Groote Veemarkten
Groote Paardenmarkt
1895
ZONDAG
20 OCTOBER.
te Alkmaar 9
op Maandag 4 en Woensdag
20 November.
WOENSDAG 13 NOVEMBER.
Feuilleton.
Nederland.
No, 125. Tweede biad. lieven en ^Negentigste Jaargang
Loting voor de Nationale Militie.
R u i t e n 1 a n d.
Berlijnsclie Soman,
ALKMAARSCHE CO HUM
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
maanden voor Alkmaar f 0,80; franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter kennis van belanghebbenden, dat de 1 o t i n g
der in 1895 alhier voor de lichting van 1896 voor de
Militie ingeschrevenen zal geschieden op Woensdag
23 October aanstaande, ten raadhuize der gemeente
Alkmaar
Zij worden mitsdien opgeroepen, om op dien dag,* "dés
voormiddags te 10*/2 ure, zich aldaar te bevinden, om
te loten en opgave te doen van de redenen van vrij
stelling, die zij ter zake van de Militie vermeenen te
moeten inbrengen.
Indien zij vermeenen vrijstelling te kunnen erlangen
wegens broederdienstof op grond van te zijn
eenige wettige zoon, moeten zij Dinsdag 26
November e. k des voormiddags te 10 uren, op het
raadhuis verschijnen, vergezeld van twee bij den Burge
meester te gooder naam en faam bekend staande meer
derjarige ingezetenen, die de vereischte getuigenis kunnen
afleggen en hot aldaar op te maken getuigschrift onder
teekenen, terwijl zij verplicht zijn vóór dien tijd de noo-
dige opgaven ter secretarie te verstrekken.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. MACLAINE PONT.
AlkmaarDe Secretaris,
19 October 1895. NUHOUT VAN DER VEEN.
Zij, die in aanmerking wenschen te komen
voor ONDERWIJZE» aan de openbare
school voor onvermogendente ALKMAAR
op f C50,jaarwedde (hoofd de heer H. van den
Berg), worden verzocht zich zoo spoedig mogelijk, uiter
lijk vóór 26 October a.s., ouder overlegging van stukken,
aan te melden bij het Gemeentebestuur. Bezit van bij
akten is geen vereischte.
BEIiGIE. De heer Bocqué, op wien den 16 een
moordaanslag is gepleegd, is aan zijne wonden bezweken;
de moordenaar heeft zich in de gevangenis van het leven
beroofd.
DUITSCHIiANfD. De Rijksdag komt tusschen 20
en 26 November bijeen.
c mb mim
23)
naar het Hoogduitsch
VAN
PAUL lilVD Al
VEERTIENDE HOOFDSTUK.
De geboorte van het kleine meisje, dat bij de doop
plechtigheid naar haar peet den naam Erida gekregen
had, had weinig verandering, ten minste geene verbete
ring gebracht in de wederzjdsche verhouding van de ou
ders. Die twee waren integendeel steeds meer van el
kander verwijderd. Hennern bleef nu eenmaal bij zijne
opvatting, dat zijne vrouw hare verplichtingen tegenover
hem, die zij stilzwijgend op zich genomen had, niet naar
behooren vervulde. Hij bedoelde, dat zij hare natuurlijke
gaven, haar aangenaam voorkomen, hare schranderheid,
hare gevatheid niet voldoende gebruikte ten bate van de
belangen van haar echtgenoot. Eene vrouw als Eugenie
had hem, naar hij meende, als zij maar een weinig
minder gesloten geweest was, aanzienlijke kennissen en
voorname begunstigers kunnen bezorgen. De schoonheid
van Eugenie was inderdaad nu eerst tot haar vollen
bloei ontwikkeld. Zij was als jonge moeder nog mooier
geworden, dan zij reeds als meisje geweest was. Waar
zij zich ook liet zien, trok zij ieders aandacht tot zich.
