Stadsberichten.
Telegrafische Berichten.
Markt- en Beursberichten.
B U R (j E KLÏJ K E S TAND.
Sehagen. Op last van het kerkbestuur der berv.
gemeente is dezer dagen, in verband met den bouw dei-
nieuwe kerk, een onderzoek ingesteld naar den toestand
der voetingen van het verbrande hervormde kerkgebouw.
Verschillende meeningen werden hier steeds omtrent den
aanleg dier voetingen en de zich mogelijk daaronder be
vindende fundeeringen geuit.
De meening, welke hier algemeen ingang vond, was
deze, dat de kerk gebouwd was op de plaats waar vroeger
een rietbosch zou zijn geweest en dat de voetingen der
kerkzooals bij meer dergelijke gebouwen uit vroeger
tijden, zouden zijn aangelegd op een laag koehuiden, op
een diepte beneden zomerpeilop die diepte toch vormde
deze laag huiden een zoo goed als onvergankelijk vaste
bevloering voor de fundamenten.
Hoe dit zij bedoelde meening werd bij de thans
plaats gehad hebbende ontgraving gelogenstraft. In
plaats namelijk van de bedoelde laag huiden, werd op-
betrekkelijk geringe diepte, slechts een zoogenaamde be-
tonstorting gevondenhoofdzakelijk uit steenkalk be
staande, vermengd met puin, waarop de voetingen waren
aangelegd met geringe versnijdingen, zoodat de grondslag
der voetingen niet veel breeder is dan de dikte der
muren.
Men krijgt geen hoog denkbeeld van de soliditeit van
den bouw dezer oude kerk, wanneer men in aanmerking
neemt, dat de voetingen der muren aan de zuidzijde dei-
kerk zijn aangelegd op een diepte van ongeveer 75 cM.;
voor die van de hoogmnreu van het koor aan de oostzijde
bedraagt de diepte iets meer, n.l. 1.10 M., doch over
twee derden der lengte van de muur aan de noordzijde
is de aanleg van de voeting niet dieper dan 25 c.M.
Dat deze wijze van aanleg weinig geschikt was voor
den dracht der zware muren bleek dan ook voornamelijk uit
den stand der muur en een vijftal pilaren aan de noord
zijde deze toch helden minstens 40 eM. naar buiten
over zoodat zij, terstond nadat zij door het verbranden
der houten gebindten haar steun hadden verloren, ineen
storten.
Uit de natuurlijke kleilaag, waarop de voetingen zijn
aangelegd, blijkt wel, dat hier geen sprake kan zijn van
een rietbosch en meer waarschijnlijk is het dan ook. dat
de kerk gebouwd is op een zoogenaamde terp, welke voor
het gedeelte, dat thans het ruime marktveld uitmaakt,
zal zijn geëgaliseerd, en waarvan het hoogste gedeelte,
waarop de kerk en toren stonden, door een ringmuur
werd omtrokken. Dit terrein, dat rondom de kerk on
geveer een meter booger ligt dan het marktvelden
reeds aanmerkelijk voor de uitbreiding daarvan is inge
krompen, werd blijkens de bij het opgraven der voetingen
gevonden kisten en geraamten, als kerkhof gebruikt.
Door de veronderstellingdat kerk en toren niet
op de plaats van een rietbosch zijn gebouwdwordt
ons Schagers tevens het geloof ontnomen aan een legende,
welke hier steeds dienst deed als een op waarheid ge
grond verhaalmet oetrekking tot de plaats waar de
kerk eertijds is gebouwd.
Deze legende, zeker niet de eenige in hare soort, lnidt
als volgt: Toen eeuwen geleden besloten was hier een
kerk te bouwen en de plaats moest worden bepaald
waar deze zou komen te staan, liet men op zekeren dag
een stier vrijelijk ronddolen en werd daarbij bepaald,
dat de plek waar de stier zijn nachtleger koos, de plaats
voor de te stichten kerk zou zijn. De legende zegt verder
dat de stier zich des nachts had neergevleid in een riet
bosch, dat, zich bevond op de plaats waar de thans af-
gebrande» kerk en toren staan.
Dewi.lzooals besend is, vele beidenscbe gebruiken
eertijds' door de christelijke kerk werden overgenomen,
zoo is de veronderstelling zeker niet gewaagd, dat deze
legende haar ontstaan te danken heeft aan het heidensch
gebruik van het offeren van stieren, waarbij gebruikelijk
was, dat op de plaats, waar een voor de offerande be
stemde stier ging liggen, het altaar werd gebouwd, waarop
het beest den goden werd geofferd.
