M Onrecht Gewroken
De doodstraf
No. 138. Tweede blad.
Zes en Negentigste Jaargang.
1894.
ZONDAG
18 NOVEMBER.
FEUILLETON.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs pei
maanden voor Alkmaar f 0,80; fianco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Prijs der gewone Advertentlën:
Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HBRMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer3
II.
Werden in een voorgaand artikelde argumenten in
herinnering gebrachtdie tegen de doodstraf, in hoofd
zaak zijn aan te voeren, toch schijnt het niet overbodig,
om den demoraliseerenden invloed van eene executie in
't licht te stellen.
Kenschetsend zijn bijvoorbeeld de bijzonderheden, ge
publiceerd in de Fransche couranten, in 't laatst van de
maand Augustus van dit jaar, betreffende de onthoofding
Tan Brunean, vroeger vicaris te Entrammes.
Hij werd veroordeeld wegens moord op pastoor Fricot.
Bruneau hield echter steeds voldat hij onschuldig
was.
De dagbladcorrespondenten schrijven er over alsof het
een feest gold. Zeer verkort luidt het verhaal aldus
Laval, 30 Augustus 1894.
(Middernacht.) Do commissaris komt met twee politie
agenten. Hij doet het midden van 't plein ontruimen.
Het plein, ongeveer 800 el groot, is omringd door wilgen -
boomen. Enkele boomen zijn omgehakt om een opening
te laten voor den wagenwaarop de planken van 't
schavot geladen zijn.
Twee duizend menschen zijn reeds aanwezig.
(Te 12 's nachts; De executie heeft eerst den volgenden
morgen plaats
Hoewel men met elkaar praat, wordt nog geen lawaai
gemaakt.
In allo straten, die op het plein uitkomen, ziet men
een ware processie van mannen, vrouwen en kinderen,
die zich daarheen spoeden.
In do koffiehuizen zijn weinig bezoekers, men vertoeft
liever in de open luchtwant het is mooi en zacht
weder.
De meesten ramen van het plein zijn reeds bezet.
(1 uur 's nachts.) De kommandant Perrard van het
124ste linie-regiment komt met zes honderd man van
de reserve op het plein waar hit schavot wordt opge
steld.
De kommandant Perrard moet met de soldaten en de
politie-agenten de orde handhaven.
Hij heeft weldra zijn maatregelen genomen.
De zesduizend nieuwsgierigen worden teruggedrongen.
De geweren worden in rotten gezet en de plaats voor
't schavot door een muur van manschappen omgevon
8 gelederen achter elkaar.
Toch zijn zij bijna niet in staat, om de opgewonde en
tierende menigte in bedwang te houden.
VAN
EDNA L1ALL.
Vertaald door Guillette.
52)
Joscelyn jong en vurig van aard was diep gegriefd
door deze aanvallen op zijn held. Een oudere zou ze
pbilosophisch aangehoord hebben, met de minachting die
ze verdienden. Maar zijn fijn besnaard gemoed werd er
door gekwetst, en toen hij Katterham binnen reed was
er een harde bittere tres; op zijn gelaat die men nog
nooit bp hem had waargenomen.
Sir Robert Neal viel de verandering bij zijn jongen
vriend terstond in het oog hij begreep de reden en
bracht, toen Joscelyn hem de bgzonderheden van het
overlpden had medegedeeld, het gesprek onmiddellpk op
iets anders op Clomency en hun toekomst ook naar
aanleiding van het huwelpkscontract dat hp in Londen
ge teekend had.
»Het is een treurige tgd om te trouwen", zeide hij.
»En ik ben een oud manik gevoel mijne krachten
minder worden doch hoop Clemency je vrouw te zien
voor ik sterf."
En zoo spraken zp over Clemency's reis naar Gloucester,
over de moeielpkheden en gevaren er aan verbonden
mocht er een eind aan den oorlog komen, of do vpande-
lpkheden voor korten tijd ophouden, dan zou het raad
zaam zijn het huwelpk te doen plaats hebben uit Chris
topher Bennett's huis zoodat Joscelyn zelf zpne jonge
vrouw naar Katterham zou kunnen brengen.
Maar helaasdit was alles behalve waarschijnlijk De
vooruitzichten van de Parlementsgezinden werden met den
dag slechter Pym's gezondheid ging achteruitEssex
De plaatsen aan een der vensters, die op 't plein uit
zicht geven, werden met goud betaald.
Straatjongens klimmen in de boomen, maar worden er
uitgehaald.
(Half twee.) Deibier, de beul, komt aan, met de politie
agenten te paard.
De guillotine wordt opgezet en in gereedheid gebracht,
de valbpl beproefd.
