ALKMAARSCIIE COURANT
Buitenland.
No. 96. Zeven en negentigste Jaargang. 1895.
van ZONOAG 31 JULI 1895.
Tweede blad.
BELGIE. Een talrijke betooging van liberalen, met
den burgemeester en schepenen aan het hoofdtrok den
18 des avonds door de stad Antwerpen, om op te komen
tegen het schoolwet-ontwerp der regeering.
Kamer. Den 18 werd de behandeling der schoolwet
voortgezet.
De zitting was zeer woelig. Toen de minister van
buitenlandsche zaken de Burletzeide, dat hij de ouders
beklaagdedie hunne kinderen in den poel van het
atheïsme laten voortkruipen ontstond er een verschrik
kelijk leveD. De socialisten wierpen hem beleedigende
uitroepen naar het hoofdde linker- en rechterzijde
dreigden elkander. De voorzitter hief de zitting op, om
een einde te maken aan het leven.
Na de hervatting der zitting stelde do brusselscho
afgevaardigde Narincx, bij wijze van schikking, eene mo
tie voor om de kwestie van de subsidiën onmiddellijk
te behandelen maar de rest te verdagen en naar eene
speciale commissie te verzenden. Dit voorstel werd met
74 Tegen 62 stemmen verworpen.
Daarop stelde de sociaal-democraat Vandervelde voor,
het paedagogische gedeelte van het ontwerp te verdagen,
maar over de bepalingen tot verbetering van den toe
stand der onderwijzers de onmiddellijke bespreking toe te
laten. De progressist Loranddie de verdaging van de
geheele schoolwet tot het volgende jaar verlangd had
vereenigde zich met het voorstel-Vandervelde. Dit werd
echter verworpen met 88 tegen 49 stemmen.
ENGELANB. De verkiezingen blijven ten voor-
deele van het conservatieve ministerie uitvallen. De heer
John Morley, oud-minister, is te New-Castle gevallen
zijn tegenstander, de conservatief Craddas, werd mot 300
stemmen meerderheid gekozen. Van de 610 te houden
verkiezingen waren den 19 reeds 417 bekend; daarvan
zijn 301 ten voordeele der regeering en 116 ten bate van
de oppositie.
FRANKRIJK. Te Grury in het kanton Issy-
1' Evèque heeft een inwoner, Mulot genaamd, 31 jaren
oud, zijne schoonmoeder, zijne vrouw en zijn dochtertje,
drie maanden oudvermoord en twee burendie ter
hulp snelden, met messteken ernstig verwond. Zijn schoon
vader beet hij een vinger af en daarna bracht hij hem
14 messteken in het hoofd toe. In het gezin was na het
avondeten twist onstaan doordat vrouw Mulot hare
bloedverwanten met wie zij uitgegaan was verlaten
had om een bal bij te wonen. Haar man had haar toen
gezegd naar huis te gaan en haar daarheen vergezeld
waarna de twist ontstond. De moordenaar is aange
houden.
De regeering heeft het ontslag van den Raad der Orde
van het Legioen van Eer aangenomen, maar den Raad
met de behandeling der loopende zaken belast totdat
de te ontwerpen nieuwe regeling zal zijn aangenomen.
ITALIË. Den 18 was in de Kamer aan de orde
het rapport der commissie tot onderzoek der geloofs
brieven. Daarin werd voorgesteldde verkiezing van
de drie afgovaardigden Barbato, Bosco en de Felice die
door militaire rechtbanken veroordeeld zijn, nietig te
verklaren. Met 236 tegen 27 stemmen werden de voor-
stelllen der commissie aangenomen en genoemde verkie
zingen van onwaarde verklaard.
OOITEHRIJK-HOHQARIJE. De Weenor bla
den laten zich zeer scherp uit tegen het bulgaarsche minis
terie dat zij van medeplichtigheid aan den aanslag op
Stamboeloff beschuldigen. De Neue Freie Presse zegt
bij het geven van een overzicht van de moeielijkheden,
welke Bulgarije wachten, dat Europa zich wel eens ver
plicht zou kunnen achten zich in de bulgarijsche zaken
te mengen.
