken, aan wiens oordeel de
zaak was onderworpenheeft zich, in overeenstemming
met het gevoelen van den districtschoolopzienor, op grond
van de algemeene bewoordingen van art. 6 van genoemde
wet, voor eene toestemmende beantwoording der vraag
verklaard.
Den 1 is te Wijhe de aan de erven Pruimers te
Zwolle behoorende boerenerve »het kleine Lint" geheel afge
brand, waarbij een paard, twee pinken, een kalf, een varken,
een geit en ruim 30 kippen in de vlammen omkwamen.
Den 3 des nachts is te Beerta eene boerenplaats
afgebrand, waarbij 12 koeien en 2 paarden in de vlam
men omkwamen.
Bij kon. besluit van den 3 is met ingang van
1 April a.s.1°. de kolonel jhr. W. L. van Spengler,
van den grooten staf, adjudant van H. M. de Koningin,
op zijne aanvrage op pensioen gesteld en het bedrag van
het pensioen bepaald op f 2100 'sjaars; 2°. dien hoofd
officier de rang verleend van generaal-majoor en benoemd
tot adjudant in buitengewonen dienst van H. M
Bij kon. besluit van den 3 zijn met ingang van
1 April a. s.1°. benoemd bij den grooten staf, tot ad
judant in gewonen dienst van H. M. de Koningin, de
ritmeester jhr. A. S. E. van Tets, instructeur bij het
2e regt. huzaren en tot ordonnans-officier van H. M., de
eerste-luit. F. W. J. Loudon, van het regt. gren. en
jagers, die beidenin verband daarmede, in hun rang
worden overgeplaatst bij den grooten staf; 2°. eervol
ontheven uit zijne betrekking van ordonnans-officier van
H. M., de ritmeester J. G. baron van Sjjtzama, van den
grooten staf, dio, in verband daarmede, wordt terugge
plaatst bij het wapen der cavalerie en wel bij het 2e reg
huzaren.
Don 5 is in werking getreden het door den inspec
teur der infanterie, generaal Hennus, uitgevaardigde ver
bod voor do militairen tot het dragen van buitenmodel
kleeding.
De minister van oorlog heeft ter kennis van be
langhebbenden gebracht, dat op 1 October als volontair
kunnen worden toegelaten a. bij den artillerie-cursus te
Delft 9 en b. bij den voorbereidenden practischen cursus
der militaire school te Haarlem 20 jongelieden, en er de
aandacht op gevestigd, dat dit jaar voor het laatst jon
gelieden als volontair tot deze inrichtingen van militair
onderwijs toegelaten worden. De Staatscourant van den
3 bevat de verdere bijzonderheden.
Gedurende Januari is aan den regenmeter der
Rijkslandbouwschool te Wageningen 39 streep regenwater
afgetapt tegen 47 in Januari 1893.
Te 's-Gravezande zijn in bijna 14 dagen 33 gevallen
van pokken voorgekomenwaarvan 6 met doodelijken
afloop. Deze snelle vermeerdering wordt toegeschreven
aan liet gebrek aan voorzorgsmaatregelen o. a. om de
besmettelijke gezinnen in afzondering te houden.
Te Didam zijn alle scholen gesloten wegens de
heerschende diphtheritiswaaraan reeds verscheidene
kinderen overleden zijn.
Op de begrooting der schutterij voor 1894 te
Bolsward was 1900 uitgetrokken voor den aanleg eener
schiotbaan, welke post door den gemeenteraad geschrapt
werd. Gedeputeerde Staten stelden de begrooting echter
met dien post van f 1900 vast en verzochten den ge
meenteraad, de gemeente-begrooting daarmede in over
eenstemming te brengen. Deze heeft echter met 10 tegen
3 stemmen beslotenaan dit verzoek niet te voldoen.
De Twentseho Stoombleekerij te Goor keert over
1893 11 pet. dividend uit tegen 12 pet. over 1892.
