Historische Herinneringen.
Advertentiên.
Notaris M. OOUVERNE
Se BOSËEMPIAATS,
Notaris M. GÜI VERNE,
Het Huis met Tuingrond,
BODBEVPLAATS
De Notaris C. W. A. van de Wall,
De Notaris E. van der Veen
De Notaris B. VAN DE E VEEN
De Notaris B. VAN DEK VEEN
De Notaris B. VAN DEK VEEN
TE HUUR
Oranje Boven.
Na het overlijden van den Koning-Stadhouder Willem
III in 1702 meenden de nederlandsche gewesten Fries
land uitgezonderdhet zonder Stadhouder te kunnen
stellen; Groningen echter in 1718 en Gelderland in 1722
benoemden weder zoodanig staatshoofd in den persoon
van den frieschen Stadhouder Willem Karei Hendrik Friso.
Elders duurde het tot in 1747, eer aan de Stadhouderlooze
regeering een einde werd gemaakt. De aanleiding waren
de nederlagenin den oostenrijkschen successie-oorlog
tegen de franschen geledenen eindelijk de inval der
laatsten in Staats-Vlaanderen waar onze vestingen zich
dadelijk aan hen overgaven. Toen, als in 1672 zag het
volk dat van de veelal op eigenbaat bedachte regenten
genoeg had om redding uit naar Oranje en begon de
beweging den 25 April te Yeere met het uitroepen van
den frieschen prins tot Stadhouder van Zeeland. Zij sloeg
ras tot andere steden overen Rotterdam deed den 29
ter Staten-vergadering van Holland het voorstelhem
„tot conservatie van godsdienst, vrijheid en den welstand
van 't gemeen", tot Stadhouder van Holland kapitein-
en admiraal-generaal aan te stellen.
Zondag, den 30, kwamen onze gedeputeerden tor dag
vaart uit den Haag terug met de tijding van het aldaar,
te RotterdamDelft en elders voorgevallene. De vroed
schap werd tegen den volgenden morgen 11 uren bijeen
geroepen en besloot toen met eenparige stemmenden
Prins bovengenoemde waardigheden op te dragen. Hier
van werd bericht aan de Haarlemsche Courant gezonden,
maar noch door eene publicatie, noch door het uitsteken
der oranjevlag aan de ingezetenen kondschap gedaan. Een
en ander was wel voorgeslagenmaar afgewezende
burgerij hield zich niettemin rustig kunnende wachten
tot alles te 's-Gravenhage zijn beslag bekomen had. Ge
durende de vergadering stonden wat jongens en anderen
voor het stadshuis het uitsteken der vlag af te wachten,
maar zij vernamen het beslotene eerst na het vertrek
der heeren van een schoutdienaar en den reizenden bode.
Eenige burgers staken hierna de vlaggen uit. Vroegen zij
regeeringsleden naar het beslotenedan werd dit mede
gedeeld maar zoo dat men uiet wist of het raadzaam
was er blijdschap over te betoonen. 's Avonds kwamen
eenige kooplieden met het koopmansjacht, de oranjevlag
in top, van Amsterdam terugzeer verwonderd over de
diepe stilte alhier in vergelijking met de beweging in de
IJstad en aan de Zaan. Navraag gedaan hebbendever
voegden zij zich bij eenige andere heeren in het koffiehuis
bij de Vischmarkt1), en dronken zij openlijk, onder trom
petgeschal het roepen van „Vivat Oranje hoezeeen
het werpen van kleine vuurwerken, op de gezondheid van
den Prins. Een jonger heer van de regeering die deel
nam aan deze pret, is daarover zeer hard gevallen.
