Poolsch Bloed,
No. 92 Eerste blad. i&even en ïüfegentigste ®faargang. 1895.
ZONDAG
4 AUGUSTUS.
FEUILLETON.
naTaly von eschstruth.
ALKMAARSCHE CUERAAT.
Deze Courant wordt XSlnsdag*, ïto»derd*g- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar 0,8®franco door het
geheela rijk 1,
De 3 nummers f 0,00. Afzondorlijke nummers 3 ets.
Rtrys der gewone Advertentiën:
Per regel 0,16. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer
Zooals onze lezers bekend is werd in de vergadering
van het departement Alkmaar der Maatschappij tot nut
van 't Algemeen den 25 Juni 1895 benoemd eene com
missie voor den cursus in het koken en huishouden.
Om tot de benoeming van deze commissie te geraken,
is veel tijd noodig geweest: ruim een jaar ging voorbij.
Immers 10 Mei 1894 hield freule Jeltje de Bosch
Kemper uitgenoodigd door het departement Alkmaar
in eene openbare vergadering een voordracht over huia-
hondonderwijs.
Weldra kwamen eenige dames en beeren die in deze
zaak belang stelden bijeende statuten eener vereeniging
werden vastgesteld, en een bestuuruitsluitend uit dames
bestaande nam de leiding der zaak over.
Men overdrijft niet, wanneer men zegtdat dit dames
comité niet bijzonder gelukkig geweest is met de verdere
voorbereiding dezer aangelegenheid.
Aangezien het onderwijs in het huishouden en hetgeen
daarmede in verband staateene nuttige zaak is en het
voor de stad onzer inwoning een voordeel zou zijn in
dien de gelegenheid tot het verkrijgen van dit onderricht
openstond zoo schijnt het niet overbodig dit onderwerp
dezerzijds te bespreken.
Hiertoe bestaat aanleiding omdat, naar ons voorkomt,
slechts in de verwarring van verschillende denkbeelden
en plannen de oorzaak ligt der vertraging.
Die vertraging op zichzelf zou minder nadeelig zijn
indien niet tevens de zaak bij het publiek in discrediet
dreigde te geraken. Dit blijkt ook uit de discussiën in
den gemeenteraad.
16 .Januari van dit jaar werd door de raadsleden 0.
W. BruinvisA. Goede Dz,, J. de Lange C.Jz. on G.
Th M. van den Bosch rapport uitgebrachtnaar aan
leiding van een verzoek door eenige dames, uitmakende
het bestuur der Alkmaarsche Huishoud- en Industrieschool,
aan den Raad gericht.
Hierbij werd gevraagd niet minder dan een jaarlijksche
snbsidie uit de gemeentekas van één duizend vijftig gulden.
66)
De toortsen flikkerden in de handen der jockys, bloed-
roode glimpingen vielen over de dennen langs den weg,
vonken spatten dansend over de sneeuw. de paarden
snoven en repten de pooten onder het fladderen der ma
nen, 't was een buitengewoon romantische tocht
Twee opgeschrikte vogels streken als donkere schadu
wen over de slede heen hun krijschend geschreeuw stierf
weg in den wind die feller opstak en om Xenia's onvol
doende beschut hoofd suisde.
Janeck trok zwijgend haar pels wat hooger in den hals
op tevergeefs de scherpe wind blies dien weer omlaag
Om hem vast te houden liet Janeck zijn arm er achter
rusten Xenia voelde het, als met een plotselingen schrik
boog zij het hoofd van zijn arm af naar voren.
»Vrees niets Xeniaer ligt een dikke beschermende
pels tusschen u en het oproerige Poolsche bloed
Hij zei dit zacht en bedaard maar toch klonk er iets
bitters in zijn stem.
Zij antwoordde nietdoch hief de hand op, schoof het
bont langzaam op zij en vlijde haar hoofd vast in zijn arm
»KozyniërKozyniër! juichte de storm door de
rnischende twijgen.
De ulanen zaten in het casino aan het ontbijt.
Janeck Proczna was reeds een geregelde gast bij hen
geworden op heden trad hij aan den arm van Hechel
berg de eetzaal binnen om een uurtje te praten.
»Heeren die vrij van dienst zijn aantreden voor een
partijtje torak!.We rekenen op u Proczna!... pour
passer le temps.men zou anders van verveling knob
bels in de hersens krijgen
»Ik ben onmiddelijk tot uw dienst
»Wel Papriko!... wat dunkt jo van eon fieschje. n Cha
teau d'Yquem
»Haha De leeuw heeft bloed gelektNu, in Godsnaam
om te zorgen dat ge heldere oogen houdtzal ik je een
handje helpen. Er om dobbelen
De rapporteurs uit den Raad antwoordden op dit ver
zoek „dat naar hunne meening de laatste jaren een ver
keerde weg gevolgd wordt."
