SAMIira BOS.
No. 36. Tweede blad.
Zes en Negentigste Jaargang.
1894.
ZONDAG
25 MAAR T.
TENTOONSTELLING
Onbestelbare Brieven,
GROOTE
VOORJ AARSVEEMARKT
te ALKMAAR
op Maandag 16 April 1894.
HERIJK in het algemeen
Amsterdamsche Brieven.
Feuilleton.
■er3
Roman uit het Berlijnsehe leven.
1LKIH1ARS0HE COURANT.
Deze Conrant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
•5 maanden voor Alkmaar f 0,§0franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers O,(Mi.
Prijs der gewone Advertentlën:
Per regel O,IA. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoennui
van AFBEELDINGEN van vroeger bestaan hebbende
en nog bestaande merkwaardige gebouwen te ALKMAAR
en in omliggende gemeentenin de groote Teeken
zaal der BITRKER - AVOH DICHOOFi,
van 3d tot en met 31 Maart a.s.,
des MAANDAGS van 12 tot 4 uren
des ZATERDAGS van 10 tot 2 uren
en de overige dagen van 11 tot 4 uren, toegankelijk
voor ÏO cent per persoon tot goedmaking der kosten
van toezicht.
Houders van familiekaarten 1894 voor het Stedelijk
Museum hebben met hunne huisgenooten kosteloos toegang.
De Catalogus van de Prentverzameling van Alkmaar
en Omstreken waarin de toelichting der op de afbeel
dingen aangebrachte nummers voorkomt, is tegen 10 cent
per exemplaar aan het locaal der tentoonstelling ver
krijgbaar.
verzonden gedurende de le helft van Maart 1894
Ds. H. W. Witte veen, Ermeloo MonwerikHaarlem
W; Greeve Sloterdijk G. MooiWestwoud.
Van Broek op Langedijk:
P. Pretter, Amsterdam Meijer, Haarlem.
Van Hoogwoud:
P. Pannekeet, Noordscharwoude.
éH*5* gelegonheid der groote veemarkt
te ALKMAAR op Maandag 16 April
18S4 wordt Je gewone weekmarkt wederom
gehouden op de GEDEMPTE NIEUWESLOOT en den
KONINGSWEG.
voor de bewoners van wijk D op 3?, 2§ en
ïW Maartvan des voormiddag^ 9 tot des na
niddags 3 uren.
VII.
anneer eenmaal een historicus de politieke geschie
denis van Nederland zal schrijvendan zal hij waar
schijnlijk het jaar 1894 bestempelen met deu naam van
>het jaar der verrassingen."
En daarvoor zon reden zijn. Of was het geen ver
rassing, toen minister Tak van Poortvliet in de Tweede
DOOR
PAUL LINDAU.
4) o-o
Ontegenzeggelijk dus was zij de medeplichtige. Maar de
schuldige, de eigenlijke schuldige was toch hijIndien
hij haar werkelijk liefhad, haar alléén, dan zoo hem alles
vergeven zijn Maar hoe kon zij hem thans nog
gelooven: hem, die sedert een half jaar met eene leugen,
of althans met eene verzwegene waarheid op de lippen, haar
onder de oogen trad Hem, die tot eene andere hetzelfde
had gezegd en nog dagelijks moest herhalen, wat hij h a a r
hoor den begeerigeu blik zijner blauwe oogen, door den
hfuk zijner hand, door het zuchten zijner borst, door heel
z!)n doen en wezen onophoudelijk te verstaan wilde ge-
!en Hij bezat dns eene verloofde, die hij voor God en
he gansche wereld in zijne armen sluiten en kussen mocht,
zonder ancrstig naar de portière te kijken en bij het
mmste gerucht ineen te krimpen. En dit had hij voor
haar kunnen verzwijgen
Zij voelde hoe een vlammend rood hare wangen kleurde.
