Een man nit liet velt
No. 36 Berate blad. Zeven en UTegentigste Jaargang
1895.
ZONDAG
24 MAART.
Nederland.
PARIJSCHE BRIEVEN.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Doaderdag- en
Kater dagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar O,SOfranco door het
geheele rjjk j 1,
De 3 nummers fO,©O. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer: 3.
Prijs der gewone Advertentlën:
Per regel J 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Den tweeden April 1865 stierf in Engeland een
man wiens dood levendige deelneming wekte het
is Opzoomer, die het zegt, in de hutten der armen en
in de paleizen der grooten.
De Raadslieden der Kroonde leiders der politieke
partijenze verkondigden zijn lof en betreurden zijn
verlies. In meer dan een stad werden de huizen ge
sloten en woeien de vlaggen halfstok. De dag zijner
begrafenis was een algemeene rouwdag. Ook het buiten
land nam deel in de vereering. Landen, zoo naijverig
op al wat Engelands grootheid kan verhoogen als
Amerika en Frankrijk, brachten hun warmste hulde aan
dezen man uit het Engelsche volk, aan Richard Cobden.
Niet ten onrechteMet ijzeren wilskracht en door
onvermoeiden arbeid wist Cobden de korenwettendie
toen overal in Europa goldenin Engeland het eerst te
doen afschaffen.
Het schijnt dat thans niet slechts zijn naam wie
onthoudt alle beroemde namen maar ook zijn ge
schiedenis en levensstrijdnauwelijks 30 jaren na zijn
dood,' geheel vergeten wordt.
Overal toch treden sprekers opom gelijksoortige
wetten aannemelijk te maken in ons land, als vóór 1846
in Europa bestonden. (1)
En waarom werd aan Cobden zooveel eer bewezen?
Omdat men later heeft ingezien, dat zonder zijn krachtig
woord, zonder zijn rusteloos streven, in Engeland evenals
in Frankrijk, de revolutie niet te keeren zou zijn geweest.
Wat ware er van Engeland gewordenindien het met
de hooge broodbelasting en een algemeene aardappel
ziekte het jaar 1848 had moeten ingaan
Dat de stormendie gedurende 't jaar 1848 in~bijna
alle staten van Enropa het vnnr der felle burgertwist
aanwakkerden in Engeland niet hebben gewoed dat
heeft men aan het inzicht en aan de volharding van
Richard Cobden te danken.
Vandaar de vereering, die den doode ten deel viel.
Waren de korenwetten dan zoo drukkend
In theorie waren zij zelfs beter dan de heffingen, die
men thans hier te lande aanprijst.
Men had geen vast recht, maar een schaalrecht. Een
schaalrecht rijst en daalt al naar 't gelang de prijzen
veranderen.
Er was in 't belang der graanbonwers en grondbe
zitters een som vastgestelddie als gewone landhnnr
moest geldenals de rentedie ieder van zijn grond
moest kunnen maken.
Het koren van welks prijs die rente natuurlijk een
bestanddeel was kreeg daardoor ook een gewone regel
matige hoogte.
Bracht nu Engeland genoeg koren voortom het tot
dien normalen prijs te kunnen verkoopen dan was het
bnitenlandsche koren hoog belast. Werd er minder
voortgebrachtzoodat de korenprijs moest rijzen dan
werd die belasting verminderd.
Was de voortbrenging grooterzoodat de prijs moest
dalen dan steeg zij nog hooger.
In ieder geval bedroeg zij altijd zooveeldat het
vreemde koren met de kosten van vervoer en die be
lasting er bijdnurder bleef dan het inlandsche graan
zoodat dit en daarmede de landrente op een bepaalde
hoogte kon worden gehouden.
Men meende hierdoor èn in 't belang der grondbe
zitters èn in 't belang der broodetendendat is van
allen, te handelen, daar zij immers door de schaalrechten
altijd in den gewonen, in den normalen toestand bleven
en voor het brood nooit meer hadden te betalen dan zij
gewoon waren er voor te betalen in jaren van een
goeden graanoogst.
Richard Cobden nu heeft zijn landgenooten doen
inziendat zij wel is waar tengevolge van de schaal,
rechten, denzelfden prijs ongeveer voor brood betaalden,
maar dat die prijs te hoog wasdat zij altijd te veel
betaalden en altijd dnnr brood aten.
Eenvoudige waarheiddie men toch telkens schijnt
te betwijfelen en te vergeten.
De in 1846 in Engeland afgeschafte schaalrechten
(1) Do motie van orde van den heer Dobbelmann, tot
herziening en uitbreiding van het tarief van invoerrechten,
is dezer dagen door de 2e Kamer verworpen.
brengen wij daarom in herinneringomdat met een
eenvoudig invoerrecht dat men thans aanprijstop den
dnnr niemand gebaat is.
Bij heffing van do invoerrechten kan men niet beter
doen dan het beginsel der Engelsche wetgeving te hul
digen en de belasting te regelen naar de binnenlandsche
productie.
