1894.
WOENSDAG
21 MAART.
TENTOOnrSTELLIlïG
Nederland.
Telegrafische Berichten.
i$e Verkiezingen.
Uit Londen.
De Crisis.
No. 34. Kerste biad. Zes en Wegentigste Jaargang.
i!e verkiezing voor de nieuwe Tweede
Kamer is bepaald op dinsdag 10 April
herstemming, zoo noodig op 24 April. De
opening van de nieuwe zitting zal plaats
hebben op 10 Mei.
i.
Deze Courant wordt Dinsdag., Donderdag, en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar O,SOfranco door het
geheele rp J 1,
De 3 nummers f O,<10.
Prjjs der gewone Advertentlën:
Per regel j 0,16. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer
van AFBEELDINGEN van vroeger bestaan hebbende
en nog bestaande merkwaardige gebouwen te ALKMAAR
en in omliggende gemeenten ,in de groote Teeken
zaal der illlRSRR-.%VO DICHOOL,
van 36 tot en met 31 Haart a.§.,
des MAANDAGS van 12 tot 4 uren
des ZATERDAGS van 10 tot 2 uren
en de overige dagen van 11 tot 4 uren, toegankelijk
roor 16 cent per persoon tot goedmaking der kosten
van toezicht.
Houders van familiekaarten 1894 voor het Stedelijk
Museum hebben met hunne huisgenooten kosteloos toegang.
De Catalogus van de Prentverzameling van Alkmaar
en Omstreken waarin de toelichting der op de afbeel
dingen aangebrachte nummers voorkomt, is tegen 10 cent
per exemplaar aan het locaal der tentoonstelling ver
krijgbaar
llrsein. De kiezerslijsten dezer gemeente bovatten
de namen van 124 stemgerechtigden.
Bij kon. besluit van den 19 is herbenoemd tot kan-
tonrechter-plaatsvervanger in het kanton Hedembllk
de heer H. Molenaar, in het kanton Amsterdam no. 1
de heer mr. A. J. J. Salm, no". 4 de heeren mr. N. A.
Calisch en mr. H. Verkouteren, in het kanton Purine
rend de heer H. J. Calkoen.
Uitgeest. Er heerschte den 19 in ons dorp eene
buitengewone beweging. De dader van de 10 geheim
zinnige diefstallen, die hier binnen een jaar tijds hadden
plaats gehad, was eindelijk gevonden, dank zij den ijve-i-
gen nasporingen van den rijksveldwachter W. H. J. den
Hertogh en den gemeente-veldwachter P. Waagmeester
Verschillende burgers van de plaats waren reeds als
schuldig verdacht, neringdoenden hadden gezorgd voor
betere sluiting voor de winkelramen; geen wonder dus,
dat met blijdschap vernomen weid, dat men meende
eindelijk den dief te pakken te hebben. En wie was nu
de verdachte? Een 40-jarig man, die met eene huis
houdster leefde, die als bollonkweeker alhier een
sober bestaan had, en wien niemand zou verdacht hebben.
In een schuurtje bij zijn tuin vond men het gestolene
verborgen op een zoldertje. Op een bollenwagen, waarin
zieh ook de nog aanwezige gestolen waren bevonden, werd
hij tegen den avond geboeid overgebracht naar Alkmaar.
Of hij medeplichtigen heeft, zal nu wel aan het licht komen
Hoorn. Met ingang van 1 Juli a. s. wordt de
ingenieur le kl., de heer A. Keurenner, alhier aange
wezen tot ingenieur in het 2e rivier-arrondissement te
Utrecht en alhier geplaatst de ingenieur 2e kl. W. K. Behrens.
Koedijk. Zondag, den 18, had de bevestiging van
26 nieuwe lidmaten plaats. Nog vóór den aanvang der
godsdienstoefening ontstond om eene onbeduidende reden
een twistgesprek tusschen den dienstdoenden predikant
en de ouderlingen der gemeentewat tengevolge had
dat eerstgenoemde, na afloop der plechtigheideen paar
fraaie geschenken weigerdewelke de jongelieden hem
aanboden. Algemeen betreurt men hier het optreden
van den predikant, die alreeds op den kansel de ouders
en opvoeders der aannemolingon onwaardigeongods
dienstige slechte lieden had genoemd.
