No. 147. Eerste blad.
Zes en Negentigste Jaargang.
181)4.
ZONDAG
1) DECEMBER.
Nederland.
Ingezonden stukken.
Stadsberichten.
Plaatsgebrek noodzaakt ons liet Feuilleton
achterwege te laten.
ALK1IAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
maanden voor Alkmaar f 0,80; fianco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers ©,©6. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Prijs der gewone Advertentlën
Per regel ©,lft. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer3
Tweede Manier.
Uit de rede van den minister van buiten 1.
zaken van deu 6 wordt het volgende aangestipt.
Het verwijt van onbescheidenheid wat betreft de
openbaarmaking van de stukken betrekkelijk de Kamer
ontbinding, kan hij niet aanvaarden, evenmin de verwon
dering van den heer Tak daarover, want in 1882 heeft
die heer zelf uitvoerig medegedeeld het onderhoud dat
hij te Frankfort gehad had met wijlen Koning Willem
III. In het kalenderjaar 1895 zal een wetsontwerp tot
regeling der gemeente-financiën de Kamer bereiken. Vooraf
moet echter de regeling van het Personeel vast staan.
In den loop van dit zittingjaar zal een kiesreehtont-
werp inkomen hoofdpunten van regeling kan de regee
ring niet gevenmaar het in te dienen ontwerp zal in
elk geval niet in strijd zijn met de grondwet.
Een rechtsgrond voor een pensioenfonds voor oude
werklieden acht de minister moeielijk te vinden wel
moet gezocht worden naar eene practisch werkende in
stelling. Naar de kosten voor den Staat van zulk een
pensioenfonds was gevraagd. Te dien aanzien werd ver
wezen naar verschillende stelsels in het buitenland wer
kende waarbij de kosten verschillen tusschen de 74 en
60 miljoen. Deze regeering had aangenomen een stelsel
van lijfrente en daarbij opgenomen den draad, door de
vorige regeering losgelaten. In strijd met het rapport
der vorige regeering zeide de heer Heldtge kunt dien
draad gerust loslaten want ge zult de mededinging met
particuliere instellingen toch niet kunnen volhouden, ter
wijl de heer de Beaufort meendedat een voldoende
waarborg door deu Staat deelnemers zou doen toetreden
tot eene Rijksinstelling. Wat den verzekeringsdwang
betreft, waar de Staat de kosten niet draagt kan van
dwang geen sprake zijn.
De uitgaven van oorlog en marine waren op deze
begrooting f 700.000 minder dan ten vorigenjare, terwijl
3 schepen zullen worden gebouwd. En wat do nieuwe
geweren betreft, de regeering heeft slechts opgevat wat
zij vond, want door den vorigen minister werd 16 Sep
tember 1892 gezegd, dat nieuwe geweren met het oog
op de techniek een onafwijsbare eisch des tijds is. En
thans hebben wij 6 December 1894. Daarna werd ge
treden in eene beschouwing van de internationale eischen,
waaraan men te voldoen heeft tot handhaving onzer on
zijdigheid waarvoor volgens sommigen een veldleger
noodig is.
Vast staat het echterdat wij ons moeten wapenen
en voorbereiden, waartoe naar het oordeel van de re
geering een veldleger noodig is en goede geweren.
Vooral in ons land waar een gedeelte der natie wordt
aangewezen om de taak der verdediging op zich te nomen,
moet dat gedeelte met goede en niet met verouderde
geweren den vijand te gemoet treden. Moet daarvoor
eene besparing plaats hebben, dan moet dit op volgende
begrootiugeu geschieden.
Do heer Kerdijk meende, dat men öf in eens onze
defensie moest regelen, óf niets moest doen. Maar wat
zou die afgevaardigde, die steeds zoo krachtig de sociale
nooden en behoeften verdedigdewel zeggenwanneer
men alles liet liggen om alles op eens uit te geven voor
de defensie Dien weg van alles of niets" komt der
regeering gevaarlijk en onmogelijk voor.