Deibier wil zich overtuigen, dat zpn iustrumenten ge
heel in orde zpn.
7000 menschen staan opeengepakt.
Aan alle vensters op ladders op de daken overal
nieuwsgierigen mannen vrouwenkindoren vooral
vrouwen.
De dagbladcorrespondent beschrpft voortshoe hij bp
wpze van gunst verzocht had om in de celgevangenis
het oogeublik bp te wonen waarop de veroordeelde
aangezegd wordt, dat de tgd voor de executie gekomen is.
Ongelukkigerwpze waren er zooveel reportersdie 't
zelfde verzocht haddon dat er van het binnenkomen
geen sprake kon zpn. Hp blijft dus op de binnenplaats
van de gevangenis.
Gelukkig voor den verslaggeverhoort hp van een
confrère hoe 't gegaan is.
Te vier uur precies, kwamen de magistraatspersonen
de cel van Bruneau binnen hoewel zp verwachtten den
veroordeelde te zien als een wezenloozen vleeschklomp
dien men naar 't schavot moet slepenblijkt het dat
zp zich vergist hadden.
Hp heeft de magistraatspersonen hooren aankomen.
Hij stond juist van zpn leger op, toen de deur van de
cel geopend werd en keek den procureur-generaal oenigs-
zins beangst aan.
De procureur-generaal zegt- Bruneau het beroep in
cassatie is afgewezen het verzoek tot gratie oveneens
uw laaatste uur is gekomen. Gij moet moed houden."
De veroordeelde antwoordt niet.
Hij strpkt zijn hand over 't voorhoofd vochtig door
koud zweetwrijft zpn oogen uit om beter wakker te
worden en vraagt»Wat bedoelt u, mpnheer 'i
De procureur-generaal herhaalt»uw laatste uur is
gekomen, houd moed
»Kan ik dus opstaan vraagt Bruneau. »Zeker," luidt
het antwoord, »sta op en kleed u aan. Hier is de rechter
van instructie. Indien gp nog iets te zeggen hebt aan
de justitie, doe het dan
»Ik heb niets te zeggen" antwoordt de veroordeelde.
»Hier is mpn uiterste wil."
Hp geeft een brief over, waarin hp nogmaals plechtig
was niet doortastend genoeg; van het noorden rukten er
troepen op om het kouinklpke leger te versterken; Londen
zelfs werd bedreigd; uit het westen kwamen berichten van
overwinningen door de royalisten behaald, en.Hampden
was dood.
Geen wonder dattoen Joscelyn naar Somersetshire
reed het hem brandde in de ziel als hp dacht aan de
vreugde van de Cavaliers over het verlies dat hem zoo
zeer ter harto ging Geen wonder dat hp met ergernis en
afkeer aan den koning dacht, die den deserteur Ilurry
tot belooning voor zpn diensten bij Chalgrove tot ridder
geslagen had Hurry, den afvallige, eenmaal een krpgs-
makker van Hampden die zich niet schaamde op den
dag zpner begrafenis de Parlementstroepen welke hij
eenmaal aangevoerd had, in Wycombe te plunderen en
te vermoorden
Treurig gestemd, kwam hp in den avond van den eer
sten Juli in het dorpje Cadbury, in Somersetshire een
schaapherdersjongen wees hem den weg naar do pastorie,
waar hp nauwelijks stilstond, of Whichcote, die met zpn
jonge vrouw in den tuin wandelde, trad hem met warmte
tegemoet.
Vergeef mij," zeide Joscelyn, »dat ik zoo onverwacht
voor n staik ben op weg naar Sir William Waller
die zich in Bath bevindten daar mij opgedragen is u
een horloge te doen toekomen, u door Mr. Gainsborough
van Lincoln vermaaktvond ik 't het veiligst u dit
zelf te komen overhandigen."
Whichcote stelde hem aan zijn vrouw voor, en heette
hem nogmaals welkom, er bij voegend
»Ik dacht dat je in het buitenland waart, op reis, maar
ik zie dat je liever in je eigen land hebt willen blijven,
om daar je partp te spelen."
Nooit was er vroeger over staatkunde een woord tus-
schen hen gewisseld; een onderwerp dat Joscelyn,
toen hij te Cambridge studeerde, altpd zorgvuldig vermeed.
Ook had hij Whichcote nooit voor een Puritein gehouden,
hoewel hem kort geleden ter oore was gekomon, dat deze
zich een der meest liberale kampvechters voor de »goede
zaak" betoonde.
verklaart, onschuldig te zijn.
Brunean, naast het ledikant staande, heeft een waardig
voorkomen. In de gevangenis heeft hp zpn baard laten
groeien, die gitzwart is. Hp ziet er krpgshaftig uit.