RUSLAND. Den 29 Mei bevatte de Peterbnrgsche
Nowosti een artikel over Bulgarije, waarin de volgende
zinsnede voorkwam Vorst Ferdinand is weder eens in
het buitenland en van zijn afwezigheid zal men gebruik
maken om Stamboeloff te vermoorden. Want men vreest
zoowel het tegen hem op touw gezette proces als zijn
vertrek naar het buitenland.'' Deze toen onopgemerkt ge
bleven woorden worden thans na den aanslag op nieuw
in herinnering gebracht, als een bewijs voor de meening,
dat de moordaanslag lang vooraf beraamd was.
BULGARIJE. De heer Stamboeloff is den 18 des
morgens te 3 uren 35 minuten overleden in den ouder
dom van ongeveer 42 jaren.
Geen enkele vertegenwoordiger oener vreemde mogend
heid te Sofia is op de laatste receptie bij den minister
van buitenl. zaken verschenen, blijkbaar naar aanleiding
van don moordaanslag op den heer Stamboeloff.
Eerste Kamer.
Het atloopen van de Anna.
De minister van buitenlandsche zaken deelde den 18
mode, dat de nederlandsche regeering in zake den laf-
hartigon aanslag op de Anna door Marokkaansche zee-
roovers getracht heeft genoegdoening te verkrijgen. In
aansluiting aan het in de Tweede Kamer verklaarde, deelt
hij mede, dat een drieledige eisch was gesteld 1°. schrif
telijke betuiging van leedwezen; 2°. bestraffing van de
aanranders en 3°. vergoeding' van een som ton behoove
van de weduwe van den kapitein en van den stuurman.
Drie weken is over de nota onderhandeld, steeds in naam
der nederlandsche regeering door don duitscken zaakge
lastigde. Door den minister van marine was gezorgd
voor een eskader te Cadix om desnoods aan den eisch
klem bij te zetten, Deze gedragslijn heeft tot eene be
vredigende uitkomst geleid. Volgens een heden ontvan
gen bericht van den nederlandschen consul-generaal te
Tanger heeft de sultan in de eischen bewilligd. Alleen
is gevraagd een termijn van vier maanden voor de gel
delijke schadeloosstelling. Deze uitkomst mag gunstig
heeten de zekerheid, dat eon Nedorlandsch eskader voor
Tanger zou komen, zal zeker daartoe meegewerkt hebben.
De Voorzitter dankt de regeering voor deze
mededeeling.
Do heer Fransen van de Putte geeft den mi
nister in overweging om in de toekomst een Nederlandsch
consulaat in Marokko te vestigoh.
De minister zegt, dat hij daarop thans natuurlijk
niet kan antwoorden.
De beraadslaging werd gesloten.
Fallllssementswet.
Het wetsvoorstel van den heer Pijnappel tot wijziging
der wet op het faillissement word aangenomen, nadat de
heer Pijnappel in korte woorden het verslag had
beantwoord.
Rechtbank te 's-Gravenhage.
Aangenomen werd het ontwerp tot nadere wijziging
van art. 1 der wet op de rechterlijke indeeling (uit
breiding Haagsche Rechtbank).
Derde Kantongerecht Rotterdam.
Dit ontwerp werd zonder beraadslaging aangenomen
met 21 tegen 17 stemmen. Tegen.- Godin de Beaufort,
van Marle, Viruly, Alberda, de Jong, Wertheim, Mer-
kelbach, E. Cremers, Bultman, Rengers, L. van Nispen,
Rahusen, Mellvill v. Lynden, Breebaart, Fransen van de
Putte, Breuning en de Voorzitter.
Hcmorlcgoedcrei> van Hontfoort.
De heer Sassen bestrijdt het ontwerp. Het geldt
hier wel degelijk een stichting. Dit ontwerp accepteert
niet den bestaanden toestand, maar bekrachtigt een on
recht. Bij verwerping der wet blijft de weg geopend tot
eene regeling.
De minister van financiën wil niet in eenige
juridische bespreking treden over den aard van stich
tingen maar de regeering meende, dat geen stichting
bestaat als er geen algemeenheid van goederen bestaat,
toebehoorende aan een rechtspersoon. Door den bestaanden
toestand te accepteeren waarin de Staat het eigendoms
recht bezit wordt nu voorgesteld over dat eigendom te
beschikken.