De minister vanjustitie verklaarde, dat hij
met zijn gezegde als Kamerlid, dat de liberalen geeu
gezag buiten zich erkennen, niet bedoelde, dat de libe
ralen in het geheel geen gezag erkennen, maar enkel met
hun eigen geweten rekening houden. Hij zeide dit des
tijds duidelijk aan den heer Heemskerk en begrijpt daarom
niet, hoe die heer hierop nu in anderen zin weer terug
kwam. Hij weigert verder op dat punt te antwoorden,
omdat het hier geen gewoonte moet worden, dat een lid
een ander lid of een minister ondervraagt over zijn gods
dienstig geloof.
Dit ministerie zit hier niet bijeen als godsdienstige
geloofsgenooten, maar als staatslieden, eensdenkend op de
punten, straks door zijn ambtgenoot uiteengezet. Zijn
beleid zal hij bij het hooidstuk Justitie verdedigen, alleen
wijst hij er nu reeds op tegenover den heer Veegens, dat
de uitgaven voor nieuwe gebouwen over verschillende
jaren verdeeld worden en naar bezuiniging wordt ge
streefd.
Over de jongste ongeregeldheden te Amsterdam kan
hij nog geen oordeel vellen. Hadden die kunnen worden
voorkomen
Ziedaar een moeielijke vraag. In Amsterdam zijn 100
bakkerijen met 3 a 4000 werklieden en wat er zal ge
beuren en op welke punten, is niet na te gaan. Over
neming van het gemeentegezag door het Rjjksgezag werkt
ook niet altijd afdoende, gelijk in het buitenland bleek.
Voor het inroepen van de hulp van de gewapende macht,
beBtond nog geen aanleiding en de zaak was gesust voor
dat dit verder noodig bleek.
De miuister vau binnen 1. zaken deed o.a.
uitkomen dat de regeling van het kiesrecht niets te
maken heeft met die van de gemeentelijke belastingen.
Omtrent de wijziging van den termijn waarop het aan
tal onderwijzers aanwezig moet zijn kan hij nog geen
inlichtingen geven. Deze zaak is bij den Raad van State.
Over de vrije- en orde-oefeningen heeft de minister nog
geeu beslist oordeel, doch hij zal de zaak onderzoeker
De minister van financiën verklaardedat
de cijfers dezer begrooting wel wijzen op het streven der
regeering naar bezuiniging. Alle bezuinigingen worden
evenwel overschaduwd door de hooge aanvrage voor
nieuwe geweren welke deze regeering wel botreurt, maar
waarvan zij de noodzakelijkheid inziet.
Op het in de avondzitting voorgevallene wordt nader
terug gekomen.
Den 7 is het hoofdstuk buitenlandsche zaken
na eene weinig belangrijke bespreking met algemeeuo
stemmen aangenomen. De behandeling van het hoofdstuk
justitie ving aan de heer Heem skerk betoogde
o.a. de noodzakelijkheid van de wederinvoering der dood
straf. De tallooze misdaden in de laatste jaren schrijft hij
toe aan hare afschaffing.
Egmond aan Zee. De voordracht voor onder
wijzer zonder hoofdakte luidt: P. Ronner AalsumA
C. v. d. Meij Terschelling en P. PlasHillegom
voor onderwijzeres: de dames H. de Boor Workum F.
RozenveldtZwolle; en J. G. van Leenhrff, Rotterdam.
Sohermeer. In de vergadering van de afdeeling
Scherineer der Hollandsche maatschappij van landbouw
den 7 aan den Stompeutoreu gehouden bracht de heer
J. Rolff verslag uit van hetgeen op de najaarsvergadering
van Hollands Noorderkwartier is besproken.
Bij de behandeling der punten van beschrijving voor
de algemeene vergadering werd besloten punt II»Is
het noodzakelijk en daarom gewenscht, dat invoerrechten
op granen worden geheven", vanwege de afdeeling ont
kennend te beantwoorden.
Met punt lila en de daaraan gevoegde toelichting kon
de vergadering zich vereeningen terwijl omtrent IIIÓ
den afgevaardigde vrij mandaat wordt gegeven.
Voor een lid van het hoofdbestuur uit Noordholland
zal de afdeeling de candidatuur steunen van den heer
K. Cz. de Boerte Assendelft,voor Zuidholland wordt
dit aan het oordeel van den afgevaardigde overgelaten.
Als afgevaardigde naar de algemeene vergadering werd
benoemd de heer Wd. Glijnis.
