.No. 57. Eerste blad.
Zeven en JKTegentigstê jaargang
1895.
ZONDAd
12 M E I.
Inschrijving Schutterij
Stadsbericliten.
UMlAtKStllli COTOAMT.
Deze Courant wordt Diasdag-, Donderdag- eu
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar 0,80franco door bet
gebeele rjjk ls-
De 8 nummers 'f Afzonderlijke namm31*6 3 ets.
Telefoonnummer3.
rr|)s der gewone Advertentlën:
Per regel j O,IA. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
DINSDAG en DONDERDAG, van des middags 12
tot des namiddags 2 uren ter gemeente-secretarie van
15 tot en met SI Mei a.s.
DUITS® HI. AN D.
Rijksdag. Den 10 hekelde het eentramslid Grober
de van de Bondstafe! den 9 gehouden redevoering.
Hij zeide dat de minister von Köller den Rijksdag
wilde verlagen tot een machine om wetten goed te
keuren.
De minister van justitie Schönstedt noemde de bewe
ring van den heer Gröber onjuist, dat tusschen hem en
den Rijkskanselier verschil van meening zou bestaan.
Wacht het af, zeide hij of de Rijkskanselier mij des
avoueert. De loop der beraadslagingen is tot dusver van
dien aard, dat hij vreesde, dat de Rijksdag aan de re
geering de verlangde wapens wil ontzeggen en haar
andere in de hand wil geven waarvan de regeering geen
gebruik kan of wil maken.
Paragraaf 111 werd verworpenzoowel de redactie
van de -commissie als het regeeringsvoorsteL, benevens
alle voorstellen tot wijziging. De verdere beraadslaging
werd daarna verdaagd tot den 1L Men begint dan
met 112, waarin straf wordt bedreigd tegen het aan
zetten van militairen tot ongehoorzaamheid aan de bevelen
hunner meerderen.
De Koninginnen la Engeland.
Den 8 brachten de Koninginnen een half uur door
in het Huis der Gemeenten, naar aanleiding van den
door Koningin Wilhelmina daartoe te kennen gegeven
wensch. Mevrouw Gully, de echtgenoote van den voor
zitter, ontving de Koninginnen en bracht ze voor de ga
lerij, welke voor-de vrienden des voorzitters beschikbaar
wordt gehouden. De hertogin van Albany en hare kin
deren dejeuneerden daarna bij H. H. M. M. in hot hötel.
De Koninginnen dejeuneerden den .9 op het Bucking
ham-paleis met koningin Victoria.
Nadat de hertogin van Teek en de kinderen van de
hertogin van Albany een afscheidsbezoek hadden gebracht,
verlieten de Koninginnen Brown's Hötel in halve staatsie,
in een hofrijtuig met vier paarden 4 la danmont gereden
en drie voorrijders Langs den weg naar het station,
werden H. H. M. M. luide en met geestdrift toegejuicht
door een talrijke menigte. Aan het Victoria-station was
een eerewacht van grenadiers opgesteldde muziek speelde
het Wilhelmus. De prins eu prinses van Wales, de
prinsessen Victoria en Maud, de hertog en de hertogin
van York en de hertogin van Albany waren gekomen
om H. H. M, M. uitgeleide te doen. Véór het station
was een ontzaglijke menigte aanwezig. Onder het spelen
van het »Wieti Neerlandsch bloed" gingen de Koningin
nen t.e 8 u. 30 min. te Queenshorough aan boord van de
Valk. De zeereis werd zeer goed volbracht. Den 10 des
morgens te tien uren, kwamen de Koninginnen ts Vlis
singen aan opgewacht door eene talrijke menigte. Om
10 n. 25 min. vertrokken zij, om precies te kwart vóór
een uur te 's Gravenhage aan te komen. Des middags
te twee uren reden de Koninginnen uit.
Amsterdam. Den 9 zijn drie van de zes voor
onderwijzeres geëxamineerden geslaagd, n.L de dames
S. CL van Ingeu, J. W. F. Seheffer en M. de Jongh,
allen te Haarlem; den 10 alle zes n.l. de dames
M. J. 11. van de Klashorst, A. H. H. Klokke van Steen-
wijk A. J. Kramer en H M. E. van der Haan allen
te H a a r 1 em, J. Kroese te Amsterdam en M. 0.
A. Kruseman te Hoorn.
De hear jhr. mr. C. J. den Tex heeft het voorzitter
schap der internationale jury voor de wereldtentoonstel
ling aanvaard.