Zij behoefde niet eens koket te zijn zij behoefde zich
maar te vertoonen om zeker te zijn van de schitte
rendste triomfen. Maar zij verlangde volstrekt niet naar
die algemeene bnlde. Al wat maar eenigszins zweemde
naar gunst bejag, stuitte haar. Het maakte niets geen
indruk op haar, als haar man haar toefluisterde, dat de
heer, die aan haar wenschte voorgesteld te worden, over
SPANJE. Uit Havana wordt gemeld, dat de Span
jaarden eene bende van 800 opstandelingen hebben ver
slagen. De opstandelingen hadden 24 dooden en tal van
gewonden de Spanjaarden 1 doode en 12 gewonden.
De opstand op Cuba heeft tot dusver aan 185 officie
ren en 1810 soldaten het leven gekost, die of aan ziekten
bezweken of in den strijd gevallen zijn.
TURKIJE!. Den 17 is een besluit verschenen, waarin
de hervormingen voor Armenië, zooals die door de drie
gezanten in overleg met de Porte zijn vastgesteld wor
den goedgekeurd.
5EUID-AMBRIKA. Het chileensche ministerie is
afgetreden.
Tweede Kamer.
Hervorming land- en S ul a bou w-onder wijs.
(Vervolg.)
De heer Z ij 1 m a bracht hulde aan de regeering voor
hare voorstellen achtte de daartegen aangevoerde be
zwaren overdreven of niet juist en bestreed vooral de
bedenkingen van den heer Virnly. Hij achtte Wageningen
even geschikt als alle andere plaatsen voor den zetel der
school. De hoer C r e m e r betreurt den vorm waarin
het ontwerp ingediend is, waardoor moeielijk in de on
derdooien wijzigingen kunnen worden gemaakt. Hij is
tot dusver niet ingenomen met den indischen cursus aan
de landbouwschoolmaar ziet geen kans om door een
amendement die afdeeling te doen verdwijnen daar er
geen geld voor wordt aangevraagd. Hij zal zich dus
bepalen tot het uiteenzetten zijner bezwaren, waaraan
hij uitvoerig gevolg gaf. Do theorie kau men hier loeren,
de praktijk echter niet. In Indië is men thans op den
goeden weg door plantentuinen en proefstations in te
richten. Laat de regeering het geld liever aan die stati
ons besteden, om die te bevorderen door beurzen te ver
schaffen voor don Plantentuin dan 20000 te besteden
aan den cursus hier te lande. De heer Heemskerk
gaf niet dan door nood gedwongen zijn stem aan de uit
breiding der openbare scholen zij het ook een landbouw
school. Maar in ieder geval moet de zaak een goeden
wetteljken grondslag hebben. En dat was hier niet het
geval. De wet op het middelbaar onderwijs vordert niet,
dat er een afzonderlijke tuinbouwschool zij. Dit voorstel
berust niet op de wet. Daarom dient volgens hem de
wet gewijzigd te worden. Hij merkt op tegeu de warme
ontboezeming van den heer Hesselink ten gunste van
de landbouwschool te Wageningen dat uit een artikel
van den heer Honing nu juist niet volgt dat de toe
stand te Wageningen zoo buitengewoon schoon is.
De heer de Boer, er op wijzende, dat het landbouw-
comité over deze zaak niet is gehoord, komt op tegen
de voorstelling, alsof de land- en tuinbouwscholen zouden
dienen tor opleiding van kleine landbouwers en tuinders.
Hij gelooft het niet, want het zon te duur uitkomen en
hij hoopt het niet, want zij zouden er meer leeren dan
goed is. De school moet dienen tot opleiding van hen,
zooveel en zooveel millioenen kon beschikken of met
trots op zooveel en zooveel voorouders kon bogen. Zij
was tegeD ieder beleefd en vriendelijk, maar zij moedigde
niemand aan. Daardoor kreeg zij langzamerhand den
naam, dat zij bij al hare schoonheid een zeer onbedui
dende en vrij vervelende vrouw was. Eu zij moest zelf
erkennen, dat zij in gezelschap niet zeer onderhondend
was.