Cobden was echter wel de man die geleerd had ook
door zijn geboorte, om goedkoop brood op prijs te stellen.
Geboren in 1804 te Miduurst in Sussex had hij een
kommervolle jeugd. Hij was schapenhoeder. Zijn vader
stierf in armoede en was niet in staat om hem meer
dan lezen, schrijven en rekenen te laten leeren. Bij een
oom die een katoenfabriek te Louden had in de kost
genomenverbleef hy slechts korten tijd. De geheele
fabriek ging te gronde en hij moest een goed heenkomen
zoeken. Hij werd handelsreizigerlangzamerhand ten
koste van groote inspanninggelakte het hem in de
toen zich uitbreidende katoen-industrie goede zaken te
maken zoodat bij den aanvang van zijn politieken loop
baan een ruim inkomen hem ten dienste stond. Later
gaf hij aan zijn eersten patroon zelfs ondersteuning van
f 600 's jaars. Hoewel de staathnishondknnde door hem
beoefend werd, gevoelde hij weinig voor wetenschappelijke
studie.
Dat de studenten te Oxford en Cambridge den loop
van den Skamandereen rivier in Klein-Aziëbeter
kenden dan den loop vau de Missisippiwaarop de
katoen voor Engeland's nijverheid werd vervoerd was
hem een gruwel. In 1835 trad hij te Manchester als
dagbladschrijver op. Hij ondernam reizen, tot uitbreiding
van zijn kennis en werd meer en meer overtuigd dat
het vrije verkeer der volken elkanders welvaart het.
meest bevordert.
De winter van 1837 toi 18o3 was zeer si.reng en in
verband met de hooge broodprijzen, buitengewoon druk
kend voor de Engelsche bevolking.
De hartstochten kwamen in beweging en driftige
volksmenners wisten ze nog meer aan te vnren. Cobden
leidde die wenschen in andere richting. Eveneens slaagde
hij er in de machtigste voorstanders der korenwetten als
de minister Richard Peel te bekeeren tot zijn denkbeelden
In slechts zeven jaren tijds bracht hij, gesteund door de
Anti-Corn-Law-Leagne, de vereeniging tot afschaffing der
korenwetten door hem opgerichteene verandering in
de openbare meening in het geheele land te weeg.
Den 16 Mei 1846 werd door het Lagerhuis de af
schaffing der wetten met groote meerderheid aangenomen.
Cobden had voor het gewichtige werk niet alleen het
offer van tijd en moeite van kracht en gezondheid ge
bracht maar een stroom van verdenkingen getrotseerd.
Hij wees op lateren leeftijd de eerbewijzende hooge
staatsambten, die de regeering hem aanbood, evenals de
titel van baronet, van de hand. Eere echter hot Engel
sche volk, dat zijn groote mannen kent en zoo waardeert;
hunne gebreken in de schaduw plaatst en hun groote
daden in het volle daglichtook wanneer het geldt een
volksman als Cobden, die bij velen in theoretische ont
wikkeling en schoolsche geleerdheid achterstond en slechts
practische bekwaamheden bezat. Zulke mannen als
Cobden, waarom het te verhelen, met vaste overtuiging
en rnimen blikmissen wij. De bewegingdie thans
zich verbreidt in ods land en die ons wil terugvoeren
naar toestanden waar men een halve eeuw geleden in
Engeland het verkeerde van inzagkan alleen gestnit
worden, indien talentvolle lieden, zonder vrees of blaam,
het volk doen beseffen, welk groot belang het hier geldt.
Het springt in het oog hoezeer Cobden's streven en
werken afwijkt van de bespiegelingen waarmede onze
volksleidets zich bij voorkeur bezighouden; bespiegelingen
die het kenmerk dragen van door Dnitsche philosophen
te zijn uitgedacht, lezenswaard in boeken op een regen-
achtigen zondagmiddagwanneer men niets beters te
doan heeft, maar die met do eischen van het dagelijksch
leven en met de ware volkbelangen geen rekening hoe
genaamd honden.
Invoer van vee In Belgie.
De minister van buit. zaken brengt ter algemeene ken
nis, dat, blijkens telegraphisch bericht van Hr. Ms,
gezant te Brussel, de Belgische grens den 23 weder
voor den invoer van vee nit Nederland zal worden open
gesteld. Nadere bijzonderheden zullen zoo spoedig mo
gelijk worden medegedeeld.
Forensen.
Gedeputeerde Staten van Noordholland hebben
eene beslissing genomen ten aanzien van een zevental
bij hen ingediende reolamatiën van de zoogenaamde
„forensen" in de plaatselijke belasting te Amsterdam.