De heer mr. W. W. van Lennap, wethouder, die dit
jaar aftreedt als lid van den gemeenteraad, heeft besloten
zich niet meer herkiesbaar te stellen.
De gemeenteraad heeft den 8 besloten tot verkoop van
een terrein achter bet Rijksmuseum aan het Rijk tot
stichting van een gebouw voor de Rijkspostspaarbank
met verwerping van een voorstel van burgemeester en
wethouders om hst terrein, groot ongeveer 2000 vierk. el,
om ,-het te stichten gebouw heen onbebouwd te laten
althans niet anders te gebruiken dan tot aanleg van
plantsoen.
Enkhuly.cn. Het bouwen der 50 arbeiderswo
ningen met opzichter&woning voor het Snouck van Loo
senfonds is gegund aan de Nederl. Aannemingsmaatschappij
te Gonda voor 310.000.
Helder. Het meisje, dat den 7 door .den trein
overreden werd, is ook overleden.
Oudorp. Tot onderwijzer is benoemd de heer
W. Zegel, van Velsen.
Vlieland. De gemeenteraad heeft gekozen tot
wethouder den heer P. L. Bakker met 5 tegen 4 stemmen.
Rarslngerhorn. Er werd te K o 1 h o r n den 10 vrij
wat geep gevangen. Ansjovis heeft zich tot heden nog
niet vertoond, al wordt zij met ongeduld verbeid.
In den polder Waard en Groet zijn weder belgische
arbeiders werkzaam.
Door den veranderden postdienst, in verband met den
zoogenaamden schooltrein komen eenige nieuwsbladen
in plaats van 'g avonds, eerst 's morgens aan, zeker hier
in menig opzicht een gemis. Het feit, dat iu den school
trein bijna geen schoolkinderen te vinden zijn, stelt deze
thans gevergde opoffering in een eigenaardig licht.
Bij kon. besluit van den 6 is benoemd tot kapitein -
kwartiermeester, bij het vierde regiment vesting-artillerie,
de eerste luitenant-kwartier meester de heer .1. M. van
Baak van de Cadettenschool.
De uitslag van de den 9 gehouden aanbesteding
van de perceelen nos. 62 en 64, aan het Verdronkenoord,
alhieronder beheer van den. heer W. H. Matthijsen
bouwkundige, is als volgt
No. 62. No. 64. in massa.
J. Elleman f 4589,7282,
W. Duinmeijer 7855,
J. Schermer 5000,f 4000,8500,
Spruit en Wils 4740,7760,
F. Rens 5790,— 2580,— 8225,—
H. de Louw 5318,— 3231,— 8497,—
S Fraaijman 5098,3000,— 8098,
T. P. van der Waal 4700,— 2800,— 7450,—
J. Balder 4590,— 2840,— 7370,—
J. Schreuder 4945,— 3616,— 7977,
G. Baas 5340,3232,
Het werk is gegund aan J. Balder, alhier.
Bij de den 10 te 's-Gravenhage gehouden aanbe
steding was laagste inschrijver voor de verbou
wing en vergrooting van het Rijksopvoe
dingsgesticht alhier de heer W. Meijer te Amster
dam, -voor f 52900.
Door het stedelijk muziekkorps zullen op
zondag, den 12des namiddags te 3 uren, in den Stads-
houtde volgende stukken worden uitgevoerd
I. «Wien bleibt Wien", militaire marsch vau J. Schram-
mel;2. Ouverture romantique v. Kéler Béla 3. «Lagunen-
WalzBr" aus «Eine Nacht in Venedig" v. Joh. Strauss;
4. Fantaisie op motieven uit de opera t Lak mé" v. Léo
Délibee 5. «Sehlittenfahrt", polca de concert v. Fr. Zi-
koff:; 6. Marie Henrietta", ouverture de concours
v. L. Montagne; 7. Fantaisie op motieven uit de opéra
Maritana" v. Wallace; 8. «Künstlerfahrteii", bouquet
de mélodies v. G. Rüdiger; 9. «Heiter durch die Welt",
Marscb-potpourri v. J. Beissig.
Be barometerstand alhier was als volgt op
den 10 765.5 den 11 767.5.
Donderdag den 9 hield de kolosel G. F. H. Borel,
inspeeteur van het militair onderwijs vergezeld van den
hem toegevoegden hoofdofficier majoor J. H. Engelbregt,
inspectie over de cadettenschool. Het corps cadetten
was daartoe, in groot tenue gekleed, gewapend opgesteld.