Schageu. In den nacht van den 17 op den 18
is ingebroken in het huis van den heer Assergrif
fier bij het kantongerecht alhier. Geen der bewoners was
aanwezig zoodot de dief of dieven op bun gemak het
geheele huis hebben doorzocht. Niets echter is meege
nomen zelfs niet het geld dat in eene door hen ver
broken lade aanwezig was. Ook de zilveren vorken en
lepels werden niet meegenomen. In den tuin vond men
sporen van voetstappende achterdeur van de woning
was open alsook verscheidene ramen toen de dienst
boden des maandags den 19 thuis kwamen.
's-GRAVENHAGE, 20 Maart.
Sluiting der zitting en ontbinding der
Tweede Kamer.
De heer Tak heeft, heden de vereenigde zitting der
Kamers gesloten. Daarin werd geconstateerd, dat omtrent
fie regeling van het kiesrecht geen overeenstemming ver
kregen is. De Regentes, overtuigddat in do tegenwoor
dige omstandigheden eeu beroep op de natie raadzaam
is, om tot eene bevredigende regeling van het kiesrecht
te komen, heeft besloten de ontbinding der Tweede Kamer
ïittespreken. Eerlang zullen de kiesbevoegden geroepen
worden, tot eene vernieuwde samenstelling der Kamer.
Cursus hoefsmeden.
Aan het examen voor hoefsmidte Haarlemwerd
door 19 smeden deelgenomen waarvan er 12 slaagden
waaronder de heeren J. Visscher Ondcarspei H. Blok
en C. Bakker Schageu
Wij zaten aan het ontbijt, aan een engelsch ontbijt,
dat wil zeggen, niet eeu cadetje met kaas en een be
scheiden kopje thee, ja zelfs niet eens busjesgort met
suiker en melk, zooals wij dat in Alkmaar wel eens ge
woon zijn te krijgen, maar vóór ons op de ontbijttafel
stonden gebakken ham met eieren, gebakken viscb, ge
roosterd brood en een kolossale blikken koffiekan, waaruit
een onnoemelijk aantal groote restauratie-koppen boor
devol wordt geschonken, en die dan weer, toegedekt me
een bont gekJeurden «teacosy", wordt warm gehouden.
Voor een Eugelschman is het ontbijt bijna het belang
rijkste maal, dat hij in den loop van den dag gebruikt,
't is of hij denkteen goed begin is 't halve werk, en
't is »hard luck" voor hem als hij wat laat op staat en
op een bepaald uur met den trein naar zjjn kantoor
moet, naar de City b.v., zoodat hij niet kalm kan ont
bijten, 't maakt hem ongenaakbaar voor den geheelen
dag, en 't is dus »hard luck" voor zjjn omgeving tevens.
Hij begint met op het perron den krantenjongen een
»morningpaper" uit de hand te rakkenhaastig een
portier te openen van den wachtenden trein, die slechts
één of twee minuten bij elk station stopthij loopt
zonder zich aan iemand te storen, over de likdoorns zijner
mede-passagiers naar een open plaats in de coupé en
slaat geen acht op de brommerige gezichten der overi
gen. Heeren tegenover elkaar nemen de beleefdheid in
Engeland niet juist altijd iu acht
Zit hij rustig op zijn plaats, can wordt de tabakszak
voor den dag gehaald, de pijp gestopt en aangestoken,
en dan verdwijnt hij achter zijn krant en ziet niet
op voordat hij aan Loudon bridge-station komt. De
trein staat nog niet stil of alie portieren worden al door
de passagiers geopend en men «rushes out", in een bree-
den stroom over het perron zich verspreidend, haastig
dringend naar den nitgangom verder »by bus" of
»by underground" naar de plaats van bestemming te
ijlen, steeds lezend en rookend.
Maar ik zou geheel afdwalen van het onderwerp, waar
over ik wenschte te schrijven, en keer weer terug tot
onze ontbijttafel.
