CUBA.
leven en Megentigsie Jaargang,
181)5.
ZONDAG
17 NOVEMBER.
Buitenland.
Nederland.
Nö. 137. Tweede blad.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Katerdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar O,SO; franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer: 3.
Prijs der gewone Advertentlën
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Doet de Cubaansche opstand en de verbitterde strijd
24 Februari van dit jaar begonnen, niet in meer dan één
opzicht denken aan dien, ruim drie honderd jaar geleden
door onze voorouders tegen hetzelfde Spaansche gezag
gevoerd
Zeer zeker bestaat er onderscheid. Deze oorlog kan geen
80 jaren duren. Geen onverzoenlijke godsdienstovertui
ging wakkert het verzet aan noch verschil van natio
naliteit met uitzondering van de Creoolsche bevolking
zijn de Cubanen van afkomst Spanjaarden en de Neder
landers waren dit niet.
Maar overigens al is do macht van Spanje met den
loop der eeawen getaand, al beheerschen de erfgenamen
van Ferdinand en Isabellain wier rijk de zon nooit
onderging, een klein gebied vergeleken bij vroeger toch
wordt thans, evenals in de 16de eeuw in de Nederlanden,
tegen een overmachtigen vijand de krijg gevoerd ter-
wille van vrijheid en zelfstandigheid.
Niet minder dan eertijds ten onzent, worden alle mid
delen om de overheerschers te benadeelen goedgeacht
en er is thans evenals toen te voorziendat aan de
Spaansche kroon een der parels zal ontvallen een dei-
laatste en schoonste, die der Antillen.
De lessen van de geschiedenis hadden op 't Spaansche
karakter blijkbaar geen vat. De erfelijke trots, de onver
biddelijke gestrengheid, de onverdraagzaamheid bleven
dezelfde
Nog kort geleden, zond de regeering landvoogden uit,
als Maarschalk Concha die aan den hertog van Alva
herinnert.
Toen in 't begin van dit jaar, de eerste tijdingen van
den opstand bekend werden deelde de regeering mede
dat 't slechts een opstootje gold van rebellen; evenzeer
geminacht als indertijd de Geuzen.
Cuba werd jaren lang bestuurd als een wingewest
door de Romeinsche praetors.
De opbrengst van de belastingen besteedde men om
aan de grillen van de regeering in 't moederland te vol
doen, zonder overleg, zonder plan.
Een omslachtige papier verslindende administratie, die
den handel belemmerde, was 't eenige wat de Cubanen
hiervoor in ruil ontvingen.
Plannen tot hervorming bleven onuitgevoerd eindelijk
na gedurende 4 jaren zich te hebben voorbereid en in
't geheim wapens verzameld te hebben, stelde José Marti
zich aan 't hoofd van den opstand. Hij beschikt thans
over 2400G manen Martinez Campos, de Requesens in
dezen strijd, is na verloop van een jaar, niet veel meer
gevorderd dan dat de Regeering officieel moet tegenspreken,
dat hij onverrichter zake terugkeert.
Het gering succes ligt evenwel niet aan de hoeveelheid
soldaten, die Spanje beschikbaar stelde.
Mag men de cijfers als juist aannemen, dan vertrokken
30000 man in October, 25000 man in November en zijn
80000 man in Spanje zelf onder de wapens gebracht.
Om dit te kunnen bekostigenheeft de regeering voor
75 millioen francs de Cubaansche schuldbrieven aan bui-
tenlandsche financiers verpand. Zullen deze uitgaven
weldra op de kolonisten verhaald kunnen worden
Het valt te betwijfelen. De opstandelingen die on
verwachts des nachts aanvallen die de plantages ver
nielen en schepen plunderenzijn verdwenenals de
Spaansche legermacht zich vertoont.
Een toestand die aan Atjeh doet denken. Maar veel
gevaarlijker. Want Cuba ligt tusschen Noord- en Zuid-
Amerika in. Twee en een halve dag van de Mississipi,
slechts vier dagreizen van New York, en de sympathie
van de Amerikanen is niet aan de zijde van Spanje.
Reeds in 1850 eu 1851 rustten de Vereenigde Staten
twee expedities uit, om het eiland te veroveren, en ware
het aan Engeland onverschillig geweest of Cuba Ameri-
kaanscb of Spaansch ware, dan zou het reeds lang bij de
Unie gevoegd zijn.
De handel met Amerika is dan ook van veel meer
beteekenis, dan die met het moederland.
Niettegenstaande allerlei privilegies en beschermende
rechten bedroeg het handelsverkeer met Spanje slechts
19°/0, terwijl dat met de Vereenigde Staten op 35°/0 van
het geheel wordt geschat.
Reeds 70 jaar was de politiek van het Witte Huis te
Washington er op gericht, Cuba tot zich te trekken,en dat
de opstandelingen nog niet als oorlogvoerende partij zijn
erkend kan slechts bevreemding wekken.
Het schijnt evenwel dat Maarschalk Martinez Campos
deze erkenning verwacht. Hij moet onlangs verklaard
hebben dat deze mogelijkheid hem zelfs niet verontrust.