Den 2 Meitoen de gedeputeerden 's morgens weder
naar den Haag vertrokken waren de vlaggen merkelijk
vermeerderd en wenschten de ingezetenen elkander open
lijk geluk. Eenigen, ontevreden dat niet, ais blijkens de
couranten overal elders, de afkondiging was gedaan, be
sloten een oranjevaandel te laten maken en het 's nachts
van den accijnstoren uit te stekenmaar een bemind
regentdit vernemende deed beleefd verzoeken het na
te laten, onder verzekering van zijn uiterste best te zullen
doen om de gemeente genoegen te geven. Hij stelde zich
in betrekking tot zijne mederegenten en de vroedschap
werd tegen 's avonds 6 ureu opgeroepen, als wanneer zich
eene bijzonder talrijke menigte voor het stadshuis ver
zamelde. Een half uur later werd de klok geluid, schaar
den de leden der vroedschap zich voor de vensters van
de kamer der Uitwaterende Sluizenen verscheen de
secretaris P. Groen, vergezeld van de burgomeesters ms.
Cornells van Eyck en Dirk Sevenhuysenop de pui. Te
midden eener diepe stilte las de secretaris de publicatie,
met mededeeling, dat deze slechts eene voorloopige was,
en stond hervat te worden wanneer de gedeputeerden
uit den Haag terug waren. De afkondiging werd beant
woord met groot gejuich, het omhoog zwaaien der hoeden
en het geroep van „Vivat de Prins van Oranje." Terstond
werd de oranjevlag van den stadshuistoren uitgestoken
alle klokken werden geluid en de organisten deden van
de Grootekerks- en waagtorens het Wilhelmus van Nas-
souwen hooren. Burgemeesteren gaven lasthet gewone
Meideuntje van de ton te nemen en daarop het Wilhel
mus te stellen, 's Avonds kwamen eenige burgers bjj
burgemeester Sevenhuysen een oranjevaandel voor den
waagtoren aanbieden dat aangenomen en dadelijk uit
gestoken werd. Het was afkomstig van de vrije com
pagnie burgersdie zich in 1734met het oog op den
beruchten St. Jansnachtin den wapenhandel ge
oefend hadden en had 70 gekost. Van de 73 leden
waren nog 48 in leven (aan de aanbieders is later eene
vereering van 3 ducaten gedaan). De burgerij, door de
afkondiging tevreden gesteld, begon onmiddellijk aanstalten
te maken tot vreugdebedrijven tegen het ontvangen van
het bericht der provinciale aanstelling uit den Haag.
Den 3 vergaderde de vroedschap weder en werd besloten
den secretaris Jan Winder en een bode met een brief tot
den Prins te Leeuwarden te zenden, ter mededeeling van
het besluit van den eersten. Niemand had nog oranje ge
dragen dan vreemdelingen, geringe lieden en kinderen,
maar toen den 4 eenige regenten het deden, werd het
aanstonds algemeen gevolgd en liep men, het niet doende,
gevaar beleedigd te worden. De vroedschap kwam dien
dag te half twaalf weder bijeen, en toen de post een
brief van den vorigen dag van de gedeputeerden
's Prinsen provinciale verkiezing meldende, gebracht had,
werd omstreeks 1 uur door den secretaris Groen de af
kondiging gedaan, met hetzelfde ceremonieel als de vorige,
behoudens dat nu alle regeeringsleden met oranje getooid
waren. Na de voorlezing zwaaiden eenige heeren de hoeden,
„vivat Oranje"1 roepende, hetgeen door de menigte meer
malen herhaald werd. Van de Kennemer- en Priesche
bolwerken werd het kanon 3 maal gelost, tot een getal
van 33 schoten en beurtelings een half uur werden de
klokken van Waag, Groote kerk en kapel geluid, de
klokken bespeeld en de trompetten geblazen tot 4 uren,
toen de godsdienstoefening aanving. Van de Grootekerks-
Waar nu de heer Kraakman woont, 't Heette het
Groote, in tegenstelling van het Kleine aan de Nieuwe-
sloot, hoek Krebbesteeg.
en accijnstorens werden oranjevlaggen uitgestoken, beide
van kapitein van der Ster geleend, 's Avonds te 7 uren
werd het schieten, klokluiden en spelen hervat. De
Grootekerks- en sladshuistorens waren elk met 8 lanta
rens, die van de waag met 12 boven den eersten en 8 boven
den tweeden omloop 2) verlicht, voor de ramen der groote
zaal van het stadshuis brandden alle lampen der overige
straatlantarens, voor de pui was een door 30 kaarsen
verlicht chassinet met 's Prinsen naamcijfer aangebracht
en op de kamer der Uitwaterende Sluizen stonden 2 pi
ramiden van groen, bloemen en kaarsen en daartusschen
een fraaie oranjeboom.
