HANGEND MOS.
No. 79.
Zes en Negentigste «laargang.
1894.
ZONDAG
1 JULI.
Amsterdamschö Brieven.
Feuilleton.
Neder lan cL
Roman uit het Berlijnsche leven.
Eerste blad.
SCHt: CO 11 KANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Katerdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar 0,88franco door het
geheele rijk j 1,
De 3 nummers f 0,06.
Pr(|5 der gewone Advertentlën:
Per regel J 8,15. G roote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer: 3.
XIV.
Elk amsterdammer, die zich de plaats zijner inwoning
een wereldstad droomt, zij dezer dagen een tochtje langs
de Handelskade ten warmste aanbevolen. Een zeldzaam
groot aantal schepen waaronder ware zeekasteelen, ligt
daar thans vastgemeerd en omringd als zij zijn door
lichters en tjalken geven zij het Y een ongewoon leven
dig aanzien.
Dit voor den Amsterdamschen handel bemoedigende
verschijnsel is vooral te danken aan het verkeer met de
Zwarte Zee-havens en met Voor- en Achter-Indië. Uit
eerstgenoemde havens komen enorme hoeveelheden tarwe,
gerst en roggeVoor-Indië levert vooral lijnzaad en
Achter-Indië rijst. De schepen van Bombay, Calcutta en
Moulmein zijn meerendeels viermast-zeilschepen meestal
hebben zij een buitengewoon grooten diepgang en er is
dan ook heelwat omzichtigheid noodig geweest om b.v.
de »Torr Headen de Loch Tm/' zonder ongelukken
uit IJmuiden vóór Amsterdam te brengen.
De opmerking die men geneigd is te maken bij het
zien van al die schepen, wordt door de statistiek beves
tigd in den laatsteu tjjd is er werkeljjk vooruitgang
in de navigatie op Amsterdam te bespeuren. Het cijler
van den gezamenlijk ingeklaarden tonneninhoud over de
eerste vijf maanden van het loopende jaar overtreft het
cijfer voor hetzelfde tijdvak in de beide vorige jaren en,
daar nog verscheidene groote schepen verwacht worden,
mag men gerust voorspellen dat 1894 uit het oogpunt
van scheepvaart voor de hoofdstad geen ongunstig jaar
zal worden.
Nu echter het verkeer toeneemt, blijkt ook weder dui
delijk, dat voor de verbinding van Amsterdam met de
Noordzee nog lang niet de volmaaktheid is bereikt. Het
strekt den ontwerpers der nieuwe zeeschutsluis te
IJmuiden tol oer, dat zij daaraan afmetingen hebben ge
geven, die door sommigen als bespottelijk groot zijn aan
de kaak gesteld maar op stuk van zaken toch niets te
groot blijken te zijn om zeepakhuizen als de beide zoo
even genoemde door te laten, t Is alleen maar jammer,
dat bij dit werk niet de noodige spoed schijnt betracht
te worden, waardoor de haven van Amsterdam in Europa
langer in miscrodiet gebracht wordt dan feitelijk noodig
was geweest. Burg. en weth. van de hoofdstad zijn dan
ook reeds herhaaldelijk bij den minister van waterstaat
op audiëntie geweest om op wat grooter voortvarendheid
aan te dringen.
Intusschen mot do wegruiming van het schutsluis-
bezwaar is althans een begin gemaakt en 't is slechts
een kwestie van tijd om dit geheel opgeheven te krijgen.
Was men ook maar zoo ver met de andere billijke grie
ven tegen het IVoordzee-KanaalVooreerst de bodem
breedte en diepte daarvan. Bij het graven van het ka
naal heeft men daaraan niet zulke hooge eischen gesteld
als thans de praktijk wenschelijk maakt. Op schepen als
de »Torr Head' en de »Loch Tay" heeft men feitelijk
niet gerekend en toch zal iedereen toegeven, dat ook voor
DOOR
PAUL LINDA U.
43) o-o
Zij drukte de hand op hare hijgende borst, en in eene
heftige droge hoestbui bleven hare woorden steken.
»Ik bezweer je kindwees bedaardBlijf nu ten
minste een oogenblik kalm liggen 1Ik smeek het je
mijn lieve beste kind
»Ik kan niet 1" kreunde Marthazich weder met in
spanning van al hare krachten een weinig oprichtend
»Ik houd het niet langer uit!"