Bij sluiting der vergadering deelde de heer K. Schoone
me6dat hij voor het voorzitterschap der afdeeling
moest bedanken.
Venhulzen. Tot wethouder dezer gemeente is
gekozen de heer P. Kistemaker.
Tot hoofdingeland van de banne Venhuizen is her
kozen de heer G. Vissertot lid van het dagelij ksch
bestuur moet herstemd worden tusschen de heeren G.
Bakker en Z. Bakker.
Hoorn. Den 6 is de in volle werking zijnde zeep-
ziederij met inventaris, genaamd »de Pelikaan", alhier,
in openbare veiling gebrachtdoch opgehouden voor
7400.
Koedijk. Met ingang van 1 Mei 1895 worden
in deze gemeente waar tot heden geene opcenten op de
hoofdsom der personeele belasting geheven werden 40
opcenten op die belasting geheven.
©bdaui. Voor het le gedeelte (schriftelijk) van
het vergelijkend examen voor hoofd der gemeenschappe
lijke Spierdijker school, den 4 alhier gehouden, waren
opgeroepen 8 onderwijzers, waarvan zich één heeft terug
getrokken. Er namen aan deelC. Baas, Amsterdam
K. Bankras, Spierdijk H. K. Conradi, OldenzaalB. J.
Paagman, DordrechtJ. B. Schuchard, Spanbroek A. J.
van de Vijver, Vlissingeu en J. J. Wiegman, Hasselt.
Aangegeven hadden zich 32 sollicitanten.
Schagen. De eerste turndag in deze gemeente
van de vroeger reeds vermelde 5 gymnastiekvereenigingen
werd zeer druk bezocht. Van elke vereeniging waren een
belangrijk aantal leden in de turnzaal van »Lycurgus''
tegenwoordig. Deze gezamenlijke bijeenkomsten beloven
zeer vruchtbaar te zullen worden voor de beoefening der
gymnastiek in het Noorderkwartier.
Warmenhuizen. Gedurende de maand November
hadden aan het hulppostkantoor op de Rijkspostspaarbank
plaats 25 inlagen, totaal 558,62, 8 terugbetaald 472,
Gedurende de maand November werden op het tele-
phoonkantoor gewisseld 57 telegrammen.
l.OMBftK.
Een officiëel telegram van den 8 luidt als volgtDe
voornaamste sasaksche hoofden zijn door generaal Vetter
opgeroepen sommigen, waaronder Goeroe Bangkol, zijn
reeds gekomen. De anderen zijn in aantocht. Datoe Pan-
g iran, zoon van Anak Agoeng K'Toet (die Goeroe Bangkol
vergezelde) gaat 9 dezer naar Batavia. Eergisteren be
zocht eene kolonue Bangkol. Alles is rustig.
In een telegramdoor het N. v. d. D. ontvangen
lezen wij bovendien het volgende
Volgens het Batav. Nieuwsblad gaan ernstige geruchten
dat de Koningin Wilhelmina Maandag naar Karang Asem
(Bali) gezonden wordt.
De troepen op Lombok keerden terug van eene ver
kenning naar Kediri (Z.-O. van Tjakra), de Baliërs lever
den daar de wapens uit."
Aan wie de schuld t
Mijnheer de redacteur.
Beleefd verzoek ik u, tot eene tweeledige beantwoording
van bovenstaande vraagmij in het belang van vele
timmerlieden-stadgenooten zoowel patroons als gezellen,
eenige plaatsruimte in uwe courant te willen afslaan.
Sedert eenigen tijd begint er moer en meer eene ver
houding tusschen sommige timmerpatroons en gezellen
hier ter stede te bestaan, welke verre van eensgezind is,
eene verhouding, die onwillekeurig, zoo er geen verande
ring in gebracht wordtaanleiding zal geven tot ver
wikkelingen, welke van nadeeligen invloed moeten worden
en alreeds geworden zijn, en niet in het qainst voor die
patroons zeiven al valt het niet te ontkennen dat ook
eenige werklieden er de dupe van worden.
En aan wie de schuld van dien toestand Aan den
patroon zoowel als aan den knecht. Maar aan de patroons
zeker.
Het moge een krasse bewering zijn toch is zij waar.