„Tal van instellingen zijn voorzeker hoogst nuttig en
gewenschtwanneer de middelen aanwezig zijnniet al
leen om ze in het leven te roepen en tot stand te bren
gen maar ook om ze in stand te houden.
Wat ziet men echter meer en meer gebeuren Eenige
personen vereenigen zich om eene instelling, die zij wen-
schelijk achten op te richten en vragen, daar zij geene
voldoende middelen bezitten om de instelling op te
richten en voortdurend in het leven te houden onmid
dellijk den steun der gemeente.
Verscheidene door de gemeente gesteund wordende in
richtingen leveren daarvan het bewijs.
Op die wijze wordt de gemeentekas meer en meer be
zwaard en klimmen de jaarlijksche uitgaven der gemeente
zoodanig dat het waarlijk tijd wordtom paal en perk
te stellen aan de telkens wederkeerende aanvragen om
steun."
Gulden woorden inderdaad.
Indien het niet te kostbaar was dan zou men wen-
schen dat dit advies met gouden letters op een groot
bord in iedere raadszaal aan den wand werd aangebracht
ter herinnering ongeveer op dezelfde wijze als oudtijds
de rechters herinnerd werden aan hun plicht om de te
genpartij ook te hooren audite et alteram partem stond
er vroeger in onze rechtszaal.
Voorts zegt de commissie ten aanzien van het huishoud-
onderwijs dat voor het leereu van costuums-naaien ge
noeg gelegenheid isterwijl voor het opdoen van de
wasch het strijken enz., bd voor een school waar dit alles
geleerd zou kunnen worden geea algemeen gevoelde be
hoefte bestaat, „ledor ordelijk uuisgezin biedt daartoe
gelegenheid aan."
Het bovengenoemde rapport, behoort tot die, waarover
men, gelijk in den raad geschiedde, wel wat praten kanf
maar waartegen niet veel te zeggen valt. Naast de Am
bachtschool eene gelijksoortige inrichting voor meisjes in
het leven te roependit gaat zeker op het oogenblik de
krachten der gemeente te boven. Bovendienwil men
Dat spreekt vanzelfun deuxLucht Clavigo
uitmuntend ik geniet het voorrecht, u op een gezonde
flesch vergif uit te noodigen!"
»Alle dondersonze wakkere capitain a, cheval heeft
een ongelukkige liefde voor de slanke schoonen van Cha
teau d' Yquem en omstreken."
.Dwalen is menschelijk mijn beste Flandern ik
haat die soort, zooals trouwens alle vrouwen, die zich
met bindgaren ijzerdraad en bladtin inrijgen
Hecholberg leunde met beide ellebogen op de tafel en
zette een ongeloovig gezicht.
.LuchtLuchtI"
»Ik haat zeen daarom verdelg ik ze waar ik
ze aantref!"
Luide toejuichingde kurken vlogen opals parelend
goud kloekte de wijn in het fijngeslepen glas. »Dood
en verderf aan allen overdadigen wijn messieurs
Bravo pereatwij volgen ritmeester wel
luidend klonk het aanstooten der glazen.
.Zeg eens Proczna,jo zult bij de Gowers toch ook
wel een dansje gaan wagen Heller-Hüningen boog
zich wat meer tot den toegosprokene over en trok een
buitengemeen belangwekkend gezicht.
»Met al den ijver en de toewijding, die mjj eigen zijn
.August Ferdinand heeft persoonlijk zijn bevel in den
vorm van een verzoek aan het regiment doen toekomen,
om voltallig te verschijnen mevrouw Ghrtner zal wel
raar opkijkenwat blief je
Zij zal stellig het een of ander parool uitvaardigen,
dat de Gowers weinig pleizier zal doen beleven van do
gedwongen gasten."
.Hebt ge reeds een paar dansen
»Nog niet,maar ik ga over een poos naar villa Flo-
rianaom me van mijn portie te verzekeren." Er
zweemde een verraderlijke trek om zijn lippen, doch Do
nates stoof met wantrouwenden blik op.
»Toch niet soms voor den cotillon
Waarvoor anders?" .Toch niet soms Bicky
Proczna haalde de schouders op.
»Kerelik draai je den hals om
»Dat kan de sterkste altijd mij de loef af te steken
zou vrij wat kraniger wezen
»Voor den drommeldat hebt ge voor geen doove
ooren gezegdZes weken lang zal ik eiken middag
longen-haché eten als je me de kleine voor den neus
wegkaaptBicky's cotillon behoort mij
.Nog niet!"
»Maar hij zal 't zoo zeker worden als ik hier op een
stoel met vier pooten naast je zit 1"
iets dergelijks beginnen dan is in de eerste plaats noodig
een wel doorwrocht werkplan en de aanwijzing waar de
geldmiddelen van daan moeten komen.