De dokter ondersteunde haar.
»0 zuchtte zij, een weinig verlicht: »Ik dank u,
dokter Zij bracht hare schier doorschijnend magere
hand weder aan hare borst. »Ik weet niet wat het
isHet wordt hier opeens zoo warm I" En wederom
door eene groote gejaagdheid aangegrepenriep zij met
luide stem: »Ik wil hem zien! Als ge mij niet plagen,
niet martelen wiltroep hem dan hierOf ik spring uit
het bed en roep hem zelf!'' En nog luider riep zij:
»Hugo, Hugo!" Toen zonk zij weer achterover, sloot
de oogen en fluisterde: »Hoe warm! Hoe warm!-'
Heel zachtkens was de deur opengegaanen Hugo's
bleek gelaat werd door de opening zichtbaar. Vragend,
smeekend keek hij de moeder aan. Mevrouw Breuer en
de dokter hadden eenen vluchtigen blik van overeenstem
ming gewisseld, en Lohausen had de schouders opgehaald,
alsof hij zeggen wilde In Godsnaam Het zij zoo
Zij is nu toch reeds zóó overspannendat het wederzien
haar bezwaarlijk meer kwaad zal kunnen doen. Zij ver
langt er hartstochtelijk naar. Waarom zouden wij haar
haren zin niet geven
zulke gevaarten de gelegenheid moet bestaan om zich te
Amsterdam van hunne lading te ontdoen. Nu gaan daar
mee de grootste moeilijkheden gepaard. Schepen met groo
ten diepgang zijn verplicht gedeeltelijk te IJmuiden te
lossen en als zijondanks dien maatregel, dan toch nog
aan den grond loopeu, heeft men volstrekt niet met een
zeldzaam verschijnsel te doen.
Het grootste ongerief van het Noordzeekanaal is echter
nog niet genoemddat zijn de bruggen die daarover
zijn geslagen. Zoowel door ligging als afmetingen zijn
zij de grootste hinderpaaldie de ontwikkeling van hot
scheepvaartverkeer in den weg ligt Herhaaldelijk is door
de Kamer van Koophandel te Amsterdam op den nadee-
ligen invloed der bruggen gewezen eu meermalen heeft
zij betoogd dat het een punt van overweging behoorde
te zijn of die bruggen niet geheel zouden kannen ver
vallen. Aanzienlijk verbroed moeten zij in ieder geval
wanneer men de sommen, daarvoor benoodigd, met eenige
tonnen vermeerderde, zou wellicht op andere wijze in de
behoeften van het landverkeer kunnen voorzien worden.
Voor de scheepvaart zou dat oen wai'e uitkomst zijn
want ondanks alle voorzorgsmaatregelen zijn thans aan
varingen aan de orde van den dag. Er gaat zeker geen
maand voorbij, dat de brug bij Velsen niet min of meer
door een schip wordt beschadigd en do grootste stuur
manskunst is noodig om eon vaartuig behoorlijk te doen
passeereu en niet aan den grond te laten loopen. Dat
»de Koningin-Regentes" onlangs heeft vastgezeten was
immers het gevolg hiorvandat de stuurman in zijn
vrees voor de brug een oogenblik de richting der nauwe
vaargeul vergat.
In een dezer dagen gohouden zitting heeft de Kamer
van Koophandel besloten met het oog op de geschetste
toename der scheepvaart, nog eens het vraagstuk van de
verbetering van het Noordzeekanaal ernstig ter hand te
nemen. Daartoe is een nauwgezet onderzoek van zuak-
kuudige personen het eerste vereischte. 't Is natuurlijk
niet moeilijk om te zeggen waarin de fouten schuilen
maar het vereischt groote studie om de middelen aan de
hand te doen, waardoor die gebreken kunnen worden op
geheven.
Om die studie mogelijk te maken hoeft de Kamer zich
tot B. en W. gewend met een drieledig verzoek. Vooreerst
vraagt zij haar een crediet van 5000 te verleenen
ten andere om den hoofdambtenaren der gemeente ver
lof te geven eene te benoemen enquête-commissie met
voorlichting en raad bij te staan en ten derde om den
inspecteur van handelsinrichtingen te vergunnen het secre
tariaat dezer commissie op zich te uemon. Eerst als door
een comité van zaakkundige personen uitspraak is gedaan,
zal men zich kunnen wonden tot de Rijksregeering met
afgeronde voorstellen ter verzekering van de bruikbaarheid
van den toegangsweg naar zee.