Het ontwerp werd aangenomen met 28 tegen 9 stem
men. Tegen de heeren Sassen W. CremersGodin de
Beaufortvan Nispen tot Pannordeu Verheyen van
Zinnicq Bergman MorkelbachPyls en L. van Nispeu.
Na aanneming van het wetsontwerp
a. tot regeling der pensioenen van tijdelijke bureel
ambtenaren
b. tot wijziging der wet op de Rijkspostspaarbank;
c. houdende bepalingen voor de veiligheid iu fabrieken
en werkplaatsen,
kwam aan de orde het wetsontwerp tot wijziging der
arbeidswet en wijst de heer Breebaart op den
arbeid van vrouwen in de coöperatieve zuivelfabrieken
in Noordholland. Er schijnt verschil te bestaan over
de vraagof coöperatieve kaasfabrieken vallen onder de
wet of daarbuiten. Zoolang geen uitspraak ia gedaan,
wil hij geen wetswijziging voorstellen. Er worden voort
durend bekeuringen gedaan, daar voor de kaasfabrieken
de vrouwenarbeid bruikbaar is en ook eenige des Zondags
overwerken. Hij hoopt, dat de regeering een wijziging
zal voorstellen, om toe te staan dat in de kaasfabrieken
vrouwen des Zondags mogen werken.
De heer Fokker dringt aan op spoedige uitbreiding
van het inspectie-personeel, liefst nog vóór de begrooting.
De heer Alberda van Ekenstein wijst er op,
dat de commissie voor de verzoekschriften nog geen rap
port heeft uitgebracht over het ingekomen adres omtrent
Zondagsarbeid van vrouwen in kaasfabrieken. Hij stelt
voor de beraadslaging over dit ontwerp tot den 19 uit
te stellen. Dit werd aangenomen.
Den 19 werd die wet aangenomen, nadat de m i n i s-
ter van waterstaat verklaard had dat de aan
dacht der regeering gevestigd bleef op de dispensatie
van Zondagsrust voor vrouwen in coöperatieve kaasfa
brieken. Mocht de uitspraak van den rechter luiden
dat die arbeid valt onder de wet, dan zou de regeering
eene wetswijziging overwegen.
Met algemeene stemmen werd aangenomen het wets
ontwerp tot aanleg van den spoorweg van Tarik naar
Soerabaya en Kalimas en dat tot invoering van recht-
streeksch bestuur op Lombok.
Het wetsvoorstel Lohman tot wijziging van art. 54bis
der schoolwet werd aangenomen met 2-5 tegen 18 st.
Tegen: de heeren Alberda, Virnly, Breebaart, v. d. Putte,
de Jong, Bultman, Vlielander Hein, van Swinderen,
Nysingh, van Lier, Bergsma, Coenen, Welt, van Alphen,
Breuning, Nebbens Sterling, A. Prins en J. Prins.
Het was bestreden door de heeren Alberda van Eken
stein en van Lier en verdedigd door den voorsteller, die
o, a. op vragen van den heer Werthoim antwoordde, dat
hij de beginselen der wet van 1889 gehandhaafd wil zien;
dat hij niet wil terugkomen op de pacificatie. Hij weet
weldat van een zijdewaarvan hij het juist niet had
verwachtanders wordt geoordeeld. Hij is overtuigd
dat do wet van 1889 niet alleen een pacificatie is vau
den bestaanden schoolstrijdmaar bij regelmatige ont
wikkeling de nederlandsche natie daarvan de goede
vruchten zal ondervinden. Zijn ideaal is altoos geweest
de vrije school, z. i. een voortreffelijk middel tot ont
wikkeling des volks. Men moet don pedagogen gelegen
heid geven hnuno inzichten te doen gelden iu hunne
scholen. Maar de vrije school moet niet van financiën
afhankelijk zijn. Daarom moet men haar de meest mogelijke
vrijheid laten en zorgen dat zij financiëel kan bestaan,
en aan burgerlijke eischen kan voldoen. Hij eindigde met
een woord van Groen waarvan hij zich een eer rekent
leerling te zijn in 1866 gesproken. Hij verlangt geen
schoolwetsherziening van eenige partij maar als vrucht
van samenwerking van alle richtingen. De heer Wert
heim nam akte dezer verklaringen en stemde vóór.