De burgemeester mr. Emanuel Kasdie te voren
zijne achting voor den Prins niet verbloemd haden
de hoofdofficier Lucas Knuysen hadden intijds aanstalten
gemaakt om hunne huizen te verlichten, doch de regee
ring had om alle onderscheid te vermijden, goedgevon
den, het te laten bij het in genoemde kamer aangerichte.
De vrijvrouw van Haringcarspel had haar gansche huis
verlicht en liet rijkelijk wijn aan het volk schenken, de
vrouw van kapitein van Baerlen illumineerde niet minder
fraai en onder degenen, die zich verder onderscheidden
mochten genoemd worden de brigadier Eliasde kapi
teins HollardSwinton en van den Steen en de voor
naamste roomsch-catholieke familiën Heymenbergh en
Hoogwoud. ,,De heeren van de vroedschap dus toe
kende de stadsbode Kuiper aan waaren met den
anderen op dien avond in de Prinse zaalop een pijp
Toback en een glas wijn: drinkende de hooge Gesondheid
van den verkorene en uitgeroepene Stadhouder en Prince
van Oranje". De burgerij was den ganschen avond en
nacht uitgelaten van vreugde en begon den volgenden
dag aan het oprichten van eerepoorten waarvan er 26
verrezen op het Kruiswerk eene „met 3 kroonen op de
maastrigtse methode, waarin des avonds Lantaarnen met
brandende kaarssen zig bevonden". Zoo duurde het be
toon van blijdschap nog dagen voort, en het dragen van
oranje of door de heeren van gouden of verguld-zilveren
penningen nog langer.
Na de publicatie op den 4 had de vroedschap op
voorstel van burgemeester Sevenhuyseneene commissie
benoemd om den Prins te begroeten als hij hier mocht
doorreizen of van zijne komst mocht kennis geven. Dod 6
werd eene tweede commissie aangewezen tot regeling van
het ceremoniëelen besloten den Prins indien hij hier
mocht vernachten, na het sluiten der poorten de sleutels
aan te bieden en den schutter-kapiteinen te verzoeken
om bij zijne komst zoo mogelijk een goed getal burgers
in de wapenen te brengen. Winder keerde den 7 uit
Leeuwarden terug en deed den volgenden dag van zijne
commissie rapport aan de vroedschap. Hij was den 5 bij
Z. H. toegelaten had den brief van den 3 overhandigd
en was vervolgens „deftig ter maaltijd onthaald." In zijn
schriftelijk antwoord sprak de Prins „zijn groote erken
tenis uit voor het in deze gevaarlijke tijden in hem ge
stelde vertrouwen en zijn getrouwe zucht en ijver om
daaraan geheel te beantwoorden."
Den 21 werden de stukgewaaide vlaggen der waag-
en stadshuistorens door andere vervangenwaarop mot
groote letters Vivat Oranje stond. Zij werden eerst den
3 Augustus afgenomen. De oud-burgemeester mr. Daniël
Baertdie zoo verhaalt in zijne aantoekeningen Sas-
kerus3) „in het drokste van de algemeene vreugde
uyt de stad was, heeft egter op desselfs retour niet min
der uytgeblonken en zijne aanklevinge aan den Prins
willen betuygenalzoo hij niet alleen een oranjevlagh
met de woorden Vivat Oranje van het toorentje van zijn
huys4) heeft laten waeyenmaar daar en booven zijn
gansche huys orange blanche bleu doen schilderen, nament-
lijk de vensters en deuren oranje couleur, de posten en
cousijnen wit en de hengsels en 't ijzerwerk blaeuw, zoo
dat het scheynt off 't huys een priucevlag wil nabootsen,
hetwelk mijns weetens door niemand meer tot nog toe
is geïnventeert off geïmiteert."
