Stadsberichten.
eener overeenkomst met de gemeente 's-Gravenzande
betreffende de overneming van op dien grond aan te
leggen wegen.
De met de prinsen van Aremberg nit te voeren be
dijking van schorren op het verdronken land van Saf-
tingen omvat eene oppervlakte van ongeveer 579 H.A.,
waarvan pl.m. 512 H.A. eigendom van den Staat. In
dat werk is begrepen een nieuwe haven voor de visschers
van Clinge en de verbreeding van de uitwateringssloot
met aankoop van grond in den van Alsteinpolder, waarop
de nieuwe polder zijn water zal lossen. De kosten worden
geraamd op pl.m. 320.000, waarin de Staat zal deelen
voor pl.m. 282.000. Per H.A. beloopen de begroote
kosten alzoo ƒ560, terwijl de in te dijken gronden over
het algemeen van betere kwaliteit zijn dan de in 1894
verkochte gronden in den Brakman, die pl.m. 1280
per H.A. hebben gebracht. Dit werk zal eerst in het
voorjaar van 1897 worden aangevangen, om in den herfst
van dat jaar voor de eerste maal opgeleverd te worden.
De regeering heeft een voorstel ingediend tot oprich
ting van Kamers van Arbeid.
De oud-minister van buitenl. zaken jhr. C. Hartsen
is in den leeftijd van 72 jaren te Hilversum waar hij
tijdelijk vertoefde overleden. O. a. was hij ook presi
dent-commissaris vau het Dagblad van Zuidhollaud en
's-Gravenhage.
Den 11 zijn op het spoorterrein bij Arnhem twee
goederentreinen op elkaar geloopen, ten gevolge waarvan
eenige wagens verbrijzeld zijn.
De brand te Boskoop op den 1 October is ontstaan
door het onvoorzichtig omga.an met het spirituslampje
waarmede een petroleummotor verwarmd moet worden
om hem aan den gang te brengen en waaraan een der
twee personen die in de timmermanswerkplaats waren,
zijne pijp aanstak.
Purmerend. Bij gelegenheid van de aanstaande
najaarskermis zullen op zaterdag, den 19, alhier worden
gehouden eene harddraverij door aangespannen
paarden die nimmer een prijs van f 60 of meer ge
wonnen hebben en eene r i n g r ij d e r ij. De prijzen der
harddraverij zijn f 40, f 20 en f 10 en die der ringrijderij
fraaie kunstvoorwerpen.
Veefonds te Purmerend.
Het alhier opgerichte veefonds heeft deze week
reeds blijken kunnen geven reden van bestaan te hebben.
De veehouders v. G., in de Starnmeer en R. te Wormer
gaven aan het bestuur van het fonds kennis, dat de in
gewanden van de door hen den 8, onder assurantie van
het veefonds, verkochte koeien aan het abattoir te Am
sterdam voor gebruik ongeschikt werden bevonden, zoodat
de betrokken slagers te Amsterdam om schadevergoeding
bij hen aanklopten. Na nauwkeurig onderzoek door de
daarvoor aangewezen commissarissen van het fonds, waar
bij de juistheid yan de door de veehouders gemaakte
aanspraken bleek werden de door deze laatsten uitbe
taalde schadevergoedingen nit de kas van het fonds
terugbetaald.
Den 9 is te 's-Gravenhage een opperman werk
zaam aan den bouw van een nieuw huis van eene vrij
aanzienlijke hoogte gevallen en aan de daarbij bekomen
verwondingen des avonds overleden.
Den 11 des morgens is in de Delistraat te Ka-
fendrecht eon in aanbouw zijnd perceel, bestaande uit
twee verdiepingeningestortvermoedelijk door het
wegzakken van een ijzeren bint, waarop de bintlaag
der eerste verdieping rustte van de 29 daar werkzaam
zijnde personen werden 10 meer of minder ernstig ge
kwetst van onder het puin weggehaald en per brancard
of rijtuig naar het gasthuis of woning vervoerd.
Uit Winterswijk wordt aan de Zutfensche Courant
gemeld, dat den 10 des namiddags met donderend geraas
niets zien niets hooren. Bij al zijn egoïsme en al zijne
inwendige leugenachtigheid had hij een zeer goeden
karaktertrekdie zijne vele fouten vergoeddehij was
dankbaar.