Ons dunkt, er valt niet aan te twijfelen, of de gemeente
zaldoor welbegrepen eigenbelang gedreven met beide
handen dit voorstel aangrijpen. Waar zoo dikwijls in den
laatsten tijd verschijnselen werden opgemerktals ware
alle energie van Amstel's koopmansstand verdwenen in
den efïectenhoek daar strekt het der Kamer van Koop-
Mevrouw Breuer wenkte Hugo met eene lichte hoofd
beweging tot nader treden. Hij sloot voorzichtig de deur,
Martha hoorde hem niet, want zij hoestte thans nog he
viger en benauwder dan tevoren. Met gesloten oogen
tastte zij naar haren zakdoek en bracht dien aan hare
lippen. Toen zij hem verwijderde, was hij in hare kramp
achtig toegeknepen hand licht-rood bevlekt.
Zichtbaar verschrikt boog de arts zich voorover en be
schouwde opmerkzaam en met diepen ernst deze onheil
spellende vlekken. Daarna wendde hij zich met eenen
veelzeggenden blik tot Hugo en gaf dezen op de meest
ondubbelzinnige wijze te verstaandat hij zich terstond
had te verwijderen. Hugo legde dan ook aan alle zijne
eigene aandoeningen het zwijgen op en stond reeds op
het punt om het stomme bevel van den dokter te gehoor
zamen toen Martha hare oogen opende en rondzag.
Zij glimlachte, toen zij Hugo gewaar werd, en bewoog,
als ter begroeting, langzaam hare oogleden. Hugo was
besluiteloos blijven staan.
»Ik wist wel dat je komen zoudt", sprak zij zacht
»Ik heb je terstond aan je stem herkend Ziet u wel,
dokter nu ben ik kalm en heel gehoorzaam."
Zij glimlachte wederom, blikte teeder naar Hugo, en
hief een weinig de hand op als om ze hem te reiken.
De bevlekte doek bleef op de deken liggen.
Hugo was stom naast haar leger op de knieën gezon
ken en hoewel een onuitsprekelijk leed zijn hart door
vlijmde deed hij toch zijn best om te glimlachen en
langzaam bracht hij haar heete droge handje aan zijne
brandende lippen.
»Martha!" fluisterde hij, verteerd van wroeging
»kan je mij vergeven
»Van ganscher harte!" antwoordde het meisje zacht,
maar volkomen verstaanbaar.
»Ik zal alles weer goed maken!" sprak hij, terwijl hij
hare hand met kus3en bedekte: Alles! Alles!... Geloof
je mij, Martha?"
Zij knikte met het hoofd.
»Het is alles anders geworden", fluisterde hij »en
je kunt mij nu weer vertrouwen ten volle vertrouwen,
handel tot eer, dat zij naar verbetering wil streven voor
dat het te laat is. Rotterdam met zijn open doorvaart
naar zee en zijne gunstige natuurlijke ligging ten opzichte
van Duitschland lonkt don zeemau zoo verleidelijk toe
het is de plicht van Amstel's stedemaagd om te zorgen,
dat er zoo min mogelijk reden is om haar smadelijk
voorbij te gaan.
FKA.lVli.HIJK. Kamer. Den 29 toen de heer
de Mahy als voorzitter in de Kamer optradlas deze
een brief voor van den heer Casimir Perierdie zijn
ontslag iudiende als voorzitter.
Do heer Challemel Lacour las in den Senaat de ver
schillende adressen voor die gezonden waren door tal
van Staten. Hij zeide dat de daarin uitgedrukte ge
voelens verzekeringen waren voor de toekomst der be
schaving. Ze zouden de banden van den vrede nog vaster
aanhalen die iedereen nauwer wilde samenhechten. Ze
getuigden van een geest om de verschillen van gevoelen
te veizachten en weg te nemen die met natiën hadden
kunnen rijzen, welke Frankrijk als bovriend beschouwde.