9 was buiten zichzelve niet enkel van toorn. Zij had
een gevoel van de diepste beschaming en vernedering
k ZÜ zijn hart te deelen had met ja, met zulk een
schepsel! Het was toch blijkbaar een doortrapte coquette,
hem in hare netten gowikkold had Of anders
*®t kon het er wel voor eene wezen die in de verno
emende positie, van verzwegen te worden, zoo kalmweg
®aar berustte
Leonie opende eenen vleugel van het venster en liet de
reine lucht in de kamer stroomon waar nog
.J 8 enu haardvuur brandde. Het hoofd gloeide en dui-
6 haar, en de koelte deed haar goed. Zoo trachtte zij
Kamer na aanneming van het amendement-de Meijier
terwijl dit ontdaan was van de als onaannemelijk geka
rakteriseerde elementen plotseling verklaarde van de
verdere verdediging der kiesrecht-ontwerpen te moeten
afzien en deze introk Eu was hot voor velen ook geen
verrassing, toen het bleek, dat in den ministerraad niet
die groote verdeeldheid heerschtewelke uit geloof
waardige bron" was gemeld en keken niet velen verbaasd
op, toen de zaken zulk eene wending namen, dat het
conflict tusschen volksvertegenwoordiging en minister
beslecht moe3t worden door de uitspraak van het kie-
zerskorps
Maar wat waarschijnlijk nog wel de grootste verrassing
mag genoemd worden, is het feit, dat door de aanzienlijkste
kiesvereenljsing des lands door het amsterdamsche
„Burgerplicht", tot minister Tak de vraag werd ge
richt, of hij eventueel een candidatnnr voor de Tweede Ka
mer van haar wenschte te aanvaarden en dat het bevestigende
antwoord van den minister in de zeer druk bezochte
vergadering dier vereeniging met een stormachtig, over
weldigend applaus is begroet.
In het veelbewogen loven van den her Tak van Poort
vliet zijn de afgeloopen weken rijk geweest aan zeldzame
triomfen. Men ga slechts in zjjne herinnering terug tot
het jaar 1879 toen het ministerie Kappeijne-Tak tot
heengaan werd genoopt on er een felle strijd ontbrandde
tusschen de voor- en tegenstanders van deze beide
mannen. In Amsterdam nam destijds Grondwet 't op voor
Kappeijneterwijl Burgerplicht met haren candidaat
Gleichman, een tegenstander van Tak, de zege wegdroeg
In 1884 moesten opnieuw verkiezingen plaats hebben,
veroorzaakt door de ontbinding der Tweede Kamer bij
de behandeling der partieele grondwetsherziening. Niet
minder hevig was de kamp gevoerd tusschen de beide
fracties hierboven geschetst Chans koos Grondiret de
zjjde van Tak, terwijl Burgerplicht, aan Gleichman getrouw
bleef. De uitslag was, dat Tak de nederlaag leed.
Toch was reeds bij deze verkiezingen overtuigend ge
bleken dat de kracht der voorstanders van Tak niet
gering te schatten was. Bleef de liberale partij aldus
verdeeld, dan stond 'i te vreezdn, aat zij door onderlinge
oneenigheid het onderspit zon delven. Bijtijds kwam men
tot inkeer, want in 1891 werden zoowel Gleichman als
Tak door de hoofdstad naar het Haagsche Binnenhof
afgevaardigd.
Thans drie jaar later heeft Burgerplicht openlijk
de zijde gekozen van den man, dien zij eenmaal uit al
haar macht bestreed. In een vloeiende toespraak deed de
voorzitter, de heer A. C. Wertheim, nitkomondat men
in 1891 de regeering geprezen had voor de indiening
van een wetsontwerp, waarbij de kiesbevoegdheid werd
uitgebreid tot de ruimste grenzen welke art. 80 der
Grondwet toeliet, en dat men thans moest vasthouden
aan de beloften destijds den volke gedaan. Daarom
wenschte hij voor do aanstaande kamer-verkiezing slechts
candidaten, die, onder instemming met het program der
kiesvereeniging, van oordeel zijn, dat 's lands belang
vereischt, dat de aanstaande Tweede Kamer zoo spoedig
mogelijk een kieswet-ontwerp op denzelfden breeden
hare gedachten te verzamelen, ten einde tot een besluit
te geraken omtrent de houdingwelke zij van nn af
tegenover Hugo aan te nemen had.