Als levenslustig kunstenaar was hij zeker autodidact
maar hij had het als zoodanig spoedig tot eene groote
hoogte gebracht. Hij genoot de zegeningen van den on-
verwachten rijkdom met het grootste behagen en veel
overleg, en hij vergat geen oogenblik, dat hij zijn geheele,
tegenwoordig bestaan verschuldigd was aan de liefde en
het vertrouwen van het nietige persoontje dat zoo on
beholpen en aandoenlijk gelukkig naast hem leefde, en
dat hij het in zijne macht had om Frida in haar geluk
kigen waan te laten of om haar diep ongelukkig te
maken. Het was niet alleen zijn voornemen, het was hem
bepaald eene behoefte liefde, vriendelijkheid en teeder-
heid voor te wenden zoowel tegenover haar als tegen
over haar vader. Donnsdorf was dan ook overgelukkig
in het geluk zijner kinderen, en als hij den naam van
zijn schoonzoon uitsprak straalde zijn goedig, rond ge
zicht van louter geluk.
Geheel anders was het gegaan met de familie Hen-
nern al had zij ook in een enkel opzichthet verschil
in vermogen van de beide echtgenootenveel overeen
komst met de familie Ellers.
Het huwelijk van Dr. Emil Hennern en mejuffrouw
Eugenie Weding, dat in alle stilte in September van het
jaar 1884 dus drie maanden na de bruiloft bij Donns
dorf had plaats gehad, was in de benrskringen waar
Hennern tot de meest bekende figuren behoordeveel
besproken.
Iedereen hadals iets dat van zelf sprak veronder
steld dat Hennern die als een heerschzuchtig man be
kend stond door zijn huwelijk of eene verbinding met de
hoogeremaatschappelijke kringen zou zoeken of een
zeer rijk meisje zou trouwen. Het werd op de beurs
die alles verneemten waar ook spoedig de meest ver
trouwbare berichten over de omstandigheden van de
jonge mevrouw Hennern bekend werden ten zeerste in
hem gewaardeerd nat hij een onbemiddeld meisje van
wier bestaan de berlijnsche maatschappij tot nu toe
bijna niet had geweten de dochter van een hoogst eer
biedwaardig maar toch ondergeschikt ambtenaar van
het ministerie, tot vrouw had genomen. Dit idealisme
had men niet bij den zenuwachtigeu Hennern bij den
bewegelijken speculant durven zoeken.
Wordt vervolgd.
ingestort is de fabriek-spinnerijvan de heeren Frans
Beckmann Co. te Bocholtdicht bij de nederlandsche
grenze'Den 11 des namiddags waren reeds 9 dooden en
11 gewonden uit de puinhoopen gehaald, en werden nog
15 a 20 werklieden vermist. Onder de dooden was ook
de jeugdige directeur der fabriek de h er Sommers. De
voormuur schijnt den sterken druk van het zware boven
werk van steen ijzer en beton niet te hebben kunnen
dragen.
Den 11 heeft het openbaar ministerie bij de arr.
rechtbank te Winschoten tegen K. E. Dik, gewezen bur
gemeester van Nieuwe-Pekela en lid der Prov. Staten
van Groningen, terecht staande wegens verduistering van
gelden, 5 jaar gevangenisstraf geëischt.
Bij de ned. herv. gemeente te Franeker is als
predikant beroepen ds. F, C. A. Pantekoekte Koven-
karspel.
Amsterdam. Den 10, des nachts om twee uur,
is brand uitgebroken in het Noordhollandsche IJzerma-
gazijn van den heer H. W. J. Hamers, Nieuwendijk 197.
De in het achterhuis slapende bewoners konden door een
uitgang in de steeg zich redden. Aanzienlijke schade
werd door vuur en water toegebracht aan de werkplaats
en het magazijn. Des morgens om 6 uur ontstond door
een ongeluk met een petroleum-toestel brand op de tweede
verdieping van een perceel aan de Lindegracht. De man,
timmerman van beroepwas op de vrouw en vier kin
deren die nog te bed lagen moesten in nachtgewaad
zich redden. De bovenwoning brandde geheel uit.