Na afloop dezer inspectie waarbij het cadetten-muziek
corps zich hooren lief werden de officieren en leeraren,
aan de inrichting werkzaamaan den inspecteur voorge
steld. Na afloop dezer voorstelling -werden de verschillende
localiteiten in oogensehouw genomen. Des avonds had
erop uitdrukkelijk verlangen van den koloneleene
uitvoering van het cadetten-strijkorkest «Orpheus", onder
leiding van den lsten luitenant-adjudant J. H. v. d.
Hegge Zijnen plaats, die behalve door genoemde hoofd
officieren, door de officieren en leerarendaartoe uitge-
noodigd werd bijgewoond. Des anderen daags overtuigde
de inspecteur zich door het bijwonen van eenige lessen,
van den gang van het anderwijsenz.
Het onderzoek van de verlofgangersalhier
is bepaald op dinsdag 25 Jani, des' voormiddags te tien
uren.
In een onbewaakt oogenblik geraakte het 2jarig
kind van den heer G., wonende aan het Yarnebroek
donderdag, den 9, des namiddags, te water in de sloot
langs de Egelenburgerlaan. Het werd door een bewoner
dier laanden heer P., levenloos daaruit gehaald.
Dr. Broers beproefde vruchteloos de kleine tot het
leven terug te brengen.
Vrijdag, den 10, 's avonds, werd in het lokaal
Harmonie eene openbare vergadering gehouden, uit
geschreven door de Timmcrlleden-vereenlglng
„Verbetering door Eendracht". De voorzitter,
de heer M. Uitenbosch, opende de bijeenkomst met de
mededeeling, dat in 1893 reeds pogingen waren aange
wend om, in overleg met de patroons, het lot van den
werkmaa, vooral dat van den timmerman, te verbeteren.
Toen echter ondervond de zaak nog niet genoeg de
sympathie van allen en bereikte men dus niet het doel
den timmerman een loon te kunnen bezorgen zooveel
mogelijk geljjk aan zijne noodige uitgaven. Op het wei-
gereu van enkele werkgevers stuitte de poging af
en nu was deze vergadering belegd ten einde de publieke
opinie te hooren en als 't kon daardoor de toenadering
der anderen te verkrijgen. Als spreker was daartoe door
het bestuur uitgenoodigd de heer mr. A. P. de Lange,
wien hij het woord gaf.
He heer de Lange die, zooals nn bekend was, deze
nitnoodiging kreeg van de vereeniging «Verbetering door
Eendracht" begon met de verzekering, dat hij zich maar
niet de vraag had gedaan of jnist hij hier tot spreken geroe
pen was, al had hij, evenals vele anderen, de zaak wel be
studeerd of dat het wellicht beter ware toevertrouwd
aan lieden van practische ondervinding, misschien hier
tegenwoordig. Hij had de nitnoodiging aangenomen, èn
omdat z.i. een afgevaardigde geen reden heeft zulk een
verzoek te weigeren èn omdat dit onderwerp hem reeds
bekend was en hij zijne meening daarover reeds vroeger
te Langendijk had uitgesproken. Een tamelijk uitvoerig
verslag in de Alkmaarsehe Courant heeft de niet aldaar
tegenwoordigen daarvan op de hoogte kunnen stellen.
Van de hier aanwezigen mocht spreker veronderstellen,
dat men het gelezen had en het zich zou kunnen her
inneren. Alzoo dit bekend rekenende, mocht eene herha
ling in vele opzichten overbodig geacht worden. Zijne
bedoeling was daarom, dezelfde zaak uit een ander, hoofd
zakelijk geschiedkundig oogpunt te beschouwen.
Spreker kon getuigen, de nitnoodiging te hebben aan
genomen dadelijk, gaarne en vol sympathie, omdat hij
van oordeel is, dat de vakvereenigingen eene noodzake
lijke, zoo niet nuttige plaats innemen. Door vereenigin-
gen kunnen vraagstukken worden opgelost, welke bij on
derzoek door enkelen wellicht onbeantwoord blijven. Hierbij
herinnerde spr. o.a. aan de «Métiers" en «Gilden" van
vroeger. Na de fransche revolutie was naar veler mee
ning volkomen vrijheid verkregen spr. was van oor
deel dat wij thans zoo ongeveer aan het tijdperk zijn
waarin die vrijheid hare schaduwen afwerpt. Vrijheid
van allen zag inen vaak tengevolge hebbenovermacht
van don sterke en verdrukking van den zwakke. Bij
eene vakvereeniging heeft men ten doelde bevordering
van het gemeenschappelijk belangen bet vertrouwen
dat eene goed georganiseerde vereeniging zal genieten,
geeft haren leden allerlei voordeelen. Dat zij veel kunnen
doen, heeft z.i. de geschiedenis der arbeiders-vereenigingen
in Engeland bewezen.