Doch evenzeer is duidelijk dat de argumenten, in het
rapport gebruiktweinig raken het plan om een tijde-
lijken cursus in het koken en huishonden hot aanzijn te
schenken.
Wat toch is de zaak waarvoor de Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen zich intresseert, en leeraressen gratis
beschikbaar stelt.? Industrie-scholen te vestigen Aan
jongejuffrouwen pasteitjes te leeren bakken Aan dochters
uit ordelijke gezinnen het opdoen van de wasch te ver
klaren
Iederdie deze vragen leestzal begrijpen dat in
deze overigens nuttige occupaties het Nut hoegenaamd
geen belang stelt.
Het heeft geen ander doel dan om in navolging van
andere landenaan huisvrouwen en toekomstige huis
vrouwen uit de kleine burgerij en den iverkmansstand
kosteloos of tegen een zeer geringe vergoeding eenige
beginselen mede te deelen omtrent voeding in het alge
meen toebereiding van spijzen en op welke wijze zui
nigheid overleg en reinheid daarbij betracht kunnen
worden. Een bescheiden plan dus datgelooven wij
nergens tegenkanting kan vinden.
Wanneer een bekwame leerarès als mejuffrouw J. Hee-
ringa, die veel tact heeft om met hare leerlingen om te
gaan te Alkmaarevenals te Enschedéeenige lessen
komt geven aan meisjes uit den werkmansstand dan
gelooven wijzou het moeielijk zijn een Alkmaarsch
raadslid ie vinden die dit voornemen afkeurde of
tegenhield.
De reden waarom de dames weinig medewerking
ondervonden in den Raad dezer gemeente en in de Pro
vinciale Staten waar zij ook een verzoekschrift indien
den werd door den heer Stoel in de vergadering van
13 Februari, dunkt ons, volkomen juist ingezien. De heer
Stoel verklaarde (aldus leest men in het verslag bladz. 35)
wel voor het denkbeeld der dames sympathie te gevoelen,
doch is van oordeeldat de dames veel te hooge vlucht
hebben genomen. Had men de zaak zoodanig ingericht
.Een schriftelijke toestemming geldt niet; Bicky moet
't met haar eigen mond beloven
»Nu ja ook al goed De duivel mag weten, wat
gij al niet voor bepalingen maaktHé daar Jan
Sabel en muts
Proczna stak doodbedaard een sigarette op.
.Loopje hakken maar niet scheef, mijn waarde Bicky
is met Xenia naar de boschwachterswoning geredenom
drie uren komen ze terug en precies om drie uur ben
ik op villa Floriana
Bassa manalka Donatns zette de handen in de
zijden en schudde half ongeloovig, half wantrouwend het
fraai gevormde hoofd. .Met spek vangt men muizen, oude
vriend Ik vertrouw die kalmte van je niet al te best.
Eerst zal ik me met eigen oogen overtuigen en dan bij
mij thuis aan het. raam op post gaan staan, om het rij
tuig op te wachten; desnoods werp ik mij tusschen do wie
len en vraag onder het kraken mijner ribben om den dans
Janeck stond eveneens op en wendde zich kalmpjes tot
Hechelberg.
.Mijn waarde ritmeesterzoudt ge me een genoegen
willen doen
»A1 wat ge maar wilt, behalve trouwen!"
.Geef den jongsten luitenant van uw escadron tegen
heden middag om drie uur een poos dienst
Donatns schoof op als een getergde leeuw greep met
een ruk sabel en muts en stormde fechts en links alles
van zich afgeslingerd op de deur toe.
»Ik zend je mijn ordonnans Beauty-patch f schreeuwde
Hechelberg hem met van de pret glinsterende oogjes na,
»de duivel zal je halen als jo de recruten verzuimt
voltigeeren, vechten,exercitie te voet.
De deur vloog mot een dreunenden slag dichtvorst
Heller-Hüningen had er geen woord meer van gehoord
Proczna echter liet zich op een stool vallen en lachte met
den rentmeester een duet.
.Wat hebt je daar dien armen luitenant leelijk in 't
vaarwater gezeten bracht Hechelberg, tusschen zijn lach
buien door, uit.
Donatns snelde ijlings naar Villa Floriana en kreeg te
hooren dat de dames eerst om drie uur van een pleizior-
ritje werden terugverwacht. Als een achtervolgd stuk wild
ijlde hij naar zijn woning.
»Ik ben voor niemand thuis Robert beval hij zijn
oppasser in koortsige opgewondenheid, »en allerminst voor
een ordonnans. Je wijst iedereen af begrepen
„Om u te dienenluitenant."
Wordt vervolgd.