Stadsberichten.
De heer G. A. de Looze heeft zijne herbenoeming
als lid van den gemeenteraad van Zierikzee niet aange
nomen de verkiezing is bepaald op den 20.
Hoorn. In eene alhier gehouden vergadering van
harmonie- en fanfare-gezelschappen is de Nojrd-Neder-
landsche Mnziekbond opgericht. Elf vereonigingen tra
den reeds toe nl. Beets Enkhuizen Huizen Ursem
Middelie, Aveuhorn, Wieringen, Koog a/d Zaan, Ouden
dijk, Zwaag.
Tot definitief bestuur zijn gekozen d. hh. Anderson
te Beets, voorzitter, Beemsterboer, te Huizen, secretaris,
en Van Egmond, te Eukhuizen, penningmeester.
Het eerste /muziekfeest van den nieuwen bond zal ge
houden worden op Hemelvaartsdag e.k. Als plaats voor
dat feest kunnen bij loting in aanmerking komen 1.
Beets 2. Enkhuizen 3. Koog a/d Zaan 4. Aveuhorn.
Iloogkarspcl. Tot predikant bij de ned. herv.
gemeente alhier is beroepen (toez.) de heer ds. Van Nou-
huis, Oudshoorn.
Opmeer. Herkozen tot lid van het dag. bestuur
dezer banne de heer A. Groot en tot hoofdingeland de
heer C. Laan. Gekozen tot hoofdingeland de heer C. Reu-
zenaar.
Wognum. Er zal hier eene r. c. normaalschool
worden opgericht. Het gebouw dat tevens dient voor
bewaar- en kostschool, is reeds verrezen.
Met 1895 zal bij den uitgever C. M. van Gogh, te
Amsterdam een nieuw geïllustreerd weekblad
verschijnenonder redactie van den heer P. L. Tak
wiens vaardige pen bij de lezers van »de Telegraaf'' o. a.,
waaraan hij b. v. levert de overzichten van het verhan
delde in den amsterdamscheu gomeenteraad, genoegzaam
bekend is. De heer Jan Veth biedt den sterken steun
aan van zijn teekenstift en van zijn pen. De heeren
H. P. Berlage Nz., dr. Alphons Diepenbrock, mr. Frans
Coenen, André Jolles, Jan Kalff, J. F. Ankersmit, Antoon
Molkenboer zullen geregeld medewerken. Het eerste
nummer van de Kroniek zal verschijnen 29 Decem
ber a.s.
De abonnementsprijs zal bedragen 6,50 per jaar.
Afzonderlijke nnmmers zullen ad 125 ets. verkrijgbaar
zijn.
Zondagdon 16zal in de rcmonstrantsche
kerk alhier als voorganger optreden de heer ds. J. C.
Benit vroeger predikant te O u d o r p, thans te P u r-
merend.
Den 11, 's avonds, sprak de heer dr. I'. Proost,
predikant te Koog aan de Zaan, voor de afdeeling Alk
maar van den Nederlandsehcn Protestantenbond.
Als de tijd, dien wij beleven zeide spreker, later be
oordeeld wordt, zal men dien niet zoo zeer een tijd noe
men van groote daden en feiten, als wel van belangrijke
vraagstukken. Onder deze behoort ook de quaestie van
«plaatsvervanging" of «persoonlijken dienstplicht". Men
heeft zich over het geheel voor deze zaak weinig warm
gemaakt, omdat onze tijd zich ook kenmerkt door weinig
vaderlandsliefde; over het geheel bij het jongere geslacht
door weinig piëteit. Wat piëteit is wil spreker niet door
woorden omschrijven, maar door voorbeelden doen ge
voelen. Als in het oude bijbelverhaal Noach te veel
gebruikt heelt van zijn druivensap en daar beschonken
ter nederligt, bespot zijn zoon Cham hem dat is gebrek
aan piëteit, waaraan volon in onze dagen zich ook nog
schuldig maken; de beide andere zonen wierpen een kleed
over hun vader, opdat men hem niet meer zion zon in dien
vernederenden toestand. Dat is piëteitzij keuren de
daad van hun vader niet goed, doch willen zijn schande
zooveel mogelijk verbergen. Als later Jacob zijn broeder
Esau snood zijn eerstgeboorterecht ontfutseld heeft is
Esau daarover zeer verbitterd eD vat het plan op om
zijn tronweloozen broeder te dooden; maar zegt hij: «ik
zal wachten tot mijn vader Isa&c dood is het zou den
ouden man verdriet doen." Dat is piëteit. Als eenige
eeuwen later Johannes de Dooper, in de gevangenis van
Herodes, door de wraakzucht van Herodias wordt ont
hoofd, komen zijn leerlingen het onthalsde lichaam op
vragen, om het een eerlijke begrafenis te geven dat is
piëteit. In onze dagen zou menig jongmensch zeggen
«wat doet het er toe waar dat lichaam begraven wordt;
dat opvragen van het lijk en voor een eervolle begrafenis
zorgen, veroorzaakt maar allerlei noodelooze onkosten."