Den 28 benoemde de vroedschap eene commissie om
„Zijne Hoogheid met de bekomen charges te congratu
leeren" en eene nominatie aan te bieden ter vervulling
eener vacature in het collegie„niet kunnende ledig
zijn zulks volgens de oude usantiën te doen"en den 5
Juli werd ook beslotenop het voorbeeld van andere
steden, de posterij aan Z. H. op te dragen, om bij voor
komende vacature daarover te beschikken.
De plotseling betoonde oranjeliefde van verscheidene te
voren anti-stadhouderlijke regenten deed genoemden Sas-
kerus op hen toepassen de vijfde fabel uit het tweede boek
van Lafontaine, de 4 laatste regels dus veranderd
Die zig weet naar den tijd te schikken,
Ciert zig thans met oranje strikken,
En die eerst waren Staatsgezins,
Die roepen nuw het luytstVivat, Lang leev' de Prins
C. W. B.
2) Volgens Heymenbergh was de waagtoren met 26
lantarens verlicht.
3) Mr. Theodorus Saskerus, sedert 1719 lid der vroed
schap en meermalen burgemeester, uiet herbenoemd
in 1749 en overleden in 1762.
4) Op den noordkant van het Verdronkenoord, omstreeks
1840 verbouwd tot 2 perceelen, thans bewoond door
de dames Aghina en den heer Keg.
te AliBBAAR,
zal verkoopen op Maandag 21 October 1895 des
middags 12 uur, in het hotel fde Toelast", te Alkmaar
met Schuur, verder getimmerte en uitmuntende
Wellandenaan de Zuidervaartin de Schermeer,
onder Zuid- en Noordschermer, groot samen 18 hectaren
93 aren. In gebruik bij J. HELDER.
Informatiën zijn ook te bekomen ten kantore van de
Notarissen Mr. VAN WATERSCHOOT VAN DER
GRACHT en DE HAAN en van de Makelaars JAN
BLAAUBOER Jbz. en D. BLAAUBOER Jz., allen te
Amsterdam.
te ALKBAAB,
zal verkoopen op IMnsdag 15 October 1895des
voormiddags ten 10 ure, in de herberg van mej. wed.
C. OLDENBURG te B e r g e n
Boomgaard en Bouwland
te BERGEN op den hoek van den Heerenweg en Ker-
kendijk, groot samen 80 aren 40 centiaren. Allergun
stigst gelegen. Eigendom van den heer J. DE JONG.
En aldaar op dienzelfden dagbij opbod, en op
Olnsdag 22 October 1895, bij afslag:
BE KAPITALE
allergunstigst liggende te Bergenaan de Ringsloot
en de Bergermeer, zijnde de Siuismanswonlng met
Boet en verder getimmerte en uitmuntende
WEI- EW B»1 Wli.%\BEV,
groot samen 31 hectaren 90 aren 50 centiaren.
Eigendom van de erven A. APELDOORN.
te Alkmaar, zal op Donderdag 24 October 1895, des
middags ten 12 ure, in het koffiehuis »het Wapen van
Heemskerk", van den heer A. PEPERKAMP, aan de
Breedstraat, te Alkmaar, in het openbaar veilen en
verkoopen
1. Eene kapitale Huismanswonlng met Schuur
en Erf, in de Egmondermeer, gemeente Alkmaar, ten
zuiden van de Berger Ringsloot, groot 30 aren 20 cent.;
2. Zes aaneengelegen perceelen zeer vruchtbaar Wel
land, in de Bergermeer, gemeente Bergen, achter per
ceel 1, ten noorden van de Berger-ringsloöt, samen
groot 22 hectaren 17 aren 20 centiaren
3. Twee perceelen dito Wellandin de Egmonder
meer, gemeente Alkmaar tusschen den Hoeverweg en
den Meerweg samen groot 4 hectaren 97 aren 30 cent. en
4. Twee perceelen dito Weiland, in de Egmonder
meer, onder Wimmenum, gemeente Egmondbinnen, tus
schen de Berger Ringsloot en den Hoeverweg, samen groot
2 hectaren 95 aren 80 centiaren.
