No. 53. Eerste blad. Zeven en TVegentigste Jaargang
1895.
V R IJ D A Gr
3 AI EI.
Buitenland.
Nederland.
Historische Herinneringen.
ALJilAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag», Donderdag» en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar O,SOfranco door het
gekeele rjjk j 1,
De 3 nummers O,O®. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Frfjs der gewone Advertenties»
Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer
DUlTSCIIIiABïD. De Bondsraad heeft een nader
krediet van ruim f 1 000.000 verleend voor de opening
van het Noord-Oostzeekanaal.
ENCiELAltD.
Lagerhuis. Een voorstel, van minister Harconrt, om
gedurende deze zitting den beschikbaren tijd op Maandag,
Dinsdag, Donderdag en Vrijdag te besteden aan de
behandeling van regeeringsvoorstellen, is aangenomen met
252 tegen 230 stemmen.
Den 30 is een wetsontwerp ingediendbepalendedat
bij verkiezingen voor de wetgevende macht elke kiezer
slechts ééne stem mag uitbrengen en dat de verkiezingen
vooral op denzelfden dag, nl. op Zaterdag, moeten ge
houden worden. Het werd voor de eerste maal gelezen.
De woordvoerders der oppositie veroordeelden het ont
werp, indien het niet gepaard ging met eene vernieuwde
verdeeling der zetels.
FSAKHRIJE. Door de doorbraak bij Epinal zijn
meer personen omgekomen dan aanvankelijk opgegeven
was het getal is tot boven de honderd geklommen. De'
minister van buitenl. zaken kwam te Epinal aan en bood
als eerste ondersteuning 30000 fra.ncs aan. De schade
wordt op 90.000.000 francs geschat.
KRIEKEBfliANrD. De uitslag der verkiezingen is,
dat gekozen zijn 141 aanhangers van den minister-pre
sident Delijannis, 16 medestanders van den heer Trikoepis,
18 aanhangers van den beer Ral lis 24 onaf hankelijken,
4 progressisten en 4 deligeorgisten. De nederlaag van
de medestanders van den heer Trikoepis heeft eene leven
dige opschudding veroorzaakt.
II'AAJE. In de Kamer hield Labra den 30 een
lange redevoering over de begrooting van koloniën hij
eischte hervormingen op Cuba en verlangde dat de re
geering het bericht zou tegenspreken volgens hetwelk
twee schepen met eenige honderden Amerikanen aan boord
op weg waren om de opstandelingen te helpen. De
minister van koloniën verklaarde deze geruchten onge
grond en wees op de goede gezindheid van de Ver. Sta
ten ten opzichte van Spanje. Indien de hervormingen
op Cuba den 15 Juni niet tot stand gebracht waren, dan
zon de regeering zich wenden tot de wetgevende macht.
IERVIE. De Skoepsjtina spreekt in haar adres van
antwoord op de troonrede hare goedkeuring uit over de
laatste grondwetswijziging (de bekende staatsgreep van
Koning Alexander tegenover de radicalen) en over de
intrekking van wetten, waarbij 's Konings ouders zijn
verbannen. Zij belooft mede te zullen werken tot verdero
hervormingen spreekt haar vertrouwen in de regeering
uit en belooft eene goede ontvangst der aangekondigde
wetsontwerpen met name van het wetsontwerp betref
fende financiöele hervormingen. Koning Alexander heeft
den voorzitter der Skoepsjtina bij de overhandiging van
het adres zijn dank betuigd voor den steun hem door
de volksvertegenwoordiging toegezegd.
CHINA. Op last van den Keizer is Li-Hung-Chang
den 29 des avonds naar Peking vertrokken. De bekrach
tiging van het vredesverdrag door den keizer wordt
voor waarschijnlijk gehouden.
RCiLASD. Hut stoomschip Kotzebue is in de
Zwarte Zee in aanvaring gekomen met't oorlogschip Pen-
deraklia. Het oorlogsschip drong diep in de flank vau de
Kotzebue die onmiddelijk zonk. Van de opvarenden zijn
37 gered en 5 verdronken.
ZWEDEN. De Tweede Kamer heeft het voorstel
tot opzegging van het zweedsch-noorsch handelsverdrag
verworpen en met 112 tegen 106 stemmen een voorstel
aangenomen tot herziening van het verdrag.