Hoewel de genoemde legende hier steeds diendt deed
ten opzichte van den kerkbouw van weleer doch uit
den aard der zaak reeds mocht worden betwijlfeld
of een stier zich zon hebben neergevleid in een dras
sig rietboschdoor de bij ontgraving der voetingen
gedane ontdekking dat deze op geringe_ diepte op eene
natuurlijke kleilaag zijn aangelegd, verliest het verhaal
met betrekking tot het besproken rietbosch veel van zijn
waarschijnlijkheid.
In hoeverre er nochthans eenige grond bestaat voor
de waarheid dezer legende, zal we licht over eenige maan
den met meerdere zekerheid kunnen worden aangetoond,
nu de sloopers begonnen zijn de ruïne van kerk en toren
af te breken en wanneer de ontgravingen zullen plaats
hebben voor do fundeevingen van het te stichten nieuwe
kerkgebouw.
Het oude bedehuis zal weldra onder de mokerslagen
der sloopers verdwijnen om daarna bij vele inwoners van
Sehagen nog slechts de herinnering achter te laten aan
veel wat hun dierbaar was.
Moge een waardig bedehuis verrijzen op de plaats
waar eenmaal het oude stond, dat, hoe ook van buiten
misvormd door een pleisterlaag, inwendig beheerscht door
den machtig sprekenden gotischen stijl en lijnen, als bede
huis indruk maakte.
Amsterdam. De gemeenteraad heeft den 6 in
behandeling genomen het indertijd door de heeren mr.
Th. Heemskerk c.s. ingediende voorstel om art. 162 van
de algemeene politie-verordening te lezen als volgt:
»Het is verboden eon bordeel ot rondez-voushuis of
ander huis van ontucht te houden of tot het honden
daarvan als mededader op eeuigerlei wijze mede te wer
ken. Als houder wordt aangemerkt de huurder gebrui
ker of degene die dezen vertegenwoordigt."
Na uitvoerige bespreking is met 18 tegen 15 stemmen
aangenomen een voorstel van den heer Voute om het
voorstel in te trekken en eene commissie te benoemen
van minstens drie leden die den Raad zal voorlichten
over de bestaande toestanden en voorbereidende maat
regelen zal voorstellen om het plegen van ontucht te
beteugelen.
Beverwijk. De gemeenteraad heeft don 5 aan
genomen het voorstel om voor 1896 de 75 opcenten op
het personeel terug te brengen tot 60 en den hoofde-
1 ijken omslag van f' 8000 op f 7000. Tot de verlichting
van het Stationsplein werd besloten en de subsidie aan
de bijzondere school voor meisjes van Mej. Lojenga ge
handhaafd.
De voorzitter van de Eerste Kamer heeft den 6
een woord van waardeering gewijd aan den heer Blij-
denstein, die wegens gezondheidsredenen zich genoodzaakt
heeft gezien ontslag te nemen.
Tot hoofdingeland van den polder »Velserbroek"
is gekozen de heer mr. A. W. Tböne te Haarlem.
Te beginnen met den 9 wordt ^te Velsen een
marktgeld van tien centen per beest op de veemarkten
geheven.
Den 4 is te Anna-Faulowna de winter-enrsns
voor den landbouw geopend met 17 leerlingen.
Spanbroek. Aan het berhalingsonderwijs wordt
deelgenomen door 12 leerlingen.
Den 6 werd van wege de sociëteit »de Vier Eenen"
de gewone jaarlijksche wedstrijd gehouden. De kolfprijzen
werden behaald door de heeren G. Kooten, Spanbroek,
mot 107 punten H. de Boer, Hoogwoud, met 106 p.;
G. Dirkmaat, Opmeer met 103 p.: H. J. Caarls, Spanbroek,
met 101 p. en P. Stam met 98 p. In den gelijktijdig
gehouden biljartwedstrijd werden de prijzen behaald dooi
de heeren B. Schenke G. Dirkmaat en N. N.
Kegelwedstrijd.
Purmerend. Den 10 en 17 November a.s. zal
door de kegelclnb >Aréce", alhier, op de nienwe kegelbaan
in het hotel »de Doelen", een nationale wedstrijd worden
gehouden om fraaie kunstvoorwerpen. De leden der ver-
eeniging blijven buiten mededinging.
Xiegcr des Heils.
In de concertzaal »Amicitia" alhier hield het »Leger
des heils" den 6 eene samenkomst. Uit den grooten
toevloed van belangstellénden en het aandachtig gehoor
kon worden afgeleid, dat de in den afgeloopen zomer in
deze gemeente gehouden velddag een goeden indruk had
achtergelaten. De samenkomst werd geleid door den
stafkapitein G. de Wilde. Behalve de toepasselijke solo's,
die door kapiteine Thedinga werden gezongen, en mochten
gehoord worden, gaf de leider der samenkomst een schets
van de geschiedenis van het Leger des heils" en tra
in bijzonderheden over het onderwerp: »Het Leger des
heils in betrekking tot de sociale kwestie." Met geest
drift verhaalde de spreker hoe het »Leger" in de meest
verdorven achterhoeken van Londen zijn werk aanving
en thans in 40 verschillende landen zijn roeping tracht
te vervullen. Ten aanzien van Nederland verhaalde hij
dat het »Leger" 313 officieren en bijna 6000 soldaten
telt, terwijl er 2 barmhartigheidsposten, 2 reddingshuizen
(voor gevallen meisjes), 9 toevluchten en 6 werkplaatsen
zijn gevestigd.