Toen hij den aalmoezenier Foubert zag verzocht hij
om bediend te mogen worden.
Foubert weent.
(Vier uur 15.)
Bruneau is aangekleed, twee agenten brengen hem over
de binnenplaats naar de kapelwaar de mi3 gelezen
wordt.
Do veroordeelde verbaast ons allen door zijn kalmte.
Hij is geheel op zpn gemak. Met oplettendheid kpkt hij
de verslaggevers aan.
Een droeve glimlach speelt om zpn lippen als ik goed
gezien heb. Misschien echter vergis ik mij, want de bin
nenplaats is slechts verlicht door 6 gaspitten.
Hoe 't ook zp wp allen bewonderen den moed van
dien man die weetdat hp aanstonds zal sterven en
sterven» op een verschrikkelpke wpze
De mis duurde 22 minuten. Een gevangenbewaarder
gaat in de kapel waarschuwen.
Te 4.40 uur gloort 't eerste schpnsel van den dage
raad. In de verte hoort men duidelijk het geraas der
opgewonden menigte.
Te 4 uur 50 teekent de beul Deibier het bewps, dat
hp van den cipier der gevangenis den tot de straffe des
doods veroordeelden Bruneau heeft overgenomen, ten einde
de executie uit te voeren.
Op dit oogenblik heeft de zenuwachtigheid der aan
wezigen het toppunt bereikt.
Iedereen is bewogen door de waardige trotsche houding
van den veroordeelde.
Enkele politie-agenten wisschen een traan af, die on
willekeurig uit het oog ontsnapt.
Men biedt den veroordeelde een hartversterking aan.
»Het is onnoodig," zegt hp.
De biechtvader Foubert dringt er op aan; »het zal u
goed doen", zegt de biechtvader.
Bruneau bevochtigt de lippen met een weinig koffie
met rhum. »De heilige communie sterkt mij voldoende",
fluistert de veroordeelde.
De advocaat Mr. Dominique maant zpn cliënt aan
moed te houden.
Bruneau rpkt hem de hand, zegt hem dank voor zpn
hulp, en verzoekt hem zpn familie te troosten.
De abt Foubert zegt de gebeden der stervenden.
Bruneau antwoordt zacht, maar geenszins met bevende
stem.
Whichcote liep met hem mede naar den stalwant
Joscelyn zorgde altpd zelf voor zpn geliefd paard.
»Ik heb hem bp Chalgrove bereden," zeide hp veront
schuldigend, »ook gedurende kolonel Hampden's laatsten
tocht."
»Heb je kolonel Hampden dan gekend?" riep Which
cote. »Nu dat zal je meer ten goede gekomen zijn dan
maandenlang reizen in Europa. Geloof me, heel Engeland
treurt als zoo iemand sterft."
Do trek van onuitsprekelijke droef heid op Joscelyn's
gelaatdeed Whichcote het gesprek op een ander onder
werp brengen en de pastorie binnengaan, waar, hoe een
voudig de inrichting van hun huishouden ook wezen
mocht, alles getuigde van de frischheid en poézie welke
men vindt bij een jonggetrouwd, gelukkig echtpaar. Bp
het open raam gezetenpraatten zp in de stille avond
schemering lang over al het gebeurde sedert zp elkander
het laatst gezien hadden. Niemand zou vermoed hebben
dat slechts één jaar daar tusschen lag. Joscelyn was van
zpn zorgelooze jongensjaren op eens een man geworden,
met al den ernst van den mannelpken leeftijd, terwpl
zpn van nature hoopvolle aard, die hem zoovele moeie-
lijkheden had doen doorstaan door den grooten schok
van Hampden's dood verdwenen scheen.
Whichcote zag spoedig dat de haat en de minachting
waarmede hp van den koning sprak, grootendeels voort
kwam uit de behoefte om aan zijn geschokt gemoed lucht
te geven. Hp liet zpn jongen vriend dus rustig uitpraten,
en hernam toen met zachte stem
»Ik geloof, Heyworth, dat velen, die als vyanden tegen
over elkander staan, in geestelpken zin elkaar voel meer
nabp zpn dan men oppervlakkig meeuec zou. Ik geloof,
kon men in elkanders hart lezen, men zou van weerszpden
beter over elkander denken. Laat ons eerlpk ons best doen
onze vijanden zoo welwillend mogelpk te beoordeelen
ieder mensch, van zpn beste zpde gezien, zal ergens goed
voor gevonden worden."
»Watriep Joscelyn, »een verrader zooals Hurry!
U kent hem niet, Sir u weet niet hoe karakterloos hp
is, hoe hp alle eergevoel mist, zoo zelfs dat de Cavaliers