Die zoo spreekt verraad gebrek aan piëteit.
Eon andere uiting van piëteit vindt men in de aan
doenlijke schets van F. Haverschmidt, als hij, reeds lang
een eigen huis betrokken hebbende verneemtdat zijn
voormalige ouderlijke woning zal worden gesloopt, omdat
men die plek onteigent voor een nieuwen spoorweg. Hij
begeeft zich derwaarts vraagt den sleutel aan den be
waker en doet alleen een bedevaart door dat voormalig
tehuis om allerlei herinneringen op te wekken aan een
gelukkige jeugd. Hij staart in den tuin waar ook de
oude bekende pereboora zal moeten vallen en deukt er
met weemoed aan, hoe weldra huis tn boomen hun plaats
nimmermeor zullen kennen waar over deze zelfde plek
de treinen zullen snorren, gevuld met reizigers die niet
weten, hoe op diezelfde plek vroeger menscholijke harten
hebben geleefd geliefd en geleden. Dan brengt bij don
sleutel terug en keort weemoedig huiswaarts. Menig
jongmensch dezer eeuw zou zeggen«mijn hemelwat
een onnoodige drukte. Het is immers een buitenkansje
als men zijn huis ziet onteigenen dat is de zekerste
manier om hot voor goeden prijs te verkoopen."
Znlke woorden verraden gebrek aan piëteit, en het is
waarschijnlijk die eigenschap, die de jongelieden zoo on
verschillig heelt gelaten voor do quaestie der plaatsver
vanging, omdat zij geen innerlijken drang gevoelen, om
zelf dien plicht tegenover hun vaderland te vervullen
Dat stelsel van plaatsvervanging wordt ook door voleu
gehuldigd op godsdienstig gebied; reeds in het oude Israël,
waar eigenlijk alle oudste zonen Jahwe toekwamen, doch
in plaats daarvan, als hunne remplarjanten alle zonen
nit den stam van Levi priesters werden. Ook als op
den grooten verzoendag twee bokken voor den Hooge-
priester werden gebracht; met het lot word dan uitge
maakt welke dier beide dieren aan Jahwe toekwam
hetwelk geslacht en geofterd werd. Het andere dier ont
ving door handenoplegging van don Hoogepriester den
last der onverzoende zonden van het volk en werd in
een afgrond te pletter geworpen 1 Die arme zondenbok
was dan de plaatsvervanger der zondige menschen. De
christelijke kerk heeft ook dat stelsel van plaatsvervan
ging gehuldigdwaar zij overtollige goede werken der
Heiligen beschikbaar stelt voor zondige menschen ook
waar zij in den zelfopofferonden dood van Jezus van
Nazareth een zoenoffer ziet voor de zonden der menschen
in alle verdere eeuwen.
Ook in de opvoeding wordt het stelsel der
plaatsvervanging gehuldigd de vader heeft geen tijd
doch gelukkig kan hij de opvoeding der kinderen
veilig overlaten aan zijne verstandige vrouw. De moe
der echter vindt het vervelend altijd met de kinderen te
zitten, wenscht andere afloiding en laat het over aan de
dienstboden, die ze o zoo best vertrouwen kan. Merkt
men na eenige jaren verkeerde eigenschappen op in zijn
kroost, dan moet de onderwijzer het er maar uit zien te
krijgen, of anders de geestelijke, in dat ééne uur wekelijks
in de catechisatie. Neen, het zij ons streven, niet al onze
verplichtingen zooveel mogelijk op anderen te schuiven,
maar zeiven te doen wat onze plicht ons voorschrijft,
zoolang wij hier op aarde zijn.