«Ever seen the boat race, mr. d. L.", bromde mijn
vriend Jones, zijn bord bijhoudend voor zijn derde portie
gebakken sprot «must go and seo it
Nu, ik had er niets op tegen en dien dag maakte ik
het plan op hoe den volgenden Zaterdag de boatrace te
gaan zien.
Eerst dus maar een krant geraadpleegd. «Universily
Boat Racehadaar was 't met groote letters op het
tweede blad, niet moeielijk te vinden. Eiken dag, een
week lang, stond er reeds in vermeld de uitslag van de
oefeningen der Oxford en der Cambridge «crew" of der
«dark blues" en der «light blues", zooals zo naar de
kleuren der beide universiteiten genoemd worden.
Ik moet eerlijk bekennen, dat ik tot voor dien morgen
nooit den moed gehad heb, dat geheele roeiverslag te
lezen nn evenwel worstelde ik er doorheen, langzamer
hand begon ik belang in de zaak te stellen, ja, ten laatste
vond ik het uiterst belangwekkend te lezen, dat mr Fogg,
volgens de laatste opgave, '/8 ff zwaarder was geworden,
een bijzonderheid, die dan ook niet verzuimd was ge
noteerd te worden in alle bladen van eenig belang in
het vereenigd koninkrijk.
Toen we nu de spoorboekjes raadpleegden, bleek ons
dat we reeds voor zeven uur 's morgens op deu 17en
Maart van huis hadden te gaan, ten einde bijtijds in
Putney te zijn, vanwaar de roeiwedstrijd zou beginnen.
't Was de 17eu Maart. Een dikke nevel, koud en
vochtig, hing over de groote wereldstad dien morgen.
Hoewel 't vroeg was, was de trein toch reeds stampvol.
Overal werden de kleuren der beide universiteiten ge
dragen. Daar Oxford gewoonlijk wint, vond ik maar 't
verstandigste om wat donker blauwe viooltjes in mijn
knoopsgat te steken.
Niet alleen de sportwereld beschouwt dezen dag als een
«gebeurtenis van 't jaar", maar iederéén interesseert zich
voor dezen nationalen wedstrijd.
De jongens op school wedden, de voerlui versieren hun
paarden met de kleur hunner keuze, de werklni dragen
gekleurde strikjes of lintjes, die overal voor een penny
worden aangeboden, ja, men gaat zelfs na, wie van de
leden van het parlement Oxford men en wie Cambridge
men zijn hierover vindt men soms lange discussies in
de dagbladen.
Tegen half negen kwamen we aan de rivier. Nog steeds
lag oen vale mist over alles heengespreid. Weinig wind,
kalm water.
Beide oevers der Thames stonden volgepropt met toe
schouwers, stoombooten en roeischuitjes wemelden op het
water; daar brak eindelijk de zon door langzaam blaarde
de nevel op.
't Is vijf minuten voor negenen, daar komen een paar
bootjes der «Police" om het water open te honden voor
den wedstrijd, alles gaat geregeld. Het wachtende pabliek
wordt eenigszins zenuwachtigde kramers venten hun
waar luid roepend rond niemand let nn op hen. De
draaimolens en alle andere vermakelijkheden, die ter eere
van dozen dag langs de rivier zijn opgebouwd, staan leeg.
Een uur. «There they are 1" gaat 't van mond
tot mond. Luide bijvalskreten klinken van alle zij
den. Oxford wintPull up Oxford Oxford galmt
het door de lucht. Iedereen staart met vooruitgebogen
hals naar de twee booten die bijna gelijk oproeien.
Krachtige slagen, onberispelijk vliegt het over het water
heen een oogenblik en ze zijn weer nit het gezicht.
In de verte joelt en juicht de menigte Oxford heeft
gewonnen
Naderhand zagen we ze terugkomen, terwijl we rond-
wandeldon tusschen het gedrang der bezoekers. Een uur
later, dus nog vóór 's morgens elf uur, kwamen in alle
kranten reeds de vorslagon van den wedstrijd voor. Op
dat tijdstip van den dag publiceerde «The Star" zijn
tweede eveningeditiou De Daily Graphic" was toen
reeds gedrukt met donker blanwe inktbevattende de
verschillende afstanden der booten gedurende deu wed
strijd, aangeduid op een kaartje der rivier.