Op de alphabetische aanbevelingslijst voor rechter
in de arr. rechtbank te Amsterdam komt voor de heer
mr. C. W. VoIIgraff, rechter alhier.
Zondagden 10zal in de remonsti-antsehe
kerk als voorganger optredeu de heer ds. P. van der
Veeu predikant bij de evangelisch-luthersche gemeente
tn Amsterdam.
Naar men ons verzoekt meêtedeelen zal zondag,
den 10 te half elf uurin de kerk der luthersche
gemeente alhier de dienst vervuld worden door den
heer ds. K. A. Gonlagev. lnth. pred. te Beverwijk.
Trekhonden.
Door de afdeeliug Noordholland benoorden het
IJ", der Noderlandsche Vereeniging tot bescherming van
dieren, is een adres in zake trekhonden gericht tot de
staten dezer provinc-.e. In dit adres, waarin gewezen
wordt op de mishandelingen, die de trekdieren maar al
te vaak ondergaan, wordt den staten verzocht, door her
ziening van het provinciaal reglement, deze treurige too-
neelen onmogelijk te maken. Bepalingen omtrent de
grootte der honden, die als trekdieren dienen, omtrem
de maximumlast, die hun opgelegd kan worden, omtrent
de wijze van aanspanning, zoodat het doen dragen dooi
de honden verboden wordt, zijn in het adres als nood
zakelijk voorgesteld.
't Is voor onze provincie te hopen, dat aan het verzoek
der bovengenoemde afdeeling, door de Haarlemsche Ver
eeniging tegen mishandelen van dieren en de Sofia-Ver-
eemging te Amsterdam gesteund, gehoor gegeven worden.
De barometerstand alhier was 's morgens te 8 uur
als volgt: op den 6 751.3; den 7 757.2.
Den 7 overleed alhier plotseling de heer ds. H.
W. KalfTsedert enkele jaren predikant bij de remon-
strantsehe gemeente te dezer stede.
In vroeger dagen was het alleen in den kermistijd,
dat enkele heerlijkheden te genieten waren, thans is dat
anders, althaDS met wafelen. De heer Wagendrevel-
kondigt in achterstaande advertentie aan, dat hij gedu
rende de wintermaanden alhier zijne tenten zal opslaan.
Uilgeest.
Getrouwd:
6 Oct. Johannes Huisman en Aagje Schermer.
Geboren:
8 Oct. Olasina Geertrnida Margarethad. van Nicolaas
Breebaart en Neeltje Schraa.
14 Jacobus, z. van Jan Oornelis van Hal en Johanna
Geertruida van Dael.
18 Isabella Maria, d. van Johannes Baptist de Laat
en Isabella Aioijsa van Loon.
20 Hendrikz. van Adolt Starreveld en Hermina
Mooij.
25 Cornellsz. van Gerrit Houweltjes en Grietje
Jonker.
O verleden:
8 Oct. Engelbertusz. van Jan Pater en Petronella
Twaalf hoven, 6 m
14 Muus, z. van Hermanns Zoet en Jantje Slooten, 7 j.
25 Neeltje van der Peet, echtgen. van Klaas Bloedjes,
eerder van Nicolaas Tromp, 80 j.
'28 Cornellsz. van Gerrit Houweltjes en Grietje
Jonker, 3 d.
29 Janz. van Pieter van den Broecke en Anne-
chiena Kuiper, 8 w.
Levenloos aangegeven
9 Oct. Een z. van Hendrik Jan Smeenk en Elisje Ka
merbeek.
10 Een d. van Gerbrand Hollenga en Neeltje Blom.
Hensbroek.
Geboren:
$2 Oct. Aaltje, d. van Jacob Schilder en Betje Duijn.
7 Pieter, z. van Dirk Admiraal en Elisabeth
Schaak.
24 Cornelis, z. van Jacob Leek en Aaltje Klaver.
Overleden:
8 Oct. Jan Vlaarkamp, 84 j.
26 Antje Blokker Cd., 16 j.
Egmond aan Zee.
Geboren:
3 Oct. Cornelia, d. van Klaas Zwart en Gnnrtje Stam.
6 d Aaltje, d. van Arie Stam en Albertje Zwart.