„Wij zouden dan wetenwaaraan wij ons to houden
hadden."
»Ook wanneer de Amerikanen verder gingen en openlijk
partij trokken voor de onafhankelijkheid van Cubadoor
het zenden van een leger, dan zondeD wij in plaats van
een oorlog met gedesorganiseerde benden, een oorlog tegen
geregelde troepen hebben.
Er zouden veldslagen geleverd worden in plaats van
schermutselingen, en dan is, in deze historische momenten,
de eer meer waard dan het succes." Aldus moet de
Maarschalk gesproken hebben.
Echt Spaansche opvatting, die mooi klinkt, maar waar
aan buiten de grenzen niemand veel hechten zal.
De afloop hangt grootendeels af van de houding der
Vereenigde Staten immers wordt de Cubaansche partij
erkend als oorlogvoerende mogendheid dan zullen de
Amerikanenzonder zelf tusschenbeide te komen wel
voor 't noodige geld zorgen. En daarmee wordt reeds
zeer veel gedaan tegen een vijandwiens schatkist leeg
is. Hoe zal de afloop zijn Indien het recept door
Franklin indertijd gegeven juist isdan bestaat er geen
twijfel. Want de Spanjaarden handelden geheel volgens
een voorschrift door Franklin in 1773 gesteld en in 't
geheim te Londen verspreid.
»Wilt gij uw kolouiën verliezen", schreef Franklin
»zorg dan dat zij niet van uw vrijheid genieten, bestuur
ze door wetten die gij zelf maakt. Regel de nijverheid
en beperk den handel ten eigen bate. Geef don rijkdom
die u niets kost, uit volgens invallende gedachten. Zend
een generaalbekleed met despotisch gezag en wiens
daden niet worden gecontroleerd. Klagen de bewoners
luister niet naar de klachten. Beschuldig hen van hoog -
verraad en behandel ze als rebellen. Hang er een paar
op. Het bloed der martelaren is het zaad der kerk.
Wees er van verzekerd dat ge dit alles volgende bin
nen korten tijd van uw koloniën bevrijd zult zijn."
In de laatste berichten is er sprake van, dat Maximo
Gomez het plan heeft om op Havana aan te rukken.
DKIiGIB. De Congostaat heeft 150,000 francs aan
Engeland betaald als schadeloosstelling voor het ophan
gen van den engelschen handelaar Stokes.
DUITSCHIiAND. De redacteur van een socia
listisch dagblad van Maagdeburg, de heer Baumüller, is
wegens majesteitsschennis tot een jaar gevangenisstraf
veroordeeld. Hij is tegen een borgtocht van f 6000 voor-
loopig op vrije voeten gesteld.
BMCrEIiAWD. De admiraliteit heeft een telegram
uit Chemulpo (nabij Japan) ontvangen, waarin bevestigd
wordt dat een sloep, behoorende tot het pantserschip
Edgar, omgeslagen is en dat 48 mariniers verdronken zijn.
ItUMIjAAD. De Keizerin is den 15 des avonds om
9 uur voorspoedig bevallen van eene dochter.
Te Odessa zijn vijf personen omgekomen door eene
buskruitontploffing.
SPANJE. In militaire kringen wordt druk gespro
ken over particuliere berichten uit Havanameldende
dat Maximo Gomez een beweging naar het noorden heeft
gemaaktaldus de stellingen van maarschalk Campos
die zich in Santa Clara bevindt, omtrekkende. Het doel
van Gomez is in de provincie Matanzas door te dringen
en daar den oogst van suikerriet te verwoesten vervol
gens op Havana aan te rukken en den opstand in het
westelijk deel van Cuba te organisoeren.
Men gelooft te Madrid niet dat de opstandelingen
zich van een enkele belangrijke stad kunnen meester
maken. Hun tactiek is een guerillaoorlog te voeren
overal schrik te verspreiden en den oogst te vernielen
om Spanje te gronde te doen gaan.
De regeering heeft besloten om, het moge kosten wat
het wilzooveel mogelijk versterkingen te zenden be
halve de 35000 man die gereed staan om te vertrekken.
Er wordt veel gesproken over eene redevoering van gene
raal Barrero die de geheele verantwoordelijkheid voor
den tegenwoordigen toestand werpt op het stelsel van
bezuinigen, door het vorig kabinet Sagasta gevolgd.
ZWITiERLAND. Het kanton Zurich heeft bij
volksstemming met 34000 tegen 21000 stemmen een
wetsontwerp op den verkoop van brood aangenomen.
Hierbij worden het ambtelijk onderzoek van het brood
en de bestraffing wegens te gering gewicht opgeheven
doch bepaalddat de bakker verplicht is den kooper
het brood voor te wegen.
FRANKRIJK.
Kamer. Den 14 hield de afgevaardigde Hughes eene
interpellatie over eene beschuldiging, welke openlijk tegen
het bestuur van het Panamakanaal wordt uitgebracht
nl. dat er 35 millioen zou verduisterd zijn.