Bij kon. besluit van den 5 is op verzook eervol
ontslagen de heer L. W. F. Oudenhoven, als eerste luite
nant bij de dienstdoende schutterij te Helder en de
heer E. F. M. Dekker als tweede luitenant bij die te
Enkhuizen.
hi
x
>dat hij zijne broeder uit den weg geruimd heeft, om
diens erfgenaam te worden inuwe gunstof
liefde of hoe gij het noemen wilt."
»Mevrouwwat heeft Albrecht u misdaandat
gij hem zooverder kon het meisje niet spreken,
zoozeer overmeesterden haar hare ontroering en veront
waardiging.
»Wat gaat het u aan, wat graaf Albrecht mij gedaan
heeft 1'' zei de abdis op hoogon toon en mot eene snelle
beweging van haren stoel opstaande. Wèl weet ik wat
hij u gedaan heefthij heeft den eenige, die u ooit waar
achtig en oprecht heeft liefgehad, opzettelijk en met voor
bedachten rade den dood te gomoet gezonden
»Dat is eene leugen!" schreeuwde Oda, geheel buiten
zich zeiven.
Een schel en gillend gelach was Jutta's antwoord.
Daar deden zich in het voorportaal zware schreden
hooren en bijna tegelijk met de hem aandienende kamer
vrouw, trad graaf Albrecht het vertrek binnen, in volledige
wapenrusting met helm en zwaard.
Oda ijlde hem te gemoet. Albrechtzij zegt, dat gij
Siegfried met opzet in den dood gezonden hebtriep zij
hartstochtelijk uit, terwijl de tranen haar over de
wangen rolden.
Daar stond Albrecht midden tusschen de beide vrouwen,
aan wie hij zijne vrijheid verschuldigd was. De abdis met
eenen donkeren blik van het hoofd tot de voeten metend,
sprak hij trotsch en bedaard »Wie u dat gezegd beeft,
mevrouw, is
»Uw broeder Bernhard," viel zij hem met zegevierend
gebaar in de rede.
»Neen Dat heeft graaf Bernhard niet gezegd en ook
niet bedoeld verklaarde Oda zeer beslist. »Ik was er
bij, toen hij u den dood van Siegfried mededeelde."
De naam was echter uitgesproken en had den graaf
in 't hart getroffen als een pijl uit eenen vijandelijken boog,
»Ik zal Bernhard terstond vragen, wat zijne bedoeling
is geweest," antwoordde hij zeer ernstig, »maur thans
vraag ik umevrouw, en besef wel het gewicht van
uw antwoord gelooft g ij het
Wordt vervolgd.
De bevolking der gemeente Groningen bedraagt 58553.
Amsterdam. Voor lid der Provincale Staten zijn
nog candidaat gesteld door de anti-rev. kiesvereeniging
>Nederland en Oranje" prof. mr. D. P. D. Fabius; door
de Grondwet" en de kiesvereeniging »Amstels Burgerij"
de heer C. N. J. Moltzer J.Ezn., oud-lid van den Raad
door »de Grondwet" de heer G. A. Loeff, door »Amstels
Burgerij" de heer mr, L. Zegers Veeckens.
Den 2 werd voor de arr. rechtbank behandeld de zaak
n A. van Emmenesbeschuldigd van opruiing tot
strafbare feiten in een op 14 Nov. in Maison Stroucken
alhier gehouden openbare vergadering. Het Openbaar
Ministerie eischte tegen hem twee jaar gevangenisstraf.
Uitspraak den 9.
Den 4 des avonds is een in de eerste Tuindwarsstraat
in een manufactuurwinkel uitgebroken brand, spoedig
gebluscht, kunnen worden. De winkel met de daarachter
gelegen woonkamer en de voorkamer op de eerste ver
dieping brandde geheel uit.
Den 4 zijn nog de lijken opgehaald van drie personen,
die sedert den avond van den zwaren mist, 28 Decem
ber 1.1., vermist werden.
Valsche Bankbiljetten.
De hoofd-agent van de Münchener Löwenbrau Com
pagnie Joseph Freij die den 3 des nachts gevangen
werd genomen heeft bekend bij de zaak der valsche
bankbiljetten betrokken te zijn geweest. De te Utrecht
door do justitie in beslag genomen koffer bleek voor onge-
voer f 200.000 aan valsch bankpapier te bevatten. Te
Amsterdam werden nog een vriend van KrausseB.