Ten slotte werd met algemeene stemmen nog aange
nomen het vroeger aangehouden wetsontwerp tot uitvoe
ring van art. 191 der grondwet. Na het opmaken der
huishoudelijke raming ging de Kamer uiteen.
Prov. Staten Tan Noortlholland.
Zitting van den 18.
Deze zitting werd bijgewoond door 61 leden.
Do aanvrage om subsidie ten behoeve van den aanfok
van vee lokte besproking uit. Ged. adviseerden ongunstig,
waarmede de commissie zich niet voreeuigd had.
De commissie was van meening, dat men in navolging
van Friesland de veredeling van don veestapel moest
aanmoedigen. De vrees, dat dan to veel op de provincie
zou worden gesteund, mocht geen reden zijn een bewijs
van sympathie te onthouden. Het advies luiddeaan de
Vereeniging Hollands Noorderkwartier in de eerstvolgende
drie jaren eene subsidie van f 2500 te verleenen op
voorwaarde, dat ook de Staat subsidieort met hetzelfde doel.
De hoer Kool betoogde dat de financiëele krachten
te kort schieten. Evenals de paardenfokkerij verdient
de veefokkerij steun.
De heer Sassen bostroed de voordracht van Ged.
Staten, en wees op andere provinciën, welke wel subsidio
verleenen voor dit doel.
De heer M o u t h a a n lid der minderheid van de
commissiewees er opdat in 1893 zonder hoofdelijke
stemming dergelijke voordracht was afgewezen. In hoever
is do toestand dan veranderd Men zegtdat het
draagvermogen van den boerenstand zooveel verminderd
is, maar dezelfde argumenten golden reeds in 1893. De
laatste jaren is do veestapel niet achteruit gegaan. Zelfs
de heer Zijp beeft in November j.l. in do Tweede
Kamer gezegd, dat do veestapel zich staande heeft weten
te houdendat zij de trots van ons land is en in 't
buitenland beroemd. In 1893 vroeg men f 5000, thans
f 2500; als do veestapel achteruit is gegaan, moest men
nu 8000 vragen. De raseigenschappen van het vee zijn
uitstekend, wat bij do paarden niet het geval is. Stieren
en koeien zijn onvoldoende. De kwestie is deze, dat do
boer er geen twee gulden voor over heeft om een goed
kalf te krijgen. Men wil aan den landbouw een prikkel
geven, maar deze prikkel zal de energie verslappen. Tot
dusver heeft de landbouwer zich energiek getoond.
Do heer B o r e e 1ofschoon den landbouw een warm
hart toedragende, sluit zich aan bij den vorigen sprokor.
In het belang van den landbouw mag men geon subsidie
verleenen.
De heer mr. T. Heemskerk zegt, dat als mr. Mout-
haan lid der Tweede Kamer was, hij zeker geen lid dor
plattelandsclub zou zijn. {Gelach.) Hij schaart zich
aan de zijde van den heer Sassen. Waarom krijgen de
paarden wol subsidie, de koeien niet Het is toch niet
uit gemis aan belangstelling in het vee. Men oet bij
voorkeur rundvleeseh en drinkt koemelk. Altijd kan
men naar veredeling streven. Men spreekt over bescher
ming; maar kan men alles wol bescherming noemen, ook
het geven van rentelooze voorschotten.
De heer Z ij p zeidedat alle subsidie bescherming is,
en dat ook de handel wel eens gesubsidieerd wordt; men
rekent er opdat ook het Rijk subsidie zal verleenen.
De toestand van den veestapel is niet zoo slechtmaar
men moet vooruit, opdat het Nedorlandsch vee zoo uit
muntend zal worden dat de omliggende landen hunne
grenzen moeten geopend houden. Geven de Prov. Staten
steun dan zal do rogeering ook niet achterblijven zoo
vertrouwt hij. In Noordholland zijn 177,355 stuks hoornvee,
24,308 paarden en voor do laatsto geeft men 10,000
terwijl de veefokkerij eene levenskwestie is.