10 Filippns, z. van Engel Zwart en Neeltje Wijker.
12 Cornelis, z. van Jacob Gravemaker en Neeltje
Stam.
13 Jan, z. van Cornelis Zwart en Guurtje Blok.
17 Jan en Gerritz. van Tennis Zwart en Neeltje
Zwart. Cornelia, d. van Klaas Gouda en Anna
van Pel.
18 Elisabeth, d. van Arie Groen en Gnnrtje Keuris.
21 Wouter, z. van Jan Wijker en Dirkje Schol.
24 Pieter, z. van Klaas Zwart en Maartje Gul.
28 Gerrit, z. van Jan Zwart en Trijntje Zwart.
Overleden:
6 Oct. Albertje Wijkerechtgen. van Gerrit Visser
eerder van Pieter Zwart.
mond binnen.
Getrouwd:
11 Oct. Jan Bruineberg en Margaretha Bak.
22 Willem Hoedjes en Sijtje Veul, wed. van Marti-
nus Ranzijn,
Geboren:
2 Oct. Catharina, d. van Willem Tromp en Maria Schnt.
13 Mariad. van Pieter van Duin en Veronica
Dirkson.
27 Petrus z. van Maarten Admiraal en Catharina
Gaarthuis.
30 Pieter, z. van Pieter Liefting en Martha Haarman.
Overleden:
19 Oct. Johannesz. van Reinier Groot en Trijntje
Terra, 3 j.
30 Wilhelmus, z. van Willem Ligthart en Adriana
Leek 6 w.
Levenloos aangegeven
8 Oct. Z. van Jan Swart en Adriana Brakenhoff.
Spanbroek.
Getrouwd:
11 Oct. Lourens Oudejans en Maria van Leeuwen.
Geboren:
7 Oct. Pieter, z. van Jan Stam en Teetje Wester.
10 Aaltje en Ariën, z. en d. van Pieter Ruiter en
Maartje Karsten.
12 Petrus-, z. van Oornelis Moeijes en Neeltje Kooij.
Joseph, z. van Pieter Ruiter en Ariaantje
Vlaar.
18 Elisabeth, d. van Jacob van Straaten en Bregje
van der Jagt.
20 Simon, z. van Johannes de Groot en Elizabeth
Smit.
30 Veronica, d. van Nicolaas Koomen en Agnes
Nipshagen.
Overleden:
13 Oct. iKlaasje Wit, echtgen. van Pieter Klaver, 75 j
25 Maartje de Groot, wed. van Pieter Stnijt, 80 j
Obdam.
Geboren:
3 Oct. Jacob Franciscus, z. van Pieter Buur en Trijntje
Sprong.
13 Antonius Franciscus, z. van Jan Smit en Jantje
Ursem.
14 Margarethad. van Jacob Entius en Dienwertje
Maria de Moei.
Overleden:
6 Oct. Pieter Langereis, wednr. van Gnnrtje Hoogland,
69 j.
23 Pieter Groot, 23 j.
29 Maria Franciscus, d. van Jan Smit en Jantje
Ursem, 8 m.
Oude Niedorp.
Geboren:
2 Oct. Cornelis, z. van Cornelis Veldman en Guurtje
Houtman.
7 Grietje, d. van Jan Smit en Grietje Stoop.
14 Maria, d. van Arien Ruiter en Antje Bakker.
22 Neeltje, d. van Dirk Stammes en Jantje Kleimeer.
Overleden:
2 Oct. Aagje, d. van Jan Spaans en Aagje Bijpost,
6 dagen.
Nieuwe Niedorp.
(1-31 Oct).
Geboren.
Jacobus, z. van Jacobns Ursem en Catharina Klijn.
Anna d. van Jacob Prins en Antje Boschman.
Neeltje d. van Theunis van der Molen en Dienwertje
Bakker.
Overl eden.
Klaas Kok, wednr. van Maartje Eenigenbnrg, 79 j.
's-Gravenhage7 November 1895.
liid Eerste Kamer.
Door de staten van Overijsel is gekozen tot lid der
Eerste Kamer de heer G. J. van Heekfabrikant te
Enschedé.
Gedeputeerden Noordholland.
Haarlem. Gekozen tot lid van Ged. Staten van
Noordholland de heer C. J. den Tex.
AMSTERDAM 6 Nov. Aardappelen: Friesche Zaaiers
f,1,25 a 1,30, Zeenwsche Spnische Jammen f 2,a f 2,30,
dito Blanwe f 1,90 a 2,Flakkeesche Jammen f 1,90
a 2,10, Geldersche blanwe f 1,70 a 1,80, dito Champ,
f 1,40 a 1,50, Pruis. Hamburgers f 2,50 a 2,50, dito
roode f 1,70 a 0,Haarlemmer bollen f 0,a 0,
Aanvoer 14 ladingen. Handel matig.