Sinnige, een man en vrouw, de tapper Keese en de vronw
van een zekeren Lafleur, als medeplichtigen aangehouden.
Den 3 werd aan de Associatiekas een valsch bankbiljet
van f 300 en een van 100 bij de Nederlandsche Bank
aangeboden en ingehouden. Den 3 des avonds om 8 uur is
de veehandelaar B. Gompertz, een welgesteld man, in zijne
woning aan de Gedempte Oudegracht te Haarlem aangehou
den, als verdacht van medeplichtigheid aan het verspreiden
van valsche biljetten. Deze heeft zich in do gevangenis opge
hangen. In het geheel zijn thans nog acht verdachten in hech
tenis. Den 5 heeft de justitie in tegenwoordigheid van vier
medeplichtigou een onderzoek ingesteld in de werkplaats
van Krausse aan de Heerenmarkt. De verschillende ma-
chineriëeu werden in beslag genomen. Dien dag heeft aan
het hoofdbureau van politie gelegenheid bestaan de valsche
biljetten te zion. In die biljetten ontbreokt het eijfer-
watermork aan de kanten, de druk is harder en het papier
een weinig blauw getintterwijl het watermerk in het
midden zoer onduidelijk is.
De politie te Rotterdam vraagt aanhouding van oen
duitscher, 30 a 40 jaren oud, die deu 27 Januari aldaar
een valsch bankbiljet van f 100 heeft uitgegeven. Ook
te Brussel en te Parijs moeten valsche biljetten uitgegeven
zijn. Te Haarlem heeft den 4 iemand in den hout poging
tot zelfmoord gepleegdhij verwondde zich door een
pistoolschot in de keel. Het publiek gerucht brengt deze
daad ook in verband met de uitgifte dezer biljetten.
lonkhuizen. Den 1 werd alhier de 31e alge
meene vergadoring der Schippersvereeniging Sehuttevaer
gehouden waar 38 afgevaardigden 21 afdeelingen ver
tegenwoordigden terwijl 40 leden en genoodigden aan
wezig waren. Voor zooveel Noordholland betreft, werden
de volgende voorstellen aangenomen
Van de a/deeling Alkmaarnogmaals te verzoeken
verdieping van de haven te Kolhorn:
afschaffing of verlaging van het schatgeld aan de
Oude Sluis te Zijpe
van de af deeling Amsterdamnogmaals te verzoeken
het lossen en laden vóór en in de schutsluis te Zaandam
te verbieden, en den steiger te verlengen;
van de af deeling Enkhuizen aan te vragen een tele-
graphische of telephonische verbinding van het eiland
Urk met den vasten wal;
opruiming van de vlakte bij Enkhuizen
pogingen aan te wenden, dat de bestaande witte ton
nen op de Zuiderzee voorzien worden van een rooden kop;
v an de af deeling Haarlemaan de administratie der
Hollandscho Spoorweg-Maatschappij te verzoeken, de brug
over het N. Spaarne bij nacht te verlichten door een
rood licht, als de brug gesloten, en door een groen licht,
als de brug geopend is en tevens dat voor zoover de
treinonloop dit toelaatde brug des nachts steeds ge
opend blij ve;
aan het gemeentebestuur van Haarlem te verzoeken
de remraingswerken aan de Lange Brug te verlengen of
due d'alven te plaatsen;
verlichting van de Stierupper ton op het Alkmaardermeer;
van de afdeeling leiden Bij het gemeentebestuur van
Zaandam aandringen om een aanlegsteiger te doen maken
van minstens 500 el lengte aan de brug aldaar;
van de afdeeling Wieringen uitdiepen van »het Slijk"
te Enkhuizen-,
te verzoeken verlenging van het remmingwerk aan de
schutsluis te Nauerna te maken
van de afdeeling Zwartsluis: aan het gemeentebestuur
van Amsterdam vermindering van havengeld verzoeken
voor schepon welke buiten de stad aanleggen zonder te
laden of te lossen.
root schermer. De heer R. Schaaff, beroepen
predikant alhier, van Tjerkwerd c. a.. zal den 11 zijn
intree-rede houden.