Wat te doen Eenvoudig de zaak te ignoreeren
ware misschien het verstandigste geweest. Doch zij voelde
zich niet bij machtedeze komedie nog verder voort te
zettenZon zij hem eene heftige scène mak9n en
kortweg met hem breken Zou zij hem krenken, links
laten liggen, en aldus vau zelf vau haar vervreemdbn
Of zou zij tot het uiterste overgaan, hem het alternatief
stellen van te kiezen tusschen die andere en haar, en dan
tot loon voor het offer, dat hare jalouzie van hem vergde,
hem schenken wat hij onophoudelijk van haar verlangde
en wat zij hem tot op dezen oogenblik geweigerd had
Alles leek haar even onmogelijk het onmogelijkste
echter, dat het tnsschen haar en Hugo bij het oude blij
ven zou. Onafwendbaar moesten zij en hij thans of geheel viin
elkander gerukt, of geheel tót elkander gedreven worden
Leonie huiverde on sloot het venster. Zij was verbaasd
toen zij op do pendule zag en bemerkte hoe er sedert Ring-
stetter's vertrek reeds meer dan een uur vervlogen was.
Tot uitrijden was het no in elk geval te laat. Welsheim
was vermoedelijk reeds thuis gekomeu, en over een half
nnr zon het diner worden opgedragen. Daar zij nn met
dit halve nnr eigenlijk geen raad wistzoo trad zij
eigenlijk doelloos in hare toiletkamer en monsterde nog
eens de nienwe voorjaarskostunms, die eerst den vorigen
dag waren bezorgd geworden. Het meest kleurige en op-
zichtigo beviel haar heden jnist het best. Zij riep hare
kamenier Germaine, die zjj uit Brussel had meegebracht,
en zoido tot haar dat zij zich voor het diner wenschte
te verkleeden.
»Is er dan bezoek?" vroeg Germaine, aan wie hare
meesteres veroorloofd had te spreken zonder gevraagd
te zijnniet alleen maar zelfs op eigen gelegenheid
vragen te stellen.
»Neen antwoordde Loonlemet eene kortheid die
het goede meisje bevreemddo.
»Maar voor mijnheer alléén is dat kostuum toch zoDde",
meende Germaine.
grondslag als het door de regeoring ingetrokkene behan-
dele en aanneme.
Dit voorstel vond slechts luttele bestrijding. Bo
vendien werd 't hun die zich daaraan waagden verre
van gemakkelijk gemaakt. Zoo werd prof. Spruijt, toen
hij als zijn gevoelen te kennen gaf, dat Tak de Kamer
er in had laten loopen door den voorzitter in de rede
gevallen met de vrij zonderlinge aanmerking, dat hij den
hoogleeraar het recht ontzegde, een afwezige aan te vallen.
Alsof op de daden van een minister geen kritiek zou
mogen geoefend worden, tenzij die minister daarbij tegen
woordig is
Bij stemming bleek de overgroote meerderheid het ge
voelen van het bestuur te zijn toegedaan Met daverend
applans werd deze uitslag begroet, dat zoo mogelijk nog
toenam, toen de heer Wertheim meedeelde, hoe de ver
eeniging door Tak's candidaten haar richting kon be
zegelen.
De afloop van deze bijeenkomst zal ongetwijfeld in het
geheele land grooten iudrnk maken en zeker mede er toe
bijdragen, dat in de nienwe Kamer buitengesloten worden
die elementen welke door hnn stem te geven aan het
amendement-de Meijierin den komenden verkiezings
strijd zullen worden gebrandmerkt als conservatief, hoewel
zij met die stem wellicht beoogden, althans iets van de
kiesrechtherziening te redden.