De voorzitter dankte den spreker voor zijn rede en
sloot de vergadering, na te hebben medegedeeld, dat het
dames-comité der zondagsschool zich voorstelde, voor
haro leerüngeu een kerstboom-feest te geven op zondag
23 December, des avonds te 6 uur, in de remonstrantsche
kerk, waartoe alle leden van den Bond toegang hebben,
voor zoover er ruimte is op de galerij aldaar, en dat de
hoer M. van Kleefif den 17 Januari 1895 voor deze af
deeling als spreker zal optreden.
Woensdag den 12 's morgens tegen half elf, was
in «het Wapen van Heemsker k", aan de Breed-
straat alhierNeérlands driekleur uitgestoken. Binnen
hare muren had de hollandsche kunst, vertegenwoordigd
door de portefeuille van de «Haagsche schildersbent"
Pulchri Studio', haar zetel opgeslagen.
Op initiatief van Alkmaar's Tcekencollege „Kunst
lij ons doel" was hier eene tentoonstelling gearran
geerd, die aan alleeischen beantwoordde. Wie dejaarlijksche
expositie der «Hollandsche Teekenmaatschappij" in den
Haag heeft bezocht, daar in het gebouw der Teekenaca
demie gehouden, mag tnsschen die tentoonstelling en deze
hier, hoewel natuurlijk in bescheidener vorm, gernst een
vergelijk maken.
Op de uitstekend daartoe ingerichte bovenzalen van
den heer Peperkamp prijkten 84 aquarellen, kunstuitingen
van onze beste artisten
Daar waren o. a.. vertegenwoordigd ApolMesdag
ten Rate Windt Rip Stroebei, Vogel, Nakken, Wijs
muller Melis HenkesEerelman Verveer enz. En al
ontbraken er mannen als Israëls, Artz e. a., de indruk
van al het schoone daar gezien, deed ons dit gemis daar
niet gevoelen. Wie de teekeningen op den voorgaanden
avond, in huishoudelijke vergadering van kunstlievende-
en werkende leden met hunne genoodigden, had gezien
en ze nu nogmaals bij daglicht beschouwde, zal zich dien
gang niet hebben bekiaagd.
De fijne tinten van aquarellen, bij dagtoon vervaardigd,
men heeft er zich van kunnen overtuigen kwamen
ook, eerst bij daglicht gezien, tot hun volle recht.
Een verslag te geven van al het schoone daar bijeen
gebracht, zou voorzeker, voor de niet-bezoekorsgeschreven,
een ondankbaar werk zijn, want tegen een entrée van
25 ets. toegankelijk voor ieder, werd deze tentoonstelling
slechts door 8, zegge acht, personen bezocht.
Geen wonder dat bij zoo weinige opgewektheid onder
het publiek de hollandsche vlag den gehoelen dag droef
geestig slap bij den stok terneer hing, als treurende over
do miskenning der hollandsche kunst.
Wij eindigen met den wensch, dat Alkmaar's Teeken
genootschap «Kunst zij ons doel", door de stille doch
welsprekende tolken dier kunst aangemoedigd moge
voortgaan met de hand aan den ploeg te slaan om een
voor dit college braakliggend veld te bearbeiden. «Ende
desespereert niet!"
Overeenkomstig de gedane belofte ontving de Ca
dettenschool een fraai portret van H.M. de Koning,n
Wilheimina in eikenhouten lijst. Woensdag, don 12,
werd hot door den overste L. de Vlaming, directeur der
school, met eene toepasselijke toespraak aan de cadetten
opgedragen, die daartoe gewapend op het terrein achter
het gebouw waren opgesteld. Na afloop dor toespraak
werd voor het portret, daartoe door twee cadetten vast
gehouden, op de gobruike'ijko wijze gedefileerd. Het kreeg
daarna eene eereplaats in de cantine der cadetten.
Den cadetten wordt verlof verleend van zaterdag 22
December tot en mot woensdag 2 Januari.
In een volgend nummer komen wij op het verhan
delde in de op woensdag, den 12, gehouden volksvoor
dracht terug.