En Hennern wist toch zeer goed, dat zijne vronw
volstrekt niet onbeduidend, en in gezelschap ook niet
verlegen was.
Het ontbrak haar maar aan den lust en den goeden
wil, om in hare kringen de eerste plaats in te nemen,
die haar om hare innerlijke en uitwendige voorrechten
ten volste toekwam.
Wat beteekent het, dat de geheele wereld over »de
mooie mevrouw Hennern" sprak 1 Dat zij mooi was, wist
hij toch wel. Engenie bracht hem niets geen voordeel aan.
Zij deed niets om de menschen te boeien, die voor hem
van eenige beteekenis waren of konden worden. In plaats
van den hooggeplaatsten, voor vrouwenschoonheid zeer
gevoeligen man, die veel voeling had met de leidende
kringen in de politiek, door een vriendelijken glimlach
in te pakken of bij gelegenheid het een ot ander door
hem te vernemen, dat voor Hennern van belang kon
zijn, bleef zij liefst alleen thnis en speelde met de kleine
Frida, die zij als een pop opschikte. O ja, het kind was
heel aardig Maar met kinderen spelen, dat kon ook de
eerste de boste. De echtgenoote van Hennern was voor
grooter dingen bestemd.
Wat was die kleine Agnes Ehrike dan toch heel an
ders Toen moest Hennern zich zelf bekennen, dat hij
Agnes toch wel nooit tot vrouw zou genomen hebben.
Maar die Agnes was toch eene vrouw, die wat betee-
keude, die alles beproefde in haar eigen voordeel en in
dat van haar man. Hennern zag wel in, dat als üij
werkelijk eens voor eene of andere gewichtige zaak de
hnlp noodig had van een vrouw, dat dan dit bewege-
ljjke kleine persoontje hem meer nut zou aanbrengen
dan zijne eigen vrouw. Eugenie verdiende zonder twijfel
die later bij de kleine landbouwers en tuinders in hunne
woonplaats onderricht znllen geven. Den 17 antwoordde
de minister van binnenl. zaken, dat hij deze zaak bij zijn
optreden reeds voorbereid had gevonden en dat de regee
ring gemeend had ze ter hand te kunnen nemen, omdat
ze geen staatkundig karakter draagt. Het ontwerp beoogt
niet invoering van hooger landbouwonderwijs. Het wil
het landbouwonderwijs het karakter van middelbaar on
derwijs doen behouden in aansluiting aan en in het kader
der bestaande wet van 1863. Hij houdt vol, dat tuin
bouw geheel begrepen is onder landbouw volgens ge
noemde wet en dus geen wetswijziging noodig is, om
tot regeling te geraken. De meeste landbouwers zijn tevens
tuinderser is tusschen het beroep geen scheiding te
maken. Hij beschouwt de landbouwschool als een land-
bouwpolytechnicum en dit moet ze zijn zoowel in het
belang van het onderwijs als van de schatkist. Men kan
voor beide takken van de hulpmiddelen van beide gebruik
maken. Hij zet dit in bijzonderheden uiteen. Er is omtrent
de bestaande landbouwschool minder aangenaam gesproken,
maar feiten zijn niet vermeld en zij, die geacht kunnen
worden het te weten, zijn tegen die beschuldigingen op
gekomen. Overigens is het niet tegengesproken, dat Wa
geningen doortrokken is van een geest van landbouw en
de gesprekken en gedachten zich geheel bewegen op het
gebied van den landbouw. Onjuist is de voorstelling,
dat de directeur der Tninschool ondergeschikt zou zjn
aan den hoofddirecteur der Landbouwschool. Beiden zijn
voor hun school ondergeschikt aan het college van bestuur,
evenals b. v. burgemeester en wethouders de hoofddirectie
voeren, maar het behoeft niet. Tegen de benoeming van
een hoofddirecteur uit de directeuren bestaat geen be
zwaar. Hij verkiest Wageningen niet als de beste plaats,
maar omdat de school er reeds is en hij een onderdeel
van het onderwijs tot meerdere ontwikkeling wil brengen.