De minister Hauotaux en do italiaausche gezant Ressmann
hadden den 29 een onderhoud gehad. Uit wederkeerig
verstrekte modedeelingen bleekdat geen geweld aan
personen was gepleegd slechts stoffelijke schade was
toegebracht.
^TAEIE. De Kamer heeft den 29 de financiëele
voorstellen dor regeering in huu geheel aangenomen met
180 tegen 74 stemmen.
In do onderwijzersvergaderlng van het arr.
Hoorn is besloten de volgende motie aan de Tweede
Kamer to zenden
De vergadering in het arrondissement Hoorn, gehouden
te Beemster den 28 Juni 1894, door ongeveer 100 onder
wijzers en onderwijzeressen bijgewoond, de rede van het
Kamerlid, den heer Ferf en de daarop gevolgde debatten
geboord, spreekt de dringende noodzakelijkheid uil eoner
wetswijzigiug tot verbetering van de onderwijzerstracte-
menten.
Zij spreekt tevens het vertrouwen uit, dat daarbij ook
gelet zal worden op de belangen der bijzondere onder
wijzers.
Heerhugowaard. Bij de vele kramen, tenten en
uitstallingen op de bijzonder druk bezochte kermis heb
ben wij ook het bezoek gehad van A. Smit, van Barsiu-
gerhorn met zijn nieuwe tenthom door het algemeen
armbestuur van die gemeente verschaft. Voor weinige
centen konden de kermisgaugers en allen, die het weten
wilden van de vrouw van Smit vernemen wat zij wel
in verio toekomst te hopen of te vreezen hebben van
alle beroeringen in het menschelijk leven. Het bezoek aan
de tent is niet groot geweest, althans de monschon waren
na afloop der kermis totaal broodeloos zoodat de bur
gemeester hen van het noodige heeft voorzien, waarna op
zijnen lasthet heele boeltje onder politiegeleido naar
Barsingerborn is teruggebracht.
Martha Ik verlaat je nu nooit weer en zoodra je
weer gezond bentreizen wij samen
Hij bleef eensklaps steken. Martha bad plotseling hare
hand uit de zijne weggetrokken en zich met eene kracht,
die niemand meer in haar vermoed zou hebben, opgericht.
Eene vreeselijke hoestbui schudde haar zwakke lichaam
dooreen terwijl de ijlings toegeschoten dokter haar in
den rug ondersteunde. Zij wilde iets zeggen doch dit
werd haar door het aanhoudende, hevige hoesten onmogelijk
gemaakt. Hierop wees zij met den vinger naar de lin
kerzijde der borst eu bewoog hare hand snel tusscheu
de hartstreek en de keel op en neder. Het zweet parelde
haar op het voorhoofd. Hare wijd geopende oogen schit
terden onnatuurlijk en plotseling gutste uit haren
mond een helderroode bloedstroom. Uitgeput zonk zij
op het kussen neder.
Schrik en ontzetting hadden al de aanwezigen vervuld.
De dokter wreef der zieke voorhoofd en slapen met
eau-de-colognehetgeen haar voor het oogenblik een
weinig scheen op te wekken. Hij gaf haar ook azijn en
water, dat mevrouw Breuer op zijnen last gehaald had.
Martha dronk gretig. Zij knikte zoo dankbaar. Toen legde
Lohausen zijn oor op hare borst en de klokkende
gorgelende geluidendie hij daar binnen hoorde beves
tigden maar al te zeer zijne bange vermoedens.
Na weinige minuten kwam er over het arme meisje
eene nieuwemartelende onrustigheid. Hare zwakke be
wegingen drukten eene gewaarwording van pijn uiten
in haar voorhoofd groeven zich rimpels. Zij sloeg met
de eene hand herhaaldelijk op de deken.
»Zoo warm!" fluisterde zij. »Zoo vreeselijk w
Zij kon het woord niet meer uitspreken. Een -tweede
nog heviger bloedstroom golfde er uit haren mond.
Nu glimlachte zij nog eens en sloeg de oogen op. Dank
baar zag zij den dokter aan, die zich over haar heenge
bogen had. Een onuitsprekelijk teedere, liefdevolle blik
trof hare moeder. En toen zocht zij Hugo. Hij stond vlak
bij haar zonderlingdat zij hem niet terBtond had
gezienhet was ook opeens zoo wonderlijk duister
in het rond geworden Maar toch kon zij hem in die