De Koninginnen In Engeland.
Den 30 hebben de koninginnen in de morgenuren
twee uren doorgebracht in het britsch museum te Londen
des namiddags bezochten zij de groote winkels in het
West-End.
Amsterdam. Den 1 zijn als onderwijzeres ge
slaagd de dames M. P. van Opzeeland en K. Bakker
alhier en J. E. Bijleveld te Halfweg.
Barsingcrhoi-n. Den 27 werd door de hier ge
vestigde afdeeling van »het Witte Kruis" aanbesteed het
bouwen van een regenwaterbak te Kolhorn. Van de 4
inschrijvingen was de laagste van den heer A. Droog
aldaar, voor J 315, aan wien het werk is opgedragen.
Te K olhorn zijn de geepvisschers reeds eenige malen
ter visscherjj geweestgeen enkele geep werd echter ge
vangen. Blijkbaar zijn zij nog niet tot de kusten genaderd.
Ook de ansjovisbooten en netten worden in orde gebracht,
om goreed te zijn wanneer dit vischje zich vertoont.
Den 30 is te Helder aanbesteed: 1°. het eenjarig
onderhond der werken en kazernegebouwen te Helder en
op Texelgeraamd op 8700. Van zes inschrijvers was
F. Steeman te Helder voor 7780 de laagste 2°. het
verven van de militaire gebouwen en werken te Helder,
geraamd op J 1800. Van acht inschrijvers was J. Hoo-
gerduijn aldaar voor 1799 de laagsto.
Wormerveer. Den 30 brachten de leerlingen
der Handelsschool te Amsterdamvergezeld van den
directeureen bezoek aan de chocoladefabrieken van de
erven H. de Jong en de papierfabriek van de firma van
Gelder Zonen.
Tot behoorlijke inrichting van het lager onderwijs
is boven en behalve de bijdrage bedoeld bij art. 45 der
wetbij kon. besluit o.a. subsidie verleend aan de volgende
gemeenten Assendelft f 1000 Westzaan f 3800 Oost-
zaan f 1500, Landsmeer f 2500, Edam f4000, Spaarn-
dam f 1475Graft f 1900Middelie f 1500Texel
f 7000 Vlieland f 2750 en Terschelling f 4800.
De lijst van hoogst aangeslagenen in de provincie
Zeeland bevat 132 personen met den laagsten aanslag
van f 465.78; die van Groningen 181, met den laagsten
aanslag van 526.37sdie van Utrecht 147 met den
laagsten aanslag van 1153.86.
De minister van koloniën heeft aan generaal Vetter
bij zijne aankomst te Genua een telegram van begroeting
en verwelkoming gezonden.
Den 28 is bij een zwaar onweder boven Deventer
en omstreken de bliksem geslagen in een herberg onder
de gemeente Voorst die geheel afbrandde.
Op den straatweg naar Hoevelaken is den 30 twist
ontstaan tusschen twee kippen-kooplieden uit Amersfoort,
waarbij de een den ander met een mes een doodelijken
steek onder de rib toebracht. De dader is in hechtenis.
Den 30des avonds is te Joure een moordaanslag
gepleegd op het gezin van Kleefstra. Er werd geschoten
door de ramen der huiskamer waarin het gezin vertoefde,
zonder dat iemand gewond werd. Het vermoeden is, dat
de dader vroeger ongenoegen met Kleefstra heeft gehad.
De Koninginnen zijn voornemens in de eerste helft
van September een bezoek te brengen aan de provinciën
Drente en Overijselvermoedelijk zullen voor een bezoek
in aanmerking komen de gemeenten Assen Meppel
Hoogeveen Zwolle Enschede en Kampen.
Te Utrecht is door de Maatschappij tot exploitatie
van Staatsspoorwegen aanbesteed het maken der fundee
ringen voor eene brug voor spoorweg- en voor gewoon
verkeer over den IJsel bij Westervoort, met eenige bij
komende werken, geraamd op 414 000. Van 7 inschrij
vers was de heer J. Hillen te Utrechtvoor 367.000
de laagste.
Amsterdam. Bij kon. besluit van den 29 zijn
met ingang van 1 Juni benoemd tot commissaris van
politie alhier de heeren C. P. van der Wiele thans
hoofdinspecteur van politio en afdeelingschef alhier E.