Hot vermakelijke in Bnrgerplicht's besluit is, dat daar
door aan de radicale kiesvereeniging Amsterdam" het
gras voor de voeten is weggemaaid. Ook bij haar moet
het plan bestaan hebben om Tak over een candidatnnr
te polsgn en zeker zon 't voor haar' moreel prestige niet
te versmaden zijn geweestindien de minister haar
aanzoek toestemmend had beantwoord.
Nog een andere zaak dient besproken in verband met
de aanstaande kiesrechtbeweging. Sommige bladen
juichende over het besluit der Koningin-Regentes om de
oplossing der crisis te zoeken in Kamer-ontbinding, heb
ben gemeend, dat het amsterdamsche volk zijne ingeno
menheid met deze beslissing op duidelijke wijze behoort
to kennen te geven bij het vorstelijk bezoek, dat de
hoofdstad te wai.kieu staat. Die raadgeving is zeker goed
bedoeldmaar schijnt ons toch niet boven verdenking
verheven. Voor het prestige van de Kroon is het wen-
schelijk, dat de Koningin-Regentes zicb boven de partijen
stelt. Maar bovendien, wanneer men betoogingen uitlokt,
van goedgezinden prikkelt men de kwaadgezinden en
komen ook deze hun recht opeischen om hunne gevoelens
op onmiskenbare wijze aan den dag te leggen.
Van de amsterdamsche Burgerplicht-vergadering over
gaande tot de Kicuwer-.tmstehche grensregellng-
qnacstle is vallen van de eene question brülante
in de andere.
De tegenstanders van annexatie in Nieuwer-Amstel
hebben in de afgeloopen week blijk gegeven dat hnn
kracht nog niet te versmaden is. Er moet namelijk
'Ik wensch het aan te trekken. Mag ik je dns ver
zoeken antwoordde Leonie nog barscher.
Zooals mevrouw verkiest", sprak Germaine onderdanig.
En na oenigen tijdterwijl hare vlugge handen het
meesterstuk van modeknnst als gegoten deden zitten aan
de slanke gestalte harer meesteres liet zij er bedeesd
op volgen »Mevronw is vandaag niets in haar humeur.
Heeft mevrouw iets dat haar hindert Mevrouw ziet er
werkelijk heelemaal ontdaan uit
Doch mevrouw verwaardigde zich niet, de belangstelling
van haar kameniertje te bevredigen.
Nauwelijks was het toilet voltooid, of Welsheim kwam
thuis. Hij had ter benrze uitstekende zaken gedaan en
was zielsvergenoegd.
>Aha!" riep hij bewonderend, toen Leonie in haar
lichte kleed naar binnen ruischte »zóó mag ik het
zien! Werkelijk fameus! Onverbeterlijk! Mijn "compli
ment, kindlief, mijn komplimont! Neen, laat je nn toch
eens behoorlijk bekijkenZóó gauw zal de soep niet
kond worden
»Kom, kom Malligheid!" zeide Leonie, die reeds den
drempel van de eetkamer overschreden had.
»Mij dankt zoo begon Welsheim het gesprek aan
tafel Wij moesten eigenlijk ter eere van dit nieuwe
kostnnm ons van avond eens ergens vertoonen. Voor
mij alléén is het waarachtig zonde!"
Leonie moest onwillekeurig glimlachen bij de herin-
neriug, hoe Germaine een half uur geleden hetzelfde met
dezelfde woorden had gezegd.
»Zooals je wilt'antwoordde zij met goed gespeelde
onverschilligheid. Zij was reeds vast besloten, zich door
haren man te laten overhalen om deu avond gezamenlijk
met Hugo Hall door te brengen. Om honderd redenen
achtte zij het wenschelijk dat bare eerstvolgende ont
moeting met hem zon plaats hebben onder het bedwang,
dat natuurlijk de tegenwoordigheid van haren man haar
oplegde. En tevens ook werd zij verteerd van het ver-
langeu om dat meisje te zien heden nog. Zij voelde
weldat slechts haar man haar hiertoe op gevoegelijke
wijze behulpzaam kon zijn. Wel wist zij op het oogenblik