De aanslagen van allen zijn vernietigd, op grond
dat een persoon slechts één hoofdverblijf kan hebben
en dat de plaats waar dit gevestigd is, naar de omstan
digheden moet beoordeeld worden
dat die omstandigheden welke uitvoerig in iedere
beschikking ten aanzien van eiken reclamant afzonderlijk
worden omschreven in al deze gevallen van dien aard
zijndat reelamanten geacht moeten worden hnn hoofd
verblijf te hebben te Nienwer-Amstel of Bussnm enz. enz.
dat die omstandigheden tevens van dien aard zijn, dat
roclamanten niet geacht kunnen worden in den zin der
wet te Amsterdam te verblijven.
In het kiesdistrict Appingedam moet voor lid van
de Prov. Staten herstemd worden tnsschen de heeren
T. de Vries, ant.-rev. en protectionist, met 531 en D.
Boerema liberaal en vrijhandelaar, met 515 stemmen.
Op den heer Tichelaar, liberaal en protectionistwaren
nog 223 stemmen uitgebracht.
De Deli-Batavia maatschappij keert over het afge-
loopen boekjaar 62 pet. en de Amsterdam-Deli-compagnie
95 pet. nit.
De gemeenteraad van 's-Gravenhage heeft den 22
met 29 tegen 7 stemmen besloten, overeenkomstig het
voorstel van de meerderheid van bnrg. en weth., niet
aan te nemen het voorstel van Delfland, om van gemeente
wege eene steenglooiing te doen aanleggen tot strandver-
dediging te Scheveningen met een subsidie van f 30000
van Delfland. De meerderheid was van oordeel, dat Delf
land zelf voor strandverdedigiug en onderhoud moest
zorgen en de gemeente in het belang van de badplaats
subsidie kon verleenen.
Bij kon. besluit van den 22 is benoemd tot rechter
in de arr. rechtbank te Groningen de heer jhr. mr. W.
Alberda van Ekenstein, thans snbstitnnt-officier van justi
tie bij die rechtbank.
Bij kou. besluit van den 22 is aan den heer jhr.
M. W. de Jonge, toenmaals burgemeester van Seheran.er-
hornop zijn verzoek eervol ontslag verleend als secre
taris dier gemeente.
Tot predikant bij ned. herv. gemeente te Sand-
poort is benoemd de heer W. van Dam, predikant te
Enschedé.
Bnkhulzen. Den 22 slaagde te 's-Gravenhage
voor de nuttige handwerken mej. J. Jonkman leerlinge
der Rijksnormaalschool alhier.
Scliermerhorn. Nadat het zandvervoer voor de
trambaan alhier bijna drie maanden heeft stilgestaan,
werd den 22 weder een begin gomaakt met de ophoo
ging. Daar voor het lossen der zandbakken een flink
daggeld door den aannemer wordt uitgekeerd, is dit voor
vele dorpsgenooten een buitenkansje.
Schagen. Het programma voor het concert van
Schagen's harmoniekapel op zondag, den 24 bestaat nit
de volgende nummers: Tjakra-Negara-marsch, van dr.
J. W. Portengenouverture de l'opera sons les tilleuls
van A. Dupavillon Erinnerung au der Schweiz van
Jos. Gnngl; Grand potpourri populaire, van A. Schreiner;
Ouverture de concert, van E. Beissig; La petite, polka
de concert, van L. A. Schouten Potpourri aan de operette
der arme Jonathan, van C. Millöcker; lm dnft'gen
Grnen, van P. Zikoff en Le drapeau d'Orange, van Edzard
Greve. Dit laatste winterconcert belooft veel aan de
kunstlievende leden der vereeniging.
Hoogwoud. Den 10 Juni a.s. hoopt de heer J.
Balder Hoofd eener openbare lagere school alhier zijn
veertigjarige onderwijzersloopbaan te herdenken.
Hoorn. De gemeenteraad heeft den 20 het kohier
op het straat-, brand- en lantaarngeld, dienst 1895, vast
gesteld op 11491,95.
Urk. De zes lotelingen die den 12 ter inlijving
opgeroepen werden, maar daaraan geen gevolg konden
gevenomdat het vaste land door den ijsgang in de
Zuiderzee niet te bereiken was, zijn den 20 te Haarlem
ingedeeld.
De heeren van Balen Blanken en van der Hoeven
te Benningbroek zijn verkozen tot leden van het bestuur
der kiesvereeniging Sijbekarspel. Laatstgenoemde treedt
op als secretaris. Vrijdag den 29 zal eene vergadering
gehouden worden met het oog op de aanstaande verkie
zing van leden van de provinciale staten in deze streken.
VI.
Parijs, 17 Maart 1895.
Parijs is de stad van vooruitgang en van hervormin
gen. Niet altijd komen deze laatste ving genoeg tot
stand en, de geschiedenis leert het ons, dikwijls gingen
vooiuilgang en hervormingen gepaard met geweld en
zelfs met revolutie. Heden echter kunnen wij wijzen op
eene nieuwigheid, welke bijzonder vredelievend is, en wel
bijna aan iedereen ten goede zal komen. Het is eene
wijziging in de tarieven der huurkoetsen. Tot nog toe
was de prijs per gewone rit 1 franc en 50 centimes, en
die van één uur rijdens 2 francsvoor den werkman
