Russische financiën.
Ida's weigering.
1896.
ZONDAG
2 FEBRUARI.
FEUILLETON.
Nederland.
NO» 15. Tweede blad. Acht en Negentigste Jaargang
SCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar 0,80; franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers O,«6. Afzonderlijke nnmmers 3 ets.
Prijs der gewone Advertentlën
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer: 3.
Zelfs zijdie allerminst met de staatkundige verhou
dingen van Europa zich bezig houdenmisschien uit
overtuiging dat in onzen tijd van openbaarheid en
veelvuldig dagblad-geschrijf politieke geheimen evengoed
bewaard blijven als vroeger moeten zich de vraag
hebben gesteldhoe het toch komtdat Rusland en
Frankrijk de laatste jaren zoo eens van zin zijn geworden,
zoo eendrachtig partij trekken voor elkaar en geen ge
legenheid laten voorbijgaan om uitbundige vriendschaps
betuigingen te wisselen.
Wat beweegt den Russischen Czaar den autocraat
in wiens rijk republikeinsche gevoelens voldoende zijn
om iemand voor goed naar Siberië te verbannen wan
neer het Franscbe republikeinen geldtjuist omgekeerd
hen bij zich ton hove te noodigen
Hoe kan thans de Marseillaise voor Russische ooren
zoet klinken en het Russische volkslied geestdrift wek
ken bij de Franschen wier overgrootvaders omkwamen
in de Berezina en wier grootvaders hun graf vonden in
de Krim
Poolsche bannelingen ondervondensedert dit onge
lukkige koninkrijk werd geannexeerd steeds een vrien
delijke bejegening in Frankrijk.
Toen in 1867 Alexander II de gast was van Napoleon
III, werd hij het is niet onbegrijpelijk zéér ont
stemd door den aanslag van Berezowskien in hetzelfde
jaar moet Gambetta den Czaar bij het verlaten van het
paleis der Tuilleriën hebben toegevoegd: „Vive la Pologne!"
Nu is bet waar, dat de afscheuring van Elzas en
Lotharingen Frankrijk naar bondgenooteu deed uitzien.
Eveneens kan men toegevendatindien op 't oogenblik
Frankrijk een bondgenootschap wenschte aan te gaaner
niet veel anders overblijft dan zich onder de hoede van
den Czaar te stellen.
Doch de vraag ishoe is deze toestand ontstaan
Want om aan te nemen dat het reeds gedurende jaren
een beginsel van de Russische politiek geweest is om
de Fransche natie de handen boven het hoofd te houden,
is een zeer gedwongen verklaring noodig van de gebeur
tenissen van 1870.
Toen heeft Rusland geenerlei ernstige pogingen aange
wend om te intervenieeren.
Die onzijdigheid zoo zegt men vindt zijn oorzaak in
eene toezeggingdie Bismarck van den Czaar wist te
verkrijgen.
Eene Schets van DEBORA VAN DE VELDE.
2)
»Nu, Ida", zeide de gastvrouw, »je ziet, het is eerlijk
werk, maar nu doe je toch zeker mee
»Neen, mevrouw."
»Niet P Maar hemellieve kind wat is dat nu voor
gril van je Ik kan je vanzelf niet dwingen maar je
zult me toch vast niet weigeren, op den sluitingsavond
wat te reciteoren. Ik weetdat doet ge allerliefst en
ge doet het graag."
»Ik zal in het geheel niet meê doen, mevrouw
»Maar Ida", viel een der andere meisjes heftig in
»heb je dan geen medelijden met die arme menschen
»Ja zeker heb ik datmaar juist omdat ik zoo'n
zielsmedelijden met hen heb, is het mij onmogelijk feest
te vieren waar zij treuren ik vind dat hard en on
meedoogend. Denk alleen maar eens aan Marie Burk
dat lieve onderwijzeresjevan wie de meeste onzer nog
les hebben gehad zij was zoo gelukkig in het vooruit
zichtdat haar man Loeversdie eerste machinist op
de boot wasspoedig thuiskomen zou en er aan dacht
eene betrekking aan land te zoekenen nu ook hij
behoort onder de verongelukten. Hoe pijnlijk moet het
voor haar zijn als zij bemerktdat baar gemis haren
stadgenooten een aanleiding is tot vermaak."
»Nu ja, als ge het zóó opneemt; maar Marie Loevers
of Burk zal toch ook wel eenige tegemoetkoming knn
nen gebruiken nu ze als weduwe met drie kinderen
achterblijftzij zal ons veeleer dankbaar zijn dat wij
iets voor haar doen", merkte een der dames op.
Men zou derhalve veronderstellen moeten dat in een
onbewaakt oogonblik de heerschei' aller Russen een der
beginselen zijner politiek vergeten beeft.