Eigendom van den heer ARIE KROM c. s.
Nadere informatiën te bekomen ten kantore van den
WelEd.Gestr. Heer Mr. P. H. G. VAN DER HOEVEN,
Advocaat en Procureur, te Alkmaar en van genoemden
Notaris.
te Schoorldam, zal op Maandagen 21 en 28 October 1895,
telkens 's avonds 6 uur, bij opbod en afslag, in »de
Vergulde Valk" van den heer IJ. OLDENBURG te
ALKMAAR in het openbaar verkoopen
1. Het Huls, Erf en Tuin te Alkmaar, sectie B,
ns. 2406 en 2744, groot 33 roeden 72 ellenals
BOEWTEBKEIW, in 16 perceelen, zooals op de
schetsteekening in het biljet is aangegeven.
Eigendom van wijlen den heer K. AKKERMAN Jz.
Inlichtingen geeft de timmerman MUL buiten de
Schermerpoort.
2. Weiland met Kaden, Water en Molen, samen
uitmakende den „Craspolder" te OUDORP, sectie A,
nrs. 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, groot 9 bun
ders 22 roeden 27 ellen.
Eigendom van den heer D. KRILLER c.s.
te Schoorldamzal op Maandagen 21 en 28 October
1895 telkens voormiddags 11 uurbij opbod en afslag,
in »de Vergulde Valk", van den heer IJ. OLDENBURG
te Alkmaar in het openbaar verkoopen
1. Welland te Heerhngowaard, sectio A no. 213, groot
4 bunders 49 roeden 90 ellen.
2. Welland aldaar, sectie A, no. 280, groot 1 bunder
66 roeden 40 ellen.
Eigendom van wijlen den heer K. AKKERMAN Jz.
3. Weiland te Ursem sectie A, no. 336, groot 2 bun
ders 8 roeden 20 ellen.
4. Weiland aldaar, sectie A, no. 337, groot 2 bunders
3 roeden 60 ellen.
Eigendom van den heer S. AKKERMAN c.s.
WEEENS VERWEK.
te Schoorldam, zal op Woensdag 16 October 1895, voor
middags 10 uur in de herberg van H. Goudsblom te
Schoorlin het openbaar verkoopen
1. Bloembollengrondin de gemeente Schoorl, sectie
0, nos. 135, 136, 137, 138, 139, groot 62 roeden 70
ellen, in 5 perceelen.
2. Huis, Schuur, Erf en Bouwland, aldaar, sectie
C, nos. 601, 602, 603, groot 52 roeden 50 ellen, in
3 perceelen.
Eigendom van JOHANNES NUIJENS.
te Schoorldam, zal op Woensdag 23 October 1895, 's avond3
6 uur, in de herberg van C. DE GEUS te Warmenhnizen,
in het openbaar verkoopen
1. Huls en Erl te Warmenhnizen, sectie B, no. 331,
groot 4 roeden.
2. Huis en Erf aldaar, sectie B, no. 336, groot 4 roeden
20 ellen.
Eigendom van J. KEMPER c.s.
voor 2 jaren of langer, Hulsmanswoning met Wei
en Bouwland te Schoorl, groot 11 bunders 54 roe
den 90 ellen, en Weiland te Bergen, groot 5 bun
ders 58 roeden.
Inlichtingen geeft notaris B. VAN DER VEEN te
Schoorldam.