Do minister van justitie Ricard diende van antwoord
en verlangde do eenvoudige orde van den dag. Een
motie in dien zin werd aangenomen met 440 tegen 5
stemmen.
De republikein Julien Dumas hield eene interpellatie
over de toepassing van de wet tegen de anarchisten en ver
langde, dat de beslissing over vergrijpen in woord weer
zou gegeven worden aan de rechtbank van gezworenen.
Deze interpellatie eindigde met het aannemen eener motie
van vertrouwen met 347 tegen 87 stemmen.
OOSTENRIJK-HONGABIJE. Het Fremden-
blatt verneemt, dat Oostenrijk-Hongarije eene gedachten-
wisseling heeft uitgelokt tusschen de verschillende kabi
netten over eene gemeenschappelijke verstandhouding ten
aanzien van den moeielijken itoestand in het Oosten.
Oostenrijk zal een zeker aantal schepen naar de Levantsche
wateren zenden.
Volgens degNeue Froie Presse is het er om te doen
dat al de groote mogendheden volkomen eenheid van
zienswijze in de aan te wenden middelen bewaren.
De Pester Lloyd eu de Demyet zeggen dat met het
zenden van oostenrijksche oorlogsschepen geen betooging,
noch handelend optreden ter zee wordt bedoeld maar
een door den staat van zaken noodzakelijk geworden
voorzorgsmaatregel.
Te Tubbergeu is eene boerderij afgebrand, waarbij
zes stuks vee in de vlammen omkwamen.
Behalve de reeds vermelde legaten door wijlen den
heer C. Scheltus Jzn., in leveu wijnhandelaar te Amers
foort, vermaakt, bestemde deze nog een som van f 175.000
tot stichting van een Gereformeerd Burger Weeshuis
aldaar. Daaraan werdeu door hem bovendien nog ver
maakt verschillende van zijne aldaar gelegen onroerende
goederen.
De heer A. H. Schut te Hilversum heeft bedankt
voor de benoeming tot directeur der christelijke nor
maalschool voor onderwijzeressen te Zetten, gemeente
Valburg.
In de gemeente Haarlemmermeer met eene bevol
king van ruim 16000 zielen, is gedurende de eerste helft
dezer maand slechts één geval overlijden van aangegeven.
Het rechterlijk onderzoek naar eene vergiftigings
zaak te Krommenie heeft geen aanleiding gegeven tot
eenigo aanhouding.
Znldschermer. Bij den landman B. alhier is
in de afgeloopen week een paard uit de weide gestolen,
terwijl bij verschillende andere veehouders ongeveer 100
eenden ontvreemd werden.
Eene commissie uit Gedeputeerde Staten van Zuid
holland is aangewezen, om te Sliedrecht het beheer dier
gemeente over 1894 na te zien. Dit onderzoek was be
paald op den 16.
De verdeeling der lichting van de nationale militie
voor 1896 over de verschillende provinciën ia vastgesteld
als volgt: Noordbrabant 1252, Gelderland 1292, Zuid
holland 2229 Noordholland 1932 Zeeland 507, Utrecht
513Friesland 862 Overijsel 747 Groningen 700
Drente 320 Limburg 646.
Te Utrecht moet voor lid van den gemeenteraad
herstemd worden tusschen de heeren G. Ribbius Peletier,
lib., met 473, en H. J. de Ligt, kath., met 463 stemmen.
Te Zandvoort is den 13 tot onderwijzeres benoemd
mej. G. Vermeer, te Haarlemmermeermet het lot tegen
mej. G. M. v. d. Wal te Osdorp.
De gemeenteraad van Amersfoort heeft besloten
dat in nieuw op te trekken gebouwen het tonnenstelsel
voortaan verplichtend is en er deugdelijk drinkwater
moet aanwezig zijn.
Dr. S. P. Heringa te Purmerland heeft met 1
April 1896 emericaat aangevraagd wegens voortdurende
ongesteldheid.
De 3pct. conversie-leening der gemeente Deventer,
groot f 1,425,000, is volteekend de preferente inschrij
vingen bedroegen 824,500 en de vrije f 600,500.
Den 11 des avonds is te Breda een felle brand uit
gebroken in de kinderspeelgoed-bazar van den heer
Biermans in de Houtstraathet gebouw brandde uit;
de in de nabijheid staande kermiskramen bleven met
moeite behouden.
Te Ginneken, nabij Breda is ingebroken bij de
heeren dr. Huber en den oud-kapitein Gefken verschei
dene voorwerpen van zilver, waaronder stukken van ge
schiedkundige waarde, zijn ontvreemd.
Den 15 is te Maastricht een stelling bij den bouw
van een nieuw postkantoor, waarop twee werklieden
stonden, ingestorteen hunner bezweek en de ander werd
levensgevaarlijk gekneusd.
De heeren mrs. J. A. Sillem en J. E. Henny, leden
van Ged. Staten van Noordholland, zijn benoemd om de
commissie uit te maken, noodig tot het aanhooren van
bezwaren van belanghebbenuen bij de te onteigenen
gronden voor den aanleg van den spoorweg van
Alkmaar over Heer-Hugo-Waard naar Hoorn.