Haarlem. Bij kon. besluit van den 2 is de heer
A. Tadema candidaat-notaris alhier benoemd tot no
taris te St. Jacobi-Parochie ('t Bildt).
Hoogkarspel. De onderwijzer A. Starreveld
alhier is als zoodanig benoemd te Jisp.
Hoorn, Beroepen bij de doopsgezinde gemeente
de heer Uiterdijk, predikant te Wolvega.
Den 1 is te Utrecht aan den onderwjjzer aan de tweede
burgerschool voor jongens en meisjes H. Plas een diploma
toegekend als onderwijzer in den zang door de examen
commissie van de Maatschappij tot bevordering der
Toonkunst.
Den 3 des avonds, bij de repetitie van een paar tooueel-
stukjes, door de Vereeniging voor Volksvermakelijkheden
den 4 des avonds in het Park op te voeren, kwam ook
o. a. het afschieten van een pistool voor. Men wist niet
beter of het was met los kruit geladen. In plaats daar
van bleek het met hagel geladen te zijn en werd een
heerdie in de zaal wasin het dijbeen getroffen.
Dr. Aghina, die aanwezig was, verleende geneeskundige
hulp. De hagel kon echter niet verwijderd worden en
de gewonde was niet geheel buiten gevaar.
Oudorp. De heer ds. H. L. Kniphuisen is beroe
pen te Nieuwenhoorn bij Brielle.
Rijp- De heer J. H. Bögeholtzevang. lutherseh
predikant, heeft voor het beroep te Pekela bedankt.
Scliagen. De gymnastiekvereniging »Lycurgus"
denkt den 18 Maart a.s. haar löjarig bestaan met eene
gemeenschappelijke uitvoering te vieren. Eene nitnoodi-
ging zal daartoe tot verschillende vereenigingen in den
omtrek geschieden.
Westgraftdijk. Den 4 hield de rederijkerskamer
»Oefening volmaakt", hare 3e openbare vergadering in
dit seizoen. Opgevoerd werden »Marie Jeanne", of de
vrouw uit de volksklasse tooneelspel in 6 tafereelen en
het kluchtspel: »Kort van memorie", door A. A. van der
Stempel. Daar men dezen keer aan gehuwde lieden uit
den werkenden stand vrijen toegang gegeven had, werden
deze stukken voor een talrijk publiek opgevoerd.
Trseni. Sedert de mazelen-epidemie van den
vorigen zomer, was de gezondheidstoestand der school
jeugd uitmuntend thans echter zijn enkelen genoodzaakt
binnen te blijvendaar zij door de bof geplaagd
worden.
Wester-Blokker. Alhier zijn twee koeien aan
miltvuur gestorven.
Worinerveer. De gemeenteraad heeft be
sloten tot het aangaan eener 3 '/2 pet. geldleeninggroot
26000, voor schoolbouw en tot het verhoogen van den
te heffen hoofdelijken omslag van f 30000 tot f 35000.
Zaandijk. Eene bij de ingezetenen gehouden in
zameling van gelden voor den landman Fonteyn, die
onlangs drie koeien aan miltvuur verloor, heeft f 365
opgebracht.
Vijfde Rationale Schietwedstrijd.
De volgende beginselen waarnaar het wedstrijd-pro
gramma voor 1894 zal worden entworpen, werden onlangs
door het bestuur der Vereeniging van nederlandsche scherp
schutters, aangenomen
I. Er zal geschoten worden op slechts één afstand
n.rn. 250 ellen, met gebruikmaking van de schijf »Sche-
veningen".
II. De schutters zullen moeten kiezen of zij wen-
schen deel te nemen aan de personeele- en korpswed-
strijden voor het modelrijksgeweer en rijksmunitie dan
aan die voor geweer en munitie naar keuze.
Behalve de vrije banen, zullen de wedstrijd-afdeelingen
in beide categoriën nagenoeg gelijk zijn.
III. In elke categorie zal de personeele wedstrijd be
staan uit een geluksbaan (om het beste schot, zooals in
1893) en een kunstbaan (om het hoogste aantal punten
in één serie van 5 schoten).