In den Houtrakpolder zijn den 10 des avonds verbrand
twee schuren, dienende tot stalling en bergplaats en twee
schelften hooi en stroo (9000 en 2000 P.). Twee var
kens en veertig kippen verbrandden.
Den 10 zijn twee van de zes voor onderwijzers ge
ëxamineerde dames geslaagd nl. M. L. Rubens en J.
F. Suijverbeiden alhier; den 11 een van de vijf,mej.
W. G. M. J. Strauss alhier.
Het Rijks-Museum alhier werd in het 3 kwartaal be
zocht door 166.325 personen.
De heer J. A. C. Walraven, die sedert 1862 de be
trekking van kassier-generaal bij de Nederlandsche Bank
heeft vervuld, zal met 1 November a. s. die betrekking
neêrleggen. Tot zijn opvolger is benoemd de heer Mr. A.
Moens, thans chef van de secretarie der Nederlandsche
Bank.
De gemeenteraad heeft den 9 met 17 tegen 11 stem
men gehandhaafd het beginsel van verpachting der stand
plaatsen voor rijtuigen op de openbare wegen en pleinen
en aangenomen het voorstel van burg. en weth., om die
verpachting te doen voor 4^2 jaarnamelijk tot 1 Mei
1900. Een amendement van den heer Hovyom te
bepalen dat de gebruikers de standplaatsen alleen op
werkdagen zouden moeten bezetten, werd verworpen met
20 tegen 8 stemmen.
In den nacht van den 8 op den 9 is door den heer
Bateltinspecteur-rechercheur van politie alhierten
huize van den boekhandelaar F. van Crombroyche aan
den Singel 374beslag gelegd op eene wagenvracht on
zedelijke brochures platen enz. De douane aan de gren
zen had de aandacht der politie gevestigd op de belang
rijke verzendingen van boeken uit Parijs aan genoemd
adres.
Haarlem. Het provinciaal bestuur van Noord
holland heeft den 10 bij enkele inschrijving aanbesteed
de uitvoering van bagger werk in het Noordzee-kanaal
geraamd op 29000. Laagste inschrijver de heer C.
L. Kalis Jz. te Sliedrechtvoor 19800.
ïSarsingerlsorn. Voor de herhalingslessen te
Kolhorn was het getal leerlingen dit jaar beneden
het vereiscbte getal.
Cnliantsoug. In den morgen van den 10 brandde
even na 7 uur de boerenplaats van den heer P. de Geus,
aan de Groote Keeten, alhier, geheel af. Met veel ge
vaar werden de kindereu uit het brandende perceel gered.
Een doofstomme jonge man kwam in de vlammen om.
Naar wij vernemen was alles, hoewel laag, tegen brand
schade verzekerd. Men vermoedt, dat de brand door
onvoorzichtigheid van den doofstomme is ontstaan.
Sioogwoud. Ouder een koppel van 120 schapen
alhier is bij J. G. door den plaatsvervangenden rijks
veearts, den heer G. Muijs te Schagen, rotkreupel ge
constateerd. De wettelijke maatregelen zijn toegepast.
Obdam. Ons bericht in een vorig nummer, dat
zich voor de onderwijzers-vacature, op eene jaarwedde
van f 600, slechts één sollicitant had aangemeld, is on
juist. Zeven adspiranten dongen naar deze betrekking.
Scliagen. In het begin dezer maand zijn de lessen
aan ue teekenschool van de vereeniging ter bevordering
van bouwkunst alhier weder aangevangen met 9 leer
lingen voor handteekenen en 8 voor bouwkundig teeke
nen. Als vorige winters zijn de heeren F. Gielen en
J. Roggeveen Wz. met het geven van het teskenonder-
wijs belast. Het getal leerlingen zal in den loop van
den herfst ongotwijfeld grooter wordenwanneer het
avondwerken voor de ambachtslieden ophoudt.
Den 10 werd op de botermarkt alhier procesverbaal
opgemaakt, tegen een landbouwerwiens aangevoerde
boter bij weging 60 gram per ned. pond te licht bleek
te zijn.