Bij 't naar hnis gaan konden we dus nog eens gemak
kelijk overlezen wat we gezien hadden of beterhoe
andere menschen het voor ons voor een groot deel ge
zien hadden. Hoeveel exemplaren van die kranten ver
kocht zjjn geworden weet ik niet juist op te geven
maar zeker is 't aantal daaraan ontvangen «pennies"
enorm geweest. Time is money
P. A. DE L.
Bij kon. besluit van den 19 is, met ingang van
den 20, aan den heer mr. G. van Tienhoven op
zijn verzoek eervol ontslag verleend als minister
van bnitenlandsche zaken met dankbetuiging
voor de vele en gewichtige diensten, door hemaanH.M.
en aan den lande bewezen, en het beheer van het depar
tement van bnitenlandsche zakou ad interim opgedragen
aan den minister van marine, den heer J. C. Jansen.
Door den heer E. B. Kielstra werd aan het
bestuur der Liberale kiesvereeniging to Borculo het vol
gende schrijven gericht:
Den Haag, 14 Maart 1894.
Aan het Bestuur der Liberale Kiesvereeniging
te Borculo.
Met groote belangstelling nam ik kennis van de in de
jongste vergadering uwer kiesvereeniging aangenomen
motie, waarin, nevens de intrekking van het kiesrecht-
ontwerp ook mijne houding bij de stemming van het
amendement De Meijier wordt «betreurd."
Het zij mij vergnnd van mijne zijde te constateeren
dat de leden der kiesvereeniging te Borculo het onnoodig
hebben geachteenige opheldering over mijne houding te
vragen alvorens die te veroordeelen. Maar dit feit ont
slaat mij niet vau de verplichting zoodanige opheldering
te verstrekkenik stel er prijs op, dat de kiezers in het
district Lochem weten wat zij aan mij hebben ook
opdat zijmet kennis van zaken kunnen oordeelen in
hoever ik het vertrouwen heb geschonden dat zij in mij
hebben gesteld.
Op den voorgrond zij gesteld, dat ik persoonlijk een
voorstander ben van een zeer uitgebreid kiesrecht. Ik
heb dit getoond door, bij de grondwetsherziening van
1887mijn stem te geven aan het amendement van de
h.h. van Honten en Zylker hetwelk de beslissing wie
kiezer zou zijngeheel aan de kieswet overliet. Maar
dat amendement werd met groote meerderheid verworpen,
en thans heb ik rekening te honden met art. 80 der
grondwet, hetwelk zegt, dat de kiezers de door de kieswet
te bepalen kenteekenen van geschiktheid en maatschappelijken
welstand moeten bezitten.
Boven alles ben ik nu gebonden aan den eed van trouw
aan de grondwetde eed is mij te heilig om met de
bedoelingen van den grondwetgever te transigeeren en
daarom heb ik niet anders kunnen handelen dan ik deed
zonder de achting voor mij zei ven te verliezen.
Het zij hier nadrukkelijk verklaardindien de grondwet
mij daartoe vrijheid gaf, zou ik tegen de strekking van het
thans ingetrokken wetsontwerp geene bedenkingen hebben gehad.
Maar met de door mij bezworeu grondwet voor mij, kon
ik aan het onveranderd art. 4 van het kiesrecht-ontwerp
mijn stem niet geven.
De grondwettige quaestio is van zoo hoog belang, dat gij
mij wel zult veroorlooven, daarbij een oogenblik stil te staan.
De kiezers, zoo bepaalt art. 80, moeten de door de
kieswet te bepalen kenteekenen van geschiktheid en
maatschappelijken welstand bezitten.
De minister Tak van Poortvliet en zijdie het met hem
eens zijn, lezen dit voorschrift zoo, dat de kieswet kan
bepalen wat zij wil. Volgens het wetsontwerp zou hij
die drie maanden lang in dezelfde woning al was
deze het ellendigste krot had doorgebracht, «maat
schappelijken welstand" bezitten!
Met zoodanige uitlegging nn kan mijn geweten geen
vrede hebben. Naar mijne overtuiging eischt de grondwet,
in eiken kiezer een zekere mate van maatschappelijken
welstanddo kieswet moet de grenzen bepalenmaar