M. Dusser de Barenne thans commissaris van politie
te Maassluis tevens commissaris van Rijkspolitie.
Den 30 zijn vier van de vijf voor de vrije- en orde
oefeningen der gymnastiek geëxamineerden geslaagd, n.l.
P. van Soelen en K. F. Traanberg alhier en 2 uit Alkmaar.
St. Pankras. In eene den 30 alhier gehouden
vergadering van het bestuur over den polder Vroonermeer
is tot voorzitter van dat bestuur benoemd ter ver
vanging van wijlen den heer A. Kok de heer J. Oud
te Koedijk, en tot diens plaatsvervanger art. 65 van
het algemeen reglement voor de polderbesturen in Noord-
holland, de heer D. Nol te St. Pankras.
Spanbroek. In het afgeloopen winterseizoen is
van de bibliotheek voor jongelieden van het nutsdeparte-
ment door 22 lezers gebruik gemaakt, aan wie werden
uitgereikt 254 boekwerken. Het aantal lezers der volks
bibliotheek bedroeg 9, aan wie 72 boekwerken werden
uitgegeven.
Schagen. In de den 30 gehouden vergadering
van den raad dezer gemeente werd de in vorige ver
gadering gewijzigde gemeentelijke verordening vastge
steld, waarin, met het oog op de afschaffing der patentwet,
een nieuw hoofdstuk is opgenomen betreffende de ver
momde bedelarij. Tevens werd bepaaldde kermis te
doen honden van 16 tot 23 Juni a.s. Ook werden de
leden voor de beide stembureaux bij de a.s. verkiezingen
benoemd. De heer W. Roggeveen Cz. vestigde de aandacht
van burgemeester en wethouders op het vervallen van
den namiddagtrein, tengevolge van het doen loepen van
den zoogenaamden schooltrein. Hij verzocht hun, pogingen
in het werk te stellen om dien vroegeren trein met het
oog op de marktbezoekers uit het noorden vooral van
Texelweder te verkrijgen.
Wierlngerwaard. In de laatst-gehouden verga
dering van den raad waren afwezig de heoren Zijp en
Bakkerbeiden met kennisgeving. Na openinglezing
en goedkeuring der notulen werd het jaarverslag over
1894 aangeboden en voorgelezen; het gaf tot geene op
merkingen aanleiding. Aan mej. A. Wijn werd wegens hare
benoeming te den Helder tegen 15 Juni eervol ontslag
verleend als onderwijzeres aan de openbare lagere school.
Besloten werd zoo spoedig mogelijk eene nieuwe oproe
ping te plaatsen tegen eeno jaarwedde van J 600. Bij
een onlangs gehouden verificatie bleekdat bij den ge
meenteontvanger in kas was eene som van J 495,835,
en dat boeken en bescheiden in orde waren. De verga
dering werd hierna gesloten.
Prins- H endrikstichting.
Den 30 is te Amsterdam onder leiding van den heer
A. C. Wertheim de jaarlijksche algemeene vergadering
der Prins Hendrikstichting te Egmond aan
Zee gehouden. Uit het jaarverslag bleek dat door eene
gift van 70.000 het mogelijk werd den lang gekoes-
terden wensch tot vervulling te brengen namelijk het
bouwen van een nieuw tehuis voor zeelieden waarvoor
reeds f 20.000 was bijeengebracht. Den 8 Juli a.s., op
welken dag het vorige jaar de gift ontvangen was zal
de nieuwe woning voor de thans gehuisveste 112 per
sonen worden ingewijd. In het gebouw zal plaats zijn
voor 200 personen.
In 1894 was aan bijdragen ingekomen f 22.756,
winstsaldo f 8602,571/2 do balans sloot met f 290.825,09®.
Nadat nog medegedeeld was, dat de heer P. W. Janssen
het eere-regentschap der Stichting had aangenomen, werd
de vergadering door den voorzitter geslotenmet een
opwekkend woord om de stichting te blijven steunen
84 oude zeelieden wachten nog op plaatsing.
HRljeSfiEVANEENEN.