Daardoor is hij aan die plaats gebonden. Het Land-
bon wcomité werd niet gehoordomdat hj voldoende
adviezen tot zjn beschikking had. Hj deelt de ziens-
wjze van den heer de Boer om de vakscholen te doen
aansluiten aan het meer uitgebreid lager onderwijs. Ten
slotte wjst hij er op dat de tuinbouw winterenrsussen
en winterseholen hunne waarde geenszins verloren heb-
hen. Maar door het voorstel krijgt de tuinbouw wat
de landbouw reeds bezitde middelen tot ontwikkeling.
De minister van koloniën licht ook toe, hoe
door deze regeering is voortgezet het overleg van de vo
rige regeering omtrent de inrichting van eene indische
afdeeling van de Landbouwschool. Hj durft gerust daar
voor gelden aan te vragen, daar het nut van de Land
bouwschool proefondervindelijk voor Indië is gebleken.
De leerlingen dezer school zjn in Indië zeer gezien. Als
het noodig mocht bijken, zal er een indische deskundige
in het Curatorium der School kunnen worden opgenomen.
Overigens wjst hij op het groote nnt, dat goed onder
legde wetenschappeljke landbouwers in Indië kannen
stichten, zoowel door zelf te werken als door anderen op
te wekken, want de Indische landbouw neemt over het
algemeen een laag standpunt in. De theoretisch ontwik
kelde jongelui kunnen zich in de practjk spoedig verder
meer eerbied. Maar mjn hemel altjd eerbied en nog
eens eerbied De mensch moet practisch zjn, de vronw
zoo goed als de man
Agues was practisch. Zj maakte zich hare jengd en
vrooljkheid en hare positie als rjke vrouw ten nutte
om zooveel mogeljk van het leven te genieten. Eugenie
daarentegen liet de schitterende wapenen, die de natuur
haar gegeven had om overwinningen te behalen, een
voudig verroesten. Zij had eveu goed leéljk en dwaas
kunnen zjn in plaats van mooi en schrander. Het zou
niets geen verandering gebracht hebben in zjne positie,
zoomin als in de hare.
Hennern gevoelde zich nog even eenzaam als vroeger
toen hj ongetrouwd was en al zjne toespelingen en ook
bepaalde aansporingen, om hem met hare van de natuur
ontvangen bondgenooten le hnlp te komen, waren zon
der invloed op Eugenie geweest. Daar zj dus bj zjne
berekeningen in het vervolg niet meer in aanmerking
kon komen, had hj ook alle belangstelling voor haar
verloren. Als hj un eens heeleerljk zon zjn, dan moest hj
zich zelf bekennen, dat zj hem eigenljk in den weg zat.
Het oordeel van Engenie over Hennern was niet veel
gunstiger. Al was er ook geene enkele klacht over hare
lippen gekomen, het had haar toch geducht gehinderd,
zells gekrenkt, dat Hennern met de hem eigen lichtzin
nigheid het over zjn hart had kunnen verkrijgen, haar
kort vóór en bj de geboorte van zjn kind alleen te
laten. Dat had de beeltenis voltooid, die zj langzamer
hand in het eorste jaar van haar huweljk van haar
man gemaakt had.
Zij had vermoed, en haar vermoede werd later door
onaangename bjzonderhedeu bevestigd, dat op hetzelfde
oogenblik, dat haar leven op het spel stond om aan een
klein wezentje het leven te geven, Hennern met Agnes
en Ehrike eene pleizierreis van het eiland Wight naar
Londdn had ondernomen.
Reeds vroeger had zij uit een aantal toevallige ge
beurtenissen opgemaakt, dat Hennern met de Ehrike's
in eene betrekking stond, die hj om de eene of andere
reden voor haar verborgen wilde honden. Zj was niet