Verschillende gymnastiekvereenigingen uit den omtrek
zijn door »Lycurgus" alhier uitgeuoodigd, de feestelijke
inwijding van het nieuwe vaandel in het laatst van De
cember te komen bijwonen. Zooals reeds is gemeld, is
het vorige vaandel bij den kerkbrand verloren gegaan.
Schermerliorn. In vijf gezinnen heerscht alhier
dipbteritis. De ziekte doet zich tot dusver in lichten
graad voor.
In de polders 'Waard en CJroet wordt nog niets
geen stroo voor de papierfabrieken opgekocht. Van de
Kamper fabriek, eene der grootste afnemers alhier, staat
nog van den oogst 1894 aan de haven een bewijs dat
de behoefte nog niet groot is.
Ursem. Ter vervulling der vacature welke
spoedig zal ontstaan door het vertrek van den predikant,
den heer H. Schuttevaêr naar Abbekerk c. a., is toezeg
ging van beroep gegeven aan den heer A. Stramrood,
candidaat tot den 11. D. te O u d k a r s p e 1.
Herfst.
't Wordt herfst; de onmiskenbre teekenen vertoonen
zich in woud en veld. Der boomen bladerkroon, een siersel
van den zomereen schadnwdak voor mensch en dier
verliest haar groenen glans, haar dichtheid van het loo.
ver. De winden rukken blad op blad van duizend dunne
takjes en spelen dwarlend met het groen in ritselend ge
schuifel. Ontelbre tinten toont het loof eer 't van den
boom moet scheiden 't Wordt bruinig groen of rood van
tintof geel met donkre vlekken of glanzend glad als
groen satijn of grijs met waterspatten. De zon verschrom
pelt 't dorrend loof en flikkert door de takken en boort
heur stralen door het groen, door weer en wind geteisterd.
Nog enkele weken en de storm heeft 't woud geheel ont
bladerd. Dan steken kale takken op de dorre boomge
vaarten en elke eik en elke beuk licht door den wind
bewogen, lijkt door het kletterend geluid een rammelend
geraamte. Het vogelkoor, dat weken lang zijn schoonste
liederen kweelde en juichte in minnetijd de jeugd, ver
laat de onveilge nesten. Naar 't warmer zuiden voert de
weg nu 't groene woud ontbladert en kouder wind en
kouder zon hun rechten laten gelden. Alleen de kraai
houdt moedig stand en wiegt zich op de takken en doet
zijn krijschendschel geluid ver door het bosch weer
klinken. Het boscbpad wordt een modderpoel, zoo glibberig
nat en morsig. Het half vergane, natte loof, vertrapt in
wagensporen vult elke kuil en elke voor met slijkerige
stoffen. Hoe ongezellig wordt het woud hoe huivring-
wekkend eenzaam
Maar ook het veld is leeg en kaalde oogst is afge-
loopen. Het koren vult de hechte schuur en 't regel
matig klappen der vlegels op den houten vloerbedekt
met rijpe arenwordt nu op elke dorsch gehoord van
's morgens tot den avond. De zwarte akker wordt ge
ploegd en dampend staan de paarden aan 't einde van
de breede voor hun voerman al te wachten, die met zijn
ijzer 't kouter schuurteer hij de ploeg doet wenden
om weer op nieuw door 't stoppelveld een diepe voor te
snijden. Een lichte nevel dekt het veld als 't zonnetje
gaat scheiden en 't sterrenheir zijn stralen zendt langs
bosch en veld en wegen. De kille herfstluchtlicht en
fijn, doet 't hart ons sneller kloppen en jaagt met immer
vlngger slag het bloed ons door de aren.
't Wordt, herfstde onmiskenbre teekenen vertoonen
zich in woud en veld.
Het eerste nummer is verschenen van Me SSeroeps-
StenograaS", orgaan ter beoefening van het debatten-
schrift naar het. stelsel Shilze-ÏVérj-. Dit tijdschrift
zal geregeld den 5 en 20 van elke maand verschijnen
en staat onder redactie van den heer C. H. Smets len
luit. der inf. te 's-Gravenhage. Men abonneert zich aan
het Centraal-Bureau voor Stolze'sche stenographie, 's-Gra-
venhage, Da Costastraat 71, per 3 maanden voor f 1. Leden
der N. St. V., »Stolze-Wéry" betalen f 0,7-5, voor Indië
en het buitenland f 1.25. De inhoud van no. 1 is 1°.
aan de 'ezers 2°. de studie van het debattenschrift door
J. L. Wéry; 3°. schrijfoefeningen 1. weglaten v. h.
haakje 4°. lees- en schrijfoefeningen (debattenschrift.)