De patroons mogen die bewering willen logenstraffen,
leugen is het niet. Immers, het billijk verzoek, ongeveer een
jaar geleden aan de verschillende timmerbazen alhier gedaan
om een weinig loonsverhoogingwerd wel door enkelen
vrij gunstig ontvangen door allen is een toestaan van
dat verzoek op de lange baan geschoven. Daarbij komt
nog, dat het vooruitzicht op die verhooging zelfs ongun
stiger wordt reeds heeft zelfs een patroon te dezer stede
het bij hem toch al niet hoog zijnde loon gemeend te
mogen verlagen. Zouden de werkgevers van dien patroon
nu ook minder moeten betalen
Aan wie dus de schuld, dat de gezellen meer en meer
ontevreden worden en daarom trachten zonder toezicht
der patroons een meerder loon te verwerven Aan wie
de schuld dat Alkmaar in een korten tijd zooveel nieuwe
timmerbazen rijker geworden is, bazen, die, als hun een
betere verdienste als knecht verzekerd ware zeker gean
»baas" zouden geworden zijn? En worden hierdoor de
oudere bazen niet veel benadeeld
Doch het is eigen schuld r
Aan wie de schuld dat particulieren meer en meer
hun werk liever rechtstreeks aan knechts tegen een ver
hoogd loon opdragen, dan een patroon er mede te belasten?
En wat zou bij velen hiervan de oorzaak zijn Een
antwoord op deze vraag te geven wil ik aan die patroons
zeiven overlaten.
Dat zij echter zeiven de oorzaak zijn van den steeds
moer achteruit.gaanden toestand hunner zaken, dat zij de
aanleiding zijn, dat vele gezellen hun het werk trachten
te ontneme zullen zij zelf zoo niet willen dan toch
moeten erkenuen.
Maar aau wie de schuld, dat enkele patroons zoo wille
keurig met hunne werklieden handelen zoo afkeurens
waardig in hooge mate Aan wie de schuld, dat, nu de
drukke werkzaamheden wat voorbij zijn, door eenige ba
zen gespeculeerd wordt up de nooden der knechts en zij
een loon durven betalen ougeëvenredigd aau de meest
bescheiden behoeften.
Aan wie de schuld dat do prijzen voor godwongen
aangenomen werk al minder en minder worden zoo
zelfs, dat het f ibriokswerk er niet mede kan concurreeren
en het zelfs oubegrijpelija is, dat er patroons zijn, die
zich voor »timmerinau" uitgeven en dergelijk loou willen
betalen
Aan wie de schuld dat op heden de arbeidstijd zoo
slecht geregeld is, waardoor de een veel, de ander weinig,
soms niets verdient Het antwoord op deze vragen is
aan de timmerliedenknechts aan hen zelf de schuld van
dien toestand Aan hen ligt het, dat hunne positie niet
verbetert. Als zij de handen ineenslaan, zich aaneensluiten,
zich scharen aan de zijde van hen, die reeds vele pogin
gen in 't work stelden om hun toestand te verbeteren
dan zouden zijtrots alle tegenkanting en gebrek aan
medewerkingverbetering erlangen. Daarom vereenige
men zich met hen, die vereenigd zijn Eendracht maakt
macht.
Patroons en gezellen, ieder denke eens over zijne eigene
belangen na en handele.
U, mijnheer de redacteur, bij voorbaat voor de plaatsing
dankende,
Hoogachtend,
M.
Naar wij vernemenbestaat de voordracht voor
onderwijzeres «an de openli. school voor meisjes
alhier, in plaats van mej. A. M. van der Veen die
ontslag gevraagd heeft, uit de dames: 1. W. L. Veen
Valck te Nieuwer-Amstel2. G. S. H. Sluijter te Breda;
3. L. P. J. van Beverwijk te Rijp.
Naar wij vernemen, stelt de Tweede Noordholland-
sche Tramweg-Maatschappij zich voor, eerstdaags met
de werken voor den tramweg PurmerendAlkmaar
in deze gemeente een begin te maken.
In de vergadering van de afdeeling Alkmaar van
den Wederlandschen Protestantenbond, op den
11 des avonds acht uur precies, in de >Harmonie",
zal als spreker optreden de heer dr. P. Jzn. Proost, pre
dikant te Koog aan de Zaan.
I