Het oratorium Paulas, waarmede de hier geves
tigdo Tooukun8t-afdeeling hare uitvoeringen in dezen
winter zal openen is hier tot dusver nog niet in zijn
geheel uitgevoerd, ofschoon nu en dan fragmenten er uit
op de programma's van concert"n voorkwamen. De fraaie,
doorwerkte koren en koralen, die deze toonschepping van
Mendelssohn bevat, geven den leden der zangvereeuiging
ruimschoots gelogenhoid te toonen wat ijverige en ern
stige studie onder een wakkeren directeur vermag, terwijl
voor de vier solisten, die in het werk optreden, de dank
bare taak is weggelegd, om hetzij de handelende personen
in hunne uiteenloopende gemoedsstemmingen weer te
geven, hetzij uitdrukking te geven aan de gowaa'wor-
dingeu eu gevoelens, die bij het voortschrijden der han
deling bij den hoorder worden opgewekt, hetzij deze han
deling zelf te vertolken.
Het oratorium behandelt, zooals de titel aanduidt, dat
gedeelte van de geschiedenis dor eerste Christenen, waarin
Paulus een hoofdrol vervult.
In hoofdzaak is hierbij het bijbelsche geschiedvei haal
gevolgd en mag de inhoud dus bekend worden ondersteld.
Ofschoon het oratorium in twee deelen is gesplitst, laat
de iuhond zich toch gevoegelijk in een viertal onderdeelen
of episoden verdeelen in welke de gedachtengang, welke
aau het kunstwerk ten grondslag ligt, wordt aangeduid.
In het eerste koor en het daarop volgende koraal en
recitatief wordt het leven der eorste Christonen en de
tegenstand en vervolgiug waaraan zij bloot stonden, in
herinnering gebracht.
De van vurigen geloofsijver getuigende, vrijmoedige taal
van oen Christen als Stefanns lokt een «weg met hem 1"
van het verbitterde JoodHche volk uit en in een daarop
volgende solo voir sopraan wordt een droevige klacht
geuit over het Jerusalem dier dagen en het lot, dat het
aan zijne hervormers bereiden zou. Als vreeselijke ver
vulling dier profetische klacht wordt nu de steeniging
van Stefanns geschilderd, terwijl de met zjjn dood eindi
gende eerste episode wordt besloten met een treffend
koraal en een koor, dat de zaligspreking van de marte
laren voor het geloof tot onderwerp heeft.
Reeds in het recitatiefdat aan dit laatste koor voor
afgaat, wordt met een enkel woord Saul us aangeduid als
een jongelingdie welgevallen heeft aan het lijden en
den dood van Stetanus en in een bassolo vol hartstocht
doet deze Saulus zich kennen als een der vurigste ij ve
raars voor het oude Mozaïsche geloof en als een meedoo-
genloos vervolger der Christenen.
Doch in het daarop volgende indrukwekkende arioso
voor alt wordt er aan herinnerddat de Heer de zjjnen
niet vergeet en gezinspeeld op de verschijning des Aller-
hoogsten wiens invloed den woedenden Saulus tot den
geloovigen boetvaardigen Paulus zal bekeeren.
Nadat in een grootsch koor met fuga is gewezen op
het lichtdat opgaat in het gemoed desgenen aan wion
de heerlijkheid des Heeren is geopenbaardwordt de
tweede episode van het oratorium met het verhaal der
bekeering van Paulus besloten.
Het derde onderdeel vangt aau met een bassolo, waarin
de ootmoedige bede om erbarming van den berouwvollen
bekeerde afwisselt met de niting van gloeienden geloofs
ijver van den nieuwen Christen, terwijl vervolgens op
verschillende wijzen uiting wordt gegeven aau het gevoel
van dankbaarheid dat de bekeering vin den zondaar in
het gemoed des vromen opwekt en een loflied op den
Allerhoogste het eerste deel van het oratorium en tevens
deze derde episode besluit.
Het tweede gedeelte van het oratorium omvat de vierde
episode der behandelde stof: Paulus als prediker van het
Christus-evangelie. Na eerst met zijnen modehelper Bar
nabas als liefelijke bode, die den vrede aankondigt, be
groet te zijn wekken zijn niets ontziende taal en krach
tige vermaningen al spoedig do verbittering van het
Joodsche volk en ter uauwernood ontkomt hij aan bet
lot, dat Stefanns getroffen heeft. Daarna als apostel onder
de heidenen werkzaim heeft hij met uien we bezwaren
te kampen en weet hij slechts door zijn krachtige taal
te voorkomen dat deze de godgezanteu als goden ver
eeren tot ook bij hen later tegenstand en vervolging de
plaats der aanvankelijke vereering innemen. Nadat in
een schoon arioso voor sopraan het heerlijke lot van hen,
die tot den dood getrouw blijven is bozougen en het
afscheid van Paulus van zijne gemeonte is geschdtstbe
sluit een breed slotkoor met fuga hot kunstwerk dat,
hoe dikwijls ook gehoord nimmer nalaat een diepen
indruk op de hoorders te weeg te brengen.