Den eersten plicht eener goede vereeniging meende
spreker te moeten zoeken in eene versterking van den
band tusschen werkgevers en -nemersen veel kon
daartoe geschieden door te werken op het geweten van
hen, die den toestand kunnen verbeteren.
Er zijn patroons meent spr., die het doel der veree-
nigingen miskennen en wantrouwenmaar bij nadere
kennismaking zullen zij inzien dat het beter ie ze te
beschouwen als een onmisbaren steunals een schakel
tusschen hen en de werklieden. De geïsoleerde werkman
is z. i. in een slechten toestand, daar hij steeds afwachten
moetmaar geheel anders wordt hetals hij bij eene
vereeniging is. Deze kunnen voor hem veel regolen en
naar verschillende toestanden met goed gevolg onder
zoeken. De patroons kunnen b. v. niet aan iederen
werkmanmaar wel aan weldenkende bestuursleden
eener vereeniging verklaringen doen omtrent prijs der
materialen, verdiensten enz.
Spreker stelde o. a. voor, aan do patroons deze vraag
te doen: is uwe positie zoo gemakkelijk en mooi, kunt
ge alles, zoo grondstoffen als loonen naar eisch uitre
kenen? Velen zeggen: als ik beter loon geef, is mijne
rekening te hoog en bij eene aanbesteding krijg ik het
werk niet. Hoe vraagt spreker komt men dan zonder
vakvereenigingen tot een bepaalden loonstandaard
Een zijner kennissen in den Haag verzekerde hem
laatst«ik ben schilder en tegen wil en dank word ik
genoodzaakt, op bepaalden tijd een deel mijner werk
lieden te ontslaan. Wat doen deze dan In dien
tnsschentijd nemen zij hier en daar kleine karweitjes
aan zelfs bij de bekende klanten werken voor minder
loon, en wat heeft dit ten gevolge De werklieden
moeten bestaan, die hebben dus in zekeren zin gelijk
maar de anderen vinden dat het nu toch minder kost,
meenen dat ik dus te duur ben en ik raak zoo het
werk van mijne klanten en hunne vrienden kwijt."
Hooge loonen, zegt spr., dit zal ieder begrijpen
zijn tijdelijk en afhankelijk van de vraag naar arbeiders
bij toevallig grooten voorraad arbeid maar een loon-
standaard is bepaald goed en noodig.
De geschiedenis leert alweder dat men in Engeland
in vele gevallen handelt in overleg met de vakvereeni
gingen.
Als men spr. soms op dit oogenblik de vraag mocht
tegenwerpen hoe komt ge er toe, met zooveel klem het
bestaan der vakvereenigingen te verdedigen zou hij uit
overtuiging antwoordenOmdat ik daarin zie den
grondslag voor een blijvende overeenkomst tusschen
werkgevers en -nemers. De leus «verbotering door een
dracht' noemt spr. voor dergelijke vereeniging de ware
leus. Wil de werkman aan politiek doen of in zake
godsdienst eene bepaalde meening hebben, waarom niet,
vraagt spr,, maar hij raadt den leden allen aanbe
hartig in uwe vakvereeniging uitsluitend de belangen
van nw vak en houdt 't andere ais te scherpe bronnen
van tweedracht er immer buiten.
Als hij nagaathoe de stand is van de loonsvraag
dan heeft de arbeider meent spreker reden tot tevre
denheid. De periode van berusting in zijn lot is lang
voorbij en het gevolg daarvan is, dat de materieele toe
stand reeds merkelijk is verbeterd.
Als bewijs dient een opgave van het engelseh minis
terie waaruit blijktdat de prijs van 45 verschillende
artikelen in een bepaalden tijd ongeveer 37 percent is
gedaald, terwijl de loonen 20 percent zijn gestegen.
Een ander feit vindt spr. in de encycliek van Paus
Leo XIIIwelke o. a. spreekt van den plicht tot het
wegnemen der oorzaken van den strijd tusschen werk
gevers eu werknemers.