De heer Sassen merkt op, dat de heer Mouthaan
die de subsidiën eigenlijk als ketterijen heeft uitgemaakt,
zich daaraan vroeger ook wel eens bezondigd zal hebben,
toen hij secretaris van de Kamer van Koophandel te
Amsterdam was en subsidie voor den handel noodig had.
Met 24 stemmen tegen werd hot voorstel der commissie
aangenomen.
Op «te aanvraag om subsidie voor dc Huls-
houd- en Industrieschool te Alkmaar werd
afwijzend beschikt.
De vroeger vermelde voorstellen der commissie in zake
de kwestie te Callantsoog werden met groote meerder
heid aangenomen.
De heer Ledeboer trok zijne interpellatie over het
oprichten van fabrieken voor het vervaardigen van rook-
zwak buskruit en salpeterzuur innadat namens Ged.
Staten medegedeeld wasdat het gemeentebestuur van
Nieuwer-Amstel het verzoek om vergunning tot het
oprichten eener dergelijke fabriek afgewezen haddat
de zaak thans in hooger beroep bij de regeering aan
hangig was en dat Ged. Staten gehoord/ warendoch
nog geen rapport uitgebracht hadden, omdat het onderzoek
nog niet was afgeloopen. Daarom werd ontraden zich
thans tot de regeoring te wenden. Alle andere voor
stellen werden goedgekeurd. Ten slotte werd de ver
gadering gesloten.
Wij vestigen de aandacht van belanghebbenden op
de annonce van wege het Bestuur van de Vereeniging
tot bevordering van de belangen des Boekhandels, in dit
nummer geplaatst, betreffende de uitgeschreven prijs
voor een stuk gedreven zilverwerk in Oud Nederl Stijl.
De gemeenteraad te Meppel heeft den 17 besloten,
eene som van 2200 beschikbaar te stellen voor eene
schietbaan ton behoeve van de dienstdoende schutterij.
De examens der Nederlandsche Toonkunstenaars-
Vereeniging zijn den 18 te 's-Gravenhage voortgezet.
Van de vier candidaten is geslaagd voor piano (lager
onderwijs) mej. A. M. van der Weide 's-Gravenhage
terwijl één candidaat zich terugtrok en twee werden
afgewezen. Don 19 van vier voor piano (1. o.), de dames
R. W. J. Dekker te Arnhem en A. O. Vos te Rotterdam.
Te Opsterland zijn alle socialistische ledendie
moesten aftredenniet herkozen en vervangen door libe
ralen dientengevolge bestaat de Raad thans uit 9 libe
ralen tegen 6 socialislon. Te Sneek, waar de verkie
zingsleus was vóór of tegen het behoud van gymnasium
en Hoogere Burgerschool, werden al de candidaten der
liberalen gekozen. Van de 739 kiezers waren 683 opge
komen.
Den 17 dos nachts heeft een 58jarige man te
Barnoveld zijnen 22jarigon zoon zoo ernstig met een
mes in den buik verwond dat hij in gevaar verkeert
dien dag was oen andore zoon van hem getrouwd.
GEMfËENTEKAABSAERKIEKINGEN.
Beemster. HerkozenJ. de Graaf Hz., P.
Eijssen Pz. en Jb. Hartog Cz. Gekozen A. de Goede Hz.
Hensbroek. Herkozen W. Duijn met 46 stem
men en gekozen A. Klaver met 44 st.
Koog aan de Zaan. Herkozen: P. Kluijver
Ez. Gekozen E. N. Smit Ez.
Krommonie. GekozenW. Kaars Sijpesteijn
en J. van Wermeskerken.
Schermerhor n. Herkozen C. de Goede met
37 st. Herstemming tusschen C. Nierop met 17 en J.
Klerk met 14 st.
Zaandam. Herkozen P. Latonstein, J. Zwaarde
maker Jr. on R. Köhno. Gekozen A, F. G. Avis, P. Mnl
en A. P. van Doesburgh, allen lib.