IV. Aan de personeele wedstrijden zal alleen door
leden der Vereeniging mogen worden deelgenomen.
V. Zoowel ia de categorie voor rijksgeweer en rijks-
munitie als in die voor geweer en munitie naar keuze
zullen twee korpswedstrijden plaats hebben, te weten éën
in het individueel juistheidschot en één in het salvo-
vuur. Deelneming kosteloos voor de afgevaardigden van
marine en leger en de afgevaardigden die lid zijn der
Vereeniging van Nederlandsche scherpschutters niet-leden
50 cent.
Gaarne nemen wij het volgende over:
Nieuwjaar met al zijn heilwenschen in verschillende
vormen is weder voorbij en voor velen onder onze ge
goede burgerij ja zelfs voor de minder bevoorrechten
onder hen, is dit weder een gelegenheid goweest om een
blijk van een goed hart te geven. Vele anderen die hunne
wenschen in verschillende vormen hebben aangeboden
mochten weer zien op een flinke gave, welke zeer zeker
hunne huisgezinnen in den winterdag zal te stade komen.
Niet alzoo onze brief- en telegrambestellers.
Hun toch werd door een missive van den directeur-ge
neraal ton strengste verboden, onder welken vorm ook,
hun heilwensch aan te bieden. Dat dit voor die ijverigen
een hard gelag is, wie zal dat ontkennen Weliswaar
wordt het ongevraagd aannemen van fooien niet verboden
en zeer zeker zijn er velen onder de burgerij onzer
stad, welke toch evengoed als andere jaren, ofschoon on
gevraagd, hun fooi gegeven hebben, waarvoor zeer zeker
de brief- en telegrambestellers zeer dankbaar zijn, maar
toch is over het geheel genomen deze bepaling zeer scha
delijk voor hen. En menig postjetot welks aankoop
was besloten van dit geld te zullen doen, moet nu achter
wege blijven tot teleurstelling van vrouw en kinderen.
Dit is zeer treurig voor de betrokkenen, het is dan ook
nu maar te hopen dat de directeur-generaal spoedig de
brief- en telegrambestellers op een andere wijze schadeloos
stelt voor dit verlies, hetzij door een gratificatie of door
een verhooging van tractement. Weliswaar is het maxi
mum der tractementen 800, maar dit wordt eerst be
reikt na een diensttijd van 20, zegge twintig jaren, dus
op een tijd dat de zwaarste zorgen voor het huisgezin
voorbij zijn.
Maar de jongeren, en dus verreweg de meesten, staan
op een tractement van f 500 en 550, en als men
hiervan aftrekt de stortingen voor pensioenfondsen, dan
blijft er over 9 of 10 per week, en dat voor een
rijksambtenaar, die toch niet in een slop of gangetje kan
gaan wonen en steeds knap voor den dag moet komen
en bovendien zooveel voor schoenreparatie noodig heeft.
Enfin, laat ons hopen, dat de directeur-generaal, die
door alle brief- en telegrambestellers hoog geroemd wordt,
als hebbende zeer veel met hen op, spoedig, zeer spoedig
in dit geval helpt, dan zullen zeer zeker alle brief- en
telegrambestellers hem dank weten dat hij hen van dat
bedelen, want anders is het toch niet, heeft afgeholpen.
Tweede Kamer.
Kiesreeht.
De minister vau binnenl. zaken beeft zijne wijzigingen
ingediend. Ze betreffen uitsluitend de artt. 3, 4, 5 en 1
van de wet tot regeling voor de kiesbevoegdheid, die
thans aldus luiden
Artikel 3. Deze wet houdt voor kenteeken van geschikt
heid en voor kenteeken van maatschappelijken welstand, het
voorzien in eigen onderhoud en in dat van het huisgezin.
Artikel 4. Zij acht het bezit daarvan aanwezig bij hem.
die gedurende de drie laatstverloopen maanden in eene
zelfde woning is gehuisvest geweest, of, gedurende het
laatstverloopen burgerlijk jaar, hoogstens eenmaal van
woning is veranderd