Daarentegen is het een wel geconstateerd feit, dat in
1875 ter gelegenheid van het incident Schnaebele de
Czaar een nieuwe Duitsche kastijding belet heeft.
Wanneer men een andere hypothese aanneemt, dan
wordt echter veel van hetgeen waarop men thans stuit
dunkt ons opgehelderd.
Indien eens juist bleek te zijn hetgeen men beweert
en met becijferingen bevestigt dat de Russische financiën
in de war zijn voor ons Alkmaarders is een finan-
cieele verwarring geen onaannemelijke suppositie dan
wordt begrijpelijker waarom de Russische regeering aan
sluiting zoekt juist bij Frankrijk, dat langzamerhand,
naar men zegt, acht milliard francs aan haar geleend heelt.
Wanneer het Czarenrijk vroeger geld noodig haddan
wendde men zich tot de Amsterdamsche bankiers en het
huis Rothschild.
Om de kosten te dekken van den Russisch-Turkschen
oorlog, waarvoor 1600 millioen papieren roebels werden
uitgegeven (die nog niet zijn ingewisseld) klopte men
eerst aan bij de binnenlandsche financiers en toen dit
niet baatte bij Duitschland.
Bismarck .die bekend was met den onguustigen toe
stand en gretig te baat nam de gelegenheid om zijn
macht aan Rusland te doen gevoelen weigerde de hulp.
Toen werd beproefd het schijnbaar onmogelijke n.l.
om een totale omkeer te brengen in de gezindheid van
het republikeinsche Frankrijk waar tot nu toe nihilis
tische aanslagen als zoovele overwinningen werden be
groet van den geest der vrijheid over Aziatisch despotisme.
Met geld en goede woorden maar vooral met geld
doet men in Frankrijk veel. De pers te winnen voor
den Czaar hem als redder te doen beschouwen van
het Europeesche evenwicht, en tegelijkertijd de beurzen
toegankelijk te maken voor nieuwe leeningen die den
naam van conversies dragener zijn wel grooter
kunststukken in Frankrijk op financieel terrein uitge
voerd dan dit.
Opmerkelijk is hetdat in Rusland zelf weinig geld
geleend wordthet rijkzoo zou men oppervlakkig
denken is toch groot genoegom binnenslands geld-
leeningen te sluiten. Niet minder de aandacht trekt het,
dat de inkomsten nieten do uitgaven wel toenemen
doch dat het budget niettemin sluit als een bus.
Hoe kan dit Door aan te nemendat het deficit
gedekt wordt door voorhanden kasgelden.
Men vindt de volgende cijfers voor het jaar 1890
Gewone inkomsten3567 millioen francs.
Buitengewone - 63
Deficitte dekken uit voor
handen kasgelden 162
Te zamen
3792
Gewone uitgaven
Buitengewone
3562
230
Te zamen 3792
»Wij zouden, omdat zij stadgenoot is, wel kunnen
voorstellen, haar de helft van de opbrengst te geven en
dan de andere helft aan de algemeene commissie opzen
den ter verdeeling onder de weduwen en weezen mij
dunkt toch dat het arme schepsel daarmede meer ge
baat zal zijn dan met onze zuchten", zei mevrouw
Croosbeek.
»Nu, dat geloof ik ook", kloDk het van verschillende
kanten.
»Kom, Ida", zei de gastvrouw weer, »je moet er nog
maar eens over denken."
»Neen mevrouw ik kan er niet aan meédoeu", zei
Ida met trillende stem.
»Maar meisjelief, wat beu je nu toch stijfhoofdig, je
maakt mij waarlijk een beetje boos met zóó spelbreekster
te zijn. Ik had er op gerekend hedenavond al allerlei
onderling te besprekenom des te spoediger voort te
kunnen gaanik had nog een en ander voortestellen
omtrent de rollen welke ieder op zich zou nemen, maar"
»Haar u kunt dat natuurlijk niet doen in het
bijzijn van iemanddie niet meedoetdat begrijp ik
heel goedmevrouw en wijl ik dus voor hedenavond
overbodig ben zult u het niet kwalijk nemen dat ik
afscheid neem", zei Ida opstaande.
»0 foei neen, zóó is het niet gemeend, denkt ge, dat
ik mijne gasten zoo maar buiten de deur zet, wij kunnen
heel goed morgenmiddag eens bij elkander komen mis
schien brengt de nacht de dames wel heerlijke invallen
omtrent costumes enz. Straks komen er nog eenige
gasten waaronder een paar jongeheeren", voegde zij er
met een glimlach bij, »de dames kunnen dan onder be
hoorlijk geleide naar huis ik heb er op gerekend dat
ge allen een familair boterhammetje blijft eten."