Voor de vervulling der taak die aau do solisten is
toevertrouwd had de afdeeling het voorrechtwat de
alt- en bassolo's betrefteen twoetal stadgeuooteu bereid
te vinden die deze taak met de meeste bereidwilligheid
op zich genomen hebben. Even gelukkig mocht zij
slagen, toen zij tot den heer Dijker te Amsterdam het
verzoek richttezich met de tenorsolo's te willen be
lastenen last not least mag zij zich gelukkig rekenen,
dat mevrouw Nassau Noordewier-Ileddiugius van 's-Gra-
venhagedie hier èn als modewei kstor in bet Capella-
koor van den heer de Lange, èn later als soliste op een
aitvoeriug der afdeeling door haar schoonen zang zulk
een blijvenden indruk heeft achtergelaten, hoeft toegezegd,
dat zij de sopraan-partij in hot oratorium op zich zal
nemen.
Wij vernemen dat de Alkmaarsche Tramvereeniging"
zal zorg dragen, dat een extra tramwagen tegen het
einde van het concert voor het locaal «Harmonie"
gereed staat, die te 10 uur 56 minuten vertrekt eu de
bezoekers uit het Noirden nog tijdig aan den laatsten
trein naar den Helder kan brengen.
Dierenbescherming.
Dit onderwerp, reeds inde israëlitische wetgeving door
Mozes geregeld voor sommige gevallenwordt bij de
volkeren van lateren tijd geheel verwaarloosd. Bij ons
althans bestaat bescherming alleen in straf op mishande
ling, waarop eenige artikelen van het strafwetboek duiden.
Niettegenstaande deze bepalingen heeft dagelijks onder
onze oogen openlijk overtreding zeer veelvuldig plaats
en beschouwt men dierenmishandeling zoowat als een
noodzakelijk kwaad. Bovendien die er getuige van is
schuwt aanraking mot »'t gerecht,", ergert zich wel is
waar maar gaat zijn gangde zaken latende zooals zij
zijn en intusschen zijn de dieren het kind van de reke
ning. Maar zedelijk wordt menig mensth ook het kind
der rekening. Want hij wekt ergernis of wordt geërgerd.
Een feit is dat hij die ruw tegenover dieren is oen
karaktertrek verraadt, welke hem onder sterke verdenking
brengt van ook tegen zijn medemensch dezelfde eigen
schap te bezitten.
En nu overdrijve men niet door te zeggen dat een
hond b.v. niet zou mogen trekken neen menige hond
is er zelfs zeer toe geschikt, en is op die wijze zelfs een
modekostwiuner in menig gezin maar zoo'n kostwinner
worde in eere gehoudenmen overschatte zijne werk
krachten niet en late hem zijn werk doen op eene niet
kwellende en voor het dier zoo gemakkelijk mogelijke
wijze. Dit nu wordt helaas zoo veel vergetenvandaar
zooveel ergernis.
In onze provincie kan men dan ook op dit gebied veel
zien dat zelfs niet-dierenvrienden een gruwel moet zijn.
In don laatsten tijd is dat er niet beter op geworden
sedert de provinciale wetgeving op het rijden met honden
wagens de politie-verordeniugen der gemeentebesturen
op dit stuk van rechtswege deed vervallen. Iederdie
een hond wil houden rijdt er op los zonder te vra
gen of het dier ziju onderhoud als trekdier waardig
is. Moeten zij gemuilband loopeu een touw om den
bek doet evengoed dienst. Verveelt het alleen rijden
een kameraad wordt uitgenoodigd zich door het arme
dier mede te laten rijden zoodat het geen zeldzaamheid
is dat op één kar drie zware kerels zitten, die zich door
één hond ja zelfs hondje laten voorttrekken. Wie is er
niet die zich het genoegen van menige wandeling beeft
zien bederven door zulke eu nog ergere tooneeleu
De Biederlandsche Vereenfging tot bescher
ming van dieren te 's-Hage heeft gemeend een goed
werk te verrichteu om in Noordholland boven 't IJ te
trachten eene afdeeling te stichten zoodoende leden
wervende, die door woord eu daad toonen dat zij bet
niet willen aanzien, dat het zoo noodelooze en weerzin-