De landbouw-literatuur is weder verrijkt met een
nuttig boekje, dat den boeren van veel voordeel kan zijn.
Het behandelt de verzorging van het dier, dat, met alles
tevreden, het schijnbaar meest waardelooze op eene boer
derij voor den landbouwer productief helpt maken. Het
is eene handleiding voor het fokken en mesten van liet
varken, door A. A. ter Haar, leeraar aan de rijks-
winterlandbouwschool te Goes. De schrijver behandelt
daarin de verschillende rassen het meest hier te lande
bekend en schetst met helderheid en zaakkennis de wijze,
waarop deze fokkerij op de deugdelijkste wijze kan worden
uitgeoefend.
Van het uitnemende werk, in uitgave bij de firma
G. Kolff en Co., 's-Gravenage, van de hand van W. Cool,
getiteld Me Lombok-expeditie, zagen thans de vijfde
en zesde aflevering het licht. De schrijver is daarin ge
vorderd tot den 19 Augustus, zes dagen vóór den huive-
ringwekkenden overval, waaraan onze troepen bloot ston
den. Deze afleveringen bevatten weder menige fraai uit
gevoerde illustratie,- die een voortreffelijk hulpmiddel zijn
tot. een helderder inzicht in de op Lombok heerschende
toestanden.
De firma T. BS. Haagen van de stoom-drijf-
riemen- en lederfabriek te Kottcrdamheeft op de
wereldtentoonstelling te Amsterdam behalve de groote
gouden medalje, voor hare inzending lederen drijfriemen
ook het eerekruis gekregen.
De barometerstand alhier was 's morgens te 8 uur
als volgt: op den 11 758 5; den 12 760.4.
A'ederl. Vrouwenbond tot verhooging van het
zedelijk bewustzijn.
De elfde jaarvergadering van den »Ned. V rouwenbond
tot verhooging van het zedelijk bewustzijn" werd den 10
te 11uur in het lokaal Waakt en Bidt" alhier
geopend door mevr. douairière Klerck, geb. van Hogen-
dorppresidentedie zooals blijkt uit. een verslag
in de Telegraaf de ongeveer dertig afgevaardigden
welke opgekomen waren, een hartelijk welkom toeriep.
Uit het verslag dor secretaresse, gravin van Hogendorp
bleek dat het ledental in de laatste twee jaren, waarover
het liep, gestegen was van 4250 tot 5050 en de inkom
sten van 3600 tot 4300. Voor de 15 plaatsen die
afgevallen waren kwamen 41 nieuwe. Behalve het maan-
delijkseh orgaan van den Bond, dat aan alle leden wordt
rondgezonden, zijn ook weder een aantal losse blaadjes in
't licht gegeven. Van »Een woord aan jonge mannen
door een Moeder" waren 8000 ex. verspreid en bij ge
bleken behoefte een derde oplaag van 3000 ex. gedrukt.
Ook een drietal blaadjes ter nitdeeling op kermissen
hadden bij duizendtallen hun weg gevonden. Een adres
werd in October 1894 vanwege het Hoofdbestuur bij de
Tweede Kamer ingezonden om te herinneren aan het
Nationaal Petitionnement in 1890. Door de vriendelijk
heid der Spoorwegmaatschappijen zijn aankondigingen
van Tehuizen (Vrouwenlogeinenfen) iu de Wachtkamers
3e kl. aan alle stations geplaatst.
Als vertakking van den Internationalen Bond de
Federatie tot afschaffing der gewettigde ontucht zijn de
relatiën met het buitenland voortgezetdie iu dezen
algemeenen strijd zoo noodig zijn. Eindelijk heeft zich
op initiatief van den Vrouwenbond en van de Ned. Ver
eeniging tegen de prostitutie een commissie gevormd, die
zich speciaal met de belangen dor zedelijkheid in onze
Oost- en West-Indische bezittingen bezig houdt.