»Maar, u zoudt mij wezenlijk genoegen doen, met mij
te vergunnen te vertrekken; ik voel mjj heden zoo wei
nig gestemd tot scherts eu vroolijkheid toe, mevrouw,
laat mij gaan."
Mevrouw Croosbeek haalde de schouders op en zei
koeltjes: »0 ik zal je tegen je zin niet hier houden,
ik zal de meid bellen om je hoed en mantel te brengen."
In 1892 bedroeg de som, uit de voorhanden kasgelden
te dekken niet 162 maar 296 millioen.
Die schatkist is een onuitputtelijke goudmijn!
In hoeverre deze cijfers, ontleend aan het Statistische
Bulletin van het ministerie van financiën in Frankrijk
vertrouwbaar zijn is niet te zeggen. Wel is het een
feitdat de Russische regeering de grootst mogelijke
geheimzinnigheid in acht neemtzelfs omtrent de grootte
der schuld. Geheimzinnigheid wekt geen vertrouwen.
Voor zoover bekend is wordt de som die aan rente
wordt uitbetaaldniettegenstaande de conversies grooter.
In 1891 1026.800.000 francs.
In 1893 1057.200.000 enz.
Neemt men aan, dat do financiën van Rusland dus slechts
met behulp van nieuwe leeningen schijnbaar in evenwicht
worden gehouden dan wordt begrijpelijk hoe groot het
belang is om in Frankrijk steeds nieuwe afnemers te
vinden.
De beurs te Amsterdam b.v. is reeds met Rossischo
fondsen overvoerd. Er worden 29 verschillende staats-
leeningen verhandeld en 17 spoorwegleeningen tot groote
bedragen.
Slaagt men er niet in, op den duur den roebelkoers
kunstmatig in de hoogte te houden, dan is een Russische
»Krach" niet te vermijden.
Doch in geldzaken is 't beter zich niet aan voorspel
lingen te wagen
Alleen financieele bladen en beursmannen kennen zich
zelf de gave der profetie toe.
Neue Zeit 1895 vertaald uitgegeven te Haarlem
bij P. C. Wezel, blz. 13.
Van welingelichte zijde wordt meégedeeld dat het
uit Haarlem vermelde geruchtdat van wege H M. de
Koningin-Regentes onderhandelingen zijn aangeknoopt om
Hot gevraagde was spoedig gebracht. Ida nam vluchtig
afscheidzij gevoelde zeer goed dat ze eigenlijk een
dwaas figuur maakte, doch ze kon niet anders; het werd
haar eensklaps te benauwd in die weelderige atmosfeer,
en ze slaakte een zucht van verlichting, toen de huisdeur
achter haar toeviel en zij de frissche lucht inademde.
Maar waar nu heen? Zou zo recht door naar huis gaan
Ook daar zou hare komst stoornis brengen. De tantes
hielden hedenavond mama gezelschap en de drie bejaarde
dames zaten vast te homberen als zij nu zoo vroeg
thuis kwam dan zou ze daar ook spelbreekster zijn
tweemaal op een avond dat was wat erg. Haar hart
was zoo vol, zij had wat hoofdpijn. Het was waar, wat
zo gezegd had dat ze niet gestemd was tot scherts en
vroolijkheid en ze zou evenmin hare gedachten bij het
kaartspel kunnen bepalen. Zij moest voortdurend aan
de weduwe Loevers denken. Zou het niet gek staan,
zoo laat op den avond haar een bezoek te brengen Zij
zou haar zoo gaarne eens toespreken och do arme zal
er zoo'n behoefte aan hebben, en mocht het al zijn, dat
zij mij niet kan ontvangen, nu, dat is zoo erg niet, dan
heb ik toch getoond, dat ik aan haar dacht.
Zoo bij zichzelf redeneerende, bereikte Ida de woning
van hare vroegere onderwijzeres en werd op haar vraag
terstond binnen gelaten. Zij vond de bedroefde weduwe
naast de wieg van haar jongste kind gezeten en toen
zij zich verontschuldigde over haar late komstdoor te
zeggen »ik was hier juist in de buurt en ik had zoo'n
innige behoefte u een bljjk van deelneming te geven",
greep de diep bedroefde vrouw de haar toegestoken hand
en zei, in tranen uitbarstende »Ge weet niet hoe goed
het mij doethet is zulk een zware slag voor mij wij
hadden elkander zoo innig liefik kan mij niet voor
stellen, dat ik hem nooit meer zal zien."
Ida voelde bethier was zij niet te veelhier was
haar komst een zegen, hier bracht zij troost, niet door
fraaie woorden maar alleen door de innige deelneming,
door het medegevoel dat zij de beroofde vrouw toonde.
Maar bier werd zij ook moer en meer versterkt in haar
voornemen om niet mee te doen aan dat feest gewijd