In den winter van 16001601 bevonden zich hier ter
stede krijgsgevangenen uit Vlaanderen gekomen ver
moedelijk tengevolge der overwinningdoor Prins Mciurits
bij Nieuwpoort behaald. Wegens de felle koude besloot
de vroedschap den 3 Januarihen in den kelder (naar
wij meenen in plaats van op den zolder van het stadshuis)
te doen logeeren, en hen des noods te gerijven met een
pot met heete kolen. In Maart was het met eenigen
hunner dus gesteld dat zij en vervolgens ook de anderen
zouden omkomen, indien zij niet beter „geaccommodeerd"
werden waarom de vroedschap den 14 beslootden zoo-
danigen een ander verblijf te gevendoch onder voldoende
verzekering van hersteld zijnde weder in hechtenis te
komen. Eenigen werden dan ook in hot gasthuis opge
nomen nadat er goede lieden gevonden waren, die zich
borg voor hen stelden tot een bedrag den 26 bepaald
van 200 per man.
In 1639 gaf de door Tromp ter reede vau Duins op
de Spanjaarden bevochten zege aanleidingdat wederom,
krijgsgevangenen herwaarts gezonden werden, en wel den
26 November 40 den volgenden dag nog 36. Met uit
zondering van 6 die al spoedig naar Dordrecht gezonden
werden om aan gecommitteerden van Brabant overge
leverd te worden en 22 die met meerderen in het
pesthuis verpleegd aan hunne wonden of aan ziekten
bezweken verbleven zij hier in het huisarmen-, tevens
tuchthuis tot ver in 1641 waarvoor door den Lande
eene tegemoetkoming van 6 stuivers per dag en per man
verstrekt werd. Als dag van hun vertrek wordt opge
geven de 13 Septembermaar met het in de declaratiën
vermelde aantal verpleegdagen kunnen wij het niet verder
brengen dan tot 23 Augustus.
Voor 54 gezonden of hersteldenieder 636 dagen
werd gerekend f 10303 4
Voor 22 overledenen te zamen 8752
dagen 2625 12
Zijnde f 12928:16:
waarvan voor de 6 naar Dordrecht ge
zondenen gewis naar een hooger
dagtariefmaar dan ten koste van het
voor de anderen toegekende afging 1377
Alzoo f 1155116
waarvan voor het huisarmenhuis 9976 10 en voor
het pesthuis 1575 6.
De toelaag was veel te gering temeer omdat de ver
pleging der zieken en het opsporen van ontvluchtten nog
buitengewone uitgaven vorderden. Het pesthuis rekende
aan extra-kosten f 1050 4 en het huisarmenhuis aan
spijs voor scheurbuiklijders 135aan voorziening in
kleeding 150 aan sluitgeld 228, aan buitzakkenen
stroo f 408, aan vuur en licht f 150aan opsporing van
uitgebrokenen te Amsterdam Haarlem Leiden Delft
en Rotterdam f 32 5 f 41 en 48 6 aan drukken
van biljetten om in andere steden aan te slaan 18 10,
aan terughalen van 6 ontvluchtten uit Amsterdam 32,
en aan gecommitteerden naar Dordrecht 60, f 50 en ƒ60.
Behalve dit alles rekende men dat den doctoren
Vrijburgh en Geesteranus tegen 6 stuivers per visite toe
kwam f 540, den stads-chirurgijn van Houten f 100: 10,
den stads-apotheker Brasher ƒ654:12, en voorts was te
vorderen voor het bewasschen der gevangenen 330
voor doodkisten 44 en voor verdere begrafeniskosten
66. Men werd echter evenmin spoedig als voldoende
voor alles schadeloos gesteld; eerst den 12 December 1643
maakten de regenten van het huisarmen-tuchthuis over
eenkomstig de resolutie der Staten van den 14 Juni
hunne declaratie op waarop de teerkosten a 6 stuivers
daags van de 22 overledenenals reeds door Gecommit
teerde Raden van het Noorderkwartier voldaanvoor
memorie waren uitgetrokken en 725 voor het bewas
schen der overledenen, der 54 anderen van 26 November
1639 tot 25 Augustus 1641 slechts 2 dag en met onze
berekening verschillende voor bultzakken en stroo
doodkisten en begrafeniskostensluiten en ontsluiten
der gevangenen.
C. W. B.
